Κυριακή 21 Φεβρουαρίου 2016

Ο χειρότερός μου εθισμός ― Μια εξομολόγηση de profundis


Χτυπάει τηλέφωνο και δεν το σηκώνω.
Μετά από ώρα σηκώνομαι και το κοιτάω, ήταν αγαπημένος φίλος. Του τηλεφωνάω.
―Πάμε να φάμε; Με καλεί.
―Δε γίνεται, δε μπορώ.
―Γιατί, τι κάνεις; Έλα τότε όποτε θες..
―Δε γίνεται, λέω ψάχνοντας απεγνωσμένα για δικαιολογία. Και φορτώνω με ψέματα τον καλό μου φίλο.
Γιατί;
Επειδή είμαι άρρωστη. Εθισμένη. Έχω δυό μέρες κλεισμένη σπίτι με τον έρωτά μου, το αντικείμενο του πόθου μου και καταστροφή μου.

Πότε είναι που μια έξη, μια συνήθεια, όσο ευχάριστη κι αν είναι, πρέπει να πολεμηθεί; Όταν γίνεται εμπόδιο στην πρόοδό μας, όταν μας κοστίζει σε χρήμα και φίλους, όταν μας απασχολεί όλο το χρόνο μας και δε δουλεύουμε αλλά γινόμαστε ασυνεπείς και ψεύτες. 
Μια χαρά είναι να πίνεις το ποτό σου, να παίρνεις ό,τι ντρόγκες θες, να τρως ό,τι σ΄αρέσει, και δεν είναι ζήτημα ηθικής ή καλού-κακού. Πότε όμως η συνήθεια γίνεται επιβλαβής έξη; Πότε είμαστε εθισμένοι; Όταν η έξη μας γίνει εμπόδιο σε άλλες δραστηριότητες της ζωής μας ενώ συνειδητοποιούμε πως είναι μια συνήθεια που δε μπορούμε να κόψουμε μα γι αυτήν θυσιάζουμε άλλα που οφείλουμε ή  θέλουμε και που μας αρέσουν. Σωστά;

Γιατί δεν είδα φίλους αγαπημένους ενώ μέρα τη μέρα το κανόνιζα κι ανέβαλα;
Γιατί δεν πήγα ακόμα να δω τον εκδότη μου;
Γιατί δεν έβλεπα κάθε μέρα θέατρο και σινεμά;
Γιατί δεν πήγα εδώ κι εκεί κι εκεί όπως σχεδίαζα και υποσχέθηκα;
Γιατί δεν έκανα τόσες δουλειές που είχα και, χαρακτηριστικό των εθισμένων, τα αφήνω όλα μισά κι ατέλειωτα;
Και πιο πολύ:
Γιατί είπα τόσα ψέματα πως έχω κάποια επείγουσα δουλειά σε φίλους που σέβομαι και θέλω να δω;

Θα το εξομολογηθώ:

Αιτία είναι η φρικτή μου έξη. Το Διάβασμα.
Και τώρα που τακτοποιώ παλιά βιβλία σε νέα βιβλιοθήκη είμαι σα νεαρός σε Καφέ του Αμστερντάμ, σα παιδί στο Λούνα Παρκ, σαν το Νάρκισσο στην αίθουσα των Κατόπτρων, δηλαδή άρρωστη, δηλαδή δε-γίνεται-να-ξεκολλήσω.
Ο πιο φρικτός μου εθισμός, το πιο δύσκολο να καταπολεμηθεί, το  μεγάλο εμπόδιο στη ζωή μου και της προόδου μου, ο διάβολός μου, είναι ένα και μόνο ένα: το Διάβασμα.
Ω ναι, το Διάβασμα.

Πάρτε παράδειγμα αυτό το σαββατοκύριακο. Παρασκευή βράδυ γύρισα (φορτωμένη βιβλία) από το studio που έκανα εκπομπή κι από τότε μεταφέρομαι από καναπέ σε κρεβάτι σε γραφείο διαβάζοντας όσα υποτίθεται τακτοποιώ. Ο πρωινός καφές γίνεται απογευματινό τσάι κι εγώ δεν έχω κουνηθεί· τρώω όρθια τρεις μπουκιές από ό,τι έχω στο ψηγείο ενώ δεν απαντώ σε κανένα μήνυμα. Αυτό είναι αρρώστια. Ο διάβολός μου.


 Διότι παρά τις χαρές, τις τεράστιες χαρές, που μου έχει δώσει, το Διάβασμα είναι η κατάρα της ζωής μου που, ήδη από τα μαθητικά μου χρόνια, έγινε εμπόδιο στην πρόοδό μου και, καθόλου παραδόξως, αιτία κακών βαθμών και μεγάλης ταλαιπωρίας στο σχολείο.
Έχω τιμωρηθεί πολλάκις επειδή ώρα μαθήματος διάβαζα άλλο βιβλίο- Χένρυ Μίλλερ θυμάμαι ήταν ένα από αυτά και η καθηγήτρια το κράτησε για να το διαβάσει και να αποφανθεί πως στα 14 ήμουν πολύ μικρή να το καταλάβω. Δεν ξέρω αν ήμουν, δε θυμάμαι τι καταλάβαινα μα τόσο δε μπορούσα να το αφήσω που το έκρυβα στην τσάντα και κάτω απ' τα τετράδια. Και νοσταλγώ, όπως χρήστης τις παλιές μαστούρες, ακόμα νοσταλγώ εκείνη τη χαρά του να πρωτοδιαβάζεις Προυστ ή Μπαλζάκ, εκείνο το βύθισμα τις βροχερές ημέρες εκείνου του Νοεμβρίου που γνώρισα την Άννα Καρένινα.

Τώρα λοιπόν που πλησιάζει η ώρα της επιστροφής στη Μύκονο, προσπαθώ να οργανωθώ και να προλάβω όσα μαζεύονται και με πιάνει ίλιγγος όταν αναλογίζομαι πόσα δεν έκανα, πόσες συγγνώμες χρωστάω και πότε ―αχ πότε- θα αφοσιωθώ σ' αυτό που γράφω και το αφήνω για να διαβάζω άλλα άλλων με την πρόφαση πως ερευνώ. Ναι με την πρόφαση. Διότι οι προφάσεις εν αμαρτίαις είναι άλλο ένα σύμπτωμα του εθισμού κι ο εθισμένος τα πιο μεγάλα ψέματα τα λέει στον εαυτό του.


 Readers Anonymous  άραγε υπάρχει; 
Και πώς, ξέρει κανένας πώς, γλιτώνει ο άνθρωπος από αυτή την έξη;
________________
Εικόνα
Τα παιδικά. Έτσι, μ' αυτά άρχισε το κακό.
Κι από πίσω, τυχαία επειδή είναι ακουμπισμένο εκεί το σχέδιο του Γιώργου Ζιάκα για το κοστούμι του Μεγαλέξανδρου του Θόδωρου Αγγελόπουλου

8 σχόλια:

  1. Μπορώ να πω πως ταυτίζομαι αρκετά με όσα λες και σε καταλαβαίνω στα υπόλοιπα!
    Να μην πω για τη λαχτάρα που με πιάνει βλέποντας και μόνο βιβλία!

    Καλό βράδυ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Για έναν/μία συγγραφέα, όμως, θα έλεγες ότι η εμπειρία μιας έξης - όποιου είδους - είναι γόνιμη; Από την άποψη των συναισθημάτων που προκαλεί η απώλεια ελέγχου, η αναστάτωση της ζωής, η γνωριμία με μια κατάσταση που διευρύνει το αντιληπτικό πεδίο, εννοώ. Ή είναι ρομαντικές μπούρδες όλα αυτά και το μόνο που μετράει στο τέλος είναι ο αντιπερισπασμός που αποτελεί στη δημιουργία;
    (Τι ωραία εξώφυλλα που έχουν τα παιδικά σου βιβλία! Από αυτά - τα εξώφυλλα - ξεκινά η μαγεία... Εγώ ακόμη διαβάζω παιδικά βιβλία και το απολαμβάνω. :-) )

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καθόλου ρομαντικές μπούρδες, καθόλου.
      Οι έξεις ναι αν δε μας καταπιούν θεωρώ ότι συνεισφέρουν. Διευρύνοντας εξερευνούμε τα όριά μας και όχι μόνο. Ο μεγάλος παθιασμένος έρωτας είναι μια τέτοια έξη, λ.χ. και είναι προφανές ότι με τέτοιες εμπειρίες πλουτίζει ο δημιουργός.
      Τώρα για τη συγκεκριμένη, συγγραφέας που δε διαβάζει δεν είναι συγγραφέας (και δυστυχώς έχουμε πολλούς τέτοιους, ιδίως ποιητές).

      Επίσης πολύ σωστά αναφέρεις τον αντιπερισπασμό. Ναι, είναι μια στιγμή που μη θέλοντας να μπούμε στα βαθιά βρίσκουμε προφάσεις να μη γράψουμε αλλά αυτές είναι μέρος της δημιουργικής διαδικασίας όπως κι η πλήξη, η ταβανοσκόπηση κ.α μα εδώ δεν αναφέρομαι σ' αυτά.

      Τα εξώφυλλα είναι Εστία, Αστέρας κ.λ. Πώς να μην τα αγαπήσει το παιδί; Εγώ από πολύ νωρίς τα βαρέθηκα τα παιδικά και τα παραμύθια. Ίσως, σαν τον αγαπημένο μου Byron, να έχω αυτό που ονόμαζε 'γέρικο εγκέφαλο'..

      Διαγραφή
  3. [...] "Φύλαγε όλα του τα χρήματα, όλα του τ' αγαθά, όλα του τα αισθήματα μόνο για τα βιβλία. Ήτανε κάποτε καλόγερος, και για τα βιβλία εγκατέλειψε το Θεό. αργότερα για χάρη τους θυσίασε ό,τι οι άνθρωποι έχουν πιο ακριβό ύστερα από το Θεό: το χρήμα. έπειτα τους έδωσε ότι πιο ακριβό υπάρχει και από το χρήμα: την ψυχή του".

    Γκυστάβ Φλωμπέρ , "Βιβλιομανία", Μτφρ. Ε.Χ. Γονατάς


    ΥΓ. ΔΕΝ σου εύχομαι "περαστικά!"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Κι αυτός είναι ο λόγος που σπάνια τακτοποιώ τα κόμικς μου: Ό, τι πιάνω στο χέρι μου θέλω να το ξαναδιαβάσω (το άπειρες φορές διαβασμένο). Και με βρίσκει το βράδυ με τη μισή βιβλιοθήκη στο πάτωμα. Κι όλα αυτά στο πατρικό μου, που έχω πάει για επίσκεψη το πολύ για 2-3 μέρες, το πολύ 4-5 φορές το χρόνο (καθότι σε άλλη πόλη). Και δεν θέλω και να μου τα; συμμαζέψει η μάνα μου, γιατί δεν ξέρει τη "σωστή" σειρά και θα μου τα βάλει ανάκατα. Ψυχοπάθεια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αυτό ζω εβδομάδες τώρα αφότου μου κόλλησε να ανοίξω τα κιβώτια και να τακτοποιήσω. Τι το θελα!!

      Διαγραφή

Το Blogger με ενημερώνει ότι δε μου επιτρέπει να απαντώ στα σχόλια στο ίδιο μου το blog- λόγω κάποιας ρύθμισής μου για cookies (την οποία δε θυμάμαι) .

Ψάχνω για να διορθώσω
μα εν τω μεταξύ ΣΑΣ ΖΗΤΩ ΣΥΓΓΝΩΜΗ που δεν απαντώ πάντα
και ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ που σχολιάσατε.
Μου δίνετε μεγάλη χαρά όταν κάνετε τον κόπο- ακόμα κι αν διαφωνούμε.