Γάτα δίχως χαμόγελο; #ΗμέραΤωνΖώων

 

Σας συστήνω το δικό μου Cheshire Cat, που εμφανίστηκε πέρσι τέτοιες μέρες νεαρούλης, σκελετωμένος και ματωμένος διότι τον έδερναν οι άλλοι γάτοι όπου τον πετύχαιναν. Κι οι δικές μου τον δέρνουν, ακόμα μέσα δεν τολμά να μπει αν και προσπαθεί δειλά κι ευγενικά με την πραότητα και λεπτότητα που χαρακτηρίζει τους κόκκινους γάτους.

Κάποιοι όταν ακόμα ήταν μικρός του φόρεσαν λουράκι για τους ψύλλους και τον παράτησαν χειμώνα στη Μύκονο. Κατάφερε να το ξεφορτωθεί μα ακόμα, ένα χρόνο μετά, έχει στο λαιμό του σημάδι  σα  να ήταν αλυσοδεμένος μέχρι χθες.

 

Γάτα χωρίς χαμόγελο βλέπεις μα χαμόγελο δίχως γάτα; απορεί η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων

 κι η Γάτα του Τσεσάιρ σοφά της απαντά πως δεν είναι και τίποτε αφού « είμαστε όλοι εδώ τρελλοί».

Και είμαστε. Με την έννοια του ‘άφρονες’.

 

Αρχή καλοκαιριού ένας κύριος ‘εξαμηνίτης’ (όπως έλεγαν οι Μυκονιάτες τους καλοκαιράκηδες που νομίζουν πως Μύκονος είναι μόνο πάρτι και ασυδοσία) ανέβασε φωτογραφία ενός νεκρού φιδιού και καμάρωνε που το σκότωσε, διότι λέει το βρήκε στην πέργκολα, και μάλιστα σύστηνε να κάνουμε το ίδιο «προσέχετε τις οικογένειές σας’ μας προέτρεπε.

Τι κι αν το φίδι ήταν λαφίτης, δίχως δηλητήριο; Τι κι αν είναι χρησιμότατο διότι τρώει τα ποντίκια; Μα κυρίως τι αν ο κύριος καταλάβαινε πως εκείνος είναι ο παρείσακτος, στον τόπο του φιδιού ήρθε κι έχτισε;

 

Οι άνθρωποι ξεχνούν ότι τη γη τη μοιραζόμαστε. Δεν είμαστε μόνοι. Κι αλίμονο αν ήμασταν διότι θα αναγκαζόμασταν να τραφούμε ο ένας με το παιδί του άλλου μια και δίχως άλλη ζωή ούτε τσουκνίδα δε φυτρώνει.

 

Εδώ που ζω, την αλλαγή τη βλέπω το χειμώνα που αδειάζει. Φεύγουν τα νταμπαντουμπάδικα με τους προβολείς και τους κραδασμούς κι έρχονται τα πουλιά.

Μα η φύση υποφέρει. Ξεριζώνουν τα αυτοφυή και φυτεύουν κοκοφοίνηκες κι αυτό έχει άμεση επίδραση στα ζώα, στα πουλιά και κυρίως στα έντομα. Χάνονται οι πυγολαμπίδες και οι πασχαλίτσες, μέχρι κι οι μύγες φέτος δεν εμφανίστηκαν – (κι όχι επειδή είναι το νησί πιο καθαρό, βρωμάνε τα γείσα των δρόμων από το αμάζευτο σκουπίδι που παίρνει ο αέρας).

 

Τα λέω σήμερα που είναι ‘Ημέρα των Ζώων’, 

μοιράζομαι μαζί σας κάποιους από τους επισκέπτες που υποδέχομαι με σεβασμό, όμως τα λέω για να τα πω, από παλιά συνήθεια να ελπίζω κι ας μην  ελπίζω πια.

Χαρείτε τα κι εσείς, όσο ακόμα..

Κορώνες στα βράχια

                                Μια ακρίδα που τις νύχτες τραγουδά κι έζησε λίγες μέρες μαζί μας

                                        Μάντης διαβάζει Λαπαθιώτη

                                           Πασχαλίτσα στον ασβεστωμένο τοίχο

                                          Σπάνια επίσκεψη μιας πέρδικας

Κι οχιά που έφερε η Μάικο και είχα για νεκρή αλλά:

“Ye spotted snakes with double tongue

..Come not near our Fairy Queen..” -> 

https://daphnechronopoulou.blogspot.com/2022/09/blog-post_15.html

 

Ω μικρούλα μυκονιάτικη Οχιά, ω κυνηγιάρικο γατί του Ονείρου Θερινής Νυκτός

“Ye spotted snakes with double tongue

..Come not near our Fairy Queen..”

   Τη δεύτερη οχιά του καλοκαιριού έφερε η ατρόμητή μου Άρτεμις, 

η παρθένα κυνηγός, 

η Μάικο μου το γατί του λόγγου,

προστάτιδά μας καλόκαρδη θεά.

Διότι τα ξετρυπώνει μα δεν τα πληγώνει. 

Μου το έφερε περήφανη και το είχα για νεκρό ) εξ ου φαράσι αντί μπουκαλιού). Κι αυτό, σοφό όπως όλα τα φίδια, έκανε το ψόφιο, εντελώς ακίνητο για να μην ξεσηκώνει τα θηρευτικά ένστικτα του αιλουροειδούς. Ωστόσο μια διχαλωτή γλωσσίτσα μακριά και λεπτή σα κλωστή, βγήκε ζωηρότατη και το πρόδωσε. 

Η μοίρα του από πλευράς μας δεν αλλάζει: τα μεταφέρουμε έξω απ τη μάντρα μας κι ελπίζουμε να προτιμήσουν την αντίθετη κατεύθυνση, προς βράχους και θάμνους, αντί τις αυλές μας..

Συνόδευσα τον αποχαιρετισμό με νανούρισμα Ονείρου Θερινής Νυκτός*

Καλό σου δρόμο μικρή μου οχιά,

φυγε μακρια μου, 

εδώ στο κτήμα μου

είμαι η Βασίλισσα των Ξωτικών 

κι όχι του πόνου

Το χελιδόνι ναι,

‘’Philomel with melody

Sing in our sweet lullaby;

Lulla lulla lullaby

Never harm

Nor spell nor charm…

Lulla, lulla, lullaby, lulla, lulla, lullaby:

Never harm

Nor spell nor charm,

Come our lovely lady nigh;

So, good night, with lullaby..’’

——

Σημειώσεις

* Την αποχαιρετώ από μνήμης me απόσπασμα (συγχωρέστε μου αν κάτι ξεχνώ στους στίχους που σας φέρνω- ανακατεύοντας με δικές μου σκέψεις κατά τη συνήθειά μου και κόβοντας ό,τι δε μου ταιριάζει στη στιγμή. Όμως στο blog έχω πάντα και πηγή και όλο το ποίημα. 

2. Πηγή  (πρωτότυπο- μετάφραση)

Act 2, Scene 2 ,

νανούρισμα: Τα ξωτικά διώχνουν τα πλάσματα τα τρομακτικά μακριά από τη βασίλισσά τους την Titania.

 στο Διαδίκτυο βρήκα μόνο σε παιγμένες παραστάσεις YouTube. Εδώ στο νησί ο Σαίξπηρ μου είναι μόνο αγγλικά- στην Αθήνα όλες οι εκδόσεις και σε πολλές μεταφράσεις (από τη Βιβλιοθήκη του πατέρα μου). Οπότε επέλεξα ταινία (με υποτίτλους ελληνικά) διότι παραστάσεις δε βρήκα παρά κάτι σχολικά που θα ήθελα να στήριζα αλλά... βλέπω ότι στη μετάφρασή τους ακόμα και τον πασίγνωστο τίτλο εκδημοτίκισαν σε « Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας», οπότε δε θέλω να φανταστώ τι γίνεται με το ίδιο το έργο.

Ye Spotted Snakes

by William Shakespeare

Ye spotted snakes with double tongue,

Thorny hedgehogs, be not seen;

Newts and blindworms, do no wrong,

Come not near our fairy Queen.

Philomele, with melody

Sing in our sweet lullaby;

Lulla, lulla, lullaby, lulla, lulla, lullaby:

Never harm

Nor spell nor charm,

Come our lovely lady nigh;

So, good night, with lullaby.

Weaving spiders, come not here;

Hence, you long-legged spinners, hence!

Beetles black, approach not near;

Worm nor snail, do no offence.

Philomele, with melody

Sing in our sweet lullaby;

Lulla, lulla, lullaby, lulla, lulla, lullaby:

Never harm

Nor spell nor charm,

Come our lovely lady nigh;

So, good night, with lullaby.

_____________________

2.

 Οχιά Μυκόνου, Mykonos Viper [Vipera ammoditis] : μεγαλύτερη έχω και στα

Γάτα και οχιά

https://daphnechronopoulou.blogspot.com/2022/04/h-maiko.html#axzz7ezXWJqSE

Αλί ο γητευτής των φιδιών με οχιά Μυκόνου

https://daphnechronopoulou.blogspot.com/2021/05/blog-post_17.html

Πιο πολλά για τις οχιές: https://www.physiodifis.eu/Guides/g_vip_1.html

Γάτα και οχιά

 

Η Suki δεν κυνηγά ποτέ. Η Maiko η κόρη της, αντίθετα βγαίνει πριν το ξημέρωμα και φέρνει λεία. Κάθε μέρα σώζουμε ζωάκια απο τα χέρια της. Πουλιά, σαυράκια και σήμερα φίδι.

Σήμερα οχιά. Vipera ammoditis Παχουλό στη μέση, ρόμβοι και πράσινη ουρίτσα.

Της το πήρα βέβαια κι είναι ακόμα ζωντανό αν και λίγο ζαλισμένο.

Χθόνια σοφία με καλημέρισε.

Calico Cat and Mykonos Viper [Vipera ammoditis ]

https://youtu.be/TxRHJTKy7MU

Αλί ο γητευτής των φιδιών με οχιά Μυκόνου

 

Ο Αλί, καθαρίζοντας το κτήμα μας, έβαλε ένα φίδι σε μπουκάλι. Οχιά νομίζω.

Για να δω πώς το κάνει επανέλαβε, βγάζοντας το φίδι και πείθοντάς το να ξαναμπεί. Δίχως βία.

Συγγνώμη για τα επιφωνήματά μου- τα αααα και ωωωω - μα επέλεξα να αφήσω τη φυσική αντίδραση. 

Αργότερα που ξαναβγήκα και ζήτησα να δω το φίδι, είδα πως του είχε ανοίξει το καπάκι να μη σκάσει και πως το είχε κεράσει λίγο καρπούζι από το πιάτο που του είχαμε προσφέρει. Δεν ξέρω αν τρώνε φρούτα τα φίδια ή αν μόνο τα προσφέρουν αλλά ίσως ο Αλί το έκανε για την αφυδάτωση. Το κοινό μας λεξιλόγιο - με φίδι και Αλί- είναι σχεδόν ανύπαρκτο οπότε κάνω μόνο εικασίες.

Αλί ο γητευτής, the Kastell Circus Snake Charmer : https://youtu.be/HhM-qdr0Ndo

______________________

        Οχιά; Ναι.

       Δε φαίνεται στις εικόνες μα παρατήρησα την πράσινη ουρά- κάπου ένα εκατοστό και το λοφίο στο πιο ανοιχτόχρωμο κεφάλι. Επίσης παρατήρησα το παχύ του σώμα που, παχύ σε σύγκριρση με άλλα φίδια. Σημάδια σίγουρα ότι  ήταν οχιά κι όχι ένα από τα 'λαφιτάκια' του αγρού ή τα σπιτόφιδα τα γούρικα.

Πιο πολλά για τις οχιές: https://www.physiodifis.eu/Guides/g_vip_1.html

Ιδού της ΟΔΟΥ, Θεέ μου των πτωχών γραφιάδων

Μια δύσκολη στιγμή για τους φίλους, 

το παραλίγο Ρουά Ματ στη γνωστή παρτίδα με το Θάνατο, 

έστειλε στα δικά μου λόγια έναν απελπισμένο φίλο

κι η λύπη του έγινε η δική μου η χαρά, το δώρο το ύψιστο που κάθε φτωχός γραφιάς βαθιά στα μύχια  της καρδιάς ελπίζει κι ονειρεύεται. 

Μια φαντασίωση κρυφή:

οι αναγνώστες που σηκώνονται αναμαλλιασμένοι από του πόνου το κρεβάτι ―σπρωγμένοι από εκείνο που  ο Σεφέρης περιέγραφε ως «την καύλα*» να τρέχεις σπίτι για να ξαναδιαβάσεις κάτι» ― και κυριευμένοι από τέτοια ανάγκη τρέχουν στη βιβλιοθήκη με τα αγαπημένα τους (ραφιού ή οθόνης) κι εκεί, εκεί - εκεί εκεί οι αναγνώστες με βιαστικά δάχτυλά που από πόθο και βιασύνη τρέμουν και  υπερπηδούν 

και , εκεί λοιπόν

αντί για Σαίξπηρ ή Ευριπίδη ή Νομπελίστες μελοποιημένους βραβευθέντες  κα ήρωες ή ιερούς νεκρούς, πιάνουν Εμάς και μας τιμούν με το ύψιστο παράσημο το της «Δίψας* να Ξαναδιαβαστεί».

Ιδού της Οδού λοιπόν περί Θανάτου και γιατί εγώ μοιάζει σα να γυρίζω γύρω από τον εγωπαθή εαυτό μου

―«καταστρέφουσα τον λόγον» όπως λένε οι νομικοί όταν κλείνουν κυκλικά σαν ουροβόρος που τελειώνει στην αρχή του― και

αναδημοσιεύω τη αγαπητή μου 'Οδό' της Καστοριάς που με τιμά αναδημοσιεύοντάς με από αυτό το blog που εγώ μόλις αναδημοσίευσα. Για τους νεκρούς μας - θέμα δικό μου της καρδιάς.

http://www.odos-kastoria.gr

________________

* παράσημο της «Δίψας* να Ξαναδιαβαστεί».

Επειδή παραπάνω δε υπάρχει να ζητήσω στις κρυφές κι απόρρητες μου προσευχές στο Θεό Φτωχών Γραφιάδων, παρά την Καύλα* τη σεφερική (που για να συμπεριληφθούν κι ευαίσθητες υπάρξεις, στο νοερό παράσημο τη λέω 'Δίψα').

Όφις ο IV νεκρός πάνω στην πρώτη νιότη― Τι έχουν τα λαφιτάκια μου;

 Όφις ο 4^ος, νεκρός στη μικρή αυλή ένα μέτρο από εκεί που βρήκα πριν από μια εβδομάδα νεκρό το αδελφάκι του, Όφι του Ραμαζανιού και 3^ο στη σειρά των φιδιών του 2016.

Τα άλλα δυο εμφανίστηκαν ακμαία και ζωντανά στην άλλη πλευρά του σπιτιού, πάλι όμως περίεργα κοντά σε πέρασμα ανθρώπινο.

Ο σκύλος βρήκε τη φωλιά. Κάτω από μια στοίβα ξερά κλαδιά του χειμώνα γεννήθηκαν, κι είχαμε πολλά ενθουσιώδη γαυγίσματα και σκαψίματα και κυνήγια  με τρεχάλες ώσπου έκαψα τα κλαδιά και τα φιδάκια σκόρπισαν. Για εκείνα όμως μια θεωρία λέει ότι ήταν οχιές ενώ τούτα είναι λαφιτάκια, σπιτόφιδα αθώα και προστάτες μας.

Τι τα σκοτώνει όμως; Πεθαίνουν αγρατζούνιστα, δίχως καμιά ουλή ή αμυχή και, ασυνήθιστο επίσης, τα βρίσκωσε στάση φυσική σαν να τα βρήκε ο θάνατος εν κινήσει κι εν ηρεμία  κι όχι αναποδογυρισμένα (belly up) όπως βρίσκουμε τα νεκρά θηράματα.

Τα φίδια, όπως οι ελέφαντες δε σταματούν να αναπτύσσονται, δηλαδή ψηλώνουν όσο γερνούν γι αυτό κι από το μέγεθος καταλαβαίνουμε την ηλικία. Τούτα τα φετεινά μου είναι στην εφηβία, πιτσιρίκια που ακόμα δεν έκαναν ούτε ένα κύκλο από το μακρύ σπιράλ της ζωής. 

Τι έπαθαν τα λαφιτάκια μας; Γιατί τα παίρνει ο Χάρος στην πρώτη τους νιότη; 
Αν έχετε κάποια ιδέα, παρακαλώ πείτε μου.

Ακολουθούν- κατά τη συνήθεια του blog- ολίγα ενημερωτικά για τα φίδια του Αιγαίου, σύνδεσμος προς παλιότερη ανάρτησή μου για λαφίτες και δυό φωτογραφίες: ο νεκρός Όφις του Ραμαζανιού κι ένας ολοζώντανος υπερήλιξ λαφίτης  που πριν λίγα χρόνια ερχόταν κάθε βράδυ για νερό και μια Πανσέληνο δεν ξέρω τι τον έπιασε κι έψαχνε με μανία να μπει στο σπίτι σα να ήξερε από πού ανοίγει η τρίφυλλη παραδοσιακή αλε'όπορτα της μυκονιάτικης αρχιτεκτονικής (δυστυχώς είχε μόλις χαλάσει η λάμπα της αυλής μα φαίνεται αρκετά το μέγεθος).

Όφις του Ραμαζανιού

Λαφίτης Πανσελήνου

Τα Φίδια του Αιγαίου
George Xydakis Ερπετολόγος δεν είμαι. Τα φίδια όμως της Μυκόνου τα ξέρω. Οι οχιές μας έχουν δύο βασικά χαρακτηριστικά: 1. Η σκουρόχρωμη ταινία της ράχης είναι ΣΥΝΕΧΉΣ, αδιάσπαστη, σαν μαίανδρος ή ζιγκ ζαγκ, 2. Στις πλείστες περιπτώσεις έχει κερατοειδή απόληξη στη μύτη.
Το εικονιζόμενο είναι λαφίτης, λόγω μεγέθους και μορφολογίας των σχηματισμών της ράχης. Δείτε εδώ http://www.eyploia.gr/index.php?option=com_content...

του Αχιλλέα Δημητρόπουλου

Ο Αιγαιακός χώρος, και ειδικότερα οι Κυκλάδες, αποτέλεσαν πλούσιο πεδίο µελέτης για τους ερπετολόγους, και η Σύρα φιλοξένησε συχνά ερευνητές που είχαν σαν αντικείµενο τα αµφίβια και τα ερπετά. Η γεωγραφική αποµόνωση των νησιών, που οδήγησε στη δηµιουργία χαρακτηριστικών υποειδών, προσέλκυσε εκείνους τους επιστήµονες που εξειδικεύονταν στη µελέτη των προβληµάτων της Συστηµατικής. Η ερπετοπανίδα των Κυκλάδων είναι πλούσια και ποικίλη, περιλαµβάνει δε χαρακτηριστικά, µοναδικά υποείδη, αποµονωµένα σε ένα ή δύο νησιά, καθώς και δύο είδη µοναδικά στον κόσµο: το Λιακόνι της Σαντορίνης (Chalcides moseri) και το Λαφίτη της Αµοργού (Elaphe rechingeri). 

Ασιατικά είδη από τη Μικρά Ασία έφθασαν στις Κυκλάδες κατά το παρελθόν και σήµερα συναντώνται στη Μύκονο και τη Δήλο (Agama stellio) ή στη Μήλο ακόµα (Vipera lebetina). Αντίθετα, είδη της βαλκανικής πανίδας πέρασαν σ' ένα νησί, αλλ' απουσίαζαν από τα γειτονικά. Έτσι, ο Λαφίτης είναι συνηθισµένο φίδι στη Μύκονο, αλλά δεν έχει βρεθεί στη Σύρα. 

Κλασικές πια, και σχεδόν ξεπερασµένες από το χρόνο, αλλά πάντοτε ενδιαφέρουσες, είναι οι εκτεταµένες δηµοσιεύσεις των Κ. Buchholz, F. Werner και Ο. νοn Wettstein, οι οποίοι αφιέρωσαν µεγάλο µέρος του ερευνητικού έργου τους στις Κυκλάδες σ' αυτές τις εργασίες υπάρχουν επανειληµµένες αναφορές στη Σύρα. Από τους νεότερους ο R. Clark αναφέρει την παρουσία µιας στικτής ποικιλίας της κοινής Οχιάς (Vipera ammodytes), που συνυπάρχει στη Σύρα µε τη συνηθισµένη µορφή µε το ζιγκ-ζαγκ σχήµα στη ράχη. Το φίδι αυτό, που' είναι σχετικά µικρόσωµο, είναι πολύ σπάνιο σήµερα και, όπως ο ίδιος ο R. Clark ανέφερε στον γράφοντα, πιάστηκε πολύ κοντά στην Ερµούπολη. 

Η πιο συστηµατική εργασία που αφορά τα ερπετά και τα αµφίβια της Σύρας, αλλά και των ερηµονησίδων γύρω απ' αυτήν, έγινε το 1980 από δύο διακεκριµένους ερευνητές των ερπετών της Ελλάδας, τον Axel Beutler και τον Emil Frör, και δηµοσιεύθηκε στο Mitteilungen der Zoologischen Gesellschaft Braunau µε τον τίτλο «Die Amphibien und Reptilien der Nordkykladen». 

Οι επιστήµονες επισκέφθηκαν τη Σύρα στις 3-4/10/1974 και στις 27/5-116/1977, σ' αυτές δε τις ηµεροµηνίες έκαναν αναγνωριστικές επισκέψεις στις ερηµονησίδες Δίδυµη (Μεγάλο Γαιδουρονήσι), Μικρό Γαϊδουρονήσι, Ψαθονήσι, Σχινονήσι, Ασπρονήσι και Στρογγυλό. 

Στη Σύρα υπάρχει 1 είδος αµφίβιου και 11 είδη ερπετών: 1 χελώνα, 5 σαύρες και 5 φίδια. 

Κοντά στις κατοικηµένες πεοιοχές, καθώς και στα λιγοστά σηµεία όπου υπάρχουν στέρνες ή πηγές, ο Πρασινόφρυνος - που οι Συριανοί τον ονοµάζουν, λανθασµένα, βάτραχο - είναι το µοναδικό στο νησί είδος αµφιβίου. Συχνά τον βλέπουµε ύστερα από βροχή ή καθώς στέκει παραφυλάγοντας έντοµα εκεί όπου πέφτει κάποιο φως, τις
καλοκαιριάτικες νύχτες. Γεννοβολάει µέσα σε στέρνες και νερόλακκους και συχνά εκτελεί µικρές, οµαδικές µετακινήσεις από και προς τις περιοχές όπου αναπαράγεται. Κατά τη διάρκεια αυτών των µετακινήσεων, πολλοί φρύνοι σκοτώνονται στους δρόµους από τα αυτοκίνητα. 

Στην παλιότερη βιβλιογραφία αναφέρονται επίσης ο κοινός βάτραχος (Rana
ridibunda) και η Ραβδωτή Νεροχελώνα (Mauremys caspica rivulata), είδη που συναντώνται στην Άνδρο, στην Τήνο και στη Μύκονο, αλλά φαίνεται πως έχουν εξαφανιστεί από τη Σύρα. Ίσως η αποξήρανση κάποιου έλους ή άλλου υγρότοπου συνετέλεσε στην εξαφάνισή τους. 

Στη Σύρα υπάρχουν δύο είδη σαµιαµιδιών, ο Κυρτοδάκτυλος (Cyrtodactylus
kotschyi) και το Μολυντήρι (Hemidactylus turcicus, που συχνά συναντάται κοντά ή
και µέσα σε σπίτια. Ο Κυρτοδάκτυλος είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον είδος, γιατί έχει
πολύ µεγάλη κατανοµή σ' όλα σχεδόν τα νησιά του Αιγαίου, ακόµα και στα ξερονήσια
που απέχουν πολύ από τις ακτές. Η µορφή του διαφοροποιείται από νησί σε νησί, και
έτσι έχουµε έναν µεγάλο αριθµό από υποείδη που βρίσκονται κατεσπαρµένα στις
Κυκλάδες την Κρήτη και τα γύρω νησι, καθώς και στα νησιά του Αν. Αιγαίου. 

Δύο είδη ηµερόβιων σαυρών υπάρχουν στη Σύρα, η µεγαλόσωµη Lacerta trilineata, που είναι γνωστή µε το όνοµα Κωλοσαύραδος (πλ. Κωλοσαύραδοι) και η αισθητά µικρότερή της Podarcis erhardii, που στις Κυκλάδες τη λένε Σιλιβούτι ή Σιλιβουτάκι, και βρίσκεται σε µεγάλους αριθµούς κοντά στις «σκλερές» (ξερολιθιές), σε παλιά πέτρινα χτίσµατα, καθώς και σε κράσπεδα εξοχικών δρόµων. Είναι κι αυτή, όπως κι ο Κυρτοδάκτυλος, ποικιλόµορφο και πολύ διαδεδοµένο είδος, που αριθµεί πολλά υποείδη στις Κυκλάδες. Τα αρσενικά έχουν σκούρα σχέδια σε καφεπράσινο φόντο, ενώ τα θηλυκά είναι πιο καφετιά και ραβδωτά. Τα άτοµα της Σύρας και των ξερονησιών «Σταπόδια» (κοντά στη Μύκονο) ανήκουν σε µια ενδιάµεση µορφή µεταξύ του υποείδους mykonensis και του υποείδους naxensis. Η Lacerta trilineata της Σύρας ανήκει στο ίδιο υποείδος µε τους πληθυσµούς της Νάξου, ενώ η Podarcis erhardii της Γυάρου ανήκει στο ίδιο υποείδος µε τα άτοµα της Μυκόνου το είδος υπάρχει επίσης στα ξερονήσια γύρω από τη Σύρα (Μικρό και Μεγάλο Γαϊδουρονήσι, Ασπροχώρι, Σχινονήσι, Στρογγυλό).

Για τα φίδια της Σύρας και των γύρω νησιών υπάρχουν παλαιότατες αναφορές,
από τον Erhard µέχρι τον Wettstein, και, στις µέρες µας, τον R. Clark. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται παρουσία 5 ειδών, από τα οποία το πιο γνωστό είναι το Σπιτόφιδο (Elaphe situla), το οποίο οι παλιοί νοικοκυραίοι έφερναν επίτηδες στα κελλάρια τους για να τρώει τα ποντίκια. Το Σπιτόφιδο είναι, σίγουρα, το πιο όµορφο και άκακο φίδι που υπάρχει στην Ευρώπη. Έχει καφεκόκκινες κηλίδες στη ράχη, πλαισιωµένες µε µαύρο περίγραµµα, ενώ το βασικό χρώµα του σώµατος µπορεί να 'ναι ασπρουδερό, κίτρινο, κρεµ ή γκριζοκαφετί. Συναντάται συχνά µέσα σε σπίτια στην πόλη και στην εξοχή, κοντά σε σκλερές, παλιά πέτρινα χτίσµατα, και σε χωράφια. 

Το Νερόφιδο (Natrix natrix), έχοντας προσαρµοστεί στην άγονη φύση της Σύρας,
βρίσκεται, συχνά, µακριά από πηγές νερού και τρέφεται περισσότερο µε σαύρες και
τρωκτικά, παρά µε βατράχους και φρύνους, που αποτελούν τη βασική τροφή του σε υγρές περιοχές. Τα άτοµα της Σύρας αποτελούν ενδιάµεση µορφή ανάµεσα στο µαύρο ή κηλιδωτό υποείδος της Μήλου (Ν.n. schweizeri) - που επεκτείνει την κατανοµή του στη Σίφνο, την Πάρο, την Αντίπαρο, το Δεσποτικό και άλλα νησιά των Κ. Κυκλάδων - και στο ευρύτατα διαδεδοµένο, ραβδωτό υποείδος των Βαλκανίων και της Τουρκίας (Ν.n. persa).

Στις πολύ ξερές περιοχές συναντάται ένα περίεργο φίδι που δραστηριοποιείται το
σούρουπο και τη νύχτα, το Αγιόφιδο (Telescopus fallax fallax). Το φίδι αυτό, που
κυνηγάει σαύρες και τρωκτικά παραµονεύοντας σα γάτα, είναι γκριζοκαφετί µε
σκούρες καφέ ή µαύρες κηλίδες στη ράχη και ένα εµφανέστατο σηµάδι, κάπως σαν
σχήµα σταυρού, στο σβέρκο. Είναι πιο συνηθισµένο στις ερηµιές της Απάνω Μεριάς.
Έχει ελαφρό δηλητήριο, αλλά τα δόντια του βρίσκονται στο βάθος του στόµατος, και
δεν µπορούν να χρησιμοποιηθούν όταν το φίδι αυτό δαγκώνει άνθρωπο. Ωστόσο, το
Αγιόφιδο, είναι συνήθως πολύ ήµερο και σχεδόν ποτέ δεν προσπαθεί να δαγκώσει,
ακόµα και όταν το πάρουµε στα χέρια µας, γι' αυτό και κατά τη διάρκεια ενός πανηγυριού στην Κεφαλλονιά οι πιστοί πιάνουν και τυλίγουν στα χέρια και στους ώµους
τους τέτοια φίδια. 

Το µοναδικό επικίνδυνο φίδι στο νησί είναι η κοινή Οχιά (Vipera ammodytes
meridionalis), της οποίας το δάγκωµα είναι οδυνηρό, αλλά σπάνια θανατηφόρο. Τόσο
η τυπική µορφή µε το χαρακτηριστικό γκριζόµαυρο ή καφέ ζιγκ ζαγκ σχέδιο στη
ράχη, όσο και η σπάνια στικτή µορφή που ανακάλυψε ο R. Clark συνυπάρχουν στο
βόρειο τµήµα του νησιού, στην περιοχή του Αετού, και στον Πάγο, όπου ο γράφων
έγινε µάρτυρας ενός δαγκώµατος, σαν αποτέλεσμα του οποίου ο ασθενής χρειάστηκε
να µείνει αρκετές µέρες στο νοσοκοµείο. 

Οι οχιές βρίσκονται σε πετρώδεις και θαμνώδεις περιοχές, αλλά επισκέπτονται
συχνά τα σηµεία όπου υπάρχει νερό, τόσο για να πιουν όσο και για να κυνηγήσουν
πουλιά ή τρωκτικά. Δεν είναι επιθετικές, και πρέπει να τις πατήσεις σχεδόν, για να
δαγκώσουν. Την άνοιξη δραστηριοποιούνται κατά τη διάρκεια της ηµέρας, και όσο
προχωράει το καλοκαίρι, αποκτούν νυκτόβιες συνήθειες. 

Η ερπετοπανίδα της Σύρας έχει πολλές οµοιότητες µ' εκείνη των Κ. Κυκλάδων,
ενώ η ερπετοπανίδα της Άνδρου, της Τήνου και της Μυκόνου αποτελεί ενότητα
ξεχωριστή, µε πολλά κοινά είδη. Οι διαφορές στην πανίδα των αµφιβίων και ερπετών
των Βορείων Κυκλάδων είναι µικρές σε σύγκριση µ' εκείνες των Δυτικών ή Κεντρικών
Κυκλάδων, αλλά υπάρχει µια µεγάλη διαφοροποίηση µεταξύ των ειδών που συναντώνται, συνολικά, στις Κυκλάδες και εκείνων που βρίσκονται στην Εύβοια και στην κυρίως Ελλάδα. Για τα περισσότερα είδη, οι σκλερές (πολλές από τις οποίες έχουν τώρα πια εγκαταλειφθεί) αποτελούν βασικό βιότοπο κι εκεί συναντούµε τους µεγαλύτερους αριθµούς∙ στις θαµνώδεις περιοχές και στα καλλιεργηµένα χωράφια υπάρχουν λιγότερα ερπετά, ενώ µέσα στις πόλεις ζει µόνο το Μολυντήρι. Οι φρύνοι, καθώς και τα είδη που εξαρτώνται άµεσα από το νερό, όπως η σαύρα Lacerta trilineata και το Νερόφιδο, βρίσκονται σε κίνδυνο, και πιθανότατα ορισµένοι πληθυσµοί τους να 'χουν ήδη χαθεί, όταν θα δηµοσιεύεται αυτό το άρθρο. 

(1) Συστηµατική: η επιστήµη που ασχολείται µε την κατάταξη των διαφόρων οργανισµών. Είναι γνωστή και σαν Ταξινοµική. 

από ΕΥΠΛΟΙΑ με πηγή:  Συριανά Γράμματα. τ. 7, 1989

____________________