Γιώργος Δρίτσας «το ματωμένο όνειρο» ― Ποίηση λιτή και ακριβής, ποίηση με οδό και αριθμό

    Έλαβον έλαβον…

Ήρθε η νέα Οδός Πανός  και πλάι της φεύγοντας για ανεμοδαρμένες θάλασσες παίρνω δυό βιβλία φίλων  που έλαβα και αγάπησα.

 

Παίρνει καιρό η Ποίηση.

 

Η Ποίηση θέλει χρόνο να δουλευτεί μέσα μας. Μια φορά, όπως στο πεζό, δε φτάνει.  Στην πρώτη ανάγνωση απλώς γίνεται το στοιχειώδες ξεσκαρτάρισμα: 

Ποίηση είναι ή δεν είναι; Συγγενικό μου ή όχι;  Μ’ ένα μαλακό μολύβι υπογραμμίζω και τονίζω στίχους. 

Εάν προβιβαστεί  μετά την απλή δοκιμασία είναι που πλέον το νέο βιβλίο έρχεται και κατοικεί στην τσάντα και πλάι στο κρεβάτι μου και αρχίζουμε κοινή ζωή. Χάρτης προς του ποιητή τα βάθη γίνεται και στο νέο δρόμο ξεκινώ εξορμήσεις.  Είτε είναι μονοπάτι κακοτράχαλο ή άνετη πλατιά  λεωφόρος, με οδηγεί βαθιά στου ποιητή το ασυνείδητο και με το μολυβάκι μου βάζω σημάδια όπου ο δρόμος κάτι μου θυμίζει. Στο πρώτο πέρασμα είναι συνήθως τα οικεία που μας κρατούν και δε χανόμαστε.

Ύστερα όμως όταν θα τον έχουμε διαβεί αργά και γρήγορα, όταν δε χρειαζόμαστε σημάδια, και αποσπάσματα θα φωλιάζουνε στο νου μας, τότε είναι που θα  αναδυθεί το ύφος και η ουσία του ποιητή, τότε είναι που  θα αρχίσει να δουλεύει εντός μας  η ματιά του και υπό το πρίσμα του θα δούμε τη δική μας τη ζωή.

Τότε θα λειτουργήσει― και με τις δύο έννοιες: την πρακτική μα και τη μεταφυσική τη θεία με το δημιουργό δεσπότη μας και μύστη.

 

Του Γιώργου Δρίτσα η Ποίηση είναι συγγενική μου. Κοινές αγάπες και αναφορές αμέσως με καθήλωσαν- το ρόδο, ο Κορινθιακός κι η Φύση, ο Γιώργος Χρονάς και ο Καρυωτάκης―  ένας βαθύς σεβασμός για άλλων έργα, των προκατόχων και των σύγχρονών μας, είναι τα πρώτα που με άγγιξαν, πρώτες μου μολυβιές. Και πήρε θέση πλάι στο καλαθάκι μου με παρεό και αντιηλιακά της μέρας και πλάι στο κρεβάτι μου  στης νύχτας τα καμώματα, για  αϋπνία κι έμπνευση.

 

Ακόμα είναι νωρίς, δουλεύει μέσα μου. Όμως κάτι πολύ ιδιαίτερο, χαρακτηριστικό του  είναι ίναι που μιλά συγκεκριμένα. Δίνει οδό και αριθμό, δίνει ακόμα και οδηγίες πώς θα τον βρω εγώ ο αναγνώστης:  π.χ. δεν του αρκεί ο Σταθμός Λαρίσης αλλά με οδηγεί να πάρω τη «Γραμμή 8». Δεν είναι λίγοι οι ποιητές που απατημένοι ότι έτσι πλησιάζουν το πανανθρώπινο πέφτουν σε μια χαωτική αψτρέ ασάφεια. Όχι εδώ. «Εσύ τολμάς, ξέρεις για τι μιλάς και θέλεις  να το μοιραστείς μαζί μου, με τον αναγνώστη», του γράφω.

«Εδμόνδου Ροστάν 52 και Βασιλίσσης Όλγας 159» τον συναντάμε  και καθόλου «άσκοπα»  δεν είναι τα δικά του μηνύματα, «μιμήματα» από μνήματα «ευτυχισμένης» ή όχι ζωής.

«……

Τα αγνά ερωτικά τραγούδια,

χρώματος ασημί- τα άκουσα

στην Εδμόνδου Ροστάν 52,

και στη Βασιλίσσης Όλγας 159.

Άσκοπα μιμήματα

ευτυχισμένης ζωής.

 

»Στην Αριστοτέλους 

το τελευταίο γεύμα.

Αλλά η παρουσία του 

παρέμεινε εκεί.

Είχε στοιχειώσει το σώμα μου.

Το στερνό αντίο έδωσα

στην Αλεξάνδρειας 103….

…..

» Ξάφνου όλη η πόλη είχε, 

μετασχηματιστεί

σε ένα τεράστιο μαύρο μάτι.

Με κύκλωνε,

Ο Ελπήνορας ζούσε ακόμα

σακατεμένος

από τον Κύκλωπα,

ζητιανεύοντας απεγνωσμένα

στην άκρη του πεζοδρομίου.

                             (12/3-28/6/ 22 Θεσσαλονίκη)»

Ο Ελπήνορας  ακόμα ζει και πλέον όποτε τον ξαναδώ να ζητιανεύει «στην άκρη του πεζοδρομίου» το Δρίτσα θα θυμάμαι. Δεν τα φοβάται τα ονόματα, και δι’ αυτών μπαίνει βαθιά, καρφώνεται στο νου μας. Το Γαλαξείδι, το λεωφορείο, ξενάγηση.

 

Λόγος λιτός, λόγος σεμνός και ακριβής, με την κομψότητα όσων ξέρουν τι θέλουν να πουν. Δε γράφει για να γράφει. Στίχοι δίχως φανφάρες και προσποίηση. Θα τον μοιράζομαι, το ξέρω. Κι όπως τις μολυβιές μου ακολουθούσα μια λύπη με έσφιξε που δεν έχω εκπομπή για να σας τα διαβάσω να μοιραστούμε  «το ματωμένο όνειρο». 

Σ’ αυτό το στάδιο είμαι, σημαδεύω ακόμα τις σελίδες για να μη χαθώ όταν θα ξανάρθω, και θέλησα μαζί σας να τον μοιραστώ διότι αξίζει― όπως σπανίως και προσεκτικά  το λέω: 

ΣΥΣΤΗΝΩ.

______________________________________

Γιώργος Δρίτσας «το ματωμένο όνειρο» (Εκδόσεις Οδός Πανός), για το οποίο στο https://rb.gy/yrsdh 

πλάι στη νεοαφιχθείσα Οδό Πανός του Γιώργου Χρονά 
και 
το «Χωρίς ενεστώτα δε γίνονται όνειρα» της φίλης ποιήτριας Τσαμπίκας Χατζηνικόλα,
στον κήπο μου, 
πάνω στο μαροκινό τραπέζι ταξιδεμένο δι' εμέ ως τη Μύκονο από την Αριάδνη Νικολούδη.



_____
#Ποίηση
Οδός Πανός εκδόσεις και περιοδικό, 

Εσπερινοί αγάπης, της Φιλίας το παν

«Η πόλη με οβελίες αλλού γιορτάζει.

… Είμαστε γέροι πια κι οι δυο

κι εγώ αφού γράφω ποιήματα

πιο γέρος.

Αλλά πού πήγανε τόσοι δικοί μας;

Μέσα σε μια βδομάδα

δεν απόμεινε κανείς.

Ήταν Μεγάλη βέβαια

γεμάτη πάθη, προδοσίες, σταυρώσεις-

θέλουν πολύ για να υποκύψουν οι κοινοί θνητοί;..»

 

Σπουδές θανάτου, με το Πάσχα ταιριαστές. «Γέροι κι οι δυό», κι εγώ πιο πολύ αφού γράφω ποιήματα, λέει σ’ αυτό το έργο το αφιερωμένο στη μητέρα του. Γιάννης Βαρβέρης.

Κάποτε θα σας πω και γι’ αυτό το μεγάλο ποιητή που γνώρισα από τον πατέρα μου ένα μεσημέρι και την επομένη―τόσο πολύ τον αγαπούσε και τον ένιωθε―μου χάρισε όλα του τα βιβλία. Τώρα τα έχω διπλά, βολικό με δυό σπίτια.  Τα στης Αθήνας με ιδιόχειρες  αφιερώσεις προς το φίλο του που αυτές τις μέρες τον θυμάμαι.

«Αλλά πού πήγανε τόσοι δικοί μας;

Μέσα σε μια βδομάδα

δεν απόμεινε κανείς…»

 

«Η πόλη με οβελίες αλλού γιορτάζει.»

Θλίψη πασχαλινή κι ήρθαν πεσκέσια χθες, τη σκόρπισαν κι έφεραν φως και σύμβολα, με προσμονή γιορτής και αγάπη.

Το σπίτι μοσχομύρισε. Φρεσκοψημένα κουλουράκια σπιτικά μοσχοβολούν πλάι στα αυγά τα νεογέννητα  ολόφρεσκα από το κοτέτσι- λατρεία μου, και μαζί τους τα χρωματιστά, βαμμένα κόκκινα, μπλε και κίτρινα.

Από τη Νάντια, που με ξέρει ότι δε μαγειρεύω, ούτε φτιάχνω αυγά και κουλουράκια κι ας τα εκτιμώ τα έθιμα. Αυτό είναι οι φίλοι, αυτή είναι η αγάπη η αληθινή εκείνων που μας ξέρουν και μάς θυμούνται και έρχονται να καλύψουν τα κενά που αφήνουν τα κουσούρια, οι παραξενιές μας και τα πένθη μας.

Οι φίλοι, το είπαμε, οι φίλοι είναι το παν. Οι Φίλοι είναι το Πάσχα μου και της αγάπης η γιορτή. Τ οπαν το εν, πάνω από θρησκείες και δοξασίες και φιλοσοφίες.

 

Ακολουθεί ολόκληρο το ποίημα.

Γιάννης Βαρβέρης, 

Εσπερινός της αγάπης

Η πόλη με οβελίες αλλού γιορτάζει.
Σταθμός Πελοποννήσου
κι απομεσήμερο του Πάσχα σε παγκάκι
μόνον εσύ κι εγώ καθόμαστε, μητέρα.
Είμαστε γέροι πια κι οι δυο
κι εγώ αφού γράφω ποιήματα
πιο γέρος.
Αλλά πού πήγανε τόσοι δικοί μας;
Μέσα σε μια βδομάδα
δεν απόμεινε κανείς.
Ήταν Μεγάλη βέβαια
γεμάτη πάθη, προδοσίες, σταυρώσεις-
θέλουν πολύ για να υποκύψουν οι κοινοί θνητοί;
Έτσι ακριβώς, από τα Βάγια μέχρι σήμερα
θα ‘πρεπε κάπως να ‘χαμε κι εμείς χωρέσει.
Όμως το Πάσχα τέλειωσε, μητέρα.
Κι εμείς τι θ’ απογίνουμε
σ’ ένα παγκάκι
αθάνατοι
καθώς νυχτώνει;

#Πάσχα #easter_eggs #ΓιάννηςΒαρβέρης #Φιλία #CalicoCats #SukiTheCalicoCat

Γιάννης Βαρβέρης, από την ποιητική συλλογή «Ο άνθρωπος μόνος» (εκδ. Κέδρος, 2009)

_________________________________________________

Μωρές παρθένες ή «εκ γυναικός τα κρείττω»;

Σήμερα θυμόμαστε την εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή με τη θαυμάσια παραβολή των μωρών παρθένων που περιμένοντας το νυμφίο να έρθει για τη νύφη ξέχασαν να βάλουν λάδι στα λυχναράκια τους κι έμειναν «εκτός νυμφώνος» ενώ οι φρόνιμες τα κατάφεραν.

Με παραβολή δηλαδή διδασκόμαστε το αγαπημένο μου μότο «Η Τύχη ευνοεί τους προετοιμασμένους».

Επίσης σήμερα θυμόμαστε την Κασσιανή,  βυζαντινή ποιήτρια, που γεννήθηκε το 805μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη κι αρνήθηκε έναν  αυτοκράτορα απαντώντας του το φημισμένο «Απ’ τη γυναίκα τα καλύτερα».

Όλες οι σωζόμενες πηγές αναφέρουν ότι συνδύαζε τη σωματική ομορφιά με την εξυπνάδα.  Τρεις βυζαντινοί χρονικογράφοι, ο Συμεών ο μεταφραστής, ο Γεώργιος Αμαρτωλός και ο Λέων ο Γραμματικός, γράφουν ότι έλαβε μέρος στην τελετή επιλογή νύφης για τον αυτοκράτορα Θεόφιλο, την οποία είχε οργανώσει η μητριά του Ευφροσύνη.

Εκεί ο αυτοκράτορας θα επέλεγε τη σύζυγο της αρεσκείας του προσφέροντάς της ένα χρυσό μήλο. Θαμπωμένος από την ομορφιά της, ο νεαρός αυτοκράτορας την πλησίασε και της είπε: «Από μία γυναίκα ήρθαν στον κόσμο τα χειρότερα», αναφερόμενος στην αμαρτία και τις συμφορές που προέκυψαν από την Εύα. Κι εκείνη, ετοιμόλογη, του απάντησε: «Και από μία γυναίκα (ήρθαν στον κόσμο) τα καλύτερα», αναφερόμενη στη γέννα, την ενσάρκωση του Χριστού μέσω της Παναγίας.

 Κατά την παράδοση ο ακριβής διάλογος ήταν:

– Εκ γυναικός τα χείρω.

– Kαι εκ γυναικός τα κρείττω.

 

Φέρνω το Τροπάριο Κασσιανής που ψέλνεται κάθε Μεγάλη Τρίτη. https://youtu.be/fPmc4XizdLw 

και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη

 εικόνες 

το δίσκο του Μίκη Θεοδωράκη (1942),

διαφημίσεις κινηματογραφικές

και 'Κλασικά Εικονογραφημένα'.

'σίριαλ' σε εφημερίδες, 1903

Ποίηση και ποιος θυμάται τον Κώστα Μίχο;

«Σκοτωμένα πουλιά

Τα φορέματά σου πάνω στο δάπεδο»

Κώστας Μίχος 

Ο ποιητής που λίγοι πλέον γνωρίζουν.

Σήμερα, Ημέρα Ποίησης μοιράζομαι το όνομά του σα φυλαχτό.

 

Είχα την τύχη να τον γνωρίσω από όταν γεννήθηκα, ήταν ο στενότερος φίλος του πατέρα μου και, με την αδελφή μου μας έπαιρνε διακοπές κάθε καλοκαίρι στα νησιά.

Μας έμαθε τις Κυκλάδες, κολύμπι, να ταξιδεύουμε κατάστρωμα σε μια ζωή μποέμ γεμάτη ποίηση και έμπνευση. Μας έμαθε την Τέχνη και τη ζωή. 

Αυτοκτόνησε νωρίς.
Τα βιβλία του σπάνια κι αγαπημένα όπως και το θεατρικό του έργο.

Συνέχεια έπεται..

κι ως τότε, το ποίημα του Μάνου Ελευθερίου:

Μάνος Ελευθερίου

Κώστας Μίχος (1938-1974)

Κώστα Μίχο γιατί κρύβεις τ’ όνομά σου;
Στα καφενεία που συχνάζεις δεν κατοικούν οι παντοκράτορες
Κώστας Καρυωτάκης γράφει κι η ταυτότητά σου,
πρίγκηπας επάγγελμα, πρίγκηπας για τη γενιά σου.
Παραμονεύουν οι φασίστες με τους ψευδομάρτυρες.

Κώστα Μίχο, σε ποιόν κρύβεις τ’ όνομά σου;
Μες στα ένδοξα Παρίσια δεν κερδίζεις τον παράδεισο.
Τη ξυραφιά του Ρεμπώ τη σκεπάζουν τα μαλλιά σου,
δεν φτάνουν όλα τα νερά της γης να πλύνουν το άγαλμά σου,
μια νεκροψία,-κι ύστερα το γαλανό πουκάμισο.

Κώστα Μίχο, μη μου κρύβεις τ΄όνομά σου.
Ένα κλαδάκι ουρανός ήταν μονάχα ο κλήρος σου.
Στις λοταρίες των ποιητών μια βρύση έλαχε στη μοιρασιά σου.
Της ζητιανιάς η φιλία ισορροπεί τη ζυγαριά σου,
στιχάκια ψίχουλα, μετάληψη και μύρο σου.
Κώστα Μίχο, μη μου κρύβεις τ’ όνομά σου.

________________________________
Από το δίσκο των Θάνου Μικρούτσικου-Μάνου Ελευθερίου, “Τροπάρια για Φονιάδες', με τη Μαρία Δημητριάδη και τον Γιώργο Μεράντζα, Λύρα, 1977 https://youtu.be/SMWqvG2Iq1U 

Στόχος

 

Κρύα συνννεφιασμένη Κυριακή, σκοτεινή και ανεμοδαρμένη. Σημαδεύω χωρίς γυαλιά κι ελπίζω. Και να που πέτυχα το στόχο μου.

«Καλά τη φέραμε τη ζωή μας ώς εδώ»  με παρηγορεί ειρωνικά ο Αναγνωστάκης.

Μανόλης Αναγνωστάκης

Ο στόχος 

Το θέμα είναι τώρα τι λες 
Καλά φάγαμε καλά ήπιαμε 
Καλά τη φέραμε τη ζωή μας ώς εδώ 
Μικροζημιές και μικροκέρδη συμψηφίζοντας 
Το θέμα είναι τώρα τί λες.

__________________________________________

Και... μακριά από μάς.. 

The essential American soul is hard, isolate, stoic, and a killer. It has never yet melted. — D.H. Lawrence

Ο Παντελής Μπουκάλας στη Μύκονο

 

Ο Παντελής Μπουκάλας καλεσμένος στη Λέσχη Ανάγνωσής μας που στεγάζεται στη Βιβλιοθήκη Παναγιώτη Κουσαθανά, 'Δημοτική Στέγη Μελέτης Πολιτισμού και Παράδοσης' και ακμάζει με τη με φροντίδα της Αγγέλας Καλλαφάτη.

Γιατί είναι κι αυτή η Μύκονος για την οποία μπορεί να μη μιλούν τα διάφορα κανάλια κι οι τηλεκοσμικές ιστοσελίδες, μα εμείς την απολαμβάνουμε και τη συντηρούμε με αγάπη.

__________________________________________________________

Ο ΠαντελήςΜπουκάλας είναι Έλληνας ποιητής, αρθρογράφος, συγγραφέας, μεταφραστής και δημοσιογράφος. Γεννήθηκε στο Λεσίνι του Μεσολογγίου, αλλά σύντομα μετακόμισε στην Αθήνα. Στόχευε να σπουδάσει φιλολογία, αλλά "κόπηκε" στην Έκθεση και έτσι σπούδασε Οδοντιατρική. Από την νεαρή του ηλικία υπήρξε υποστηρικτής της αριστεράς και προσπάθησε να δημιουργήσει οργάνωση Ρήγα Φεραίου, αλλά δεν τα κατάφερε και τελικά εντάχθηκε και ο ίδιος στην ΚΝΕ. Ξεκίνησε να αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά από το 1979 (Σύμπτωμα). Το 1987 έγραφε στην Πρώτη, ενώ από το 1990 ως και σήμερα αρθρογραφεί στην Καθημερινή όπου για είκοσι χρόνια είχε την ευθύνη της ανά Τρίτη σελίδας του βιβλίου. Είναι επιμελητής κειμένων, με κύρια συνεργασία τις εκδόσεις Άγρα.^[3]

Από το 1980 έχει δημοσιεύσει στις Εκδόσεις Άγρα τα βιβλία ποίησης: Αλγόρυθμος, Η εκδρομή της ευδοκίας, Ο μέσα πάνθηρας, Σήματα λυγρά, Ο μάντης, Οπόταν πλάτανος και Ρήματα (Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2010), έναν τόμο δοκιμίων και βιβλιοκριτικών υπό τον τίτλο Ενδεχομένως. Στάσεις στην ελληνική και ξένη τέχνη του λόγου και δύο τόμους υπό τον τίτλο Υποθέσεις, με τις επιφυλλίδες του στην Καθημερινή της Κυριακής. Έχει μεταφράσει, για τον ίδιο εκδοτικό οίκο, τον ελληνιστικό Επιτάφιο Αδώνιδος του Βίωνος του Σμυρναίου, τα ποιήματα του τόμου Επιτάφιος λόγος. Αρχαία ελληνικά επιτύμβια επιγράμματα και τα Συμποτικά επιγράμματα της Παλατινής Ανθολογίας. Έχει επίσης μεταφράσει τους Αχαρνείς του Αριστοφάνη για το Εθνικό Θέατρο (2005), τον Αγαμέμνονα του Αισχύλου για το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου (2005) και τις Τρωάδες του Ευριπίδη για το Θέατρο του Νέου Κόσμου (2010).

Μονογραμμα  · 

ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ - ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ (συγγραφέας - δημοσιογράφος)

Ο Παντελής Μπουκάλας, ποιητής, αρθρογράφος, συγγραφέας, μεταφραστής και δημοσιογράφος αυτοβιογραφείται στο Μονόγραμμα σε δύο συνέχειες.

Η νεώτερη ελληνική γραμματεία, ευτύχησε να έχει μέλος τον Παντελή Μπουκάλα. Έναν ποιητή με σπάνια πένα, πλούσια αλλά με θαυμαστή οικονομία λόγου, που αν αφουγκραστείς θα διαισθανθείς να ρέει υπόγεια ο ποταμός της δημοτικής πολιτιστικής μας παράδοσης. Βιοπορίζεται ασκώντας την δημοσιογραφία την οποία μετουσιώνει σε λογοτεχνικό έργο κατά τον τρόπο των παλιών κλασικών αρθρογράφων.

Τέκνο της ελληνικής επαρχίας, γεννήθηκε το 1957 στο Λεσίνι του Δήμου Οινιάδων, ένα μικρό χωριό κοντά στο Μεσολόγγι που είχε πηγή ζωής, τον Αχελώο ποταμό. Σύντομα οι συνθήκες ανάγκασαν την οικογένεια να μετακομίσει στην Αθήνα. Στόχος του ήταν να σπουδάσει φιλολογία, αλλά "κόπηκε" στην …Έκθεση. Ο ακαδημαϊσμός των διορθωτών αδυνατούσε να κατανοήσει ένα φωτεινό μυαλό, που ήταν πάντα ένα βήμα πιο μπροστά. Έτσι σπούδασε Οδοντιατρική, την οποία ουδέποτε υπηρέτησε.

Η πρώτη προσέγγιση με τα ελληνικά γράμματα έγινε στο χώρο του Ολκού, του εκδοτικού οίκου δηλαδή που ήταν ο Αντώνης ο Καρκαγιάννης και ο Δήμος ο Μαυρομάτης. Προσελήφθη ως παιδί για όλες τις δουλειές αλλά σύντομα κατέληξε διορθωτής, στη συνέχεια επιμελητής κειμένων σε εκδοτικούς οίκους όπου δούλευαν πολλοί διανοητές της. Εκεί διαμόρφωσε και την πολιτική του συνείδηση.

Ξεκίνησε να αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά. Το 1987 έγραφε στην εφημερίδα «Πρώτη», ενώ από το 1990 ως και σήμερα αρθρογραφεί στην Καθημερινή, όπου για είκοσι χρόνια είχε την ευθύνη της σελίδας του βιβλίου.

Από το 1980 δημοσιεύει τις πρώτες ποιητικές του συλλογές «Αλγόρυθμος» και «Η εκδρομή της Ευδοκίας» από τις εκδόσεις «Άγρα». Ακολουθούν μεταξύ άλλων «Ο μέσα πάνθηρας», «Σήματα υγρά», «Ο μάντης», «Οπόταν πλάτανος», «Ρήματα». Το 2010 τιμάται με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Έχει εκδώσει έναν τόμο δοκιμίων και βιβλιοκριτικών υπό τον τίτλο «Ενδεχομένως» και δύο τόμους υπό τον τίτλο «Υποθέσεις», με τις επιφυλλίδες του στην Καθημερινή της Κυριακής.

Έχει μεταφράσει, για τον ίδιο εκδοτικό οίκο (Άγρα) τον ελληνιστικό Επιτάφιο Αδώνιδος του Βίωνος του Σμυρναίου, τα ποιήματα του τόμου Επιτάφιος λόγος. Αρχαία ελληνικά επιτύμβια επιγράμματα και τα Συμποτικά επιγράμματα της Παλατινής Ανθολογίας. Έχει επίσης μεταφράσει τους Αχαρνείς του Αριστοφάνη για το Εθνικό Θέατρο (2005), τον Αγαμέμνονα του Αισχύλου για το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου (2005) και τις Τρωάδες του Ευριπίδη για το Θέατρο του Νέου Κόσμου (2010).

Αυτή την εποχή ένα τιτάνιο έργο (ζωής) που προϋποθέτει βάσανον και αφοσίωση, βρίσκεται στο τέλος του. Μια δεκάτομη μελέτη του για το δημοτικό τραγούδι, με γενικό τίτλο «Πιάνω γραφή να γράψω… Δοκίμια». Μέσα από αυτή τη μελέτη αναδεικνύει την ποιητική αξία των δημοτικών τραγουδιών, τη γλωσσική τους αξία. Στόχος του, να απομακρύνει από το μυαλό αρκετών την αγοραία εκδοχή του, που πλασαρίστηκε από ανίδεους, εκούσια ή ακούσια...

«Δεν είναι αιφνίδιος ο έρωτας μου για το δημοτικό ούτε αφύσικος, ίσα-ίσα είναι ότι φυσικότερο. Μέσα σ' αυτήν την κολυμπήθρα γεννήθηκα, μεγάλωσα, με τραγούδια, μοιρολόγια, αινίγματα, παραμύθια, πανηγύρια, μουσική της εκκλησίας. Όλα αυτά είχαν τον τόκο τους κάποια στιγμή. Το πρώτο κείμενο που έγραψα θαμπωμένος από το δημοτικό, εξ ού κι ο τίτλος του “το θάμβος” , “το επίμονο θάμβος του δημοτικού”, ήταν το 1992, δηλαδή έχουν περάσει πάρα πολλά χρόνια»

Η έρευνά του γύρω από το Δημοτικό Τραγούδι μας και τις ρίζες του, θα ολοκληρωθεί σε δώδεκα τόμους. Εν τω μεταξύ ο πρώτος τόμος με τίτλο: “Όταν το ρήμα γίνεται όνομα: Η “Αγαπώ” και το σφρίγος της ποιητικής γλώσσας των δημοτικών” τιμήθηκε με το βραβείο Δοκιμίου–Κριτικής (Κρατικά Βραβεία για τη λογοτεχνική παραγωγή του 2017).

Ο δεύτερος τόμος της σειράς τιτλοφορείται “Το αίμα της αγάπης – Ο πόθος και ο φόνος στη δημοτική ποίηση” και ο τρίτος τόμος, που ήδη κυκλοφορεί, έχει τίτλο: “Κόκκιν' αχείλι εφίλησα” (εκδ. Άγρα).

"ο λόγος τής γραφής ΙΙ" / επ. 24 (Δήμητρα Κολλιάκου - Παντελής Μπουκάλας) from Michalis Anastasiou on Vimeo.

Σονέτο Της Μήκονος με το Νϊκο Αϊβαλή

Από Τα 40 Του Θανάτου' μου

Αυτό το σονέτο τής Μήκονος Υπνοφόρου, το είχα παρουσιάσει ανέκδοτο ακόμα στο Δεύτερο Πρόγραμμα,  προσκεκλημένη στην εκπομπή του Νίκου Αϊβαλή, πολύ παλιού αγαπημένου φίλου που μάς άφησε νωρίς ξαφνικά και αναπάντεχα.

Από τα πρώτα νεανικά μου χρόνια η φιλία μας, κι η εκπομπή του (από τις μακροβιότερες του ραδιοφώνου*) με φιλοξενούσε συχνά, είτε ζωντανά όταν περνούσα από την Αθήνα είτε με δουλειά μου όταν διάβαζε ο ίδιος ποιήματά μου.

Πλάι- πλάι δυο ποιήματα σ΄αυτό το βιβλίο έχουν αφιέρωση σε δυό πολυαγαπημένους φίλους. Το Νίκο και τη  Στάλη 

Ούτε που μου περνούσε από το νου ότι κι οι δυό θα πέθαιναν τόσο σύντομα, και μάλισταπριν από εμένα που, έτσι που κι εγώ κυνήγησα το δράκο κάποτε, νόμιζα πάντα ότι πρώτη θα έφευγα για το μακρύ ταξίδι.

Έμεινα πίσω όμως. Και μου λείπουν. Μου λείπουν πολύ και οι δύο. 

___________________________________________

*«Διακριτικές Σχέσεις Διεθνούς Ρεπερτορίου», μια εκπομπή 39 ετών· φέτος θα γιόρταζε τα  40 χρόνια της.

________________

Δεύτερο Πρόγραμμα 103,7 - #defteroprogramma

12 Μαρτίου 2022  · 

Με μεγάλη οδύνη μοιραζόμαστε την απώλεια του ραδιοφωνικού παραγωγού και ηθοποιού Νίκου Αϊβαλή, που για περισσότερο από 40 χρόνια κοσμούσε «διακριτικά» τα μικρόφωνα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Η οικογένεια της ΕΡΤ και ιδιαίτερα οι συνάδελφοι και φίλοι του στο Δεύτερο Πρόγραμμα το οποίο υπηρέτησε με μεγάλη αγάπη επί 4 δεκαετίες, είμαστε συντετριμμένοι από τη αιφνιδιαστική απώλεια του Νίκου. Του πάντα χαμογελαστού, ευγενικού και φυσικά «διακριτικού» Νίκου, η εκπομπή του οποίου «Διακριτικές Σχέσεις Διεθνούς Ρεπερτορίου» θα έκλεινε του χρόνου 40 χρόνια παρουσίας στα ερτζιανά. Όλες οι εκπομπές του Δεύτερου είναι αφιερωμένες στη μνήμη του Νίκου μας. Την Κυριακή, στις 6 το απόγευμα, που θα εξέπεμπε ο Νίκος Αϊβαλής, το δύσκολο έργο του αποχαιρετισμού αναλαμβάνει «διακριτικά» ο συνοδοιπόρος και φίλος του Σιδερής Πρίντεζης, με μια εκπομπή αφιερωμένη στο Νίκο. Δυστυχώς θα υπάρξουν και άλλες τέτοιες άμεσα. Είχαμε τόσα σχέδια για τους προσεχείς εορτασμούς για τα 70 Χρόνια Δεύτερο και είναι πολύ πονετικό ότι θα τα γιορτάσουμε χωρίς το Νίκο Αϊβαλή.

Συλλυπούμαστε τα αδέλφια του, την οικογένειά του, τους φίλους του.

Ποιος ήταν ο Νίκος Αϊβαλής;

Ο Νίκος Αϊβαλής γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Θέατρο στις Δραματικές Σχολές «Θέατρο Τέχνης – Κάρολος Κουν», στη Σχολή του Πέλου Κατσέλη, στο Πανεπιστήμιο Μουσικής και Παραστατικών Τεχνών στο Γκρατς στην Αυστρία.

Παρακολούθησε σεμινάρια με τον Μίνω Βολανάκη και ως ηθοποιός έπαιξε στο Θέατρο, αλλά και στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο. Τελευταία του παρουσία στο σινεμά, η συμμετοχή του στο «λπ», μια ταινία-ντοκιμαντέρ για τη Λένα Πλάτωνος το 2017. Στο τέλος της ίδιας χρονιάς επιμελήθηκε και συμμετείχε τον κύκλο παιδικών παραστάσεων «Άσπρο χιόνι, μαύρο χιόνι» στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων Λευτέρης Βογιατζής.

Επί σκηνής τελευταία φορά τον είδαμε στον μονόλογο του Ζαν Ζενέ «Ο Σκοινοβάτης» που ανέβηκε στο θέατρο Φούρνος την περίοδο 2019-2020.

Όσον αφορά τη δισκογραφία, συμμετέχει στους δίσκους: «Μάσκες Ηλίου» της Λένας Πλάτωνος, «Το νησί των λωτοφάγων» του Στάμου Σέμση με την Έλλη Πασπαλά, «Αντίπυρα» της Δανάης Παναγιωτοπούλου, «Απ’ τη στεριά το νερό και τον αέρα», «Ορθογραφία της αγάπης» (συμμετείχε ερμηνευτικά, στιχουργικά και με ζωγραφιές) και του Μιχάλη Ανδρονίκου, «Νότες σε αχνό πορτοκαλί» του Φίλιππου Περιστέρη και "Περιπέτεια" του Δημήτρη Αρναούτη.

Η μεγάλη του αγάπη όμως ήταν, είναι και θα είναι το Ραδιόφωνο, το οποίο υπηρέτησε επί πολλά χρόνια. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 ήταν στην Ελληνική Ραδιοφωνία. «Παιδί – μαθητής» της Σοφίας Μιχαλίτση ξεκίνησε στο Δεύτερο Πρόγραμμα με την εκπομπή «Οι Κυρίες της τζαζ». Το 1983 ακολούθησε η εκπομπή «Διακριτικές Σχέσεις Διεθνούς Ρεπερτορίου», μια εκπομπή που υπήρχε μέχρι σήμερα! Ακούστε εδώ πρόσφατες εκπομπές του Νίκου, με αφιερώματα, συνεντεύξεις, επετειακές αναφορές. Η τελευταία εκπομπή «Διακριτικές Σχέσεις Διεθνούς Ρεπερτορίου» μεταδόθηκε στις 6 Μαρτίου του 2022.

Κινηματογραφικές ταινίες:

λπ μια ταινία για τη Λένα Πλάτωνος 2017

Ταξίδι στην Πρωτεύουσα 1982

Τον Καιρό των Ελλήνων 1981

Τηλεοπτικές σειρές:

Dr Τζούλια και Ms Χάιδω -1994|1994- Star

Αμαρτίαι γονέων -1993|1993- ΕΤ2

Οι φιλενάδες -1993|1993- ΑΝΤ1

Οικογένεια -1990|1990- ΑΝΤ1

Στενές επαφές τρύπιου τοίχου -1991|1991- ΕΤ1

Νίκος Αϊβαλής