Το Νερό, η Κτηνοτροφία, τα τοπικά προϊόντα, ο πολιτισμός και πλούτος μας και ο Τουρισμός.
Συστήνω:
Μετά από 1,5 χρόνο έρευνας και καταγραφών στα νησιά με τις «Βιώσιμες Κυκλάδες», σας παρουσιάζουμε το πρώτο ντοκιμαντέρ μικρού μήκους της Πρωτοβουλίας για τη Δημοσιογραφία.
Στο Φιλώτι, την κτηνοτροφική καρδιά της Νάξου, που απλώνεται στους πρόποδες του Ζα, του ψηλότερου βουνού των Κυκλάδων γνωστό και ως «Βουνό του Δία», οι άνθρωποι προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανή μια παράδοση αιώνων. Η βοσκοσύνη, τα παραδοσιακά μιτάτα, η τέχνη των τυριών, η καλλιέργεια της γης και η βαθιά σχέση των ανθρώπων με τη φύση και τα ζώα τους ήταν ανέκαθεν τρόπος ζωής που συνέδεε τους κατοίκους με τον τόπο και την κοινότητά τους.
Σήμερα, η υδατική κρίση γίνεται κρίση ταυτότητας. Οι βοσκοί αναγκάζονται να κουβαλούν καθημερινά βυτία για να ποτίσουν τα ζώα τους, καθώς η ανομβρία και η λειψυδρία στερούν το νερό, ενώ οι ανεπαρκείς υποδομές δυσχεραίνουν την κατάσταση. Την ίδια στιγμή, οι ανάγκες του τουρισμού αυξάνονται, εντείνοντας τις πιέσεις στον πρωτογενή τομέα.
Το πρώτο αυτό ντοκιμαντέρ καταγράφει στιγμιότυπα από τη ζωή και τις προκλήσεις των κτηνοτρόφων της Νάξου, αναδεικνύει την τέχνη της τυροκομίας και εξηγεί πώς η στροφή στον τουρισμό επιτείνει την έλλειψη υδατικών πόρων για τους παραγωγούς, σε συνθήκες ανομβρίας και ανεπαρκών υποδομών. Δείχνουμε, ουσιαστικά, τις προσπάθειες μιας τοπικής κοινωνίας να κρατήσει ζωντανές παραδόσεις και πηγές βιοπορισμού σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία
Έρευνα - Δημοσιογραφική Επιμέλεια: Αναστασία Καραδημήτρη
Σκηνοθεσία - Κάμερα: Κωστής Παπαδάκης
Μοντάζ: Γωγώ Μπεμπέλου
Οργάνωση Παραγωγής: Γιάννης Παλαιολόγος, Τάσος Τέλλογλου, Δημήτρης Ξενάκης, Ναταλία Καραπαναγιώτη, Μαργαρίτα Μιχελάκου
Παραγωγή: ΑΜΚΕ “Πρωτοβουλία για τη Δημοσιογραφία”, με την ευγενική δωρεά του Ιδρύματος Αθηνάς Ι. Μαρτίνου.
Αντιθέτως, οικογένεια κλείστηκε στο σπίτι και περίμενε βοήθεια ενώ καιγόταν η περιοχή. Ήρθε η βοήθεια, τους μετέφεραν ασφαλείς σε νοσοκομείο (σε περίπτωση που χρειάζονταν) πρώτες βοήθειες. Το σπίτι μισοκάηκε. Κι έξω στην αυλή βρέθηκε απανθρακωμένο το σκυλί τους δεμένο με αλυσίδα.
Πώς κανείς τους δε σκέφτηκε, αν όχι να το πάρει μαζί έστω να το έλυνε το άμοιρο να μην καεί ζωντανό. Δεν απορώ μ’ αυτό, μπορεί να μην τους καταλαβαίνω ως είδος μα έχω εμπεδώσει πλέον ότι υπάρχουν. Ωστόσο με άλλο απορώ: υπάρχουν νόμοι γι’ αυτό και πώς θα αρχίσουν να επιβάλλονται ώστε αφού ήθος, αγάπη και τιμή δεν κινούν κάτι τέτοιους να τους επιβληθεί το σωστό δια του φόβου των συνεπειών. Πείτε μου αν ξέρετε, παρακαλώ.
――――――――――――
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
* Η οικογένεια τεράτων είναι στην Κύπρο, Αμμόχωστο. Περίπτωση εξωφρενική διότι είχαν χρόνο να σκεφτούν και να δράσουν κι ας μην είχαν τη φαντασία να δουν ότι στην ίδια μοίρα είχαν βρεθεί με το σκυλί τους μόνο που σ’ εκείνο δεν έδωσαν την ευκαιρία που οι διασώστες, δηλαδή η κοινωνία, έδωσε σ’ αυτούς. Εξωφρενική, γι’ αυτό και τη φέρνω ως παράδειγμα μα, όπως είδαμε, καθόλου σπάνια η αδιαφορία τους.
Σε ανάρτηση του στην Πλατφόρμα Χ, ο Ανδρέας Κεττής εκπρόσωπος Τύπου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας αναφέρει πως «γύρω στις 03:31 σήμερα Τετάρτη 13 Αυγούστου, δύο οχήματα του Πυροσβεστικού Σταθμού Αμμοχώστου, ανταποκρίθηκαν σε πυρκαγιά που ξέσπασε σε οικία στην Κοινότητα Αυγόρου».
Η πυρκαγιά «ξεκίνησε από τον χώρο στάθμευσης της ιδιωτικής οικίας που περιείχε είδη ξυλείας και επεκτάθηκε στο ισόγειο εσωτερικά της (κουζίνα) και σε εξωτερικό καλυμμένο χώρο (πέργολα). Από τους καπνούς επηρεάστηκε και όλος ο εσωτερικός χώρος της οικίας».
Προστίθεται ότι «για την κατάσβεση της πυρκαγιάς έγινε χρήση αναπνευστικών συσκευών και σωλήνων νερού. Χρειάστηκε η παρουσία δύο ασθενοφόρων οχημάτων για μεταφορά τεσσάρων μελών της οικίας καθαρά προληπτικά στο Γενικό Νοσοκομείο Αμμοχώστου λόγω εισπνοής καπνού από την προσπάθεια τους να κατασβεστεί η πυρκαγιά πριν την άφιξη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας».
Σύμφωνα με τον κ. Κεττή «στο πίσω μέρος της αυλής εντοπίστηκε σκυλί απανθρακωμένο, το οποίο ήταν δεμένο σε κοντινή απόσταση από το γκαράζ».
«Καλότυχα είναι τα βουνά, καλόμοιροι είναι οι κάμποι, που χάρο δεν εκαρτερούν, κακό δεν περιμένουν. Μον’ καρτερούν την άνοιξη, τ’ όμορφο καλοκαίρι....»*
Γεννάνε οι γειτόνισσες αυτές τις μέρες και μου βελάζουν καθώς μπαίνω από την αυλόπορτα. Παρέα θέλουν κι αυτές όπως τα αδέσποτα γατιά. Και νιώθω κι εγώ έτσι που μου απευθύνονται «γεγραμμένη εν τω βιβλίω της ζωής του αρνίου» όπως έλεγε κι ο Ιωάννης στην Αποκάλυψη.
Σκέπτομαι μια παραβολή. Το αρνί που λέει στα άλλα να μην εμπιστεύονται τον ποιμένα, δεν τα αγαπά όπως δείχνει, να τα σφάξει σχεδιάζει. Κι εκείνα χλευάζουν το τρελό το αρνί, «αφού μας ταϊζει», λένε, «δεν είδες πώς νοιάζεται για τα μικρά και πώς μας προστατεύει από σκυλιά και λύκους;».
Δεν είναι πια μεγάλα τα κοπάδια στη Μύκονο όπως παλιότερα γι’ αυτό και μου έδωσε ο χαρά ο γείτονας που έφερε σ΄εμάς τις ετοιμόγεννες προβατίνες. Χαρά μου δίνουν τα μικρά που βελάζουν γλυκά μόλις σταθούν στα πόδια τους και μου φέρνουν στο νου τα αγαπημένα βουκολικά Δημοτικά- εκ των οποίων το ανωτέρω της Ρούμελης αλλά και- βέβαια το Λάγιο αρνί το λατρευτό μου που πολυτραγουδήθηκε ακόμα κι από ρεμπέτες όπως το Ρούκουνα που έγραψε το δικό του. Ακολουθεί σύνδεσμος προς το κλάσικ από τη συλλογή του Πολίτη κι ελπίζω, όπως και το μικρό μου videoνα σας δώσει λίγη βουκολική χαρά.
«Βγήκαν κλέφτες στα βουνά
για να κλέψουν άλογα,
άλογα δε βρήκανε
προβατάκια πήρανε....
Πήρανε τ' αρνάκια μου
και τα κατσικάκια μου,
πήραν και το λάγιο αρνί
που 'χε το χρυσό μαλλί,
τ' ασημένιο χαϊμαλί.
Και πάνε πάνε παν (άιντε μανούλα μ' παν)
Ωχ καημένος ωχ καημένος ωχ καημένος!
Προβατάκια μ
Λαγιαρνάκι μ'!
Βάι!΄.....«-->**
____________
*..να βγουν οι βλάχοι στα βουνά, να βγουν κι οι βλαχοπούλες, να βγουν και τα βλαχόπουλα λαλώντας τις φλογέρες... [Δημοτικό της Ρούμελης]
Μια περίεργη και χιουμοριστική είδηση έρχεται από τον Αλμυρό τουΒόλου, στη σκιά των καταστροφών που προκάλεσαν οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες. Δύο κοπάδια προβάτων, στην προσπάθειά τους να βρουν τροφή σε ένα κατεστραμμένο τοπίο, εισέβαλαν σε μια μεγάλη καλλιέργεια φαρμακευτικήςκάνναβηςκαι κατανάλωσαν περίπου 300 κιλά, με αποτέλεσμα να “ξεφύγουν” εντελώς.
Vice
One unexpected side effect of climate change: a load of very high sheep.
Following extreme flooding in Greece, a herd of sheep that had been struggling to find fresh grass made their way into a greenhouse where medical cannabis was being grown. According to local media, once they got inside, the sheep polished off around 100 kilos of weed. The greenhouse owner said that much of the crop had been damaged by Storm Daniel and a heatwave earlier in the year, before the sheep finished “what was left”. A shepherd reportedly noticed strange behaviour in the herd....
On Greek tv he actually said that “they were very happy” which immediately created very negative reaction and he was cut when he tried to explain that the it is a “pharmaceutical plant”.
19 Απριλίου σήμερα και μνημονεύω δυο θυσιασμένους.
Πρώτο το Αρνίο, ο Αμνός του Κυρίου, από 'Τα 40 Του Θανάτου' μου. Όταν ερχόμενες γενιές αιγοπροβάτων θα διηγούνται την Ιστορία τους, το 2019 το εθνοσωτήριο θα το θυμούνται χρονιά λαμπρή, γιορτή μεγάλη, μόνη Λαμπρή στην οποία δεν έχασε η μάνα το παιδί.
Και ιδού το ποίημα.
Ακολουθεί ο άλλος νεκρός. Ο Βύρων που εξέπνευσε στο Μεσολόγγι στις 19 Απριλίου, Μεγάλη Παρασκευή του 1824. Γνωρίζουν όσοι με διαβάζουν ότι τον έχω διαβάσει και αγαπήσει και μεταφράσει και πως έχω αναφερθεί πολύ στα βιογραφικά του. Από τα 'Περί Ανάγνωσης- Επιστολές σε Έναν Αναγνώστη' (που πρωτοδημοσιεύθηκαν στο Περί Γραφής, σας φέρνω απόσπασμα από το άλλο μου blog κι αν ενδιαφέρεστε για πιο πολλά μπαίνετε εκεί και κάνετε κλικι στη ετικέτα 'Βύρων' κάτω από το κείμενο.
Kαι δε μιλάω για σπάνιες παλιές εκδόσεις, αλλά για έργα που σήμερα μπορεί να μας περιμένουν σκονισμένα στα πάνω ράφια των βιβλιοπωλείων διότι θεωρούνται κλασικά, αλλά μέχρι να φτάσουν σ' αυτή τη θέση κινδύνευσαν και έχασαν πολλές μάχες πριν κερδίσουν τον πόλεμο.
Aς θυμηθούμε την περίπτωση του Kάφκα, ας πούμε, που είχε ζητήσει να καούν όλα του τα γραπτά όταν θα πέθαινε. Tι τύχη για μας που οι φίλοι του αντί να υπακούσουν, τα εξέδωσαν και τώρα έχουμε διαβάσει τη «Δίκη» αλλά κι εκείνο το εξαιρετικό διήγημα με το δράμα του μικροϋπαλλήλου που ζει στο σπίτι των γονιών του κι ένα πρωί ξυπνά κι ανακαλύπτει πως έχει μεταμορφωθεί σε ένα τεράστιο σκαθάρι (τσέχικα δεν ξέρω και λέω για το σκαθάρι με επιφύλαξη, από συγκρίσεις μεταφράσεων διότι η παλιά ελληνική εκδοχή, που ήταν η πρώτη μου, λέει «μπούμπουρας» που, εκτός από όχι και πολύ καλόγουστη είναι κι ιδιαίτερα ασαφής).
Στον αγαπημένο μου, τοBύρωνα, συνέβη μετά θάνατον το αντίθετο. Παράδοξο, εκκεντρικό και σαχλό όπως συνέβαινε συχνά και στις σημαντικότερες στιγμές του όσο ζούσε. Tο σώμα του βαλσαμώθηκε και μεταφέρθηκε στην Aγγλία κι ας είχε ζητήσει να ταφεί όπου πέθαινε. «Ένα τάφο στρατιώτη» οραματιζόταν από μικρός όταν περιπλανιόταν κουτσαίνοντας στο ερειπωμένο οικογενειακό του κτήμα ανυπομονώντας να 'ρθει η στιγμή που θα ανέβαινε σε άλογο ή θα βουτούσε στο νερό αυτός ο καλός ιππέας και εξαιρετικός κοπλυμβητής για να κρύψει την αναπηρία του και να ξεχάσει τη μισητή του μάνα που την κατηγορούσε για όλα του τα δεινά, ακόμα και γι' αυτό το ανάπηρο πόδι με το οποίο γεννήθηκε και το οποίο απέδιδε στην επιμονή της να φοράει κορσέ τον καιρό της εγκυμοσύνης της. Mα τι να έκανε η άμοιρη η ασχημούλα Σκωτσέζα πολύφερνη νύφη που ο αφόρητος και γοητευτικός «Mπλακ Tζακ» της έφαγε την προίκα σε ένα χρόνο (όπως είχε κάνει καί με την πρώτη του γυναίκα), την εγκατέλειψε με ένα κουτσό αγοράκι σ' αυτό που στα σύγχρονα νησιώτικα θα ονομάζαμε «ρουμς το λετ» και έφυγε για το Παρίσι. 'Aμοιρη Kάθριν Γκόρντον Mπάϋρον, που δε μπορεί να μη σκεπτόταν σαν τη Mήδεια πως η γυναίκα ήταν ο μόνος δούλος που πληρώνει για να τον πάρουν σκλάβο―μα, πάλι μιλάμε για αυτούς που αγαπώ και «το μυαλό τρέχει, τρέχει...» όπως έγραψε κι ο Bύρων στα απολαυστικά του γράμματα (που, παρεμπιπτόντος, στην ελληνική μετάφραση του Δ. Kούρτοβικ δεν έχουν καμιά σχέση με το πρωτότυπο και δεν τα συστήνω παρά σε ιστορικούς που δε διαβάζουν αγγλικά αλλά τυχαίνει να ετοιμάζουν κάποια μελέτη για το δάνειο που πήρε η Eλλάδα με τη μεσολάβηση των φιλελλήνων). Tα γράμματά του σώθηκαν χάρη στην αγάπη, το σεβασμό (ή ίσως και από το συμφέρον) των παραληπτών και των απογόνων τους. H μεγάλη απώλεια όμως είναι που χάθηκαν τα ημερολόγια.
Xάθηκαν; Eμείς χάσαμε, τα τετράδια δε «χάθηκαν» αλλά καταστράφηκαν επίτηδες χάριν υστεροφημίας. H σκηνή είναι γνωστή, την έχω στο νού μου σαν πίνακα που τον έχω δεί πολλές φορές και είναι μια από τις βαρβαρότερες στιγμές της λογοτεχνικής ζωής, όχι τόσο ιστορική και βίαιη όσο το μαζικό κάψιμο των βιβλίων στη ναζιστική Γερμανία ή τη Mαοϊκή Kίνα αλλά πικρή και θλιβερή, κυρίως διότι αποφασίστηκε και εκτελέστηκε από ανθρώπους καλλιεργημένους και πολιτισμένους. Tους πιο δικούς του, τους πιο έμπιστούς του και εκτελεστές της διαθήκης του. Δύο φίλοι παιδικοί, συνταξιδιώτες και υπερασπιστές του (και παραλήπτες πολλών επιστολών του) τα διάβαζαν και φύλλο-φύλλο τα πετούσαν στη πυρά στο γραφείο του Tζον Mάρεϋ, του μοναδικού του εκδότη, που ο Bύρων τον εμπιστευόταν τόσο που το μόνο που του ζητούσε όποτε του έστελνε νέα «Kάντος» του «Δον Zουάν» ήταν να έχουν πάντα τα βιβλία του κόκκινο εξώφυλλο. Tι προδοσία, λέμε, γι' αυτό το έγκλημα μα το φρικτό είναι που οι άνθρωποι αυτοί το διέπραξαν με σφιγμένα χείλη ως ιερό αν και επίπονο καθήκον. O Bύρων πέθανε το 1824, η εποχή που τον γέννησε, με τη Γαλλική Eπανάσταση, το Bολταίρο, το Nαπολέοντα και τις γυναίκες με τα λευκά αραχνοΰφαντα φορέματα έσβηνε και τη διαδεχόταν ο σκοτεινός Βικτωριανός πουριτανισμός του κρινολίνου, του ιεραποστολισμού και της σεμνοτυφίας. O παιδικός φίλος επρόκειτο να πολιτευτεί και ήταν ένας κοντόφθαλμος άνθρωπος της εποχής του που γι' αυτόν η υστεροφημία προσδιοριζόταν χρονικά όσο μια αξιοπρεπής βουλευτική καριέρα. Θα περιέγραφε ως αλληλεγγύη και προστασία της οικογένειας του νεκρού του φίλου αυτό που εμείς σήμερα δε βλέπουμε παρά σα λογοκρισία.
Περίπου δυο χρόνια πριν, το 1823, ο Eρρίκος Xάϊνε είχε γράψει πως όποτε καίγονται βιβλία θα επακολουθήσει το κάψιμο ανθρώπων κι αυτό δε μπορεί να μην το είχε υπ' όψιν του ο Φρόϋντ μόλις πήραν οι Nαζί την εξουσία. «Tί πρόοδος! -->
Μια προβατίνα με μυστήριο τρόπο βρέθηκε στο κτήμα μας και τα μικρά της είχαν πάθει πανικό από την άλλη πλευρά της ξερολιθιάς.
Μεγάλο οικογενειακό δράμα αλλά δεν ασχολήθηκα, έπρεπε να βγω. Ο καλός ποιμένας έρχεται κάθε απόγευμα κι ακούω κουδούνια, χαρούμενα βελάσματα και ποδοβολητά στο πρώτο μονοσύλλαβο φωνήεν του. Εεεε ή Αααα τα καλεί χαμηλόφωνα και τρέχουν αυτά χαρούμενα για το νερό και τη στοργή του.
Τώρα που γύρισα δεν άκουσα φωνές. Κοίταξα ψηλά για την προβατίνα. Αντί να λείπει πολλαπλασιάστηκε. Ήρθαν και τα μικρά τα νεογέννητα που πριν φώναζαν για τη μαμά τους.
Έρχονται δυό κοπάδια στη γειτονιά. Ένα κάτω, ένα πάνω. Με φωνές και βελάσματα κάθε φορά και γαυγίσματα όλων των σκυλιών. 2 Φεβρουαρίου ακριβώς, κάθε χρόνο.
Τώρα μια βδομάδα μετά έχουμε και μικρά.
Το Αρνίο πάλι. Ούτε να το σκεφτώ δε θέλω τι μέλλον τα περιμένει και προς τιμήν τους σας αφιερώνω το Λάγιο Αρνί το λατρευτό
μου βουκολικό κι απενοχοποιημένα κτηνοβατικό all time clasic (από τη συλλογή Δημοτικών του Πολίτη):