Ο νέος νόμος για τα Nαρκωτικά: Ν. 4139/2013 (+Τροποποιήσεις)

Μετά το Νόμο, παραθέτω μικρό σχόλιο με ιστορικό


ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ

Αρ. Φύλλου 74
20 Μαρτίου 2013
ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4139

Νόμος περί εξαρτησιογόνων ουσιών και άλλες διατάξεις
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

ΜΕΡΟΣ Α΄
ΝΟΜΟΣ ΠΕΡΙ ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΩΝ ΟΥΣΙΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΟΔΡΟΜΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

Άρθρο 1
Ορισμός ναρκωτικών
1. Με τον όρο «ναρκωτικά», κατά την έννοια του νόμου
αυτού, νοούνται ουσίες με διαφορετική χημική δομή
και διαφορετική δράση στο κεντρικό νευρικό σύστημα
και με κοινά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τη μεταβολή
της θυμικής κατάστασης του χρήστη και την πρόκληση
εξάρτησης διαφορετικής φύσης, ψυχικής ή και σωμα−
τικής και ποικίλου βαθμού, καθώς και την ανακούφιση
των χρονίως πασχόντων από τα συμπτώματα συγκε−
κριμένης νόσου, για την οποία αυτές κρίνονται ιατρικά
επιβεβλημένες.
2. Οι ουσίες που υπάγονται στα ναρκωτικά περιλαμ−
βάνονται ιδίως στους πίνακες Α΄, Β΄, Γ΄ και Δ΄, οι οποίοι
αναφέρονται στην παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 3459/2006
(Α΄103), όπως έχουν τροποποιηθεί με αποφάσεις που
έχουν εκδοθεί κατ΄εξουσιοδότηση της παρ. 3 του άρ−
θρου 1 του ν. 3459/2006.
3. Στις παραπάνω ουσίες δεν περιλαμβάνονται τα ακα−
τέργαστα συγκομιζόμενα προϊόντα που προκύπτουν
από την καλλιέργεια ποικιλιών κάνναβης του είδους
Cannabis Sativa L χαμηλής περιεκτικότητας σε τετρα−
ϋδροκανναβινόλη (THC) και συγκεκριμένα μέχρι 0,2%,
σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις της νο−
μοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με κοινή απόφαση
των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και
Δικαιοσύνης, Διαφάνεις και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
ορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις καλλιέργειας των
ποικιλιών κάνναβης του είδους Cannabis Sativa L, οι
έλεγχοι τήρησης των όρων και προϋποθέσεων και κάθε
σχετικό θέμα.
4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας και Δικαι−
οσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που
εκδίδεται ύστερα από γνώμη της Επιτροπής Ναρκωτι−
κών μπορεί να προστίθενται ή να αφαιρούνται ουσίες
στις κατηγορίες του άρθρου αυτού ή να μεταφέρονται
από τη μία κατηγορία στην άλλη ή να μεταβάλονται
οι όροι και οι προϋποθέσεις της διάθεσής τους, ιδίως
σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις.

Άρθρο 2
Παραγωγή, κατοχή και διακίνηση ναρκωτικών
1. Η παραγωγή, κατοχή, μεταφορά, αποθήκευση, προ−
μήθεια, επεξεργασία, κυκλοφορία και με οποιονδήποτε
τρόπο μεσολάβηση στη διακίνηση των ουσιών του πίνα−
κα Α΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 3459/2006 (Α΄103),
είναι αποκλειστικό δικαίωμα του Κράτους, που ασκείται
από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.). Η διάθεση
αυτών των ουσιών γίνεται μόνο σε εργαστήρια ή νοσο−
κομεία για την εκτέλεση εγκεκριμένων προγραμμάτων,
ύστερα από γνωμοδότηση της Επιτροπής Ναρκωτικών.
2. Η παραγωγή, κατοχή, μεταφορά, αποθήκευση, επε−
ξεργασία γενικά των πρώτων υλών και των έτοιμων
προϊόντων που εισάγονται από το εξωτερικό, καθώς και
η διακίνηση των ουσιών των φαρμακοτεχνικών προϊό−
ντων και των ιδιοσκευασμάτων του πίνακα Β΄ της παρ.
2 του άρθρου 1 του ν. 3459/2006 (Α΄103), γίνεται μόνο
από το Κρατικό Μονοπώλιο Ναρκωτικών, ύστερα από
γνωμοδότηση της Επιτροπής Ναρκωτικών, με ευθύνη
του Ε.Ο.Φ., ο οποίος εκδίδει και τη σχετική άδεια.
3. Η παραγωγή, μεταφορά, αποθήκευση, προμήθεια
των ουσιών του πίνακα Γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του
ν. 3459/2006 (Α΄103), καθώς και των έτοιμων φαρμακο−
τεχνικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων που περιέ−
χουν τις ουσίες αυτές, γίνεται από νομικά και φυσικά
πρόσωπα μέσω του Κρατικού Μονοπωλίου Ναρκωτικών,
ύστερα από γνωμοδότηση της Επιτροπής Ναρκωτικών
με ευθύνη του Ε.Ο.Φ., ο οποίος εκδίδει τη σχετική άδεια
και ελέγχει τη διαδικασία. Η διάθεσή τους στα φαρ−
μακεία, στις φαρμακαποθήκες και στα θεραπευτήρια
γίνεται με ευθύνη και υπό τον έλεγχο του Εθνικού Ορ−
γανισμού Φαρμάκων.
4. Η παραγωγή, μεταφορά, αποθήκευση, προμήθεια
των ουσιών του πίνακα Δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του
ν. 3459/2006 (Α΄103), καθώς και των έτοιμων φαρμακοτε−
χνικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων που περιέχουν
τις ουσίες αυτές, γίνεται από νομικά ή φυσικά πρόσωπα,
ύστερα από γνωμοδότηση της Επιτροπής Ναρκωτικών
με ευθύνη του Ε.Ο.Φ., ο οποίος εκδίδει και τη σχετική
άδεια. Η διάθεσή τους στα φαρμακεία, στις φαρμακα−
ποθήκες και στα θεραπευτήρια γίνεται με ευθύνη και
υπό τον έλεγχο του Ε.Ο.Φ..
5. Η άδεια για την εισαγωγή και εξαγωγή των ουσιών,
καθώς και των έτοιμων φαρμακοτεχνικών προϊόντων και
ιδιοσκευασμάτων που περιέχουν τις ουσίες που υπάγο−
νται στους πίνακες της παρ. 2 του άρθρου 1 χορηγείται
με απόφαση του Υπουργείου Υγείας, ύστερα από γνω−
μοδότηση της Επιτροπής Ναρκωτικών.

Άρθρο 3
Πρόδρομες ουσίες
1. Πρόδρομες ουσίες παρασκευής ναρκωτικών αποτε−
λούν οι ουσίες που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα
Ι κατηγορίες 1, 2, 3 του Κανονισμού (ΕΚ) 273/2004 του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (L 47)
και στο Παράρτημα κατηγορίες 1, 2, 3 του Κανονισμού
(ΕΚ) 111/2005 του Συμβουλίου (L 22).
2. Η εισαγωγή, εξαγωγή, διαμετακόμιση, παραγωγή,
παρασκευή, προμήθεια, αποθήκευση, κατοχή, πώληση,
διάθεση και διανομή των πρόδρομων ουσιών, καθώς και
τα απασχολούμενα με αυτές πρόσωπα ή επιχειρήσεις,
υπόκεινται στον έλεγχο του Κράτους. Ως αρμόδια αρχή
θεωρείται για το σκοπό αυτόν η τελωνειακή υπηρεσία
με τη συνδρομή συναρμόδιων αρχών κατά περίπτωση.
Για τις ουσίες της κατηγορίας 1 συναρμόδια αρχή είναι
ο Ε.Ο.Φ. και για τις ουσίες των κατηγοριών 2 και 3 το
Γενικό Χημείο του Κράτους. Επί παραβάσεων επιβάλλο−
νται οι ποινές που προβλέπονται από τον Τελωνειακό
Κώδικα.
3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και
Υγείας μπορεί να προστίθενται, αφαιρούνται ή μετα−
φέρονται ουσίες από τη μία κατηγορία στην άλλη σε
συμμόρφωση με τις διατάξεις του δικαίου της Ευρωπα−
ϊκής Ένωσης, να ρυθμίζονται οι διαδικασίες διακίνησης
και ελέγχου των πρόδρομων ουσιών, καθώς επίσης να
καθορίζονται ειδικότερα θέματα των αρμοδιοτήτων των
υπηρεσιών του Ε.Ο.Φ. για την κατηγορία 1 και του Γε−
νικού Χημείου του Κράτους για τις κατηγορίες 2 και 3.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΟΡΟΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ
ΦΑΡΜΑΚΩΝ

Άρθρο 4
Έλεγχος και εποπτεία επί των ναρκωτικών
Τον έλεγχο και την εποπτεία επί των ναρκωτικών
ασκεί το Υπουργείο Υγείας.

Άρθρο 5
Επιτροπή Ναρκωτικών
1. Στο Υπουργείο Υγείας συνιστάται Επιτροπή Ναρ−
κωτικών, αποτελούμενη από:
α) τον διευθυντή της Διεύθυνσης Φαρμάκων και Φαρ−
μακείων του Υπουργείου Υγείας, β) έναν εκπρόσωπο του
Επιστημονικού Συμβουλίου του Ε.Ο.Φ., γ) έναν εκπρόσω−
πο του Γενικού Χημείου του Κράτους (Γ.Χ.Κ.), δ) επτά
καθηγητές των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων
(Α.Ε.Ι.), ανά έναν με ειδίκευση στα γνωστικά αντικείμενα
Φαρμακευτικής Χημείας, Φαρμακολογίας, Τοξικολογίας,
Κοινωνικής Ψυχολογίας, Ποινικών και Εγκληματολογι−
κών Επιστημών και Επιδημιολογίας, αντίστοιχα , που
ορίζονται ύστερα από πρόταση των αρμόδιων οργάνων
διοίκησης των Α.Ε.Ι., ε) έναν ιατρό με εξειδίκευση στην
ανακουφιστική ιατρική φροντίδα και στ) έναν ανώτερο
αξιωματικό της Ελληνικής Αστυνομίας και έναν του Λι−
μενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής με εμπειρία
στα θέματα ναρκωτικών. Για κάθε μέλος της Επιτροπής
ορίζεται και ένας αναπληρωτής. Η θητεία της Επιτροπής
είναι διετής.
2. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, που δημοσιεύε−
ται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, επιλέγονται και
ορίζονται ο πρόεδρος, τα τακτικά και αναπληρωματικά
μέλη της Επιτροπής, καθώς και ο γραμματέας της. Με
απόφαση του ίδιου Υπουργού ορίζονται και οι κανόνες
λειτουργίας της Επιτροπής.
3. Η Επιτροπή Ναρκωτικών έχει τις παρακάτω αρμο−
διότητες:
α) Γνωμοδοτεί:
αα) για τα σχετικά με τα ναρκωτικά θέματα που προ−
κύπτουν από τις κυρωμένες από την Ελλάδα διεθνείς
συμβάσεις ή από αίτηση των αρμόδιων διεθνών οργανι−
σμών (όπως United Nations Fund for Drug Abuse Control
(UNFDΑC), Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (Π.Ο.Υ.), Ευρω−
παϊκή Ένωση), ββ) για τη χορήγηση άδειας παραγωγής
ή κατεργασίας και εισαγωγής έτοιμων προϊόντων που
περιέχουν ουσίες του άρθρου 1, γγ) για την προσθήκη
ή αφαίρεση ουσιών στους πίνακες της παραγράφου
2 του άρθρου 1, για τη μεταφορά από τον ένα πίνακα
στον άλλο ή για τη μεταβολή των όρων και των προϋ−
ποθέσεων της διάθεσής τους σύμφωνα με τις διεθνείς
συμβάσεις, δδ) για την τιμή των πωλούμενων από το
Κρατικό Μονοπώλιο ναρκωτικών, εε) για κάθε σχετικό
θέμα που θα ζητήσει ο αρμόδιος Υπουργός ή η Εθνική
Επιτροπή Σχεδιασμού και Συντονισμού για την Αντιμε−
τώπιση των Ναρκωτικών.
β) Υπολογίζει τις ετήσιες ανάγκες της χώρας σε ναρ−
κωτικές ουσίες και εισηγείται σχετικά με αυτές, καθώς
και με τη διαθεσιμότητα των απαραίτητων ελεγχόμε−
νων φαρμάκων, όπως καθορίζονται από τον Π.Ο.Υ. στον
αρμόδιο Υπουργό.

Άρθρο 6
Αμοιβή μελών και γραμματέα
Η αμοιβή των μελών και του γραμματέα της Επιτροπής
Ναρκωτικών καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουρ−
γών Οικονομικών και Υγείας, σύμφωνα με τις κείμενες
διατάξεις.

Άρθρο 7
Καθορισμός προϋποθέσεων διάθεσης
σκευασμάτων και ιδιοσκευασμάτων
Με την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 20 και
22, με απόφαση του Υπουργού Υγείας, που εκδίδεται
ύστερα από γνωμοδότηση της Επιτροπής Ναρκωτικών
και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως,
μπορεί να καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις
διάθεσης των ουσιών που αναφέρονται στα άρθρα 1 πα−
ράγραφος 2 και 3 παράγραφος 1 υπό μορφή σκευασμά−
των ή ιδιοσκευασμάτων, οποιασδήποτε φαρμακευτικής
μορφής, καθώς και οι λεπτομέρειες συνταγογράφησης
αυτών, ο τύπος και το σχήμα της διπλότυπης συνταγής.
Για τις ουσίες του πίνακα Δ΄ της παρ. 2 του άρθρου
1 του ν. 3459/ 2006 (Α΄103), η συνταγή μπορεί να είναι
απλή επαναλαμβανόμενη. Με όμοια απόφαση ορίζονται
τα σκευάσματα ή ιδιοσκευάσματα που υπάγονται στις
κατηγορίες των Παραρτημάτων των Κανονισμών του
άρθρου 3 παράγραφος 1.

Άρθρο 8
Συνταγές χορήγησης ναρκωτικών
και παραβάτες αυτών
1. Με την επιφύλαξη των άρθρων 20 και 22, ιατροί ή
οδοντίατροι ή κτηνίατροι που εκδίδουν συνταγές, οι
οποίες αναγράφουν ναρκωτικά κατά παράβαση των
σχετικών διατάξεων, τιμωρούνται με πρόστιμο από
τριακόσια (300) μέχρι τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ, που
επιβάλλεται με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη,
ύστερα από γνωμοδότηση του Ε.Ο.Φ.. Σε περίπτωση
υποτροπής μπορεί να επιβληθεί, κατά την ίδια διαδικα−
σία, και πρόσκαιρη παύση εξάσκησης του επαγγέλματος
από δεκαπέντε (15) ημέρες μέχρι έξι (6) μήνες.
2. Με την επιφύλαξη των άρθρων 20 και 22, φαρμα−
κοποιοί που εκτελούν τέτοιες συνταγές τιμωρούνται
ομοίως με πρόστιμο από τριακόσια (300) μέχρι τρεις
χιλιάδες (3.000) ευρώ και, σε περίπτωση υποτροπής,
και με πρόσκαιρο κλείσιμο του φαρμακείου από τρεις
(3) ημέρες μέχρι έξι (6) μήνες, κατά τις διατάξεις του
νόμου περί επιθεωρήσεως των φαρμακείων.

Άρθρο 9
Χορήγηση ναρκωτικών από φαρμακοποιούς
1. Απαγορεύεται στους φαρμακοποιούς η χορήγηση
ναρκωτικών φαρμάκων για ημερήσια χρήση σε ποσό−
τητα ανώτερη της επιτρεπόμενης από την ελληνική
φαρμακοποιία ημερήσιας δόσης, και αν ακόμη αναγρά−
φεται τέτοια από τον ιατρό, εκτός από τις περιπτώσεις
κατά τις οποίες εκδόθηκε ειδική άδεια του Υπουργείου
Υγείας, ύστερα από γνωμοδότηση της Επιτροπής Ναρ−
κωτικών. Σε εξαιρετικές και επείγουσες περιπτώσεις και
μέχρι την έκδοση της ανωτέρω αδείας είναι δυνατή η
χορήγηση σε χρονίως πάσχοντες για την ανακούφιση
των συμπτωμάτων της νόσου από την οποία πάσχουν,
ναρκωτικών φαρμάκων για ημερήσια χρήση σε ποσό−
τητα ανώτερη της επιτρεπόμενης από την Ελληνική
Φαρμακοποιία ημερήσιας δόσης, με την προσκόμιση
πρωτότυπης ιατρικής συνταγής.
2. Με την επιφύλαξη των άρθρων 20 και 22, οι φαρ−
μακοποιοί που χορηγούν ναρκωτικά φάρμακα κατά πα−
ράβαση του άρθρου αυτού τιμωρούνται με τις ποινές
που προβλέπονται από το νόμο περί επιθεωρήσεως
φαρμακείων. Οι σχετικές αποφάσεις του οικείου Περι−
φερειάρχη, οι οποίες επιβάλλουν ποινή προστίμου, κοι−
νοποιούνται στη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών
του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του
Πολίτη και στο Τμήμα Δημόσιας Ασφάλειας του τόπου
όπου έλαβε χώρα η παράβαση. Όσοι τιμωρήθηκαν δύο
φορές διώκονται και ποινικώς και τιμωρούνται με φυ−
λάκιση μέχρι δύο (2) ετών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΜΟΝΟΠΩΛΙΟΥ

Άρθρο 10
Προμήθεια ναρκωτικών
Επιτρέπεται στον Υπουργό Υγείας να προβαίνει στην
προμήθεια της απαιτούμενης ποσότητας των ναρκωτι−
κών και των σκευασμάτων αυτών, σύμφωνα με τις εκά−
στοτε ισχύουσες διατάξεις για τις κρατικές προμήθειες,
μετά από γνώμη της Επιτροπής του άρθρου 5.

Άρθρο 11
Κατεργασία ναρκωτικών
Η λειτουργία εργοστασίων που κατεργάζονται προ−
ϊόντα και σκευάσματα ναρκωτικών, επιτρέπεται μόνο
ύστερα από σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής Ναρκω−
τικών. Τα εργοστάσια αυτά διευθύνονται από φαρμα−
κοποιό ή χημικό και υπόκεινται στο διαρκή έλεγχο της
επιθεώρησης των φαρμακείων. Εκτός από το διαρκή
αυτόν έλεγχο επιθεωρούνται πριν από την έναρξή τους
και μετά, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας τους, τουλά−
χιστον δύο φορές το έτος, από επιτροπή απαρτιζόμενη:
α) από τον επιθεωρητή των φαρμακείων και β) από
έναν τεχνικό που ορίζεται από τον Υπουργό Υγείας,
με υπόδειξη της Επιτροπής Ναρκωτικών. Τα ναρκω−
τικά που παράγονται από τα εργοστάσια αυτά ή τα
φαρμακευτικά σκευάσματα αυτών φυλάσσονται μέχρι
την παράδοση μέσα στο εργοστάσιο για αποκλειστική
χρήση του Κράτους. Η πώληση προς άλλον ή η εξαγω−
γή τους με οποιονδήποτε τρόπο από το εργοστάσιο
συνιστά κατά περίπτωση τα εγκλήματα των άρθρων
20, 22 και 23 και τιμωρείται με τις προβλεπόμενες στα
άρθρα αυτά ποινές.

Άρθρο 12
Φαρμακευτικά σκευάσματα οπίου
Τα φαρμακευτικά σκευάσματα του οπίου, όπως τα
βάμματα, μπορεί να παρασκευάζονται και εντός των
φαρμακείων προς χρήση αυτών. Τα σκευάσματα αυτά
παρασκευάζονται από το όπιο που χορηγείται από το
Μονοπώλιο του Κράτους και αναγράφονται κατά την
ημέρα της παρασκευής σε ιδιαίτερο βιβλίο, το οποίο
τηρείται προς τούτο στα φαρμακεία και υπόκειται στον
έλεγχο της επιθεώρησης των φαρμακείων.

Άρθρο 13
Πώληση ναρκωτικών
1. Η πώληση ναρκωτικών από το Κράτος ανατίθεται
στην Ειδική Διαχείριση Ναρκωτικών. Οι αιτήσεις υποβάλ−
λονται δια της αρμόδιας διεύθυνσης των Περιφερειών,
η οποία τις διαβιβάζει στο Υπουργείο συνοδευόμενες
με γνώμη της. Η πώληση επιτρέπεται μόνο στα φαρ−
μακεία, νοσοκομεία, κλινικές και ιατρούς χωριών, όπου
δεν υπάρχουν φαρμακεία, ύστερα από άδεια του Υπουρ−
γείου Υγείας, η οποία εκδίδεται με σύμφωνη γνώμη
της Επιτροπής Ναρκωτικών και εμφανίζει την ποσότητα
από κάθε είδος, η οποία κάθε έτος θα επιτρέπεται να
αγορασθεί, ανάλογα με τις ανάγκες καθενός από τους
ανωτέρω.
2. Τα φαρμακευτικά σκευάσματα του οπίου κατα−
σκευάζονται στα φαρμακεία, είτε για ίδια χρήση κάθε
φαρμακείου είτε και για μεταπώληση σε άλλα φαρμα−
κεία, νοσοκομεία, κλινικές ή ιατρούς χωριών, όπου δεν
υπάρχουν φαρμακεία.
3. Η πώληση των ναρκωτικών από τα φαρμακεία στο
κοινό επιτρέπεται μόνο με πρωτότυπες ιατρικές συντα−
γές, στις οποίες αναγράφεται ο λόγος χορήγησής τους.

Άρθρο 14
Υποχρεώσεις φαρμακοποιών
1. Οι φαρμακοποιοί οφείλουν να φυλάσσουν τις συ−
νταγές, με βάση τις οποίες χορηγήθηκαν τα ναρκωτικά
φάρμακα, τουλάχιστον για μία τριετία, χωριστά από
τις λοιπές συνταγές και σε δέσμες που περιλαμβάνουν
τις συνταγές ενός τριμήνου. Οφείλουν επίσης να ανα−
γράφουν σε ιδιαίτερο βιβλίο, το οποίο δίδεται δωρεάν
από το Υπουργείο Υγείας, τα ποσά τα οποία έχουν
καταναλωθεί κατά το τέλος κάθε τριμήνου, με άθροιση
των αναγραφόμενων στις συνταγές, καθώς και εκείνων
τα οποία χωριστά καταναλώθηκαν για κάθε παρασκευή
φαρμακευτικού σκευάσματος.
2. Οι φαρμακοποιοί υποχρεούνται στο τέλος κάθε
έτους να στέλνουν στην αρμόδια υπηρεσία της οικείας
Περιφέρειας κατάσταση, στην οποία αναγράφονται: α) η
ποσότητα των ναρκωτικών που υπάρχει στην αρχή του
έτους και οι προμήθειες που γίνονται κατά τη διάρκεια
του έτους, β) το άθροισμα των ναρκωτικών που δόθη−
καν κατά το έτος αυτό με συνταγές, γ) το ποσό που
καταναλώθηκε κατά το έτος για την παρασκευή φαρ−
μακευτικών σκευασμάτων. Οι καταστάσεις που στάλθη−
καν από τα φαρμακεία υποβάλλονται από τις ως άνω
αρμόδιες υπηρεσίες, με αντίστοιχες συνοπτικές που
συντάσσονται από αυτές, στο Υπουργείο Υγείας εντός
του πρώτου δεκαπενθημέρου κάθε έτους ανυπερθέτως.
3. Στους φαρμακοποιούς, οι οποίοι δεν υποβάλλουν
μέσα στην προθεσμία που ορίζεται από το άρθρο αυτό
τις ετήσιες καταστάσεις, επιβάλλεται ποινή σύμφωνα
με τις διατάξεις του νόμου περί επιθεωρήσεως φαρμα−
κείων. Επίσης επιβάλλεται ποινή, σύμφωνα με τις ίδιες
διατάξεις, στους φαρμακοποιούς ή διευθυντές φαρμα−
κείων, οι οποίοι δεν τηρούν ή τηρούν άτακτα το βιβλίο
που ορίζεται από το όρθρο αυτό ή δεν φυλάσσουν τις
συνταγές των ιατρών με τις οποίες χορηγήθηκαν τα
ναρκωτικά.

Άρθρο 15
Έλεγχος διάθεσης ναρκωτικών
και επιβολή προστίμων
1. Οι διευθυντές κλινικών, νοσοκομείων, όπως και οι
ιατροί των χωριών, όπου δεν υπάρχουν φαρμακεία, ανα−
γράφουν σε ιδιαίτερο βιβλίο, αριθμημένο κατά σελίδες
και μονογραφημένο από τον ειρηνοδίκη του τόπου της
κατοικίας, ημερολογιακώς και ονομαστικώς, τα ναρκω−
τικά που καταναλώθηκαν για κάθε άρρωστο. Κατά το
τέλος κάθε τριμήνου αναγράφουν το άθροισμα των
ναρκωτικών που καταναλώθηκαν κατά το προηγού−
μενο εδάφιο και ιδιαίτερα για καθένα από αυτά, στο
βιβλιάριο του Υπουργείου Υγείας, το οποίο δίδεται σε
αυτούς δωρεάν, με την άδεια που τους χορηγήθηκε από
το Υπουργείο. Επίσης, στέλνουν τριμηνιαία κατάστα−
ση στην αρμόδια υπηρεσία της οικείας Περιφέρειας, η
οποία τις αποστέλλει στο Υπουργείο Υγείας με συνο−
πτικές καταστάσεις που συντάσσονται από αυτήν μέσα
στο πρώτο δεκαπενθήμερο κάθε τριμηνίας.
2. Στους διευθυντές κλινικών και νοσοκομείων και
στους ιατρούς, που έχουν άδεια προμήθειας ναρκω−
τικών, οι οποίοι δεν υποβάλλουν τις τριμηνιαίες κα−
ταστάσεις μέσα στην οριζόμενη προθεσμία ή δεν
αναγράφουν στο πιο πάνω βιβλίο τα ναρκωτικά που
διατέθηκαν στους ασθενείς, επιβάλλεται με απόφαση
του Υπουργού Υγείας, ύστερα από γνωμοδότηση του
Ε.Ο.Φ., ποινή προστίμου μέχρι τριακόσια (300) ευρώ και,
σε περίπτωση υποτροπής, από τετρακόσια (400) μέχρι
χίλια (1.000) ευρώ.
3. Τα ποσά που προβλέπονται στο άρθρο 8 και στην
προηγούμενη παράγραφο μπορεί να αναπροσαρμόζο−
νται με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας,
ύστερα από γνωμοδότηση του Ε.Ο.Φ. και εισπράττονται
υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.

Άρθρο 16
Καθορισμός τιμής ναρκωτικών
Η τιμή των ναρκωτικών που πωλούνται από το Κράτος
ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, που εκδί−
δεται ύστερα από γνώμη της Επιτροπής Ναρκωτικών. Η
τιμή αυτή δεν μπορεί να είναι κατώτερη από τα έξοδα
προμήθειας και διαχείρισης. Η τιμή των ναρκωτικών που
χορηγούνται στο κοινό με ιατρικές συνταγές, καθορί−
ζεται σύμφωνα με την ισχύουσα διατίμηση.

Άρθρο 17
Τελωνειακή φύλαξη ναρκωτικών
Η τελωνειακή φύλαξη των ναρκωτικών προς διαμε−
τακόμιση επιτρέπεται μόνο στο Τελωνείο Πειραιώς
και στην Ελεύθερη Ζώνη Θεσσαλονίκης και μέσα σε
ιδιαίτερο χώρο, με προσκόμιση πιστοποιητικού, που
εκδίδεται από τις αρμόδιες αρχές της χώρας, από την
οποία αποστέλλονται τα ναρκωτικά, θεωρείται από τις
εκεί ελληνικές προξενικές αρχές και αναφέρει ειδικώς:
α) ότι τα ναρκωτικά αυτά πρόκειται να κατατεθούν σε
ελληνικό λιμάνι για διαμετακόμιση, β) το όνομα και τη
διεύθυνση του αποστολέα και γ) την ποσότητα των
αποστελλόμενων για διαμετακόμιση ναρκωτικών.

Άρθρο 18
Εξαγωγή ναρκωτικών
Για την εξαγωγή από το Τελωνείο Πειραιώς και την
Ελεύθερη Ζώνη Θεσσαλονίκης των ναρκωτικών που κα−
τατέθηκαν για διαμετακόμιση σε ξένη χώρα, απαιτείται
ειδική άδεια που εκδίδεται από το Υπουργείο Υγείας, με
την προσκόμιση άδειας των αρμόδιων αρχών της χώρας,
στην οποία πρόκειται να αποσταλούν τα εν λόγω ναρ−
κωτικά, θεωρημένης από τις εκεί ελληνικές προξενικές
αρχές, η οποία αναφέρει, ότι επιτρέπεται η εισαγωγή
των ναρκωτικών σε αυτήν τη χώρα, ότι αυτά πρόκειται
να χρησιμοποιηθούν για ιατρικούς σκοπούς, το όνομα
και τη διεύθυνση του παραλήπτη, την ποσότητα αυτών
και την προθεσμία μέσα στην οποία πρέπει να γίνει η
εισαγωγή. Στην άδεια εξαγωγής αναγράφονται: α) ο
αριθμός και η ημερομηνία της άδειας εισαγωγής της
χώρας στην οποία αποστέλλονται τα ναρκωτικά, β) το
όνομα και η διεύθυνση του εισαγωγέα, καθώς και του
εξαγωγέα, γ) η ποσότητα των εξαγόμενων ναρκωτικών
και δ) η προθεσμία μέσα στην οποία, με βάση την άδεια
της εισαγωγής, πρέπει να φθάσουν τα ναρκωτικά στη
χώρα στην οποία αποστέλλονται. Αντίγραφο της άδειας
αυτής συνοδεύει την αποστολή και άλλο αντίγραφό της
αποστέλλεται, από το Υπουργείο που το εξέδωσε, στην
επιτόπια προξενική αρχή της χώρας, η οποία τα εισάγει.

Άρθρο 19
Αποστολή ναρκωτικών διαμέσου της Ελλάδας
και εισαγωγή τους με δέματα ή επιστολές
1. Απαγορεύεται η διαμέσου της Ελλάδας αποστολή
ναρκωτικών από κάποια χώρα σε άλλη, είτε αυτά μετα−
φορτώθηκαν από το πλοίο ή το όχημα που χρησιμοποι−
ήθηκε είτε όχι, εφόσον δεν προσκομίζεται αντίγραφο
της άδειας της εξαγωγής από την εξάγουσα χώρα. Στην
άδεια αυτή πρέπει να αναγράφεται η χώρα στην οποία
αποστέλλονται τα ναρκωτικά, ο αριθμός και η ημερο−
μηνία της άδειας εισαγωγής, το όνομα και η διεύθυνση
του αποστολέα και του παραλήπτη, τα ποσά των απο−
στελλόμενων ναρκωτικών και η προθεσμία εισαγωγής.
Αλλαγή κατεύθυνσης των αποστελλόμενων δια του ελ−
ληνικού εδάφους ναρκωτικών επιτρέπεται μόνο με άδεια
του Υπουργείου Υγείας, η οποία εκδίδεται με βάση την
αναφερόμενη στο άρθρο 17 άδεια της χώρας εισαγωγής.
Στην άδεια αυτή του Υπουργείου Υγείας αναγράφονται
όσα αναφέρονται στο άρθρο 18.
2. Ναρκωτικά που εισάγονται με ταχυδρομικά δέματα
ή με μορφή επιστολής ή ως δείγμα χωρίς αξία, κατά−
σχονται και καταστρέφονται σύμφωνα με το άρθρο 41.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
Άρθρο 20
Διακίνηση ναρκωτικών
1. Όποιος, εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπο−
νται στα άρθρα 21, 22 και 23, διακινεί παράνομα ναρ−
κωτικά, τιμωρείται με κάθειρξη τουλάχιστον οκτώ (8)
ετών και με χρηματική ποινή μέχρι τριακόσιες χιλιάδες
(300.000) ευρώ.
2. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 29, ως
έγκλημα διακίνησης ναρκωτικών νοείται κάθε πράξη με
την οποία συντελείται η κυκλοφορία ναρκωτικών ουσιών
ή πρόδρομων ουσιών που αναφέρονται στους πίνακες
της παραγράφου 2 του άρθρου 1 και ιδίως η εισαγωγή,
η εξαγωγή, η διαμετακόμιση, η πώληση, η αγορά, η προ−
σφορά, η διανομή, η διάθεση, η αποστολή, η παράδοση,
η αποθήκευση, η παρακατάθεση, η παρασκευή, η κατοχή,
η μεταφορά, η νόθευση, η πώληση νοθευμένων ειδών
μονοπωλίου ναρκωτικών ουσιών, η καλλιέργεια ή η συ−
γκομιδή οποιουδήποτε φυτού του γένους της κάνναβης,
του φυτού της μήκωνος της υπνοφόρου, οποιουδήπο−
τε είδους φυτού του γένους ερυθρόξυλου, καθώς και
οποιουδήποτε άλλου φυτού από το οποίο παράγονται
ναρκωτικές ουσίες, η παραγωγή και η εκχύλιση ναρκω−
τικών ουσιών, η χορήγηση ουσιών για υποκατάσταση
της εξάρτησης κατά παράβαση των σχετικών διατά−
ξεων, η διεύθυνση καταστήματος στο οποίο γίνεται εν
γνώσει του δράστη συστηματική διακίνηση ναρκωτικών,
η χρηματοδότηση, η οργάνωση ή η διεύθυνση δραστη−
ριοτήτων διακίνησης ναρκωτικών ουσιών, η νόθευση
ή η κατάρτιση ή η χρησιμοποίηση πλαστής ιατρικής
συνταγής για τη χορήγηση ναρκωτικών με σκοπό τη
διακίνησή τους, καθώς και η μεσολάβηση σε κάποια
από τις πράξεις αυτές.
3. Αν περισσότερες πράξεις διακίνησης αφορούν την
ίδια ποσότητα ναρκωτικών συντρέχει μόνο ένα έγκλημα
διακίνησης. Κατά την επιμέτρηση της ποινής λαμβάνεται
υπόψη το σύνολο των επί μέρους πράξεων διακίνησης,
το είδος, η συνολική ποσότητα και η καθαρότητα του
ναρκωτικού, καθώς και η βαρύτητα των σχετικών επι−
πτώσεων στην υγεία.

Άρθρο 21
Ιδιαίτερες περιπτώσεις
1. Με ποινή φυλάκισης μέχρι τρία έτη τιμωρείται
όποιος:
α) διακινεί μικροποσότητες ναρκωτικών, με σκοπό να
εξασφαλίσει την κάλυψη των καθημερινών ατομικών
του αναγκών χρήσης και είναι εξαρτημένος,
β) διαθέτει ναρκωτικά χωρίς κέρδος σε οικείους του,
με σκοπό να καλύψει τις άμεσες ανάγκες χρήσης τους.
2. Με την ίδια ποινή τιμωρείται όποιος, από την πο−
σότητα ναρκωτικών που έχει προμηθευτεί για τις προ−
σωπικές του ανάγκες, διαθέτει χωρίς κέρδος μέρος της
σε άλλον για δική του αποκλειστική χρήση.
Η κρίση ότι η διάθεση γίνεται για αποκλειστική χρήση
από τον τρίτο και από ποσότητα που καλύπτει προσω−
πικές ανάγκες του δράστη θεμελιώνεται στα στοιχεία
που αναφέρονται στο άρθρο 29 παράγραφος 1 εδάφιο
δεύτερο.

Άρθρο 22
Διακεκριμένες περιπτώσεις
1. Με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών και με χρημα−
τική ποινή από πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ μέχρι
πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ τιμωρείται όποιος
τελεί κάποια από τις πράξεις των άρθρων 20 και 21
παράγραφος 1α:
α) αν είναι υπάλληλος [άρθρο 13 στοιχείο α΄ του Ποι−
νικού Κώδικα (Π.Κ.)], ο οποίος λόγω της υπηρεσίας του
ασχολείται με τα ναρκωτικά και ιδίως με τη φύλαξή
τους ή τη δίωξη των παραβατών του νόμου αυτού ή
ανήκει στο προσωπικό των καταστημάτων ή ιδρυμάτων
της παραγράφου 2 εδάφιο α΄,
β) για να διευκολύνει ή αποκρύψει τη διάπραξη άλλων
κακουργημάτων.
2. Με την ποινή της παραγράφου 1 τιμωρείται όποιος
παράνομα:
α) διακινεί ναρκωτικά σε στρατόπεδα ή άλλους χώ−
ρους των ενόπλων δυνάμεων, αστυνομικά κρατητήρια,
σωφρονιστικά καταστήματα, καταστήματα ανηλίκων
κάθε κατηγορίας, σχολικές μονάδες οποιασδήποτε
βαθμίδας, εκπαιδευτικά ιδρύματα ή άλλες μονάδες κα−
τάρτισης, επιμόρφωσης ή μετεκπαίδευσης, σε χώρους
άθλησης, κατασκηνώσεων, φροντιστηρίων, σε χώρους
παροχής κοινωνικών υπηρεσιών, σε χώρους συγκέ−
ντρωσης μαθητών ή σπουδαστών για εκπαιδευτικούς
ή αθλητικούς σκοπούς,
β) ενεργεί κάποια από τις πράξεις των άρθρων 20 και
21 παράγραφος 1α στο πλαίσιο εγκληματικής οργάνω−
σης, όπως αυτή ορίζεται στα άρθρα 187 και 187Α του
Ποινικού Κώδικα,
γ) είναι υπότροπος: υπότροπος θεωρείται όποιος,
χωρίς να έχει κριθεί ως εξαρτημένος, έχει ήδη καταδι−
καστεί αμετάκλητα για κακούργημα διακίνησης ναρκω−
τικών μέσα στην προηγούμενη δεκαετία,
δ) αναμειγνύει με οποιονδήποτε τρόπο ναρκωτικά σε
τρόφιμα, ποτά ή άλλα είδη προορισμένα να εισαχθούν
στον ανθρώπινο οργανισμό με σκοπό τη διάθεσή τους
σε τρίτους,
ε) εκδίδει ως ιατρός συνταγή για τη χορήγηση ναρ−
κωτικών εν γνώσει του ότι δεν υπάρχει πραγματική και
συγκεκριμένη ιατρική ένδειξη ή χορηγεί φάρμακα, τα
οποία περιέχουν με οποιαδήποτε μορφή ναρκωτικά,
γνωρίζοντας ότι αυτά θα χρησιμοποιηθούν για παρα−
σκευή ή διακίνηση ναρκωτικών,
στ) χορηγεί ως φαρμακοποιός ή έμπορος φαρμάκων
γενικά, ως διευθυντής, υπάλληλος ή άλλος εργαζόμε−
νος σε φαρμακείο ναρκωτικά, γνωρίζοντας είτε ότι δεν
υπάρχει η κατά τους όρους του νόμου ιατρική συνταγή
είτε ότι η συνταγή δεν είναι προσήκουσα.
3. Η χορήγηση ουσιών για υποκατάσταση της εξάρτη−
σης επιτρέπεται μόνον από: α) Δημόσιες, ειδικές προς
τούτο μονάδες, στις οποίες χορηγείται η σχετική άδεια,
με απόφαση του Υπουργού Υγείας, ύστερα από γνώμη
του Ο.ΚΑ.ΝΑ.. β) Τον Ο.ΚΑ.ΝΑ., ύστερα από σχετική άδεια
που χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Υγείας. Στις
ανωτέρω αποφάσεις καθορίζονται ειδικώς οι ουσίες,
των οποίων επιτρέπεται η χορήγηση και οι όροι κάτω
από τους οποίους θα χορηγούνται. γ) Από μονάδες
του Ο.ΚΑ.ΝΑ. σε χώρους νοσοκομείων του Εθνικού Συ−
στήματος Υγείας (ΕΣΥ), στρατιωτικών νοσοκομείων, σε
χώρους και υποδομές των Ενόπλων Δυνάμεων και κατα−
στημάτων κράτησης, με τους όρους και προϋποθέσεις
που ορίζουν οι προηγούμενες υπουργικές αποφάσεις.
Με άλλη απόφαση του Υπουργού Υγείας και των κατά
περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών, ύστερα από γνώμη
του Ο.ΚΑ.ΝΑ., καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και
κάθε αναγκαίο θέμα σχετικά: α) με τον καθορισμό των
νοσοκομείων του ΕΣΥ, των στρατιωτικών νοσοκομείων
και των χώρων και υποδομών των Ενόπλων Δυνάμεων
και των καταστημάτων κράτησης, όπου θα εγκαταστα−
θούν και θα λειτουργήσουν μονάδες του Ο.ΚΑ.ΝΑ. και
τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν τα νοσοκομεία
έναντι του Ο.ΚΑ.ΝΑ., β) με τον τρόπο παραχώρησης
της χρήσης κτιρίων ή και αδόμητων χώρων των παρα−
πάνω νοσοκομείων και των νοσοκομείων των Ενόπλων
Δυνάμεων προς τον Ο.ΚΑ.ΝΑ., γ) με τους όρους και τις
προϋποθέσεις τοποθέτησης και εγκατάστασης προκα−
τασκευασμένων δομών του Ο.ΚΑ.ΝΑ., όπου αυτό είναι
αναγκαίο, δίχως να απαιτείται η έκδοση οικοδομικής
άδειας, δ) με τις κάθε είδους συμβατικές υποχρεώσεις
του Ο.ΚΑ.ΝΑ. από τη χρήση των παραπάνω ακινήτων,
ε) με την τοποθέτηση στις παραπάνω μονάδες ιατρών
από τον κατάλογο των επικουρικών ιατρών που τηρείται
στο Υπουργείο Υγείας, μετά από αίτημα του Ο.ΚΑ.ΝΑ.,
με σκοπό την κάλυψη των αναγκών και εφόσον δεν
επαρκεί το ιατρικό προσωπικό του Ο.ΚΑ.ΝΑ..
4. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και των κατά
περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών μπορεί να καθορί−
ζονται οι γενικοί όροι, οι προϋποθέσεις και άλλα σχετικά
θέματα για την εκτέλεση και εφαρμογή προγραμμάτων
υποκατάστασης από δημόσιους φορείς.
5. Όποιος χορηγεί ουσίες για υποκατάσταση της εξάρ−
τησης, κατά παράβαση της παραγράφου 3 και των σχε−
τικών υπουργικών αποφάσεων, τιμωρείται με την ποινή
της παραγράφου 1.
6. Η χορήγηση ανταγωνιστικών ουσιών που αδρανο−
ποιούν τη λειτουργία των υποδοχέων των οπιούχων
επιτρέπεται για τις ενδείξεις που αναφέρονται στην
άδεια κυκλοφορίας τους. Με απόφαση του Υπουργού
Υγείας, ύστερα από γνώμη του Ο.ΚΑ.ΝΑ., καθορίζονται
ειδικώς οι ουσίες, οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγη−
σης, συνταγογράφησης και διάθεσης των ουσιών αυτών
από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς και ιατρούς.

Άρθρο 23
Ιδιαίτερα διακεκριμένες περιπτώσεις
1. Με ισόβια κάθειρξη ή με πρόσκαιρη κάθειρξη του−
λάχιστον δέκα ετών, καθώς και με χρηματική ποινή από
πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ μέχρι εξακόσιες χιλιά−
δες (600.000) ευρώ τιμωρείται ο δράστης των πράξεων
των άρθρων 20 και 22:
α) όταν η πράξη του αφορά ναρκωτικά, τα οποία
μπορούν να προκαλέσουν βαριά σωματική βλάβη (άρ−
θρο 310 παράγραφος 2 του Ποινικού Κώδικα) και είτε
προκάλεσαν βαριά σωματική βλάβη ή θάνατο σε τρίτον
είτε προκάλεσαν επικίνδυνη σωματική βλάβη στην υγεία
πολλών ατόμων,
β) όταν είναι ενήλικος και τελεί τις άνω πράξεις κατ’
επάγγελμα με σκοπό να προκαλέσει τη χρήση ναρκω−
τικών από ανήλικο ή μεταχειρίζεται με οποιονδήποτε
τρόπο ανήλικο πρόσωπο κατά την τέλεση των πράξεων
αυτών.
2. Με ισόβια κάθειρξη, καθώς και με χρηματική ποινή
από πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ μέχρι ένα εκα−
τομμύριο (1.000.000) ευρώ τιμωρείται ο δράστης των
πράξεων των άρθρων 20 και 22:
α) όταν κατ’ επάγγελμα χρηματοδοτεί την τέλεση
κάποιας πράξης διακίνησης ή κατ’ επάγγελμα διακινεί
ναρκωτικές ουσίες και το προσδοκώμενο όφελος του
δράστη στις ανωτέρω περιπτώσεις υπερβαίνει το ποσό
των εβδομήντα πέντε χιλιάδων (75.000) ευρώ,
β) όταν μετέρχεται κατά την τέλεση των πράξεων
αυτών ή προς το σκοπό διαφυγής του τη χρήση όπλων,
όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 2168/
1993.

Άρθρο 24
Πρόκληση και διαφήμιση
1. Όποιος παρακινεί ή προκαλεί άλλον στην παράνομη
χρήση ναρκωτικών ή διαφημίζει τη χρήση τους ή παρέ−
χει πληροφορίες για την κατασκευή ή την προμήθειά
τους με σκοπό τη διάδοσή τους ή προσφέρεται στη
διακίνηση ναρκωτικών, όπως προβλέπεται στην παρά−
γραφο 1 του άρθρου 20, τιμωρείται, αν δεν προβλέπεται
βαρύτερη ποινή από άλλη διάταξη, με φυλάκιση τουλά−
χιστον έξι (6) μηνών και χρηματική ποινή πεντακόσια
(500) ευρώ μέχρι πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ.
2. Αν ο δράστης τελεί τις πράξεις της παραγράφου 1
κατ’ επάγγελμα ή με σκοπό το κέρδος γι’ αυτόν ή τρίτον
τιμωρείται με ποινή κάθειρξης έως δέκα (10) έτη.
3. Δεν συνιστά άδικη πράξη η διατύπωση γνώμης ή
επιστημονικής κρίσης σχετικά με τα ναρκωτικά.

Άρθρο 25
Οδήγηση μεταφορικών μέσων
1. Με φυλάκιση τουλάχιστον πέντε (5) μηνών και με
χρηματική ποινή χιλίων (1.000) ευρώ μέχρι δεκαπέντε
χιλιάδων (15.000) ευρώ, καθώς και με στέρηση από δύο
έως πέντε έτη της άδειας οδήγησης ή του οικείου δι−
πλώματος ή του πτυχίου ή του αποδεικτικού ναυτικής
ικανότητας τιμωρείται όποιος οδηγεί ή κυβερνά οποιο−
δήποτε πλωτό, χερσαίο ή εναέριο μεταφορικό μέσο υπό
την επίδραση ναρκωτικών.
Αν από την πράξη αυτή προκλήθηκε απλή σωματική
βλάβη επιβάλλεται ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός
έτους.
Αν προκλήθηκε βαριά σωματική βλάβη επιβάλλεται
ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών.
Αν από την πράξη αυτή προκλήθηκε θάνατος επιβάλ−
λεται ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης μέχρι δέκα ετών.
2. Μετά την πάροδο διετίας, το συμβούλιο πλημμελειο−
δικών, ύστερα από αίτηση του καταδικασθέντος, μπορεί
να αποφασίσει για την επανάκτηση της άδειας, με την
προϋπόθεση ότι έχει υποστεί επιτυχώς τη θεραπεία
συντήρησης και απεξάρτησης.
3. Αν ο υπαίτιος της προβλεπόμενης από την παρά−
γραφο 1 εδάφιο α΄πράξης, παρακολουθεί εγκεκριμένο
κατά νόμο συμβουλευτικό ή θεραπευτικό πρόγραμμα
σωματικής αποτοξίνωσης με ή χωρίς υποκατάστατα
και σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης, τιμωρείται με
τις σχετικές διατάξεις του άρθρου 42 του ν. 2696/1999,
όπως ισχύει.

Άρθρο 26
Ευθύνη και κυρώσεις νομικών προσώπων
1. Εφόσον οι πράξεις που προβλέπονται στις διατάξεις
των άρθρων 20, 22 και 23, καθώς και οι πράξεις της
απόπειρας και συμμετοχής σε αυτές τελέσθηκαν από
φυσικό πρόσωπο που ενεργεί προς όφελος νομικού
προσώπου, ατομικά ή ως μέλος οργάνου αυτού που
κατά το νόμο ή σύμφωνα με το καταστατικό του ασκεί
διευθυντική εξουσία εντός αυτού και έγκειται, είτε στην
εκπροσώπησή του είτε στην άσκηση ελέγχου είτε στη
λήψη αποφάσεων στο όνομα του νομικού προσώπου,
ανεξάρτητα από τις ποινικές ευθύνες των φυσικών
προσώπων που είναι φυσικοί ή ηθικοί αυτουργοί των
ανωτέρω εγκλημάτων, ή και συνεργοί σε αυτά, στα ως
άνω νομικά πρόσωπα επιβάλλονται με απόφαση του
προϊσταμένου της οικείας περιφερειακής διεύθυνσης
του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.)
του Υπουργείου Οικονομικών: α) Διοικητικό πρόστιμο
από εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ έως ένα εκατομμύριο
(1.000.000) ευρώ. β) Προσωρινή ή σε περίπτωση υποτρο−
πής οριστική απαγόρευση άσκησης εμπορικής δραστη−
ριότητας και πρόσκαιρος ή σε περίπτωση υποτροπής,
κατά τα άρθρα 88 επ. του Ποινικού Κώδικα, οριστικός
αποκλεισμός από φορολογικά και άλλα ευεργετήματα,
καθώς και από δημόσιες παροχές ή ενισχύσεις. γ) Προ−
σωρινή ή οριστική παύση της λειτουργίας του καταστή−
ματος, του γραφείου ή των εν γένει εγκαταστάσεων που
χρησίμευσαν για την τέλεση του εγκλήματος.
2. Επίσης επιβάλλεται διάλυση του νομικού προσώπου
με δικαστική απόφαση − όπου αυτό προβλέπεται − κατά
τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις.
3. Σε κάθε περίπτωση εφαρμόζονται αναλόγως οι δι−
ατάξεις περί δήμευσης και κατάσχεσης και δήμευσης
ναρκωτικών ουσιών των άρθρων 40 και 41, αντιστοίχως.
4. Οι ίδιες κυρώσεις επιβάλλονται στο νομικό πρόσω−
πο και όταν φυσικό πρόσωπο παραλείπει από πρόθεση
εποπτεία και έλεγχο, σύμφωνα με την παράγραφο 1,
καθιστώντας έτσι δυνατή την τέλεση ποινικών αδικη−
μάτων που αναφέρονται στις διατάξεις των άρθρων
20, 22 και 23 από οποιονδήποτε τρίτο υποκείμενο στην
εξουσία του.
5. Για την επιμέτρηση των κυρώσεων αυτών λαμβά−
νονται υπόψη τα κριτήρια του άρθρου 20 παράγραφος
3 εδάφιο δεύτερο και το ύψος του επιδιωχθέντος ή
επιτευχθέντος οφέλους του νομικού προσώπου.

Άρθρο 27
Ευνοϊκά μέτρα
1. Αν ο υπαίτιος κάποιας από τις πράξεις των άρ−
θρων 20 έως 22 πριν από την αμετάκλητη καταδίκη
του, κρίνεται ότι με δική του πρωτοβουλία συντέλεσε
με παροχή πληροφοριών στην ανακάλυψη ή εξάρθρω−
ση εγκληματικής οργάνωσης διακίνησης ναρκωτικών
ή στην ανακάλυψη και σύλληψη διακινητή ναρκωτικών,
η δε ευθύνη του υπαιτίου και η βαρύτητα της πράξης
του είναι καταδήλως μικρότερες από την ευθύνη των
προσώπων στην ανακάλυψη και σύλληψη των οποίων
συντέλεσε και τη βαρύτητα των πράξεων που τέλεσαν,
το δικαστήριο αναγνωρίζει στο πρόσωπό του ελαφρυ−
ντική περίσταση. Παράλληλα μπορεί να διατάξει και την
αναστολή εκτέλεσης της ποινής για διάστημα από δύο
(2) έως είκοσι (20) ετών, ανεξάρτητα από τη συνδρομή
των όρων των άρθρων 99 επ. του Ποινικού Κώδικα.
2. Σε περίπτωση που για την ανακάλυψη ή εξάρθρω−
ση της εγκληματικής οργάνωσης ή τη σύλληψη του
διακινητή ναρκωτικών, είναι αναγκαία η προσωρινή
απoφυλάκιση του ανωτέρω υπαιτίου, το συμβούλιο
πλημμελειοδικών μπορεί με βούλευμα να διατάσσει την
προσωρινή αναστολή της ποινικής δίωξης του ανωτέρω
και την για ορισμένο χρόνο προσωρινή του απόλυση
από τη φυλακή, προκειμένου να επαληθευτούν οι ανω−
τέρω πληροφορίες.
3. Αν, μετά την κατά τα άνω αναστολή της ποινικής
δίωξης και αποφυλάκιση του υπαιτίου, προκύψει ότι οι
δοθείσες από αυτόν πληροφορίες δεν ήταν αληθινές
ή ότι δεν επρόκειτο για εγκληματική οργάνωση δια−
κίνησης ναρκωτικών ή για διακινητή ναρκωτικών, το
σχετικό βούλευμα ανακαλείται, διατάσσεται και πάλι η
φυλάκιση του υπαιτίου και η ανασταλείσα ποινική δίωξη
κατ’ αυτού συνεχίζεται.
4. Για τις χορηγηθείσες από τον υπαίτιο πληροφορί−
ες, συντάσσεται έκθεση ένορκης εξέτασης μάρτυρα, η
οποία αποστέλλεται στον εποπτεύοντα τις υποθέσεις
ναρκωτικών εισαγγελέα εφετών κατ’ άρθρο 44 προκει−
μένου να λάβει γνώση. Η έκθεση ένορκης εξέτασης μάρ−
τυρα τηρείται σε ειδικό αρχείο της εισαγγελίας, όπου
επίσης αποστέλλεται και τηρείται έκθεση της αρμόδιας
αρχής, η οποία προέβη με βάση τις ανωτέρω πληροφο−
ρίες στην εξάρθρωση εγκληματικής οργάνωσης διακί−
νησης ναρκωτικών ή στη σύλληψη διακινητή ναρκωτι−
κών ουσιών. Των ανωτέρω εκθέσεων λαμβάνουν γνώση
μόνο τα μέλη του αρμόδιου δικαστικού συμβουλίου ή
δικαστηρίου τα οποία εξετάζουν και αυτεπαγγέλτως
τη χορήγηση ή μη των προβλεπόμενων στις προηγού−
μενες παραγράφους ευεργετημάτων. Οι διατάξεις των
άρθρων 9 και 10 του ν. 2928/2001 εφαρμόζονται και για
τις αξιόποινες πράξεις του άρθρου 23 του παρόντος.
5. Αν οι όροι της παραγράφου 1 συντρέξουν μετά
την αμετάκλητη καταδίκη του υπαιτίου, το συμβούλιο
πλημμελειοδικών μπορεί να διατάξει την απόλυσή του
από τις φυλακές υπό όρο και χωρίς τη συνδρομή των
προϋποθέσεων του άρθρου 105 του Ποινικού Κώδικα.

Άρθρο 28
Πράξεις ελεγκτικών οργάνων
1. Δεν είναι άδικη η πράξη αστυνομικού, τελωνειακού
υπαλλήλου, υπαλλήλου του Σώματος Δίωξης Οικονομι−
κού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.) και στελέχους του Λιμενικού
Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, ο οποίος με εντολή
του αρμόδιου για τη δίωξη ναρκωτικών προϊσταμένου
του και με σκοπό την ανακάλυψη ή σύλληψη προσώπου
που διαπράττει έγκλημα από τα αναφερόμενα στα άρ−
θρα 20, 22 και 23, αφού τηρηθεί η διαδικασία του άρθρου
253Α παράγραφος 3 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας,
δρα ως αγοραστής ή μεσολαβητής ή μεταφορέας ή
φύλακας ναρκωτικών ουσιών ή με άλλους τρόπους που
δεν δημιουργούν ούτε επιτείνουν κινδύνους για τρίτα
πρόσωπα. Το ίδιο ισχύει και για τον ιδιώτη που με αυτόν
το σκοπό τελεί ανάλογες ενέργειες ύστερα από πρότα−
ση των αρμόδιων, για τη δίωξη ναρκωτικών, υπηρεσιών.
2. Τα ανωτέρω ελεγκτικά όργανα ή ο ιδιώτης μπορούν
να ενεργούν τις πράξεις της παραγράφου 1 και να συ−
ναλλάσσονται με συγκαλυμμένα στοιχεία ταυτότητας,
φορολογικά ή άλλα στοιχεία, καθώς και να διεξάγουν
συναλλαγές επιβαλλόμενες αποκλειστικά από τις ανά−
γκες της συγκαλυμμένης δράσης. Η διαδικασία για την
έκδοση των στοιχείων συγκάλυψης των ελεγκτικών
οργάνων ή του ιδιώτη, η διαδικασία έγκρισης για τη
διενέργεια συναλλαγών εκ μέρους τους με αυτά τα
στοιχεία, η διαδικασία εγκρίσεως των προς διάθεση
χρηματικών ποσών για τις ανάγκες της συγκαλυμμέ−
νης δράσης, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα καθο−
ρίζονται με κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών
Οικονομικών, Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων και Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του
Πολίτη και Ναυτιλίας και Αιγαίου.
3. Εφόσον υφίστανται σοβαρές ενδείξεις σε βάρος
συγκεκριμένων προσώπων για την τέλεση εγκλημάτων
διακίνησης ναρκωτικών ουσιών κατά τα άρθρα 20, 22 και
23 επιτρέπεται, σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται
στο άρθρο 253Α του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, η
εκτός κατοικίας καταγραφή δραστηριότητας ή άλλων
γεγονότων με συσκευές ήχου ή εικόνας ή με άλλα ειδικά
τεχνικά μέσα, καθώς και η χρησιμοποίηση του υλικού
ως αποδεικτικού στοιχείου ενώπιον των εισαγγελικών,
ανακριτικών και δικαστικών αρχών.

Άρθρο 29
Καλλιέργεια κάνναβης, χρήση ναρκωτικών
ουσιών, πλαστογραφία ιατρικής συνταγής
1. Όποιος, για δική του αποκλειστικά χρήση, με οποιον−
δήποτε τρόπο προμηθεύεται ή κατέχει ναρκωτικά, σε
ποσότητες που δικαιολογούνται μόνο για την ατομική
του χρήση ή κάνει χρήση αυτών ή καλλιεργεί φυτά
κάνναβης σε αριθμό ή έκταση που δικαιολογούνται μόνο
για την ατομική του χρήση, τιμωρείται με φυλάκιση
μέχρι πέντε (5) μηνών. Η διαπίστωση του σκοπού εξυ−
πηρέτησης της δικής του αποκλειστικά χρήσης γίνεται
με συνεκτίμηση του είδους, της καθαρότητας και της
ποσότητας του συγκεκριμένου ναρκωτικού, σε συνδυ−
ασμό με τη συχνότητα χρήσης, το χρόνο χρήσης, την
ημερήσια δόση και τις ιδιαίτερες ανάγκες χρήσης του
συγκεκριμένου χρήστη.
2. Ο δράστης της πράξης της προηγούμενης παραγρά−
φου μπορεί να κριθεί ατιμώρητος, εάν το δικαστήριο,
εκτιμώντας τις περιστάσεις τέλεσης της πράξης και
την προσωπικότητα του δράστη, κρίνει ότι η αξιόποινη
πράξη ήταν εντελώς περιστασιακή και δεν είναι πιθανόν
να επαναληφθεί.
3. Καταδικαστικές αποφάσεις της παραγράφου 1 του
παρόντος άρθρου δεν καταχωρίζονται στα αντίγραφα
των δελτίων ποινικού μητρώου.
4. Με φυλάκιση μέχρι δύο ετών τιμωρείται όποιος κα−
ταρτίζει πλαστή, νοθεύει ή χρησιμοποιεί πλαστή ιατρική
συνταγή χορήγησης ναρκωτικών με σκοπό τη χρήση
τους από τον ίδιο.

Άρθρο 30
Μεταχείριση εξαρτημένων χρηστών
από ναρκωτικές ουσίες
1. Όσοι απέκτησαν την έξη της χρήσης ναρκωτικών
και δεν μπορούν να την αποβάλουν με τις δικές τους
δυνάμεις, υποβάλλονται σε ειδική μεταχείριση κατά
τους όρους του άρθρου αυτού και των άρθρων 31−35.
2. Η συνδρομή ή μη των προϋποθέσεων της προηγού−
μενης παραγράφου διαπιστώνεται κατά την άσκηση της
ποινικής δίωξης και σε κάθε φάση της ποινικής διαδι−
κασίας, σύμφωνα με την αρχή της ηθικής αποδείξεως,
όπως ορίζεται από το άρθρο 177 του Κώδικα Ποινικής
Δικονομίας.
3. Για τη διάγνωση της εξάρτησης ενός προσώπου από
ναρκωτικά συνεκτιμώνται ιδίως ένα ή περισσότερα από
τα ακόλουθα στοιχεία: πιστοποιήσεις αναγνωρισμένων
υπηρεσιών απεξάρτησης, χορήγησης υποκαταστάτων ή
ανταγωνιστικών στα οπιοειδή ουσιών, περίθαλψης για
παθήσεις συνδεόμενες με τη χρήση ουσιών, ψυχολογικά
και κοινωνικά δεδομένα που αφορούν τον κατηγορούμε−
νο, ευρήματα εργαστηριακών εξετάσεων που αποκαλύ−
πτουν χρήση ναρκωτικών για μακρόχρονες περιόδους.
Σε κάθε φάση της ποινικής διαδικασίας δύναται να δι−
αταχθεί πραγματογνωμοσύνη είτε αυτεπάγγελτα είτε
μετά από αίτημα του κατηγορουμένου, προκειμένου
να καθοριστεί αν πράγματι υπάρχει εξάρτηση, όπως
επίσης και το είδος και η βαρύτητα αυτής. Η αποδοχή
ή η απόρριψη του αιτήματος για πραγματογνωμοσύνη
πρέπει να αιτιολογείται ειδικά. Η πραγματογνωμοσύνη
συνεκτιμάται με τα παραπάνω διαγνωστικά κριτήρια.
Πίνακας με τις υπηρεσίες που πληρούν τις προϋπο−
θέσεις για τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης διαβι−
βάζεται ανά έτος στον αρμόδιο εισαγγελέα με ευθύνη
των Υπουργείων που τις εποπτεύουν. Οι εργαστηριακές
εξετάσεις διενεργούνται από αρμόδια δημόσια εργα−
στήρια της χώρας, όπως τα πανεπιστημιακά εργαστήρια
και τα εργαστήρια των Ιατροδικαστικών Υπηρεσιών και
τα εργαστήρια της Ελληνικής Αστυνομίας.
4. Δράστης, στο πρόσωπο του οποίου κατά το χρόνο
της πράξης συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγρά−
φου 1, αν είναι υπαίτιος τέλεσης:
α. Των πράξεων του άρθρου 29 παράγραφοι 1 και 2
παραμένει ατιμώρητος.
β. Των πράξεων του άρθρου 20 τιμωρείται με φυλά−
κιση τουλάχιστον ενός (1) έτους.
γ. Των πράξεων του άρθρου 21 παράγραφοι 1 εδάφιο
β΄ και 2 τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός (1) έτους.
δ. Των πράξεων του άρθρου 22 τιμωρείται με πρό−
σκαιρη κάθειρξη μέχρι δέκα (10) ετών.
5. Ο κατά νόμο ποινικός χαρακτήρας των πράξεων που
τελέστηκαν από δράστη, στο πρόσωπο του οποίου συ−
ντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγράφου 1, κρίνεται
με βάση την απειλούμενη στην παράγραφο 4 στοιχεία
β΄, γ΄ και δ΄ ποινή.

Άρθρο 31
Ειδική μεταχείριση χρηστών ναρκωτικών ουσιών
στην προδικασία
Σε περίπτωση εγκλημάτων των άρθρων 20 έως 25, 29
και 30 παράγραφος 4, όπως και σε περίπτωση εγκλή−
ματος που φέρεται ότι τελέστηκε για να διευκολυνθεί η
χρήση ναρκωτικών ουσιών, εφόσον τα εγκλήματα αυτά
έχουν τελεστεί από πρόσωπο το οποίο απέκτησε την
έξη της χρήσης ναρκωτικών ουσιών και δεν μπορεί να
την αποβάλει με τις δικές του δυνάμεις κατά το άρθρο
30 παράγραφος 1, τότε:
α) Εάν ο κατηγορούμενος δηλώσει ότι επιθυμεί να
παρακολουθήσει εγκεκριμένο κατά νόμο συμβουλευτικό
ή θεραπευτικό πρόγραμμα σωματικής αποτοξίνωσης
με ή χωρίς υποκατάστατα και σωματικής και ψυχικής
απεξάρτησης, ο ανακριτής με σύμφωνη γνώμη του ει−
σαγγελέα μπορεί αυτοτελώς ή αντί της προσωρινής
κράτησης να επιβάλει ως περιοριστικό όρο την εισα−
γωγή του σε εγκεκριμένο κατά νόμο θεραπευτικό πρό−
γραμμα απεξάρτησης.
β) Σε περίπτωση επιβολής προσωρινής κράτησης εάν
ο κατηγορούμενος δηλώσει ότι επιθυμεί να παρακολου−
θήσει ειδικό συμβουλευτικό πρόγραμμα απεξάρτησης
εντός θεραπευτικών ή ειδικών καταστημάτων κράτη−
σης ή καταστημάτων κράτησης ή τμημάτων αυτών στα
οποία λειτουργεί τέτοιο πρόγραμμα, υποβάλλεται σε
πρόγραμμα σωματικής αποτοξίνωσης διάρκειας τρι−
ών εβδομάδων. Μετά την ολοκλήρωση της παραπάνω
φάσης, ειδική επιτροπή οριζόμενη από τον Υπουργό
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,
αποτελούμενη από το κατά το άρθρο 10 του Σωφρο−
νιστικού Κώδικα Συμβούλιο Φυλακής, στη σύνθεση του
οποίου προστίθενται για τη συγκεκριμένη περίπτωση
ο υπεύθυνος του προγράμματος σωματικής αποτοξί−
νωσης ή ο υπεύθυνος του προγράμματος ψυχολογικής
απεξάρτησης του καταστήματος κράτησης μπορεί να
διατάξει την παρακολούθηση ειδικού συμβουλευτικού
προγράμματος ψυχολογικής απεξάρτησης. Ο χρόνος
παραμονής στα ανωτέρω αναφερόμενα καταστήματα
υπολογίζεται ως χρόνος προσωρινής κράτησης ή σε
περίπτωση καταδίκης σε ποινή κατά της ελευθερίας
ως χρόνος έκτισης της ποινής.
γ) Σε περίπτωση αντικατάστασης της προσωρινής
κράτησης με περιοριστικούς όρους, το αρμόδιο δικαστι−
κό συμβούλιο μπορεί, μεταξύ των όρων, να συμπεριλάβει
και την παρακολούθηση θεραπευτικού προγράμματος
απεξάρτησης του αιτούντος, εφόσον έχει γίνει δεκτός
από εγκεκριμένο προς τούτο φορέα.

Άρθρο 32
Έννομες συνέπειες της συμμετοχής
σε θεραπευτικά προγράμματα απεξάρτησης
εκτός καταστημάτων κράτησης
1. Σε περίπτωση εγκλημάτων που αναφέρονται στο
άρθρο 31 εκτός των εγκλημάτων του άρθρου 23 και
εκτός των εγκλημάτων που προβλέπονται στα άρθρα
187Α, 299, 310 παράγραφος 3, 311, 322, 323, 324, 336 και
380 παρ. 2 του Ποινικού Κώδικα, εφόσον αυτά έχουν
τελεστεί από πρόσωπο που συμμετέχει σε εγκεκριμένο
κατά νόμο συμβουλευτικό ή θεραπευτικό πρόγραμμα
σωματικής αποτοξίνωσης με ή χωρίς υποκατάστατα
και σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης, τότε:
α) Ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών, μπορεί με αιτιο−
λογημένη διάταξή του και με έγκριση του εισαγγελέα
εφετών να αναβάλει για ορισμένο χρόνο την άσκηση
ποινικής δίωξης, η οποία μπορεί να παρατείνεται, αν
λαμβάνει γνώση από έκθεση ή και εκθέσεις του διευ−
θυντή εγκεκριμένου κατά νόμο συμβουλευτικού ή θε−
ραπευτικού προγράμματος σωματικής αποτοξίνωσης
με ή χωρίς υποκατάστατα και σωματικής και ψυχικής
απεξάρτησης, ότι ο δράστης έχει προσέλθει οικειο−
θελώς και καταβάλλει σοβαρές προσπάθειες για την
απεξάρτησή του. Αν ο δράστης ολοκληρώσει με επιτυ−
χία το θεραπευτικό πρόγραμμα, σύμφωνα με έγγραφη
βεβαίωση και έκθεση του διευθυντή του προγράμματος,
το συμβούλιο πλημμελειοδικών, μπορεί να απόσχει ορι−
στικά από την ποινική δίωξη, εφόσον η τελευταία θα
μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την επανένταξή του στην
κοινωνική ζωή. Τα στοιχεία που αναφέρονται στις παρα−
πάνω εκθέσεις του διευθυντή θεραπευτικού προγράμ−
ματος είναι απόρρητα και απαγορεύεται η ανακοίνωσή
τους σε οποιονδήποτε άλλον εκτός από τον ίδιο το
χρήστη ναρκωτικών, που υποβλήθηκε σε θεραπεία, επί
ανηλίκου δε στον έχοντα την επιμέλεια. Το ευεργέτημα
των προηγούμενων εδαφίων παρέχεται μία μόνο φορά.
β) Ο αρμόδιος εισαγγελέας αναστέλλει με διάταξή
του την ισχύ εντάλματος σύλληψης προσώπου, που
παρακολουθεί εγκεκριμένο κατά νόμο συμβουλευτικό
ή θεραπευτικό πρόγραμμα σωματικής αποτοξίνωσης με
ή χωρίς υποκατάστατα και σωματικής και ψυχικής απε−
ξάρτησης, εάν το ένταλμα αυτό αφορά εγκλήματα που
αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο και φέρονται
ότι τελέστηκαν πριν από την εισαγωγή του διωκομένου
στο παραπάνω πρόγραμμα. Στην περίπτωση που έχει
διατηρηθεί η ισχύς του με σύμφωνη γνώμη του προ−
έδρου εφετών ή με βούλευμα, τότε για την αναστολή
αποφασίζει το συμβούλιο ενώπιον του οποίου εκκρεμεί
η κατηγορία.
γ) Το δικαστήριο που εξέδωσε την οριστική, τελεσί−
δικη ή αμετάκλητη καταδικαστική απόφαση αναστέλ−
λει την εκτέλεση των στερητικών της ελευθερίας και
των χρηματικών ποινών, προσώπου που παρακολουθεί
εγκεκριμένο κατά νόμο συμβουλευτικό ή θεραπευτικό
πρόγραμμα σωματικής αποτοξίνωσης με ή χωρίς υποκα−
τάστατα και σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης εκτός
σωφρονιστικών καταστημάτων μέχρι την ολοκλήρωσή
του, εάν οι ποινές αυτές αφορούν πράξεις που αναφέ−
ρονται στην παρούσα παράγραφο και τελέστηκαν πριν
από την εισαγωγή του διωκομένου στο θεραπευτικό
πρόγραμμα, εφόσον βεβαιώνεται από τον υπεύθυνο
αυτού του προγράμματος η συνεπής παρακολούθησή
του εκ μέρους του διωκομένου. Η αναστολή αυτή χορη−
γείται υπό τον όρο συνέχισης της παρακολούθησης και
ολοκλήρωσης του προγράμματος απεξάρτησης και ανα−
καλείται σε περίπτωση παραβίασης των όρων αυτών.
Με τις ίδιες προϋποθέσεις και με διάταξη του αρμό−
διου εισαγγελέα αναστέλλεται προσωρινά η εκτέλεση
των ανωτέρω ποινών έως ότου εκδοθεί η απόφαση του
δικαστηρίου επί της αίτησης αναστολής εκτέλεσης που
υποβάλλεται κατά το προηγούμενο εδάφιο.
Εάν για οποιονδήποτε λόγο έχει χωρήσει βεβαίωση
της χρηματικής ποινής και των εξόδων, με απόφαση του
προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπη−
ρεσίας (ΔΟΥ), αναστέλλεται υποχρεωτικά η λήψη κάθε
δυσμενούς ατομικού μέτρου και κάθε μέτρου αναγκα−
στικής είσπραξης της συναφούς οφειλής ως και κάθε
τοκογονία ή προσαύξηση του βεβαιωθέντος ποσού. Για
την εφαρμογή της διάταξης του προηγούμενου εδαφίου
επιμελείται, κατόπιν αιτήσεως του καταδικασθέντος, ο
αρμόδιος εισαγγελέας εκτέλεσης ποινών του δικαστη−
ρίου που εξέδωσε την περί αναστολής απόφαση, ενη−
μερώνοντας εγγράφως τον προϊστάμενο της αρμόδιας
ΔΟΥ. Εάν η αναστολή ανακληθεί, ο εισαγγελέας εκτέ−
λεσης ποινών ενημερώνει σχετικά τον προϊστάμενο της
αρμόδιας ΔΟΥ. Στην περίπτωση αυτή η αναστολή των
δυσμενών ατομικών μέτρων και των μέτρων αναγκα−
στικής είσπραξης της συναφούς οφειλής ανακαλείται
και συνεχίζονται η τοκογονία ή οι προσαυξήσεις του
βεβαιωθέντος ποσού.
2. Σε δράστη που κατηγορείται για εγκλήματα της
παραγράφου 1 και απέκτησε την έξη της χρήσης ναρκω−
τικών ουσιών, την οποία δεν μπορεί να αποβάλει με τις
δικές του δυνάμεις εφόσον έχει ενταχθεί σε εγκεκριμέ−
νο κατά νόμο συμβουλευτικό ή θεραπευτικό πρόγραμμα
σωματικής αποτοξίνωσης με ή χωρίς υποκατάστατα και
σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης:
α) Χορηγείται αναβολή στράτευσης, η οποία διακό−
πτεται ύστερα από γραπτή βεβαίωση του διευθυντή
του θεραπευτικού προγράμματος ότι ολοκληρώθηκε
ή διακόπηκε η θεραπευτική αγωγή. Οι διατάξεις του
προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζονται και επί των ανυ−
ποτάκτων.
β) Δεν επιτρέπεται η σύλληψη και παραπομπή σε δίκη
για λιποταξία και τα συναφή προς αυτήν εγκλήματα,
καθώς και για τα λοιπά εγκλήματα κατά της στρατιω−
τικής υποχρεώσεως των άρθρων 32−45 του ν. 2287/1995
περί Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα.
γ) Η συμμετοχή του σε θεραπευτικό πρόγραμμα
απεξάρτησης αποτελεί υποχρεωτικό λόγο αναβολής
της δίκης. Κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης του
προγράμματος αναστέλλεται η παραγραφή οποιουδή−
ποτε εγκλήματος του θεραπευομένου. Στην περίπτωση
αυτή, οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 113 παράγραφος
3 εδάφιο α΄του Ποινικού Κώδικα χρονικοί περιορισμοί
της αναστολής παρατείνονται κατά τρία (3) έτη. Ως
χρόνος θεραπευτικού προγράμματος θεωρείται και ο
εγκεκριμένος από τον επιστημονικό διευθυντή του οι−
κείου προγράμματος κοινωνικής επανένταξης.
3. Απαγορεύεται σε οποιονδήποτε, εκτός από εκπρό−
σωπο της δικαστικής αρχής, να εισέλθει στους χώρους
των παραπάνω θεραπευτικών προγραμμάτων απεξάρ−
τησης, χωρίς γραπτή άδεια του διευθυντή τους. Με
βούλευμα του συμβουλίου εφετών, ύστερα από πρόταση
του αρμόδιου εισαγγελέα, μπορεί να διαταχθεί η σύλλη−
ψη και παραπομπή σε δίκη ατόμου που παρακολουθεί
θεραπευτικό πρόγραμμα απεξάρτησης αν υπάρχουν
επαρκείς ενδείξεις ότι έχει διαπράξει είτε κακούργη−
μα του άρθρου 23 είτε κακούργημα των άρθρων 187Α,
299, 310 παράγραφος 3, 311, 322, 323, 324, 336 και 380
παράγραφος 2 του Ποινικού Κώδικα.

Άρθρο 33
Έννομες συνέπειες της ολοκλήρωσης
θεραπευτικού προγράμματος απεξάρτησης
εκτός σωφρονιστικών καταστημάτων
1. Μετά την ολοκλήρωση με επιτυχία του εγκεκριμένου
κατά νόμο συμβουλευτικού ή θεραπευτικού προγράμμα−
τος σωματικής αποτοξίνωσης με ή χωρίς υποκατάστατα
και σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης, που πιστοποι−
είται εγγράφως από τον επιστημονικό διευθυντή του
οικείου προγράμματος:
α) Ανεξάρτητα από τους όρους που θέτουν οι διατά−
ξεις των άρθρων 99 και επόμενα του Ποινικού Κώδικα, αν
κάποιος καταδικαστεί για εγκλήματα από τα αναφερό−
μενα στο άρθρο 32 παράγραφος 1, που τελέστηκαν πριν
από την εισαγωγή του στο θεραπευτικό πρόγραμμα,
η εκτέλεση τόσο της στερητικής της ελευθερίας όσο
και της χρηματικής ποινής αναστέλλεται υποχρεωτι−
κά για ορισμένο χρονικό διάστημα, που δεν μπορεί να
είναι κατώτερο από τρία (3) και ανώτερο από έξι (6)
έτη, σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται από
το δικαστήριο, οι οποίοι πρέπει να σχετίζονται με τη
διαπίστωση της διατήρησης της απεξάρτησης. Όσοι
έχουν καταδικαστεί μπορούν να υποβάλουν σχετική
αίτηση αναστολής στο δικαστήριο που εξέδωσε την
οριστική, τελεσίδικη ή αμετάκλητη καταδικαστική από−
φαση. Η παραπάνω αναστολή ανακαλείται μόνο αν δεν
τηρηθούν οι όροι της απόφασης. Εάν η αναστολή δεν
ανακληθεί η ποινή που είχε ανασταλεί θεωρείται σαν
να μην είχε επιβληθεί.
Εάν για οποιονδήποτε λόγο έχει χωρήσει βεβαίωση
της χρηματικής ποινής και των εξόδων, με απόφαση
του προϊσταμένου της αρμόδιας ΔΟΥ, αναστέλλεται
υποχρεωτικά η λήψη κάθε δυσμενούς ατομικού μέτρου
και κάθε μέτρου αναγκαστικής είσπραξης της συναφούς
οφειλής ως και κάθε τοκογονία ή προσαύξηση του βε−
βαιωθέντος ποσού για όσο χρόνο διαρκεί η αναστολή
που χορηγήθηκε κατά τα ανωτέρω εδάφια ή κατά τις δι−
ατάξεις των άρθρων 99 και επόμενα του Π.Κ.. Εφόσον ο
χρόνος δοκιμασίας παρέλθει επιτυχώς, τα σχετικά χρέη
διαγράφονται κατά τον ίδιο τρόπο. Για την εφαρμογή
της διάταξης του προηγούμενου εδαφίου επιμελείται,
κατόπιν αιτήσεως του καταδικασθέντος, ο αρμόδιος
εισαγγελέας εκτέλεσης ποινών του δικαστηρίου που
εξέδωσε την περί αναστολής απόφαση, ενημερώνο−
ντας εγγράφως τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ.
Εάν η αναστολή ανακληθεί, ο εισαγγελέας εκτέλεσης
ποινών ενημερώνει σχετικά τον προϊστάμενο της αρ−
μόδιας ΔΟΥ. Στην περίπτωση αυτή η αναστολή των
δυσμενών ατομικών μέτρων και των μέτρων αναγκα−
στικής είσπραξης της συναφούς οφειλής ανακαλείται
και συνεχίζονται η τοκογονία ή οι προσαυξήσεις του
βεβαιωθέντος ποσού.
β) Ο αρμόδιος εισαγγελέας ζητά από το συμβούλιο
πλημμελειοδικών να μην εγγράφονται σε απόσπασμα
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 971
ή αντίγραφο φύλλου ποινικού μητρώου αποφάσεις ή
βουλεύματα για εγκλήματα που αναφέρονται στο άρθρο
32, εκτός από εκείνα που προορίζονται αποκλειστικώς
για χρήση του δικαστηρίου.
γ) Το δικαστήριο αναγνωρίζει ελαφρυντική περίσταση
κατά την επιμέτρηση της ποινής υποχρεωτικά στον
δράστη που έχει τελέσει εγκλήματα από αυτά που ανα−
φέρονται στα άρθρα 31 και 32 και δυνητικά στις λοιπές
περιπτώσεις εγκλημάτων.
2. Όποιος έχει βεβαίωση ολοκλήρωσης εγκεκριμένου
κατά νόμο συμβουλευτικού ή θεραπευτικού προγράμμα−
τος σωματικής αποτοξίνωσης με ή χωρίς υποκατάστατα
και σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης, θεωρείται ότι
κατά την εισαγωγή του για θεραπεία είχε αποκτήσει
την έξη της χρήσης ναρκωτικών ουσιών.
3. Η βεβαίωση σταθεροποίησης και βελτίωσης, συ−
ντήρησης ή απεξάρτησης που εκδίδεται από τα εγκε−
κριμένα κατά νόμο ειδικά θεραπευτικά προγράμματα,
αποτελεί πλήρη απόδειξη για κάθε νόμιμη χρήση.

Άρθρο 34
Εισαγωγή σε θεραπευτικό
ή ειδικό κατάστημα κράτησης
1. Αν καταδικαστεί για πράξη του άρθρου 32 παρά−
γραφος 1 δράστης που κρίθηκε ως εξαρτημένος και
δηλώνει ότι επιθυμεί να συμμετάσχει σε εγκεκριμένο
κατά νόμο συμβουλευτικό ή θεραπευτικό πρόγραμμα
σωματικής αποτοξίνωσης με ή χωρίς υποκατάστατα
και σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης, διατάσσεται
η εισαγωγή του σε θεραπευτικό ή ειδικό κατάστημα
κράτησης ή σε κατάστημα κράτησης ή σε τμήμα αυτού
στο οποίο λειτουργεί τέτοιο πρόγραμμα, όπου υποβάλ−
λεται σε πρόγραμμα παρακολούθησης και σωματικής
αποτοξίνωσης διάρκειας τριών εβδομάδων. Μετά την
επιτυχή ολοκλήρωση της παραπάνω φάσης, ειδική επι−
τροπή που ορίζεται στο άρθρο 31 στοιχείο β΄ μπορεί να
διατάξει την παρακολούθηση ειδικού συμβουλευτικού
προγράμματος ψυχολογικής απεξάρτησης. Ο χρόνος
παραμονής στα ανωτέρω καταστήματα υπολογίζεται
ως χρόνος έκτισης της ποινής.
2. Εάν κρατούμενος για οποιαδήποτε αξιόποινη πράξη
ισχυριστεί ότι είναι εξαρτημένος από ναρκωτικά, δη−
λώνοντας παράλληλα ότι επιθυμεί να συμμετάσχει σε
πρόγραμμα απεξάρτησης, η ειδική επιτροπή του άρθρου
31 περίπτωση β΄ διατάσσει την εισαγωγή του σε πρό−
γραμμα παρακολούθησης και σωματικής αποτοξίνωσης
εντός σωφρονιστικού καταστήματος. Μετά την παρέ−
λευση τριών εβδομάδων συνέρχεται η ίδια επιτροπή και,
εφόσον διαγνώσει ότι ο κρατούμενος είναι ψυχολογικά
εξαρτημένος από τη χρήση ναρκωτικών, διατάσσει την
εισαγωγή του σε συμβουλευτικό πρόγραμμα ψυχολο−
γικής απεξάρτησης που λειτουργεί εντός του σωφρο−
νιστικού καταστήματος.
3. Εάν σε κατάστημα κράτησης εφαρμόζεται εγκε−
κριμένο κατά νόμο συμβουλευτικό ή θεραπευτικό πρό−
γραμμα σωματικής αποτοξίνωσης με ή χωρίς υποκα−
τάστατα και σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης, ο
κρατούμενος που το παρακολουθεί δεν μετάγεται σε
άλλο κατάστημα για όσο χρόνο διαρκεί η συστηματική
παρακολούθηση εκ μέρους του, εκτός αν παραγγελθεί
η μεταγωγή του για λόγους σχετικούς με την ομαλή
λειτουργία του καταστήματος κράτησης ή δικαστικούς,
οπότε επαναμετάγεται μετά την έκλειψη αυτής της αι−
τίας. Σε περίπτωση μεταγωγής για λόγους σχετικούς
με την ομαλή λειτουργία του καταστήματος κράτησης
(άρθρα 72 περίπτωση δ΄και 76 του ν. 2776/1999, Α΄ 291)
προτιμάται κατάστημα όπου αναπτύσσεται εγκεκριμέ−
νο συμβουλευτικό πρόγραμμα, εκτός αν επιβάλλεται
η μεταγωγή για σοβαρούς λόγους σε άλλο. Όποιος
κρατούμενος έχει κριθεί ως εξαρτημένος κατά τα ορι−
ζόμενα παραπάνω και επιθυμεί να παρακολουθήσει
συμβουλευτικό ή θεραπευτικό πρόγραμμα ψυχολογικής
απεξάρτησης, πρέπει να διευκολύνεται ή να μετάγεται
σε φυλακή όπου λειτουργεί σχετικό πρόγραμμα και
παραμένει αν το παρακολουθεί συστηματικά, εφόσον
οι εκάστοτε διαθέσιμοι χώροι το επιτρέπουν.

Άρθρο 35
Απόλυση υπό όρο
1. Όποιος έχει καταδικαστεί για εγκλήματα που ανα−
φέρονται στο άρθρο 32 παράγραφος 1 σε στερητική
της ελευθερίας ποινή και την εκτίει στη φυλακή, αν
παρακολούθησε με επιτυχία εγκεκριμένο κατά νόμο
συμβουλευτικό ή θεραπευτικό πρόγραμμα σωματικής
αποτοξίνωσης με ή χωρίς υποκατάστατα και σωματικής
και ψυχικής απεξάρτησης και υπάρχει βεβαίωση από
αναγνωρισμένο θεραπευτικό πρόγραμμα απεξάρτησης
που λειτουργεί εκτός του σωφρονιστικού καταστήματος
ότι γίνεται αποδεκτός σε αυτό, μπορεί να απολυθεί με
βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών του τόπου
έκτισης της ποινής και πριν από τη συμπλήρωση του
χρόνου που ορίζεται στα άρθρα 105 και επόμενα του
Ποινικού Κώδικα, με τον όρο παρακολούθησης του οικεί−
ου προγράμματος και εφόσον έχει εκτίσει με οποιονδή−
ποτε τρόπο τουλάχιστον το ένα πέμπτο (1/5) της ποινής.
Οι υπεύθυνοι του προγράμματος έχουν την υποχρέωση
να ενημερώνουν την πρώτη ημέρα κάθε δεύτερου μήνα
τη δικαστική αρχή και να συμπληρώνουν ειδικό δελτίο,
στο οποίο αναφέρεται ρητά η συνεχής παρακολούθηση,
η συναφής πρόοδος, η σταθεροποίηση και η επιτυχής
ολοκλήρωσή του. Η αδικαιολόγητη διακοπή της παρακο−
λούθησης του προγράμματος αναφέρεται άμεσα στον
αρμόδιο εισαγγελέα πλημμελειοδικών και το συμβούλιο
πλημμελειοδικών προχωρεί σε ανάκληση της απόλυσης.
2. Όποιος καταδικάσθηκε σε ποινή φυλάκισης για
οποιοδήποτε έγκλημα και υποβάλλεται σε συμβουλευ−
τικό ή θεραπευτικό πρόγραμμα σωματικής και ψυχικής
απεξάρτησης κατά την προηγούμενη παράγραφο, μπο−
ρεί με βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών του
τόπου της κράτησης, ύστερα από γνώμη της οικείας
ειδικής επιτροπής του άρθρου 31 στοιχείο β΄, να απο−
λυθεί υπό όρο και πριν από τη συμπλήρωση του χρόνου
που ορίζεται στα άρθρα 105 και επόμενα του Π.Κ., εφό−
σον έχει παρακολουθήσει με επιτυχία το πρόγραμμα
απεξάρτησης. Το συμβούλιο μπορεί να επιβάλει στον
απολυόμενο την υποχρέωση να εμφανίζεται ανά τακτικά
χρονικά διαστήματα σε ειδικό θεραπευτικό κατάστημα
απεξάρτησης και να υποβάλλεται σε εξετάσεις. Αν από
αυτές αποδειχθεί ότι ξανάρχισε τη χρήση ναρκωτικών
ή αν αρνείται ή παραλείπει να εξετάζεται, το ειδικό
θεραπευτικό κατάστημα υποχρεούται να ειδοποιεί τον
εισαγγελέα πλημμελειοδικών, οπότε ανακαλείται η από−
λυση με βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών.
3. Ο χρόνος παραμονής στο εγκεκριμένο κατά νόμο
θεραπευτικό πρόγραμμα απεξάρτησης σε κάθε περί−
πτωση θεωρείται ως χρόνος έκτισης ποινής.
4. Εφόσον εκείνος που καταδικάστηκε έχει απολυθεί
υπό όρο, ύστερα από επιτυχή παρακολούθηση εγκεκρι−
μένου θεραπευτικού προγράμματος, η καταδικαστική
απόφαση για εγκλήματα που αναφέρονται στο άρθρο
32, καθώς και το βούλευμα που διατάσσει την απόλυ−
ση κατά τις προηγούμενες παραγράφους αναγράφεται
μόνο στα αντίγραφα ποινικού μητρώου που προορίζο−
νται για δικαστική χρήση.
5. Όποιος καταδικάστηκε για έγκλημα του άρθρου 23
σε ποινή ισόβιας κάθειρξης, μπορεί να απολυθεί υπό τον
όρο της ανάκλησης εφόσον έχει εκτίσει τουλάχιστον
είκοσι πέντε έτη. Στον κατάδικο αυτόν δεν μπορεί να
χορηγηθεί η απόλυση υπό όρο αν δεν έχει παραμείνει
στο κατάστημα κράτησης για χρονικό διάστημα είκοσι
ετών. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις των
άρθρων 105 και επόμενα του Ποινικού Κώδικα.

Άρθρο 36
Απαγόρευση άσκησης επαγγέλματος
1. Σε περίπτωση καταδίκης σε ποινή κάθειρξης για
εγκλήματα των άρθρων 20, 22, 23, 24 παράγραφος 1
εδάφιο τέταρτο και 25 παράγραφος 1 εδάφιο τέταρτο,
το δικαστήριο μπορεί να διατάσσει την απαγόρευση
άσκησης του επαγγέλματος του δράστη για ένα (1)
μέχρι πέντε (5) έτη, εφόσον κρίνει ότι η παράβαση έχει
σχέση με το επάγγελμά του. Οι διατάξεις που προβλέ−
πουν πειθαρχικές ή διοικητικές κυρώσεις εξακολουθούν
να ισχύουν παραλλήλως.
2. Η απαγόρευση της άσκησης του επαγγέλματος αρ−
χίζει από τη λήξη της στερητικής της ελευθερίας ποινής.
Αν εκτός από την ποινή έχει επιβληθεί και μέτρο ασφα−
λείας, η απαγόρευση αρχίζει από τη λήξη του μέτρου.
Η απαγόρευση λήγει και πριν από τον οριζόμενο από
την απόφαση χρόνο, εφόσον ο δράστης ολοκληρώσει
εγκεκριμένο κατά νόμο, συμβουλευτικόή θεραπευτικό
πρόγραμμα σωματικής αποτοξίνωσης με ή χωρίς υπο−
κατάστατα και σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης.
3. Η απαγόρευση της άσκησης επαγγέλματος συνεπά−
γεται και την παύση της λειτουργίας του καταστήματος
ή γραφείου, για ίσο χρονικό διάστημα, αν η άσκηση
του επαγγέλματος αυτού προϋποθέτει την ύπαρξη και
λειτουργία τους.
4. Για όσο χρόνο διαρκεί η απαγόρευση άσκησης
του επαγγέλματος, εκείνος στον οποίο έχει επιβληθεί
δεν μπορεί να ασκήσει το επάγγελμα αυτό ούτε προ−
σωπικώς, ούτε μέσω άλλου ή για λογαριασμό τρίτου.
Σε περίπτωση παράβασης της απαγόρευσης αυτής ο
υπαίτιος τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός (1) έτους
και με χρηματική ποινή.

Άρθρο 37
Περιορισμοί διαμονής
Σε κάθε περίπτωση καταδίκης σε ποινή κάθειρξης
για τέλεση εγκλημάτων των άρθρων 20, 22, 23, 24 πα−
ράγραφος 2 και 25 παράγραφος 1 εδάφιο τέταρτο, το
δικαστήριο, αν κρίνει ότι η διαμονή του καταδικασμένου
σε ορισμένους τόπους δημιουργεί κινδύνους για τον
ίδιο ή για τρίτους, μπορεί να διατάξει την απαγόρευση
της διαμονής του στους τόπους αυτούς για χρονικό
διάστημα ενός (1) μέχρι πέντε (5) ετών.

Άρθρο 38
Εκτέλεση μέτρου περιορισμού διαμονής
1. Ο περιορισμός διαμονής του προηγούμενου άρθρου
εκτελείται με την επιμέλεια του εισαγγελέα πλημμε−
λειοδικών του τόπου διαμονής του καταδικασμένου,
μέσω των αστυνομικών αρχών. Ο εισαγγελέας μπορεί
να επιτρέψει την άρση του περιορισμού διαμονής για
σύντομα χρονικά διαστήματα και για την εκπλήρωση
προσωπικών ή οικογενειακών αναγκών του καταδικα−
σμένου.
2. Το τριμελές πλημμελειοδικείο του τόπου διαμονής
του καταδικασμένου μετά τη συμπλήρωση έξι (6) μη−
νών μπορεί να άρει τους περιορισμούς διαμονής ή να
μειώσει τη διάρκειά τους, ύστερα από αίτηση του κα−
ταδικασμένου ή αιτιολογημένη έκθεση του εισαγγελέα
του τόπου διαμονής του.

Άρθρο 39
Ανήλικοι και νεαροί ενήλικες δράστες
1. Σε ανήλικους ή σε νεαρούς ενήλικες που τέλεσαν
πράξεις προβλεπόμενες στον παρόντα Κώδικα εφαρμό−
ζονται οι διατάξεις των άρθρων 121 έως 133 του Ποινικού
Κώδικα, εφόσον είναι ευμενέστερες γι’ αυτούς.
2. Σε ανήλικους οι οποίοι κρίνονται ποινικώς υπεύθυνοι
κατά το άρθρο 127 του Ποινικού Κώδικα: α) για πράξεις
οι οποίες προβλέπονται από τα άρθρα 20, 21, 22, 24, 25
του παρόντος ή β) για τις πράξεις που προβλέπονται
στο άρθρο 32 παράγραφος 1 του παρόντος, εφόσον
έχουν κριθεί εξαρτημένοι από ναρκωτικά, μπορεί να
επιβάλλεται αντί της ποινής η παρακολούθηση ειδικού
προγράμματος απεξάρτησης ανηλίκων.
3. Το παραπάνω μέτρο μπορεί επίσης να επιβάλλε−
ται σε δράστες ηλικίας 18−21 ετών, οι οποίοι εμπίπτουν
στις προβλεπόμενες στην προηγούμενη παράγραφο
κατηγορίες.
4. Η παραμονή των παραπάνω στο ειδικό πρόγραμμα
δεν μπορεί να παρατείνεται πέραν του 25ου έτους της
ηλικίας τους. Αν ως τότε ο παρακολουθών το πρό−
γραμμα δεν το έχει ολοκληρώσει επιτυχώς, μετάγεται
στα γενικά σωφρονιστικά καταστήματα. Ο χρόνος πα−
ραμονής του στα καταστήματα όπου εκπονούνται τα
παραπάνω προγράμματα λογίζεται ως χρόνος έκτισης
ποινής.

Άρθρο 40
Δήμευση
Σε περίπτωση καταδίκης για παράβαση των άρθρων
20, 22 και 23 του παρόντος το δικαστήριο, με την επιφύ−
λαξη του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου αυτής,
διατάσσει τη δήμευση όλων των πραγμάτων, τα οποία
προήλθαν από την πράξη, του τιμήματός τους, των κι−
νητών και ακινήτων που αποκτήθηκαν με το τίμημα
αυτό ή από την αποδοχή και διάθεσή τους, καθώς και
των μεταφορικών μέσων και όλων των αντικειμένων,
τα οποία χρησίμευσαν ή προορίζονταν για την τέλεση
της πράξης είτε αυτά ανήκουν στον αυτουργό είτε σε
οποιονδήποτε από τους συμμετόχους. Κατά τα λοιπά
ισχύουν οι ρυθμίσεις της Σύμβασης Ηνωμένων Εθνών
κατά της παράνομης διακίνησης ναρκωτικών φαρμάκων
και ψυχοτρόπων ουσιών που κυρώθηκε με το ν. 1990/1991
(Α΄ 193) και ιδίως εκείνες του άρθρου 5 της Σύμβασης
αναφορικά με τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων. Όσα
από τα τεχνικά μέσα που δημεύονται με τελεσίδικη
δικαστική απόφαση κρίνονται ως άκρως απαραίτητα
για την κάλυψη αναγκών των υπηρεσιών δίωξης ναρ−
κωτικών αποδίδονται, κατά προτίμηση, στις υπηρεσίες
που ενήργησαν την κατάσχεση, ύστερα από αίτημα των
Υπουργείων στα οποία ανήκουν οι Υπηρεσίες που διε−
νήργησαν την κατάσχεση.

Άρθρο 41
Κατάσχεση και δήμευση ναρκωτικών
1. Τα ναρκωτικά κατάσχονται και δημεύονται σε κάθε
περίπτωση. Κατά τη διάρκεια της προδικασίας, καθώς
και στην περίπτωση μη άσκησης ποινικής δίωξης ή απο−
χής για οποιονδήποτε λόγο από αυτήν, τη δήμευση
διατάσσει το συμβούλιο πλημμελειοδικών.
2. Η επιβληθείσα κατάσχεση, καθώς και η ιδιότητα των
κατασχεθέντων ως ναρκωτικών γνωστοποιείται αμέσως
από τον αρμόδιο ανακριτή ή τους κατά το άρθρο τούτο
ανακριτικούς υπαλλήλους στον κατηγορούμενο, στον
κύριο και στον κάτοχο των κατασχεθέντων ναρκωτι−
κών. Συγχρόνως καλούνται οι ανωτέρω να δηλώσουν
στον γνωστοποιούντα αν αμφισβητούν την ιδιότητα
των κατασχεθέντων ως ναρκωτικών ή τον παράνομο
χαρακτήρα της κατοχής τους. Για όλα αυτά γίνεται ρητή
αναφορά στην έκθεση κατασχέσεως ή σε χωριστή έκ−
θεση, την οποία υπογράφουν και εκείνοι στους οποίους
γίνεται η γνωστοποίηση. Στην ίδια έκθεση γίνεται μνεία
και της αμφισβήτησης της ιδιότητας των κατασχεθέ−
ντων ως ναρκωτικών. Η αμφισβήτηση αυτή μπορεί να
γίνει και με έγγραφη δήλωση, εντός δέκα ημερών από
την ημέρα της γνωστοποίησης. Δείγμα των κατασχε−
θέντων ναρκωτικών αποστέλλεται στα εργαστήρια της
ιατροδικαστικής και τοξικολογίας των Α.Ε.Ι. της χώρας
ή στο Γενικό Χημείο του Κράτους ή σε κάποιο από τα
παραρτήματά του για εξέταση και έρευνα της φύσης
ως ναρκωτικών, καθώς και του προσδιορισμού της πε−
ριεκτικότητάς τους σε ναρκωτική ουσία.
3. Αν δεν υπάρξει αμφισβήτηση κατά τα αναφερόμε−
να στην προηγούμενη παράγραφο, τα ναρκωτικά αυτά
καταστρέφονται με το πέρας της ανάκρισης, αφού
κρατηθεί ποσότητα επαρκής για τρία δείγματα προς
διεξαγωγή πραγματογνωμοσύνης, καθώς και ο απαραί−
τητος αριθμός συσκευασιών των ναρκωτικών που κατα−
στρέφονται, για τη διεξαγωγή ερευνών. Η καταστροφή
πρέπει να γίνεται εντός δέκα ημερών από την πάροδο
της προθεσμίας αμφισβήτησης.
4. Αν υπάρξει αμφισβήτηση, οι κατασχεθείσες ουσί−
ες φυλάσσονται μέχρι της καταστροφής τους ή της
απόδοσής τους στον κύριο ή τον κάτοχό τους από την
αρμόδια για τη φύλαξη αρχή. Αμέσως μόλις περιέλθει
στον εισαγγελέα ή τον ανακριτή η έκθεση πραγματο−
γνωμοσύνης, για το αν τα κατασχεθέντα είναι ναρκω−
τικά, ο εισαγγελέας εισάγει, αυτεπαγγέλτως ή ύστερα
από αίτηση του ανακριτή, την υπόθεση στο συμβούλιο
πλημμελειοδικών, στο οποίο καλούνται πριν από τρεις
(3) τουλάχιστον ημέρες να παραστούν ο κατηγορού−
μενος και κάθε άλλος ενδιαφερόμενος, εκτός αν είναι
άγνωστος ή απουσιάζει ή δεν είναι για κάποιον άλλο
λόγο εφικτή η κλήτευσή του. Το συμβούλιο αποφαίνε−
ται αμετάκλητα για την καταστροφή ή απόδοση των
ουσιών που κατασχέθηκαν, μπορεί δε να διατάξει και
νέα πραγματογνωμοσύνη. Αν διατάχθηκε καταστροφή,
αυτή γίνεται αμέσως μετά την κοινοποίηση του βουλεύ−
ματος στον εισαγγελέα και πάντως το αργότερο εντός
των επόμενων δέκα (10) εργάσιμων ημερών. Σε εξαιρε−
τικά επείγουσες περιπτώσεις και ιδίως εάν πρόκειται
για κατάσχεση αυτοφυών φυτών ινδικής κάνναβης και
υπνοφόρου μήκωνος, η καταστροφή τους μπορεί να δι−
αταχθεί με κοινή διάταξη των αρμόδιων εισαγγελέα και
ανακριτή και να πραγματοποιηθεί το ταχύτερο δυνατόν.
5. Το δικαστήριο διατάσσει σε κάθε περίπτωση την κα−
ταστροφή των ναρκωτικών, αν για οποιονδήποτε λόγο
δεν έγινε ή δεν διατάχθηκε σύμφωνα με τις προηγού−
μενες παραγράφους. Η καταστροφή γίνεται ενώπιον
επιτροπής, στην οποία προεδρεύει ο εισαγγελέας πλημ−
μελειοδικών και μετέχουν οι προϊστάμενοι της διωκτικής
αρχής που ενήργησε την προανάκριση και της αρμόδι−
ας υπηρεσίας της οικείας Περιφέρειας ή αναπληρωτές
τους. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης,
Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Δημόσιας
Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, Οικονομικών και Ανά−
πτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών
και Δικτύων και Ναυτιλίας και Αιγαίου, καθορίζονται
τα μέσα, ο τρόπος και ο τόπος όπου θα γίνεται η κα−
ταστροφή, η φύλαξη συσκευασιών, αν αυτό ενδείκνυται
για την έρευνα, η εξαίρεση ποσοτήτων προκειμένου να
χρησιμοποιηθούν για θεραπευτικούς ή ερευνητικούς
σκοπούς, καθώς και κάθε σχετικό θέμα για την εφαρ−
μογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου.
6. Από τις κατασχεθείσες ποσότητες δεν καταστρέ−
φονται εκείνες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για
θεραπευτικούς σκοπούς. Με αιτιολογημένη απόφαση
του Υπουργού Υγείας καθορίζονται οι όροι για τη δια−
τήρηση και χρήση των ποσοτήτων αυτών, εφόσον είναι
αξιοποιήσιμες σε αυτούσια μορφή, για θεραπευτικούς
σκοπούς σε δημόσια νοσοκομεία ή εγκεκριμένα θε−
ραπευτικά προγράμματα. Η διάθεση προς τα δημόσια
νοσοκομεία ή εγκεκριμένα θεραπευτικά προγράμματα
γίνεται με διάταξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών
του τόπου φύλαξής τους.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 42
Προανάκριση
1. Η αστυνόμευση για τη διαπίστωση των παραβάσεων
των άρθρων 20, 21, 22, 23, 24, 25, 29 και 30, ο σχετικός
έλεγχος και η προανάκριση κατά τις διατάξεις των άρ−
θρων 34 και 243 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (Κ.Π.Δ.)
ενεργούνται από προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομί−
ας, της Τελωνειακής Υπηρεσίας, του Σ.Δ.Ο.Ε. και του
Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, κατά το
λόγο αρμοδιότητας.
2. Συνιστάται μικτό όργανο αποτελούμενο από προσω−
πικό των υπηρεσιών της παραγράφου 1 για την αξιοποί−
ηση πληροφοριών και το συντονισμό της δράσης των
αρμόδιων υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας, της
Τελωνειακής Υπηρεσίας, του Σ.Δ.Ο.Ε. και του Λιμενικού
Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής.
3. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση
των Υπουργών Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πο−
λίτη, Οικονομικών και Ναυτιλίας και Αιγαίου ρυθμίζονται
η σύνθεση, η υπαγωγή, οι ειδικότερες αρμοδιότητες και
κάθε άλλο θέμα σχετικό με τη λειτουργία του οργάνου
της παραγράφου 2.
4. Οι προανακριτικοί υπάλληλοι της Ελληνικής Αστυ−
νομίας, της Τελωνειακής Υπηρεσίας, του Σ.Δ.Ο.Ε. και του
Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής μπορούν
να καλούν για εξέταση μάρτυρες και να λαμβάνουν
απολογίες κατηγορουμένων για πράξεις του νόμου αυ−
τού, ανεξάρτητα αν οι μάρτυρες ή οι κατηγορούμενοι
είναι κάτοικοι της περιφέρειάς τους. Επίσης, μπορούν
να μεταβαίνουν για τη διεξαγωγή των παραπάνω προ−
ανακριτικών πράξεων και έξω από την περιφέρειά τους,
εφόσον πρόκειται για χώρο εδαφικής αρμοδιότητας του
Σώματος στο οποίο ανήκουν, ειδοποιώντας αμελλητί
και εγγράφως τον εισαγγελέα εφετών του τόπου, στον
οποίο διεξάγεται η προανακριτική πράξη.
5. Αν υπάρχουν σοβαρές υπόνοιες παράβασης των
άρθρων που αναφέρονται στην παράγραφο 1, μπορεί να
χρησιμοποιείται κάθε κατάλληλο επιστημονικό μέσο για
τον έλεγχο προς διαπίστωση της απόκρυψης, κατοχής
ή μεταφοράς ναρκωτικών ουσιών.

Άρθρο 43
Προδικασία − Αρμοδιότητες
1. Για την εκδίκαση των πράξεων που αναφέρονται
στα άρθρα 20, 22, 24 παράγραφος 2, 25 παράγραφος 1
εδάφιο τέταρτο και 30 παράγραφος 4 περίπτωση δ΄, αρ−
μόδιο είναι το μονομελές εφετείο, ενώ για την εκδίκαση
των πράξεων που αναφέρονται στο άρθρο 23 είναι το
τριμελές εφετείο. Τα δικαστήρια αυτά συνεδριάζουν σε
ιδιαίτερες δικασίμους κατά τις οποίες προσδιορίζονται
μόνο υποθέσεις που αφορούν τα ανωτέρω εγκλήματα.
Για την εκδίκαση των υποθέσεων αυτών τα ποινικά
εφετεία μπορεί να συνεδριάζουν και κατά τη διάρκεια
των δικαστικών διακοπών, εκτός από τον Αύγουστο,
κατά τον οποίο μπορεί να συνεδριάζουν αν συντρέχουν
ειδικοί λόγοι προς τούτο.
2. Για τα εγκλήματα που προβλέπονται στα άρθρα 20,
21, 22, 23, 24, 25, 29 και 30 του Κεφαλαίου Δ΄:
α) Η ανάκριση στις πόλεις Αθηνών, Πειραιώς και Θεσ−
σαλονίκης διεξάγεται από ανακριτές στους οποίους
ανατίθεται αποκλειστικά η ανάκριση μόνο αυτών των
εγκλημάτων.
β) Για την επιβολή ή συνέχιση της προσωρινής κράτη−
σης πρέπει οπωσδήποτε να λαμβάνονται υπόψη και τα
στοιχεία από τα οποία προκύπτει αν ο κατηγορούμενος
είναι εξαρτημένος.
γ) Μόλις περατωθεί η ανάκριση, η δικογραφία υπο−
βάλλεται από τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών στον
εισαγγελέα εφετών, ο οποίος αν κρίνει ότι προκύπτουν
ενδείξεις και ότι δεν πρέπει να την επιστρέψει για να
συμπληρωθεί, εισάγει, εφόσον συμφωνεί και ο πρόεδρος
εφετών, την υπόθεση στο ακροατήριο με απευθείας
κλήση, κατά της οποίας δεν επιτρέπεται προσφυγή. Αν ο
εισαγγελέας εφετών κρίνει ότι δεν συντρέχουν σοβαρές
ενδείξεις για την παραπομπή του κατηγορουμένου στο
ακροατήριο με απευθείας κλήση, εισάγει την υπόθεση
με πρότασή του στο συμβούλιο εφετών, που αποφασίζει
σύμφωνα με όσα ορίζονται στα άρθρα 309−315 του Κώ−
δικα Ποινικής Δικονομίας. Αν κρίνει ότι οι πράξεις έχουν
χαρακτήρα πλημμελήματος, αποφαίνεται σχετικώς με
αιτιολογημένη διάταξη και με παραγγελία του προς τον
εισαγγελέα πλημμελειοδικών εισάγεται η υπόθεση από
τον τελευταίο στο συμβούλιο πλημμελειοδικών.
3. Σε περίπτωση εισαγωγής με απευθείας κλήση, για
τη διάρκεια της ισχύος του εντάλματος σύλληψης και
για τη διάρκεια της προσωρινής κράτησης του κατηγο−
ρουμένου αποφαίνεται με διάταξή του, κατά της οποί−
ας δεν χωρεί προσφυγή, ο πρόεδρος εφετών. Για την
άρση ή την αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης
με περιοριστικούς όρους, αποφαίνεται το συμβούλιο
εφετών. Αν διατάχθηκε η διατήρηση της ισχύος εντάλ−
ματος σύλληψης, ο εισαγγελέας εφετών με διάταξή του,
της οποίας δεν απαιτείται τοιχοκόλληση, διατάσσει την
αναστολή της διαδικασίας στο ακροατήριο ως προς τον
κατηγορούμενο που φυγοδικεί, μέχρι να προσέλθει ή
να συλληφθεί.
4. Σε περίπτωση περισσότερων κατηγορουμένων, το
συμβούλιο είναι αρμόδιο να αποφανθεί για ποιους δεν
προκύπτουν ενδείξεις και για ποιους πρέπει να κηρυχθεί
απαράδεκτη ή να παύσει η ποινική δίωξη ή να χωρι−
στεί ως προς αυτούς η υπόθεση. Αν για μερικούς από
τους κατηγορουμένους δεν περατώθηκε η ανάκριση
και προβλέπεται ότι η περάτωσή της θα καθυστερή−
σει, ο ανακριτής, με διάταξή του που δεν υπόκειται σε
προσφυγή, μπορεί να διατάσσει το χωρισμό ως προς
αυτούς και συνεχίζει την ανάκριση για τους λοιπούς
κατηγορουμένους.
5. Για τις παραβάσεις του νόμου αυτού ο ανακριτής
μπορεί να μεταβαίνει και να ενεργεί ανακριτικές πρά−
ξεις και έξω από την έδρα του ή και σε άλλη δικαστική
περιφέρεια μετά από προηγούμενη έγγραφη ενημέρωση
του εισαγγελέα εφετών.
6. Οι ελληνικές δικαστικές αρχές του τόπου της έδρας
ή της πραγματικής εγκαταστάσεως του νομικού προσώ−
που προς όφελος του οποίου διαπράχθησαν αξιόποινες
πράξεις που προβλέπονται στον παρόντα Κώδικα, έχουν
δικαιοδοσία και αρμοδιότητα διώξεως και εκδικάσεως
των πράξεων αυτών.

Άρθρο 44
Εποπτεία προανάκρισης
και προκαταρτικής εξέτασης
1. Η προανάκριση και η προκαταρκτική εξέταση που
ενεργείται από τις αναφερόμενες στο άρθρο 42 πα−
ράγραφος 1 υπηρεσίες τελεί, με την επιφύλαξη των
διατάξεων των άρθρων 33, 34 και 35 του Κώδικα Ποι−
νικής Δικονομίας, υπό την εποπτεία και καθοδήγηση
του εισαγγελέα εφετών, η οποία ασκείται από έναν εκ
των αντεισαγγελέων εφετών ή των εισαγγελέων πρω−
τοδικών της περιφερείας του, που ορίζεται από αυτόν.
2. Πέραν των περιπτώσεων του άρθρου 27 παράγρα−
φος 4, ο ανωτέρω εισαγγελικός λειτουργός ενημερώνε−
ται εγγράφως για όλες τις αξιοποιήσιμες καταγγελίες
που περιέρχονται στις υπηρεσίες της προηγούμενης
παραγράφου και αφορούν τη διάπραξη εγκλημάτων, τα
οποία προβλέπονται στη νομοθεσία περί ναρκωτικών.
Μπορεί δε, πέρα από τα προαναφερόμενα καθήκοντά
του, να παραγγέλλει ή να ενεργεί ο ίδιος, κατά την
κρίση του, προανάκριση ή προκαταρκτική εξέταση για
τα παραπάνω εγκλήματα. Στις περιπτώσεις αυτές η
σχηματιζόμενη δικογραφία στην οποία περιλαμβάνο−
νται τα αναγκαία στοιχεία από το παραπάνω έγγραφο,
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 975
διαβιβάζεται μετά την περάτωσή της στον αρμόδιο για
την ποινική δίωξη εισαγγελέα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄
ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΠΟΙΝΕΣ
ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ
ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ

Άρθρο 45
Έσοδα
Τα έσοδα από χρηματικές ποινές ή μετατροπές ποι−
νών, που επιβάλλονται για παραβάσεις των άρθρων
20, 21, 22, 23, 24, 25, 29 και 30 του Κεφαλαίου Δ΄, καθώς
και από δημεύσεις, εισάγονται στον Προϋπολογισμό
του Κράτους, σε ιδιαίτερο κωδικό αριθμό εσόδου. Με
βάση τα έσοδα αυτά, ύστερα από πρόταση της Εθνικής
Επιτροπής Σχεδιασμού και Συντονισμού για την Αντιμε−
τώπιση των Ναρκωτικών εγγράφονται σχετικές πιστώ−
σεις στους προϋπολογισμούς των Υπουργείων Υγείας,
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,
Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και Ναυτι−
λίας και Αιγαίου και διατίθενται για την αντιμετώπιση
του προβλήματος των ναρκωτικών. Με κοινή απόφαση
των Υπουργών Οικονομικών, Δικαιοσύνης, Διαφάνειας
και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Δημόσιας Τάξης και Προ−
στασίας του Πολίτη, Υγείας και Ναυτιλίας και Αιγαίου
καθορίζεται η κατανομή των πιστώσεων ανάμεσα στα
Υπουργεία του προηγούμενου εδαφίου και κάθε θέμα
σχετικό με τις πιστώσεις αυτές.

Άρθρο 46
Διάθεση εσόδων
1. Τα ποσά που αποδίδονται στο Υπουργείο Δικαιο−
σύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατ’
εφαρμογή του προηγούμενου άρθρου διατίθενται για
την αποκλειστική εξυπηρέτηση των θεραπευτικών προ−
γραμμάτων που λειτουργούν στα καταστήματα κρά−
τησης.
2. Τα ποσά που αποδίδονται στα Υπουργεία Δημό−
σιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και Ναυτιλίας
και Αιγαίου κατ’ εφαρμογή του προηγούμενου άρθρου,
διατίθενται αποκλειστικά στις αρμόδιες υπηρεσίες για
τη δίωξη των εγκλημάτων της νομοθεσίας περί ναρ−
κωτικών, για την προμήθεια τεχνικών μέσων, την εκπαί−
δευση του προσωπικού τους και τη χρηματοδότηση της
επιχειρησιακής τους δράσης.
3. Τα ποσά που αποδίδονται στο Υπουργείο Υγείας
κατ’ εφαρμογή του προηγούμενου άρθρου, διατίθενται
για την αποκλειστική εξυπηρέτηση των θεραπευτικών
προγραμμάτων και των προγραμμάτων πρόληψης κατά
των ναρκωτικών που λειτουργούν υπό την εποπτεία του.

Άρθρο 47
Διάθεση ναρκωτικών ουσιών
για εκπαιδευτικούς σκοπούς
Από τις κατασχεμένες ναρκωτικές ουσίες που δημεύ−
ονται ή προορίζονται για καταστροφή, σύμφωνα με τα
άρθρα 40 και 41, μπορεί να διατίθενται στις αστυνομικές
σχολές ή τα παραρτήματά τους, καθώς και στις Γενικές
Αστυνομικές Διευθύνσεις Αθηνών και Θεσσαλονίκης,
στις κατά τόπους αστυνομικές διευθύνσεις, στο Τμήμα
Ναρκωτικών και Παραβατικότητας Ανηλίκων της Διεύ−
θυνσης Δημόσιας Ασφάλειας του Υπουργείου Δημόσιας
Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και στο Τμήμα Δίω−
ξης Ναρκωτικών της Διεύθυνσης Δίωξης Ναρκωτικών
και Λαθρεμπορίου του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής
Ακτοφυλακής του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου,
καθώς και στη Γενική Διεύθυνση Τελωνείων και Ειδικών
Φόρων Κατανάλωσης (ΕΦΚ) του Υπουργείου Οικονομι−
κών, οι απολύτως αναγκαίες ποσότητες, αποκλειστικά
για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Η διάθεση γίνεται από
την κατά τόπο αρμόδια εισαγγελική αρχή, ύστερα από
αίτημα του προϊσταμένου των παραπάνω διωκτικών
υπηρεσιών κατά περίπτωση ή της οριζόμενης από τον
Υπουργό Οικονομικών τελωνειακής αρχής που έχει τη
διαχείριση των εκπαιδευτικών δειγμάτων ναρκωτικών
ουσιών. Οι όροι φύλαξης και ορθής χρησιμοποίησης
αυτών, η κατά περιόδους υποχρεωτική επιστροφή ή
αντικατάστασή τους, καθώς και κάθε θέμα σχετικό
με τη διαχείρισή τους καθορίζονται με απόφαση του
Υπουργού Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη,
του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου ή του Υπουργού
Οικονομικών κατά περίπτωση που δημοσιεύεται στην
Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Οι διατάξεις της παρού−
σας παραγράφου εφαρμόζονται και για τη διάθεση των
προαναφερόμενων ναρκωτικών ουσιών προς εκπαίδευ−
ση των αστυνομικών σκύλων και των σκύλων ανιχνευτών
των τελωνειακών αρχών, του Λιμενικού Σώματος – Ελλη−
νικής Ακτοφυλακής και του Σ.Δ.Ο.Ε. και των εκπαιδευτών
και συνοδών αυτών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΑ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΝΑΡΚΩΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

Άρθρο 48
Διυπουργική Επιτροπή για το Εθνικό Σχέδιο Δρά−
σης κατά των Ναρκωτικών
1. Συνιστάται Διυπουργική Επιτροπή για το Εθνικό
Σχέδιο Δράσης κατά των Ναρκωτικών, στην οποία προ−
εδρεύει ο Πρωθυπουργός και αποτελείται από τους:
α) Υπουργό Εξωτερικών,
β) Υπουργό Οικονομικών,
γ) Υπουργό Εθνικής Άμυνας,
δ) Υπουργό Εσωτερικών,
ε) Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού
και Αθλητισμού,
στ) Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων,
ζ) Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρό−
νοιας,
η) Υπουργό Υγείας,
θ) Υπουργό Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πο−
λίτη
ι) Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου,
ια) τον Πρόεδρο της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών
Υποθέσεων της Βουλής.
2. Σε περίπτωση κωλύματος ή απουσίας μέλους της
Επιτροπής αυτό αναπληρώνεται από τον κατά σειρά
αρμόδιο Αναπληρωτή Υπουργό, Υφυπουργούς ή τον
Γενικό Γραμματέα ή τον αρμόδιο Ειδικό Γραμματέα του
αντίστοιχου Υπουργείου.
3. Στην Διυπουργική Επιτροπή παρίσταται ο κατά το
άρθρο 49 Εθνικός Συντονιστής για την Αντιμετώπιση
των Ναρκωτικών, μπορούν δε να καλούνται από τον
976 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
Πρόεδρό της και να μετέχουν χωρίς δικαίωμα ψήφου,
ανάλογα με το εξεταζόμενο θέμα, οι άλλοι αρμόδιοι
κατά περίπτωση Υπουργοί ή Γενικοί Γραμματείς ή Ειδι−
κοί Γραμματείς. Επίσης, μπορούν να καλούνται εκπρό−
σωποι Υπουργείων και νομικών προσώπων δημοσίου ή
ιδιωτικού δικαίου.
4. Για την ενεργό συμμετοχή του κοινωνικού συνόλου
στην καταπολέμηση της διάδοσης των ναρκωτικών και
την προστασία των νέων, καθώς και την υποβοήθηση
του έργου της Διυπουργικής Επιτροπής για την έγκριση
του Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά των Ναρκωτικών,
ο Πρωθυπουργός μπορεί να καλεί εκπροσώπους της
τοπικής αυτοδιοίκησης, της Εκκλησίας, επιστημονικών,
κοινωνικών, εκπαιδευτικών, επαγγελματικών και άλλων
φορέων ή άλλων ομάδων της δημόσιας ζωής προκειμέ−
νου να καταθέσουν τις απόψεις τους πριν την έγκριση
του Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά των Ναρκωτικών.
5. Η Διυπουργική Επιτροπή ως έργο της έχει:
α) την έγκριση του εθνικού σχεδίου δράσης, το οποίο
αποτελεί τη συνολική πολιτική καταπολέμησης του
προβλήματος των ναρκωτικών, και στο οποίο θα προ−
βλέπονται και θα καθορίζονται με σαφήνεια οι αρχές,
οι στόχοι, οι δράσεις, οι ενέργειες και τα μέτρα, το
χρονοδιάγραμμα, η διαθεσιμότητα των πόρων για την
κάλυψη αυτών και κάθε άλλο σχετικό με την επίτευξη
και ολοκλήρωση του σχεδίου,
β) το συντονισμό των αρμόδιων υπηρεσιών και την
παρακολούθηση της εφαρμογής του σχεδίου δράσης
σε όλα τα Υπουργεία και σε όλα τα επίπεδα,
γ) την ανάθεση της αξιολόγησης του Εθνικού Σχεδίου
Δράσης σε εθνικό ή διεθνή φορέα ή επιτροπή, που δεν
συμμετέχει στην υλοποίησή του.
6. Οι υπηρεσίες και οι φορείς του δημοσίου τομέα
οφείλουν να παρέχουν στη Διυπουργική Επιτροπή κάθε
αναγκαία συνδρομή και ιδίως τις πληροφορίες και τα
στοιχεία που ζητούνται από αυτήν για την εκπλήρωση
του έργου της.
7. Η γραμματειακή και τεχνική υποστήριξη της Δι−
υπουργικής Επιτροπής εξασφαλίζεται από τη Γενική
Γραμματεία του Πρωθυπουργού. Καθήκοντα γραμματέα
της Επιτροπής ασκεί υπάλληλος της Γενικής Γραμματεί−
ας του Πρωθυπουργού με βαθμό Α΄ της Π.Ε. κατηγορίας
που ορίζεται με απόφαση του Πρωθυπουργού. Με την
ίδια απόφαση ορίζεται ως αναπληρωτής του γραμματέα,
υπάλληλος με τα ίδια τυπικά προσόντα.

Άρθρο 49
Εθνικός Συντονιστής
για την Αντιμετώπιση των Ναρκωτικών
Ο Εθνικός Συντονιστής για την Αντιμετώπιση των Ναρ−
κωτικών ορίζεται από τον Πρωθυπουργό, με θητεία 5
ετών και είναι εξειδικευμένος επιστήμονας εγνωσμέ−
νου κύρους από το χώρο των επιστημών υγείας ή των
κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών. Προεδρεύει
στην, κατά το άρθρο 50, Εθνική Επιτροπή Σχεδιασμού
και Συντονισμού για την Αντιμετώπιση των Ναρκωτι−
κών, εκπροσωπεί τη χώρα σε διεθνή όργανα με συνα−
φές αντικείμενο και δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα
πρόεδρος – διοικητής ή διευθυντής οργανισμού που
συμμετέχει στην ανωτέρω Επιτροπή. Η διοικητική του
υποστήριξη ορίζεται με απόφαση του Πρωθυπουργού.

Άρθρο 50
Εθνική Επιτροπή Σχεδιασμού και Συντονισμού
για την Αντιμετώπιση των Ναρκωτικών
1. Στο Υπουργείο Υγείας συνιστάται Εθνική Επιτροπή
Σχεδιασμού και Συντονισμού για την Αντιμετώπιση των
Ναρκωτικών. Η επιτροπή συγκροτείται με απόφαση του
Υπουργού και αποτελείται από είκοσι μέλη. Πρόεδρος
της Επιτροπής ορίζεται ο Εθνικός Συντονιστής για την
Αντιμετώπιση των Ναρκωτικών και μέλη της οι προϊ−
στάμενοι και οι οριζόμενοι από αυτούς ειδικοί επιστή−
μονες των αρμόδιων Διευθύνσεων των Υπουργείων, τα
οποία μετέχουν στη Διυπουργική Επιτροπή, καθώς και
ο Πρόεδρος ή οι εκπρόσωποι του Οργανισμού κατά των
Ναρκωτικών (Ο.ΚΑ.ΝΑ.), του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτη−
μένων Ατόμων (Κ.Ε.Θ.Ε.Α.), του Ψυχιατρικού Νοσοκομεί−
ου Αθηνών (Ψ.Ν.Α.), του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσ−
σαλονίκης (Ψ.Ν.Θ.), του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης
και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (Ε.Κ.Τ.Ε.Π.Ν.) και
του Δικτύου των Κέντρων Πρόληψης των Εξαρτήσεων
και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας, που συνι−
στάται με την παράγραφο 4. Η Επιτροπή συνέρχεται
τουλάχιστον μία φορά το μήνα.
2. Αρμοδιότητα της Επιτροπής είναι η εκπόνηση του
Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Ναρκωτικά, ο σχεδι−
ασμός και η ανάπτυξη των διεθνών συνεργασιών της
χώρας, ο συντονισμός και η προώθηση των αναγκαίων
μέτρων, προγραμμάτων και δράσεων εκ μέρους των
συναρμόδιων Υπουργείων στα πλαίσια του Εθνικού Σχε−
δίου Δράσης, καθώς και η παρακολούθηση εφαρμογής
τους. Οι ανωτέρω φορείς που συμμετέχουν στην Επι−
τροπή εφαρμόζουν το Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά των
Ναρκωτικών μετά την έγκρισή του.
Η Επιτροπή, συντάσσει κάθε χρόνο έκθεση σχετικά με
την εφαρμογή και την αξιολόγηση του Εθνικού Σχεδίου
Δράσης για τα Ναρκωτικά, την οποία υποβάλλει στην
αρμόδια επιτροπή της Βουλή των Ελλήνων. Την έκθεση
παρουσιάζει στην ως άνω Επιτροπή ο Εθνικός Συντο−
νιστής σε σχετική ειδική επί του θέματος συνεδρίασή
της, κατά τα οριζόμενα στον Κανονισμό της Βουλής.
3. Στα μέλη της Επιτροπής δεν καταβάλλεται αποζη−
μίωση οποιασδήποτε μορφής.
4. Συνιστάται Δίκτυο Κέντρων Πρόληψης των Εξαρ−
τήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας
αποτελούμενο από τις αστικές εταιρείες μη κερδοσκο−
πικού χαρακτήρα που λειτουργούν Κέντρα Πρόληψης
των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής
Υγείας του άρθρου 61 του ν. 3459/2006, καθώς και από
τους εγκεκριμένους οργανισμούς ή φορείς που υλο−
ποιούν το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Ναρκωτικά
και καταρτίζουν προγράμματα πρόληψης. Το Δίκτυο
εκπροσωπείται από συντονιστική επιτροπή η οποία
συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Υγείας στην
οποία μετέχουν από ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου
Υγείας, του Υπουργείου Εσωτερικών, του Υπουργείου
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμά−
των, του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πο−
λιτισμού και Αθλητισμού, του Οργανισμού Κατά των
Ναρκωτικών (Ο.ΚΑ.ΝΑ.), της Κεντρικής Ένωσης Δήμων
Ελλάδας (Κ.Ε.Δ.Ε.), της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας
(ΕΝ.ΠΕ.), του Σωματείου των Εργαζομένων στα Κέντρα
Πρόληψης, καθώς και των εγκεκριμένων οργανισμών ή
φορέων που υλοποιούν το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 977
τα Ναρκωτικά και καταρτίζουν προγράμματα πρόληψης.
Αρμοδιότητα της συντονιστικής επιτροπής είναι η εκ−
προσώπηση του Δικτύου των Κέντρων Πρόληψης στην
Εθνική Επιτροπή της παραγράφου 1 και σε οποιαδήποτε
άλλη αρχή. Με κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών
Υγείας και Εσωτερικών μπορεί να καθορίζονται ειδικό−
τερα θέματα που αφορούν στη λειτουργία και το έργο
της συντονιστικής επιτροπής. Στα μέλη της επιτροπής
δεν καταβάλλεται αποζημίωση οποιασδήποτε μορφής.

Άρθρο 51
Εγκεκριμένοι Οργανισμοί θεραπείας
στο πλαίσιο του ποινικού συστήματος
Εγκεκριμένοι οργανισμοί ή φορείς για την υλοποίη−
ση των δράσεων που μνημονεύονται στα άρθρα 30−35
είναι οι εξής:
1) Οργανισμός κατά των Ναρκωτικών (Ο.ΚΑ.ΝΑ.)
2) Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕ.Θ.Ε.Α.)
3) Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθηνών (Ψ.Ν.Α.)
4) Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης (Ψ.Ν.Θ.).

Άρθρο 52
Διοίκηση του Ο.ΚΑ.ΝΑ.
1. Ο Ο.ΚΑ.ΝΑ., νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου
με έδρα την Αθήνα που τελεί υπό την εποπτεία του
Υπουργείου Υγείας, διοικείται από επταμελές διοικη−
τικό συμβούλιο (Δ.Σ.) που διορίζεται με απόφαση του
Υπουργού Υγείας και αποτελείται από καταξιωμένα και
αναγνωρισμένα πρόσωπα του οικονομικού και επιστη−
μονικού χώρου του ιδιωτικού τομέα ή της δημόσιας
διοίκησης που μπορούν με τις γνώσεις και την πείρα
τους να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην επίτευξη
των σκοπών του Οργανισμού. Στο επταμελές διοικητικό
συμβούλιο υποχρεωτικά μετέχουν ο επικεφαλής του
συντονιστικού οργάνου δίωξης ναρκωτικών και ο Πρό−
εδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (Κ.Ε.Δ.Ε.)
ή οι αναπληρωτές τους. Από τα υπόλοιπα μέλη πρέπει
να είναι ένας πτυχιούχος σχολών επιστημών υγείας,
ένας ανθρωπιστικών επιστημών (ψυχολόγος, κοινωνιο−
λόγος) και ένας επιστημών νομικής με αναγνωρισμένο
έργο στον οικείο τομέα. Στο Δ.Σ. του Ο.ΚΑ.ΝΑ., μπορεί
να συμμετέχουν και μέλη Δ.Ε.Π. των Ανώτατων Εκπαι−
δευτικών Ιδρυμάτων, ειδικοτήτων σχετικών με τη δράση
και τους σκοπούς του Οργανισμού, εφαρμοζομένων των
διατάξεων του άρθρου 14 του ν. 2530/1997 (Α΄ 218) και
των άρθρων 5 παρ. 11β και 14 του ν. 2703/1999 (Α΄ 72).
2. Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. είναι εξειδικευμένος επιστή−
μονας εγνωσμένου κύρους από το χώρο των επιστημών
υγείας ή των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών
και ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας ύστερα
από γνώμη της αρμόδιας Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνι−
κών Υποθέσεων της Βουλής και είναι πλήρους απασχό−
λησης, ενώ ο Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. είναι πλήρους ή
μερικής απασχόλησης. Με την απόφαση διορισμού του
Προέδρου και του Αντιπροέδρου του Ο.ΚΑ.ΝΑ. ορίζεται
και το καθεστώς πλήρους ή μερικής απασχόλησης του
Αντιπροέδρου στον Οργανισμό. Η θητεία του Προέδρου,
του Αντιπροέδρου και των μελών του Δ.Σ. είναι τριετής.
Ο Πρόεδρος, ο Αντιπρόεδρος και τα μέλη του Δ.Σ. είναι
ελευθέρως ανακλητά και η αντικατάστασή τους, για το
υπόλοιπο της θητείας, γίνεται με την ίδια διαδικασία.
3. Οι αμοιβές και οι κάθε είδους αποζημιώσεις του
Προέδρου, του Αντιπροέδρου και των λοιπών μελών
του Δ.Σ. ορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών
Οικονομικών και Υγείας. Οι αποδοχές του Προέδρου και
του Αντιπροέδρου του Δ.Σ. δεν μπορούν να υπερβαίνουν
τις αποδοχές που κάθε φορά λαμβάνουν οι Διοικητές
των Διοικήσεων Υγειονομικών Περιφερειών (Δ.Υ.ΠΕ.).
4. Το Δ.Σ. βρίσκεται σε απαρτία όταν τα παρόντα
μέλη είναι περισσότερα από τα απόντα. Μεταξύ των
παρόντων πρέπει υποχρεωτικά να είναι και ο Πρόεδρος
ή ο Αντιπρόεδρος. Ο διορισμός νέου μέλους, κατά τη
διάρκεια της θητείας του Δ.Σ., λόγω κενώσεως θέσεως
από οποιαδήποτε αιτία, γίνεται για το χρόνο μέχρι τη
λήξη της θητείας των λοιπών μελών. Σε περίπτωση που
κενωθούν θέσεις μελών και μέχρι να διορισθούν νέα
μέλη, το Δ.Σ. εξακολουθεί να λειτουργεί νόμιμα για τρεις
(3) μήνες, εφόσον παραμένουν τουλάχιστον τέσσερα (4)
από τα ορισθέντα μέλη του, συμπεριλαμβανομένων σε
αυτά του Προέδρου ή του Αντιπροέδρου.
5. Οι περιορισμοί του άρθρου 31 του ν. 4024/2011 εξα−
κολουθούν να ισχύουν σε κάθε περίπτωση. Όλες οι κατά
τα ανωτέρω αμοιβές ή αποζημιώσεις δεν δύνανται να
καθορίζονται σε υψηλότερα επίπεδα από τις ισχύουσες
κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος.

Άρθρο 53
Σκοπός του Ο.ΚΑ.ΝΑ.
Σκοπός του Οργανισμού είναι: α) η συμβολή στο σχε−
διασμό, την προώθηση, την εφαρμογή εθνικής πολιτικής
και προγραμμάτων σχετικά με την πρόληψη της χρήσης
και διάδοσης των ναρκωτικών και τη θεραπεία, την
επαγγελματική κατάρτιση και κοινωνική επανένταξη
των εξαρτημένων από φαρμακευτικές ουσίες ατόμων,
β) η συμβολή στη μελέτη σε εθνικό επίπεδο του όλου
προβλήματος των ναρκωτικών για τον εντοπισμό των
συγκεκριμένων αιτίων που οδηγούν τα άτομα και ιδίως
τους νέους, στη λήψη ναρκωτικών, καθώς επίσης και η
συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Πληροφόρησης − Τρά−
πεζας Πληροφοριών ως προς την εκάστοτε κατάστα−
ση και έκταση του προβλήματος των ναρκωτικών στη
χώρα, γ) η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής
γνώμης, κατά τρόπο ενιαίο και επιστημονικά υπεύθυνο,
για τις συνέπειες από τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών,
καθώς και η ενθάρρυνση, ο συντονισμός και η εποπτεία
κάθε ιδιωτικής πρωτοβουλίας που έχει σκοπό τη συμμε−
τοχή στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση του προ−
βλήματος των ναρκωτικών, δ) η πρόταση και προώθηση
αναγκαίων νομοθετικών, κοινωνικών και άλλων μέτρων
για την πρόληψη και καταστολή του προβλήματος των
ναρκωτικών, ε) η συνεργασία με αντίστοιχους συντο−
νιστικούς ή ερευνητικούς φορείς σε οργανισμούς και
υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλους διεθνείς
οργανισμούς, σχετικούς με την αντιμετώπιση του όλου
θέματος, η μεταξύ τους ανταλλαγή πληροφοριών και η
ενεργός συμμετοχή στις συναντήσεις που αυτοί οργα−
νώνουν, με στόχο την εναρμόνιση της εθνικής πολιτικής
προς εκείνη των κοινοτικών και διεθνών φορέων και στ)
η σύνταξη εκθέσεων για την κατάσταση του προβλήμα−
τος σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και για την πορεία
των σχετικών εθνικών ερευνών και η κατάρτιση στατι−
στικών πινάκων με ανάλυση και αξιολόγηση αυτών και η
υποβολή τους στο Υπουργείο Υγείας μαζί με προτάσεις
για τη λήψη των αναγκαίων μέτρων.

Άρθρο 54
Πόροι του Ο.ΚΑ.ΝΑ.
1. Πόρους του Ο.ΚΑ.ΝΑ. αποτελούν:
α) Ετήσια επιχορήγηση του Κράτους που εγγράφεται
στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας.
β) Δωρεές, κληρονομιές, κληροδοτήματα, εισφορές και
επιχορηγήσεις από τρίτους και έσοδα από κάθε είδους
δραστηριότητα ή πρόσοδοι από την κινητή και ακίνητη
περιουσία αυτού.
γ) Επιχορηγήσεις από Ο.Τ.Α., οργανισμούς και νομικά
πρόσωπα που τελούν υπό την εποπτεία του κράτους,
το ύψος των οποίων καθορίζεται με κοινή απόφαση των
Υπουργών που τους εποπτεύουν και Υγείας.
2. Η διαχείριση των πόρων του Ο.ΚΑ.ΝΑ. ελέγχεται
απολογιστικά, κατασταλτικά από το Υπουργείο Υγεί−
ας. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας ρυθμίζονται οι
λεπτομέρειες εφαρμογής της διάταξης αυτής και ειδι−
κότερα ο τρόπος και τα όργανα άσκησης του ως άνω
διαχειριστικού ελέγχου.

Άρθρο 55
Προσωπικό του Ο.ΚΑ.ΝΑ.
1. Στον Ο.ΚΑ.ΝΑ. συνιστάται μία θέση Γενικού Διευ−
θυντή, με τριετή θητεία. Η θέση αυτή πληρώνεται με
δημόσια προκήρυξη. Η επιλογή του καταλληλότερου
υποψηφίου γίνεται με αιτιολογημένη απόφαση του
Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού. Με την ίδια
απόφαση καθορίζονται και οι μηνιαίες αποδοχές του. Οι
αποδοχές αυτές δεν είναι δυνατόν να καθορίζονται σε
υψηλότερα επίπεδα από τις ισχύουσες κατά την έναρξη
ισχύος του παρόντος, ούτε δύνανται να υπερβαίνουν τις
εκάστοτε ισχύουσες για προϊσταμένους Γενικής Διεύ−
θυνσης του Δημοσίου. Απαραίτητα προσόντα για την
κατάληψη της θέσης είναι: α) η κατοχή πτυχίου ανώτα−
της σχολής ημεδαπής ή αλλοδαπής και μεταπτυχιακού
τίτλου σπουδών, β) η ευδόκιμη υπηρεσία σε υψηλόβαθ−
μες θέσεις του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα και γ) πείρα
στο αντικείμενο με το οποίο ασχολείται ο Οργανισμός
ή εμπειρία στη διοίκηση μεγάλων μονάδων, οργανισμών
ή επιχειρήσεων. Ο Γενικός Διευθυντής είναι πλήρους
και αποκλειστικής απασχόλησης. Ο Γενικός Διευθυντής
προΐσταται όλων των υπηρεσιών του Οργανισμού και
συντονίζει τη δράση τόσο των κεντρικών υπηρεσιών,
όσο και των επί μέρους μονάδων της αρμοδιότητας
του Ο.ΚΑ.ΝΑ..
2. Το προσωπικό του Ο.ΚΑ.ΝΑ. είναι επιστημονικό, δι−
οικητικό, βοηθητικό και εθελοντικό. Με απόφαση του
Υπουργού Υγείας και γνώμη του Δ.Σ. του Ο.ΚΑ.ΝΑ. μπο−
ρεί να αποσπώνται σε αυτόν ιατροί του Ε.Σ.Υ. ή και άλλο
προσωπικό των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ., μετά γνώμη του
οικείου υπηρεσιακού συμβουλίου. Η χρονική διάρκεια
της απόσπασης ορίζεται σε ένα (1) έτος και μπορεί να
ανανεωθεί για ένα (1) ακόμη έτος, ύστερα από αίτηση
του ενδιαφερομένου. Μετά την παρέλευση της διετίας,
είναι δυνατή η μετάταξη, ύστερα από αίτηση του ενδι−
αφερομένου και γνώμη του κατά περίπτωση αρμόδιου
υπηρεσιακού συμβουλίου και του Δ.Σ. του Ο.ΚΑ.ΝΑ.. Ο
χρόνος της απόσπασης θεωρείται πραγματική υπηρεσία
και ισχύουν και για αυτούς οι διατάξεις του άρθρου 79
παρ. 2 του ν. 2071/1992 (Α΄ 123).
3. Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εσωτε−
ρικών, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής
Διακυβέρνησης και Υγείας, μετά γνώμη του διοικητικού
συμβουλίου του Ο.ΚΑ.ΝΑ., καθορίζονται ο κανονισμός
εσωτερικής λειτουργίας, ο τρόπος διοίκησης, οργάνω−
σης, διαχείρισης, τα θέματα που αφορούν το προσω−
πικό του Οργανισμού κατά των Ναρκωτικών και κάθε
άλλο συναφές θέμα, εκτός των μισθολογικών, έστω και
με παρέκκλιση από τις ισχύουσες διατάξεις. Με κοινή
απόφαση του Υπουργού Υγείας και του συναρμόδιου
Υπουργού, ύστερα από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.ΚΑ.ΝΑ.,
κατά παρέκκλιση των κειμένων διατάξεων, μπορεί να
αποσπώνται στον Ο.ΚΑ.ΝΑ. υπάλληλοι του Δημοσίου,
καθώς και στελέχη των Κέντρων Πρόληψης, ύστερα
από αίτησή τους, για τη στελέχωση του Οργανισμού.
Ο χρόνος της απόσπασης θεωρείται πραγματική υπη−
ρεσία που έχει διανυθεί στην υπηρεσία που ανήκει ο
αποσπώμενος υπάλληλος και σχετικά με τις αποδοχές
των αποσπασμένων εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρ−
θρου 25 του ν. 4024/2011.

Άρθρο 56
Κέντρο Θεραπείας
Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕ.Θ.Ε.Α.)
1. Το ΚΕ.Θ.Ε.Α. είναι αυτοδιοικούμενο νομικό πρόσωπο
ιδιωτικού δικαίου με έδρα τη Θεσσαλονίκη και τελεί
υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας. Διοικείται
από ενδεκαμελές διοικητικό συμβούλιο, το οποίο έχει
διετή θητεία. Ο Πρόεδρος, ο Αντιπρόεδρος και επτά (7)
τακτικά μέλη εκλέγονται από τη Γενική Συνέλευση του
ΚΕ.Θ.Ε.Α., η οποία εκλέγει και τρία (3) αναπληρωματικά
μέλη. Τα υπόλοιπα δύο (2) μέλη είναι ο Πρόεδρος ή μέ−
λος του Εθνικού Συμβουλίου Δημόσιας Υγείας (Ε.ΣΥ.Δ.Υ.)
που προτείνεται από το Ε.ΣΥ.Δ.Υ. και ο Πρόεδρος ή
μέλος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.),
που προτείνεται από το Ι.Ε.Π.. Στη Γενική Συνέλευση
συμμετέχουν με δικαίωμα ψήφου οι εργαζόμενοι στο
ΚΕ.Θ.Ε.Α. με σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου, τα
μέλη των θεραπευτικών του προγραμμάτων που βρίσκο−
νται στο στάδιο της κοινωνικής επανένταξης, τα μέλη
των διοικητικών συμβουλίων των συλλόγων γονέων και
φίλων των θεραπευτικών προγραμμάτων του ΚΕ.Θ.Ε.Α.
και τα επίτιμα μέλη του Δ.Σ. του ΚΕ.Θ.Ε.Α..
2. Σκοπός του ΚΕ.Θ.Ε.Α. είναι η πρόληψη, η θεραπεία,
η επαγγελματική κατάρτιση και κοινωνική ένταξη των
εξαρτημένων από φαρμακευτικές ουσίες ατόμων, η
έρευνα και η δημιουργία και συνεχής εκπαίδευση στελε−
χών στις αντίστοιχες σύγχρονες θεραπευτικές τεχνικές.
Για την υλοποίηση του σκοπού του το ΚΕ.Θ.Ε.Α. ιδρύει
συμβουλευτικούς σταθμούς, κέντρα σωματικής αποτο−
ξίνωσης, θεραπευτικές κοινότητες, κέντρα κοινωνικής
επανένταξης και άλλες ανάλογες μονάδες. Δημιουργεί
αυτοδιαχειριζόμενους συνεταιρισμούς και επιχειρήσεις,
αναπτύσσει διεθνείς συνεργασίες και στηρίζει κάθε εί−
δους δραστηριότητα που συντελεί στην ευόδωση των
σκοπών του ή κρίνεται απαραίτητη για τη βοήθεια των
εξαρτημένων από φαρμακευτικές ουσίες ατόμων.
3. Πόροι του ΚΕ.Θ.Ε.Α. είναι η ετήσια επιχορήγηση
του Κράτους που εγγράφεται στον προϋπολογισμό του
Υπουργείου Υγείας, δωρεές, κληροδοσίες και επιχορη−
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 979
γήσεις από τρίτους και έσοδα από κάθε είδους επιχειρή−
σεις και δραστηριότητές του. Το ΚΕ.Θ.Ε.Α. συντάσσει και
γνωστοποιεί στον Υπουργό Υγείας, μέχρι το μήνα Μάιο
κάθε έτους, ετήσιο επιχειρησιακό πρόγραμμα δράσης
και προϋπολογισμό για το επόμενο έτος. Το επιχειρη−
σιακό πρόγραμμα πρέπει να είναι εναρμονισμένο με
τα εθνικά σχέδια και προγράμματα δράσης κατά των
ναρκωτικών. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας
και Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μετα−
φορών και Δικτύων, που εκδίδεται μετά από γνώμη του
Διοικητικού του Συμβουλίου του Κ.Ε.Θ.Ε.Α., εγκρίνεται
ο κανονισμός προμηθειών του Κ.Ε.Θ.Ε.Α., έστω και με
παρέκκλιση από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου
9 του ν. 3580/2007 (Α΄134), σύμφωνα με το άρθρο 5
του ν. 2286/1995 (Α΄19) όπως ισχύει σήμερα, χωρίς τους
περιορισμούς του ν. 4013/2011 (Α΄204). Ο ισολογισμός –
απολογισμός κάθε έτους, η διαχείριση των πόρων του
και η εφαρμογή του επιχειρησιακού σχεδίου ελέγχεται
από το Υπουργείο Υγείας.
4. Ιατροί του Ε.Σ.Υ., όχι περισσότεροι από πέντε (5),
μπορεί να αποσπώνται στο ΚΕ.Θ.Ε.Α. από τα νοσοκομεία
στα οποία υπηρετούν. Η απόσπαση γίνεται με απόφα−
ση του Υπουργού Υγείας ύστερα από αίτησή τους και
σύμφωνη γνώμη του διευθυντή του ΚΕ.Θ.Ε.Α.. Η χρονική
διάρκεια της απόσπασης είναι διετής, με δυνατότητα
παράτασης δύο επιπλέον ετών. Η απόσπαση διακό−
πτεται είτε με όμοια υπουργική απόφαση, είτε ύστερα
από αίτηση του ιατρού ή πρόταση του διευθυντή του
ΚΕ.Θ.Ε.Α..
5. Με τη διαδικασία της παραγράφου 4 είναι δυνατή
η απόσπαση στο ΚΕ.Θ.Ε.Α. και άλλων υπαλλήλων του
δημόσιου τομέα.

Άρθρο 57
Ειδικά προγράμματα απεξάρτησης
στα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία
Αττικής και Θεσσαλονίκης
Στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής και στο Ψυχιατρι−
κό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης υλοποιούνται προγράμ−
ματα πρόληψης, θεραπείας και κοινωνικής επανένταξης
ατόμων εξαρτημένων από τα ναρκωτικά και τον αλκοο−
λισμό. Η σύσταση νέων θέσεων προσωπικού, η κατανομή
τους και κάθε άλλο θέμα σχετικό με τη λειτουργία και
ανάπτυξή τους ρυθμίζονται με προεδρικό διάταγμα που
προτείνεται από τους Υπουργούς Οικονομικών, Διοικη−
τικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
και Υγείας. Η σύσταση νέων θέσεων κατά τα ανωτέρω
επιτρέπεται μόνο εφόσον καταργούνται ισάριθμες κενές
οργανικές θέσεις άλλων ειδικοτήτων.

Άρθρο 58
Ανάπτυξη, εποπτεία και έλεγχος
συμβουλευτικών σταθμών και θεραπευτικών κέντρων
1. Ο προγραμματισμός για την αντιμετώπιση της
εξάρτησης από ουσίες κατά την έννοια του άρθρου 1
διακρίνεται σε τρεις βαθμίδες:
α) πρόληψη − ενημέρωση
β) θεραπευτική αποκατάσταση
γ) κοινωνική επανένταξη.
2. Αρμόδιο για την ίδρυση, εποπτεία και ανάκληση
άδειας λειτουργίας Συμβουλευτικών Σταθμών, Κέντρων
και Θεραπευτηρίων σωματικής και ψυχικής απεξάρτη−
σης και κοινωνικής επανένταξης ή άλλων σχετικών μο−
νάδων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, πέραν των ήδη
αναγνωρισμένων με το άρθρο 51, είναι το Υπουργείο
Υγείας μετά από εισήγηση της Εθνικής Επιτροπής Σχε−
διασμού και Συντονισμού για την Αντιμετώπιση των
Ναρκωτικών. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαι−
οσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και
Υγείας, εγκρίνονται τα προγράμματα, που εφαρμόζονται
στα καταστήματα κράτησης. Με την ίδια κοινή απόφαση
καθορίζονται οι προϋποθέσεις και ο τρόπος επιλογής
των ατόμων που εισάγονται στα ως άνω προγράμματα.
3. Με την ίδια διαδικασία και με τους ίδιους όρους
μπορούν να ιδρύουν αντίστοιχες μονάδες που προβλέ−
πονται στο πρώτο εδάφιο της προηγούμενης παρα−
γράφου, και:
α) Δήμοι και Περιφέρειες,
β) κοινωφελή ιδρύματα, εφόσον τούτο προβλέπεται
από τις καταστατικές τους διατάξεις,
γ) εκκλησιαστικοί φορείς, τη λειτουργία των οποίων
αποφασίζει η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος,
δ) Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα,
ε) νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που
επιδιώκουν αποκλειστικά τους αναφερόμενους στην
παράγραφο 1 σκοπούς.

Άρθρο 59
Κέντρα Απεξάρτησης Κρατουμένων
Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από
πρόταση των Υπουργών Υγείας, Οικονομικών, Διοικητι−
κής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμά−
των δύνανται να ιδρύονται θεραπευτικά καταστήματα
κράτησης ή τμήματα καταστημάτων κράτησης για σω−
ματική ή ψυχολογική απεξάρτηση κρατουμένων και να
συνιστώνται θέσεις για τη στελέχωσή τους.

Άρθρο 60
Προγράμματα πρόληψης
1. Οι εγκεκριμένοι οργανισμοί ή φορείς για την υλο−
ποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά των Ναρκω−
τικών καταρτίζουν προγράμματα για την πρόληψη της
διάδοσης και της χρήσης των ναρκωτικών στο πλαίσιο
του Εθνικού Σχεδίου Δράσης και τα υποβάλλουν για
έγκριση στον Υπουργό Υγείας. Όμοια προγράμματα
μπορεί να καταρτίζουν και η Εκκλησία της Ελλάδος, οι
Ο.Τ.Α., οι συνδικαλιστικοί φορείς, καθώς και οποιοσδή−
ποτε κρατικός ή ιδιωτικός μη κερδοσκοπικός φορέας.
Τα προγράμματα αυτά υποβάλλονται για επεξεργασία
στην Εθνική Επιτροπή Σχεδιασμού και Συντονισμού για
την Αντιμετώπιση των Ναρκωτικών και εγκρίνονται με
απόφαση του Υπουργού Υγείας. Προγράμματα πρόλη−
ψης, που αφορούν μονάδες αρμοδιότητας άλλων Υπουρ−
γείων, εφαρμόζονται με κοινή απόφαση του Υπουργού
Υγείας και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού.
2. Με εισήγηση της Εθνικής Επιτροπής Σχεδιασμού
και Συντονισμού για την Αντιμετώπιση των Ναρκωτι−
κών προς το Υπουργείο Υγείας παρέχονται οι γενικές
κατευθύνσεις για τη σύνταξη των προγραμμάτων και
προσδιορίζονται οι στόχοι, η λειτουργία και οι διαδικα−
σίες εποπτείας και αξιολόγησής τους.
3. Η εφαρμογή προγραμμάτων για την πρόληψη της
διάδοσης και χρήσης ναρκωτικών από οποιονδήποτε
φορέα χωρίς την τήρηση της διαδικασίας που προβλέ−
πεται στην παράγραφο 1 αποτελεί λόγο ανάκλησης της
άδειας λειτουργίας του φορέα ή διάλυσης του σωμα−
τείου κατά άρθρο 105 του Αστικού Κώδικα.
4. Τα Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προα−
γωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας του άρθρου 61 του ν.
3459/2006 είναι εγκεκριμένοι οργανισμοί για την υλοποί−
ηση προγραμμάτων πρόληψης στα πλαίσια του Εθνικού
Σχεδίου Δράσης κατά των Ναρκωτικών.

ΜΕΡΟΣ Β΄
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ

Άρθρο 61
Σύμβαση εργασίας
Το άρθρο 656 του Αστικού Κώδικα αντικαθίσταται
ως εξής:
«Αν ο εργοδότης έγινε υπερήμερος ως προς την απο−
δοχή της εργασίας ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να
απαιτήσει την πραγματική απασχόλησή του, καθώς και
το μισθό για το διάστημα που δεν απασχολήθηκε. Δι−
καίωμα να απαιτήσει το μισθό έχει ο εργαζόμενος και
στην περίπτωση που η αποδοχή της εργασίας είναι
αδύνατη από λόγους που αφορούν στον εργοδότη και
δεν οφείλονται σε ανώτερη βία.
Στις ανωτέρω περιπτώσεις ο εργαζόμενος δεν είναι
υποχρεωμένος να παράσχει την εργασία σε άλλο χρόνο.
Ο εργοδότης, όμως, έχει δικαίωμα να αφαιρέσει από
το μισθό καθετί που ο εργαζόμενος ωφελήθηκε από τη
ματαίωση της εργασίας ή από την παροχή της αλλού.»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Άρθρο 62
Ομοδικία στον Άρειο Πάγο
– Ερημοδικία – Απαράδεκτη συζήτηση
Στην παράγραφο 3 του άρθρου 576 ΚΠολΔ προστί−
θεται δεύτερο εδάφιο ως εξής:
«Σε περίπτωση απλής ομοδικίας, αν κάποιος δεν
εκπροσωπηθεί από πληρεξούσιο δικηγόρο, η υπόθε−
ση χωρίζεται και η συζήτηση της αίτησης αναίρεσης
χωρεί νομίμως, ως προς όσους εκπροσωπούνται από
πληρεξούσιο δικηγόρο ή έχουν κλητευθεί νομίμως και
κηρύσσεται απαράδεκτη ως προς τους λοιπούς.»

Άρθρο 63
Στο άρθρο 648 ΚΠολΔ προστίθενται εδάφια ως εξής:
«Η συζήτηση των αγωγών και των τακτικών ενδίκων
μέσων που αφορούν σε αναπροσαρμογή του μισθώ−
ματος προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε σαράντα
πέντε (45) ημέρες από την κατάθεσή τους. Αν αναβληθεί
η συζήτηση αυτή, η νέα προσδιορίζεται υποχρεωτικά
μέσα σε τριάντα (30) ημέρες.»

Άρθρο 64
Μετά το άρθρο 732 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
προστίθεται άρθρο 732Α ως εξής:
«Άρθρο 732Α Προσωρινή απασχόληση εργαζομένου
Σε περίπτωση υπερημερίας του εργοδότη ως προς
την αποδοχή της εργασίας του εργαζομένου το δικα−
στήριο μπορεί να διατάξει ως ασφαλιστικό μέτρο την
προσωρινή απασχόληση του εργαζομένου μέχρι την
έκδοση οριστικής απόφασης επί της αγωγής για την
κύρια υπόθεση.»

Άρθρο 65
1. H παράγραφος 3 του άρθρου 580 του Κώδικα Πο−
λιτικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής:
«Αν ο Άρειος Πάγος αναιρέσει την απόφαση για
οποιονδήποτε άλλο λόγο, εκτός από εκείνους που ανα−
φέρονται στις παραγράφους 1 και 2, μπορεί να κρατήσει
την υπόθεση και να την δικάσει, αν κατά την κρίση
του δεν χρειάζεται άλλη διευκρίνιση. Στην αντίθετη
περίπτωση παραπέμπει την υπόθεση στο τμήμα που
ορίζεται από τον κανονισμό και, αν πρόκειται για τους
λόγους που αναφέρονται στους αριθμούς 1, 2,3, 6 έως
17, 19 και 20 του άρθρου 559, μπορεί να παραπέμψει την
υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση σε άλλο δικαστήριο
ισόβαθμο και ομοειδές προς εκείνο το οποίο εξέδωσε
την απόφαση που αναιρέθηκε ή στο ίδιο αν είναι δυνατή
η σύνθεσή του από άλλους δικαστές. Αν, όμως, αναι−
ρεθεί η απόφαση του τελευταίου αυτού δικαστηρίου,
δεν γίνεται παραπομπή, αλλά ο Άρειος Πάγος δικάζει
αυτός την ουσία της υπόθεσης.»
2. Στο τέλος του τρίτου εδαφίου της παρ. 2 του άρ−
θρου 665 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, όπως το
εδάφιο τούτο προστέθηκε με την παράγραφο 6 του
άρθρου 4055/2012 (Α΄51) διαγράφονται οι λέξεις «ή κοι−
νοτική».
3. Στο τρίτο εδάφιο του άρθρου 756 του Κώδικα Πολι−
τικής Δικονομίας, όπως το άρθρο τούτο αντικαταστάθη−
κε με την παράγραφο 10 του άρθρου 17 του ν. 4055/2012
(Α΄51), διαγράφονται οι λέξεις: «την ύπαρξη ή ανυπαρξία
του επικαλούμενου δικαιώματος και».
4. Η πρώτη παράγραφος του άρθρου 786 του Κώδικα
Πολιτικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Όταν ζητείται κατά το νόμο να διοριστούν προ−
σωρινή διοίκηση νομικού προσώπου ή εκκαθαριστές
νομικού προσώπου ή εταιρίας που δεν έχει αποκτήσει
νομική προσωπικότητα, αρμόδιο είναι το ειρηνοδικείο
της περιφέρειας όπου έχει την έδρα του το νομικό
πρόσωπο ή η εταιρία.»
5. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου
786 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας αντικαθίσταται
ως εξής:
«3. Το ειρηνοδικείο μπορεί με αίτηση όποιου έχει
έννομο συμφέρον να αντικαταστήσει την προσωρινή
διοίκηση ή τους εκκαθαριστές για σπουδαίους λόγους.»
6. Στο τέλος της περίπτωσης δ΄ της παραγράφου 1
του άρθρου 820 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας οι
λέξεις «τον κληρονόμο» αντικαθίστανται με τις λέξεις
«την κληρονομία».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ

Άρθρο 66
Το δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης δ΄ της παρα−
γράφου 3 του άρθρου 79 του Ποινικού Κώδικα αντικα−
θίσταται ως εξής:
«Η τέλεση της πράξης από μίσος προκαλούμενο λόγω
της φυλής, του χρώματος, της θρησκείας, των γενεαλο−
γικών καταβολών, της εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 981
ή του σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας
φύλου του παθόντος συνιστά επιβαρυντική περίσταση
και η ποινή δεν αναστέλλεται.»

Άρθρο 67
1. Στην παράγραφο 7 του άρθρου 105 του Ποινικού
Κώδικα, η φράση «ποσοστό αναπηρίας είναι 80% και
άνω,» αντικαθίσταται με την φράση «ποσοστό αναπη−
ρίας είναι 67% και άνω,».
2. Το άρθρο 108 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται
ως εξής:
«Άρθρο 108
Άρση της απόλυσης
Αν μέσα στο χρονικό διάστημα που προβλέπει το
άρθρο 109, εκείνος που απολύθηκε διαπράξει έγκλημα
από δόλο, για το οποίο του επιβλήθηκε αμετακλήτως
οποτεδήποτε ποινή φυλάκισης ανώτερη από ένα έτος,
εκτίει αθροιστικά και ολόκληρο το υπόλοιπο της προ−
ηγούμενης ποινής, το οποίο έπρεπε να εκτίσει κατά το
χρόνο της προσωρινής απόλυσης.»

Άρθρο 68
Το άρθρο 235 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται
ως εξής:
«Άρθρο 235
Παθητική δωροδοκία
1. Υπάλληλος, ο οποίος, κατά παράβαση των καθηκό−
ντων του ζητεί ή λαμβάνει, άμεσα ή με τη μεσολάβη−
ση τρίτου, για τον εαυτό του ή για τρίτο, ωφελήματα
οποιασδήποτε φύσης ή δέχεται υπόσχεση τούτων, για
ενέργεια ή παράλειψή του μελλοντική ή ήδη τελειω−
μένη, που ανάγεται στα καθήκοντά του ή αντίκειται
σε αυτά, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός
έτους, καθώς και υποχρεωτική χρηματική ποινή ίση με
το πεντηκονταπλάσιο του ωφελήματος και μέχρι το
ποσό των εκατόν πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ. Σε
περίπτωση ωφελήματος μη αποτιμητού σε χρήμα, η
χρηματική ποινή δεν μπορεί να είναι κατώτερη από
δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ ούτε ανώτερη από εκατόν
πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ.
2. Αν η αξία των ωφελημάτων υπερβαίνει το ποσό των
εκατόν είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ ή αν ο δράστης
έχει την ιδιότητα του υπαλλήλου του Υπουργείου Οι−
κονομικών επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι δέκα (10) ετών,
καθώς και υποχρεωτική χρηματική ποινή, η οποία δεν
μπορεί να είναι κατώτερη από πενήντα χιλιάδες (50.000)
ευρώ ούτε ανώτερη από πεντακόσιες χιλιάδες (500.000)
ευρώ.
3. Δεν συνιστά δωροδοκία η απλή υλική παροχή προς
έκφραση ευγνωμοσύνης.»

Άρθρο 69
Το άρθρο 236 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται
ως εξής:
«Άρθρο 236
Ενεργητική δωροδοκία
1. Όποιος υπόσχεται ή παρέχει σε υπάλληλο, άμεσα ή
με τη μεσολάβηση τρίτου, οποιασδήποτε φύσης ωφελή−
ματα για τον εαυτό του ή για τρίτο, για ενέργεια ή πα−
ράλειψή του μελλοντική ή ήδη τελειωμένη, που ανάγεται
στα καθήκοντά του ή αντίκειται σε αυτά, τιμωρείται με
φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους, καθώς και υποχρε−
ωτική χρηματική ποινή ίση με το πεντηκονταπλάσιο του
ωφελήματος και μέχρι το ποσό των εκατόν πενήντα
χιλιάδων (150.000) ευρώ. Σε περίπτωση ωφελήματος μη
αποτιμητού σε χρήμα, η χρηματική ποινή δεν μπορεί να
είναι κατώτερη από δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ ούτε
ανώτερη από εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ.
2. Αν η αξία των ωφελημάτων υπερβαίνει το συνολικό
ποσό των εκατόν είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ, επιβάλ−
λεται κάθειρξη μέχρι δέκα ετών, καθώς και υποχρεωτική
χρηματική ποινή, η οποία δεν μπορεί να είναι κατώτερη
από πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ ούτε ανώτερη από
πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ.»

Άρθρο 70
Το άρθρο 237 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται
ως εξής:
«Άρθρο 237
Δωροδοκία δικαστή
1. Εκείνος που καλείται κατά το νόμο να εκτελέσει
δικαστικά καθήκοντα ή ο διαιτητής, αν απαιτήσουν ή
δεχθούν δώρα ή άλλα ωφελήματα που δεν δικαιούνται
ή την υπόσχεση ότι θα τα λάβουν με το σκοπό να διε−
ξαχθεί ή να κριθεί μια υπόθεση που τους έχει ανατεθεί
υπέρ ή εναντίον κάποιου, τιμωρούνται με φυλάκιση του−
λάχιστον ενός έτους, καθώς και υποχρεωτική χρηματική
ποινή ίση με το πεντηκονταπλάσιο του ωφελήματος και
μέχρι το ποσό των εκατόν πενήντα χιλιάδων (150.000)
ευρώ. Σε περίπτωση ωφελήματος μη αποτιμητού σε
χρήμα, η χρηματική ποινή δεν μπορεί να είναι κατώτε−
ρη από δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ ούτε ανώτερη από
εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ.
2. Αν η αξία των δώρων ή ωφελημάτων υπερβαίνει το
συνολικό ποσό εκατόν είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ,
επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι δέκα ετών, καθώς και υπο−
χρεωτική χρηματική ποινή, η οποία δεν μπορεί να είναι
κατώτερη από πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ ούτε
ανώτερη από πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ.
3. Όποιος για το σκοπό που αναφέρθηκε προσφέρει,
υπόσχεται, διαμεσολαβεί ή δίνει τέτοια δώρα ή ωφε−
λήματα σε κάποιο από τα πρόσωπα της παραγράφου
1 ή σε οικείο τους, τιμωρείται:
α) Με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους, καθώς και
υποχρεωτική χρηματική ποινή ίση με το πεντηκοντα−
πλάσιο του ωφελήματος και μέχρι το ποσό των εκα−
τόν πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ. Σε περίπτωση
ωφελήματος μη αποτιμητού σε χρήμα, η χρηματική
ποινή δεν μπορεί να είναι κατώτερη από δέκα χιλιάδες
(10.000) ευρώ ούτε ανώτερη από εκατόν πενήντα χιλιά−
δες (150.000) ευρώ.
β) Με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών αν η αξία των δώρων
ή ωφελημάτων υπερβαίνει το συνολικό ποσό των εκατόν
είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ, καθώς και υποχρεωτική
χρηματική ποινή, η οποία δεν μπορεί να είναι κατώτερη
από πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ ούτε ανώτερη από
πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ.»

Άρθρο 71
Στο τέλος της παρ. 3 του άρθρου 334 του Ποινικού
Κώδικα προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών τιμωρείται
όποιος παράνομα εισέρχεται ή παραμένει στους προ−
αναφερόμενους χώρους ή καταστήματα κατά το χρόνο
μη διεξαγωγής της υπηρεσίας με σκοπό την παρακώ−
λυση αυτής.»

Άρθρο 72
1. Η παράγραφος 1 εδάφιο β΄ του άρθρου 380 Ποινικού
Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
«Αν ο υπαίτιος της πράξεως αυτής ενήργησε με κα−
λυμμένα ή αλλοιωμένα τα χαρακτηριστικά του προ−
σώπου του ή αν έφερε πολεμικό τυφέκιο ή πυροβόλο
όπλο που φέρει φυσίγγιο των 40 χιλιοστών και άνω ή
πολυβόλο ή υποπολυβόλο ή χειροβομβίδα ή εκρηκτικό
μηχανισμό ή βαρύ όπλο ή όπλο πυροβολικού, τιμωρείται
με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών.»
2. Η παρ. 2 του άρθρου 380 του Ποινικού Κώδικα αντι−
καθίσταται ως εξής:
«2. Αν από την πράξη προήλθε ο θάνατος κάποιου
προσώπου ή βαριά σωματική βλάβη ή αν η πράξη εκτε−
λέστηκε με ιδιαίτερη σκληρότητα εναντίον προσώπου
ή αν ο δράστης έκανε χρήση πολεμικού τυφεκίου ή
πυροβόλου όπλου που φέρει φυσίγγιο των 40 χιλιοστών
και άνω ή πολυβόλου ή υποπολυβόλου ή χειροβομβίδας
ή εκρηκτικού μηχανισμού ή βαρέως όπλου ή όπλου πυ−
ροβολικού, επιβάλλεται ισόβια κάθειρξη.»

Άρθρο 73
Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 15 του
ν.2168/1993 που προστέθηκε με την παρ. 6 του άρθρου
10 του ν. 3944/2011 (Α΄67) αντικαθίσταται ως εξής:
«Με την ίδια ποινή τιμωρείται και όποιος παράνομα
κατέχει ή φέρει πολεμικό τυφέκιο, πολυβόλο, υποπο−
λυβόλο, χειροβομβίδα, βαρύ όπλο, όπλο πυροβολικού ή
μεταφέρει αυτά οπουδήποτε.»

Άρθρο 74
Σύσταση Επιτροπής για τη σύνταξη
νέου Ποινικού Κώδικα, νέου Κώδικα Ποινικής
Δικονομίας, νέου Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
και νέου Κώδικα περί Δικηγόρων
1α. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνει−
ας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων συνιστάται εννεαμελής
επιτροπή για τη σύνταξη σχεδίου νέου Ποινικού Κώδικα.
Το σχέδιο που συντάσσει η επιτροπή αυτή υποβάλλεται
για κύρωση στην Ολομέλεια της Βουλής κατά την πα−
ράγραφο 6 του άρθρου 76 του Συντάγματος.
1β. Η επιτροπή της παραγράφου 1α συγκροτείται από
δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς, μέλη ΔΕΠ
Νομικών Σχολών Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων
και δικηγόρους με εμπειρία και εξειδίκευση σε ζητήματα
ποινικού δικαίου.
2α. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφά−
νειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων συνιστάται εννεα−
μελής επιτροπή για τη σύνταξη σχεδίου νέου Κώδικα
Ποινικής Δικονομίας. Το σχέδιο που συντάσσει η επι−
τροπή αυτή υποβάλλεται για κύρωση στην Ολομέλεια
της Βουλής κατά την παράγραφο 6 του άρθρου 76 του
Συντάγματος.
2β. Η επιτροπή της παραγράφου 2α συγκροτείται από
δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς, μέλη ΔΕΠ
Νομικών Σχολών Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων
και δικηγόρους με εμπειρία και εξειδίκευση σε ζητήματα
ποινικής δικονομίας.
3α. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφά−
νειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων συνιστάται εννεα−
μελής επιτροπή για τη σύνταξη σχεδίου νέου Κώδικα
Πολιτικής Δικονομίας. Το σχέδιο που συντάσσει η επι−
τροπή αυτή υποβάλλεται για κύρωση στην Ολομέλεια
της Βουλής κατά την παράγραφο 6 του άρθρου 76 του
Συντάγματος.
3β. Η επιτροπή της παραγράφου 3α συγκροτείται από
δικαστικούς λειτουργούς, μέλη ΔΕΠ Νομικών Σχολών
Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και δικηγόρους
με εμπειρία και εξειδίκευση σε ζητήματα πολιτικής δι−
κονομίας.
4α. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφά−
νειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων συνιστάται εννεα−
μελής επιτροπή για τη σύνταξη σχεδίου νέου Κώδικα
περί Δικηγόρων. Το σχέδιο που συντάσσει η επιτροπή
αυτή υποβάλλεται για κύρωση στην Ολομέλεια της
Βουλής κατά την παράγραφο 6 του άρθρου 76 του
Συντάγματος.
4β. Η επιτροπή της παραγράφου 4α συγκροτείται από
τέσσερις δικηγόρους, τους οποίους προτείνει η Ολο−
μέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων και
πέντε δικηγόρους κύρους και μεγάλης εμπειρίας.
5. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνει−
ας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ρυθμίζεται ο χρόνος
περάτωσης του έργου κάθε επιτροπής, καθώς και θέ−
ματα που αναφέρονται στη λειτουργία, στη διοικητική
μέριμνα και στη διοικητική υποστήριξη αυτών. Για τον
ορισμό των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών,
μελών των επιτροπών των παραγράφων 1α, 2α και 3α
του παρόντος, τηρείται η διαδικασία που προβλέπεται
στο άρθρο 41 της παραγράφου 2 του ν. 1756/1988 (Α΄
35). Ως γραμματείς των επιτροπών των παραγράφων
1α, 2α, 3α και 4α του παρόντος ορίζονται υπάλληλοι
του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρω−
πίνων Δικαιωμάτων. Στα μέλη των ως άνω επιτροπών
δεν καταβάλλεται οποιασδήποτε μορφής αποζημίωση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
ΕΙΔΙΚΟΙ ΠΟΙΝΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ −
ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ

Άρθρο 75
Η περίπτωση β΄ του άρθρου 1 ν. 4022/2011 αντικαθί−
σταται ως εξής:
«β. κακουργήματα τα οποία διαπράττουν, κατά την
άσκηση των καθηκόντων τους ή επωφελούμενοι από
την ιδιότητά τους, γενικοί και ειδικοί γραμματείς Υπουρ−
γείων, διοικητές, υποδιοικητές ή πρόεδροι διοικητικών
συμβουλίων ή διευθύνοντες ή εντεταλμένοι σύμβουλοι
νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, δημοσίων επιχει−
ρήσεων, δημοσίων οργανισμών και νομικών προσώπων
ιδιωτικού δικαίου τη διοίκηση των οποίων ορίζει άμεσα
ή έμμεσα το κράτος, αιρετά μονοπρόσωπα όργανα των
οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και υπάλ−
ληλοι κατά την έννοια των άρθρων 13α και 263Α του
Ποινικού Κώδικα, εφόσον αυτά υπάγονται στην καθ’ ύλην
αρμοδιότητα του τριμελούς εφετείου και»

Άρθρο 76
H παράγραφος 1 του άρθρου 2 του ν. 4022/2011 αντι−
καθίσταται ως εξής:
«1. α) Για τα, στο άρθρο 1, αναφερόμενα κακουργή−
ματα ορίζεται στις Εισαγγελίες Αθηνών και Θεσσαλο−
νίκης, Εισαγγελέας Εγκλημάτων Διαφθοράς, με βαθμό
αντεισαγγελέα εφετών, από εκείνους που υπηρετούν
στην Εισαγγελία Εφετών Αθηνών και Θεσσαλονίκης
αντίστοιχα. Η τοποθέτησή τους διενεργείται με προ−
εδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από απόφαση
του οικείου Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου. Ο Ει−
σαγγελέας Εγκλημάτων Διαφθοράς εκτελεί τα καθή−
κοντά του με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση και
συνεπικουρείται από δύο, τουλάχιστον, εισαγγελείς ή
αντεισαγγελείς πρωτοδικών. Οι τελευταίοι ορίζονται
από τους διευθύνοντες τις οικείες Εισαγγελίες, μετά
από γνώμη του Εισαγγελέα Εγκλημάτων Διαφθοράς.
Το έργο των αρμόδιων για τα εγκλήματα διαφθοράς
Εισαγγελέων εποπτεύει και συντονίζει Αντεισαγγελέας
του Αρείου Πάγου που ορίζεται με πλήρη ή μερική απα−
σχόληση από τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Στα
καθήκοντα του Εισαγγελέα Εγκλημάτων Διαφθοράς,
ανήκει η εποπτεία, η καθοδήγηση και ο συντονισμός των
ενεργειών των γενικών κατά το άρθρο 33 παράγραφος
1 περίπτωση α΄ του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και
ειδικών προανακριτικών υπαλλήλων, κατά τη διενέργεια
ερευνών, προκαταρκτικής εξέτασης ή προανάκρισης
για την εξακρίβωση τελέσεως των αδικημάτων αρμο−
διότητάς του. Ο Εισαγγελέας Εγκλημάτων Διαφθοράς,
όταν λάβει την μήνυση, την έγκληση ή την αναφορά για
την τέλεση πράξης από αυτές που αναφέρονται στο
άρθρο 1 του παρόντος, ενεργεί σύμφωνα με τα οριζό−
μενα στο άρθρο 43 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας
και παραγγέλλει την άσκηση ποινικής δίωξης. Σε κάθε
περίπτωση, η προκαταρκτική εξέταση που διενεργεί−
ται για τα ως άνω εγκλήματα ολοκληρώνεται μέσα σε
προθεσμία δύο μηνών.
β) Όπου στο ν. 4022/2011 ορίζεται «Εισαγγελέας Πλημ−
μελειοδικών», νοείται ο Εισαγγελέας Εγκλημάτων Δια−
φθοράς και οι συνεπικουρούντες αυτόν εισαγγελείς ή
αντεισαγγελείς.»

Άρθρο 77
Τακτικές άδειες κρατουμένων
Η περίπτωση 1 της παρ. 1 του άρθρου 55 του ν. 2776/
1999 (Α΄ 291) αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Ο κατάδικος έχει εκτίσει το ένα πέμπτο της ποι−
νής του χωρίς ευεργετικό υπολογισμό ημερών ποινής
λόγω εργασίας και η κράτηση έχει διαρκέσει τουλά−
χιστον τρεις μήνες. Σε περίπτωση έκτισης ποινής ισό−
βιας κάθειρξης, η κράτηση πρέπει να έχει διαρκέσει
τουλάχιστον οκτώ έτη. Κατ΄ εξαίρεση, σε αυτόν που
καταδικάστηκε σε ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης για πα−
ράβαση της παρ. 2 του άρθρου 380 του Ποινικού Κώδικα,
τακτικές άδειες χορηγούνται εφόσον έχει εκτίσει τα
δύο πέμπτα της ποινής του χωρίς ευεργετικό υπολογι−
σμό ημερών ποινής λόγω εργασίας και η κράτηση έχει
διαρκέσει τουλάχιστον δύο έτη.
Αν στον κατάδικο έχουν επιβληθεί περισσότερες ποι−
νές κατά της ελευθερίας και δεν έχει γίνει προσμέτρησή
τους σε μια συνολική ποινή, κατά το άρθρο 94 του
Ποινικού Κώδικα, για τον υπολογισμό της ποινής που
έχει εκτιθεί κατά την έννοια της παρούσας διάταξης,
λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα των επί μέρους ποι−
νών. Σε περίπτωση ποινικού σωφρονισμού, απαιτείται
ο εφηβικής ή μετεφηβικής ηλικίας κατάδικος να έχει
εκτίσει το ένα πέμπτο του περιορισμού που του έχει
επιβληθεί χωρίς ευεργετικό υπολογισμό ημερών ποινής
λόγω εργασίας και η κράτηση έχει διαρκέσει τουλάχι−
στον τρεις μήνες.

Άρθρο 78
Διαγραφές πειθαρχικών ποινών κρατουμένων
1. Οι πειθαρχικές ποινές που έχουν επιβληθεί σε κρα−
τούμενους μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου
διαγράφονται από το ατομικό δελτίο πειθαρχικού ελέγ−
χου τους και δεν λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγηση
τακτικής άδειας και απόλυσης υπό όρo, καθώς και για
τη χορήγηση άλλων ευεργετικών μέτρων.
2. Δεν διαγράφονται πειθαρχικές ποινές που έχουν
επιβληθεί για τα πειθαρχικά παραπτώματα:
α) που προβλέπονται στις περιπτώσεις β΄και θ΄της πα−
ραγράφου 2 και στην περίπτωση στ΄ της παραγράφου
3 του άρθρου 68 του Σωφρονιστικού Κώδικα,
β) από τα προβλεπόμενα στην περίπτωση γ΄ της πα−
ραγράφου 2 του άρθρου 68 μόνο εκείνα για άσκηση
βίας κατά μελών του προσωπικού του καταστήματος και
γ) από τα προβλεπόμενα στην περίπτωση ζ΄ της πα−
ραγράφου 2 του άρθρου 68, μόνο εκείνα για εισαγωγή
ναρκωτικών ουσιών στο κατάστημα κράτησης.

Άρθρο 79
Δημοσιοποίηση προσωπικών
δεδομένων κατηγορουμένων
Η περίπτωση β΄ του άρθρου 2 του ν. 2472/1997 (Α΄
50), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 18 του ν. 3471/
2006 (Α΄ 133), όπως εν συνεχεία αντικαταστάθηκε με
το άρθρο όγδοο παρ. 3 του ν. 3625/2007 (Α΄ 290) αντι−
καθίσταται ως εξής:
«β. «Ευαίσθητα δεδομένα», τα δεδομένα που αφορούν
στη φυλετική ή εθνική προέλευση, στα πολιτικά φρο−
νήματα, στις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις,
στη συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση, στην
υγεία, στην κοινωνική πρόνοια και στην ερωτική ζωή,
στα σχετικά με ποινικές διώξεις ή καταδίκες, καθώς και
στη συμμετοχή σε συναφείς με τα ανωτέρω ενώσεις
προσώπων.
Ειδικά για τα σχετικά με ποινικές διώξεις ή καταδίκες
δύναται να επιτραπεί η δημοσιοποίηση μόνον από την
εισαγγελική αρχή για τα αδικήματα που αναφέρονται
στο εδάφιο β΄ της παρ. 2 του άρθρου 3 με διάταξη του
αρμόδιου Εισαγγελέα Πρωτοδικών ή του Εισαγγελέα
Εφετών, εάν η υπόθεση εκκρεμεί στο Εφετείο. Η διάταξη
πρέπει να είναι ειδικώς και πλήρως αιτιολογημένη, να
προσδιορίζει τον τρόπο δημοσιοποίησης και το χρονι−
κό διάστημα που θα διαρκέσει. Η δημοσιοποίηση αυτή
αποσκοπεί στην προστασία του κοινωνικού συνόλου,
των ανηλίκων, των ευάλωτων ή ανίσχυρων πληθυσμι−
ακών ομάδων και προς ευχερέστερη πραγμάτωση της
αξίωσης της Πολιτείας για τον κολασμό των παραπάνω
αδικημάτων. Κατά της εισαγγελικής διάταξης επιτρέ−
πεται προσφυγή εντός 2 ημερών από τη γνωστοποίηση
στον κατηγορούμενο ή κατάδικο ενώπιον του Προϊστά−
μενου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών ή του Προϊστάμενου
984 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
της Εισαγγελίας Εφετών, εάν η υπόθεση εκκρεμεί στο
Εφετείο, ο οποίος αποφαίνεται εντός 2 ημερών. Μέχρι
να αποφανθεί ο αρμόδιος Εισαγγελέας απαγορεύεται
η εκτέλεση της διάταξης και η δημοσιοποίηση δεδο−
μένων.»

Άρθρο 80
Θέσεις του προσωπικού
των Καταστημάτων Κράτησης
1. Οι θέσεις του προσωπικού των Καταστημάτων
Κράτησης που προβλέπονται από τις διατάξεις των
άρθρων: α) 49 παρ. 2 του ν. 2721/1999 (Α΄ 112), β) 24 πα−
ράγραφος 3 του π.δ. 36/2000 (Α΄ 29), γ) 7 παράγραφος
3 του ν. 3060/2002 (Α΄ 242), δ) 14 παράγραφος 13 του
ν. 3038/2002 (Α΄ 180), ε) 4Ζ του ν. 3388/2005 (Α΄ 225),
στ) 59 του ν. 3659/2008 (Α΄ 77), όπως διαμορφώθηκαν
μετά την κατάργηση των κενών με την αριθμ. 110820/
23.11.2011 υ.α. (Β 2767) και τη διατήρηση ορισμένων εξ
αυτών με την αριθμ. 14413/9.2.2012 υ.α. (Β΄ 487) κατ’ εφαρ−
μογή των διατάξεων της παρ. 1α του άρθρου 33 του ν.
4024/2011 (Α΄ 226) αυξάνονται ως εξής:
1. Του κλάδου ΠΕ Σωφρονιστικού Ενηλίκων κατά δέκα
(10).
2. Του κλάδου ΠΕ Ιατρών ειδικοτήτων κατά τέσσερις
(4), που κατανέμονται σε δύο (2) θέσεις ειδικότητας
Παθολογίας και δύο (2) θέσεις ειδικότητας Ψυχιατρικής.
3. Του κλάδου ΠΕ Οδοντιάτρων κατά δύο (2).
4. Του κλάδου ΠΕ Εγκληματολόγων κατά δύο (2).
5. Του κλάδου ΠΕ Ψυχολόγων κατά δύο (2).
6. Του κλάδου ΤΕ Διοικητικού − Λογιστικού κατά έξι (6).
7. Του κλάδου ΤΕ Πληροφορικής κατά δύο (2).
8. Του κλάδου ΤΕ Υγείας − Πρόνοιας κατά δεκαέξι (16),
που κατανέμονται σε:
δέκα (10) θέσεις Ειδικότητας Νοσηλευτικής και έξι (6)
θέσεις ειδικότητας Κοινωνικής Εργασίας.
9. Του κλάδου ΤΕ Ηλεκτρονικών κατά δύο (2).
10. Του κλάδου ΤΕ Μηχανικών ειδικότητας Ηλεκτρο−
λογίας κατά δύο (2).
11. Του κλάδου ΔΕ Διοικητικού−Λογιστικού κατά είκοσι
(20).
12. Του κλάδου ΔΕ Τεχνικού κατά τέσσερις (4), που κα−
τανέμονται σε δύο (2) θέσεις ειδικότητας ηλεκτρολόγων
και δύο (2) θέσεις ειδικότητας υδραυλικών.
13. Του κλάδου ΔΕ Φύλαξης κατά τετρακόσιες (400).
14. Του κλάδου ΔΕ Προσωπικού Εξωτερικής Φρούρη−
σης κατά τριακόσιες (300).

Άρθρο 81
Ρυθμίσεις που αφορούν
στη συγκρότηση του Συμβουλίου Χαρίτων
1. Η περίπτωση δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν.δ.
68/1968 (Α΄ 301), όπως είχε αντικατασταθεί από την
παρ. 3 του άρθρου 5 του ν. 2408/1996, αντικαθίσταται
ως εξής:
«δ) από δύο υπαλλήλους οι οποίοι προΐστανται Γενικής
Διεύθυνσης ή Διεύθυνσης της Κεντρικής Υπηρεσίας του
Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων».
2. Η παρ. 3 του άρθρου 1 του ν.δ. 68/1968 (Α΄ 301)
αντικαθίσταται ως εξής:
«3. Σε περίπτωση έλλειψης, απουσίας ή κωλύματος
του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Δικαιοσύνης,
Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στο Συμβού−
λιο μετέχει υπάλληλος της Κεντρικής Υπηρεσίας του
ιδίου Υπουργείου, ο οποίος προΐσταται Γενικής Διεύ−
θυνσης ή Διεύθυνσης, που ορίζεται με την απόφαση
του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων για τη συγκρότηση του Συμβουλίου. Στην
περίπτωση αυτή προεδρεύει του Συμβουλίου ο αρχαι−
ότερος δικαστικός λειτουργός.»
3. Η παρ. 5 του άρθρου 1 του ν.δ. 68/1968 (Α΄ 301)
αντικαθίσταται ως εξής:
«5. Στο Συμβούλιο καθήκοντα εισηγητή, χωρίς δικαίω−
μα ψήφου, εκτελεί ο Προϊστάμενος του Τμήματος Απο−
νομής Χάριτος του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας
και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, χρέη δε γραμματέα του
Συμβουλίου εκτελεί ένας από τους υπαλλήλους του
ιδίου Τμήματος, ο οποίος ορίζεται, με τον αναπληρωτή
του, με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνει−
ας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Κατά τον ίδιο τρόπο
ορίζεται, ως αναπληρωτής του, σε περίπτωση έλλειψης,
απουσίας ή κωλύματος του εισηγητή ένας από τους
Προϊσταμένους Τμήματος της Κεντρικής Υπηρεσίας του
Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων.»

Άρθρο 82
Παροχή κοινωφελούς εργασίας
Όποιος έχει καταδικαστεί πριν την έναρξη ισχύος του
ν. 3904/2010 (Α΄ 218) σε ποινή φυλάκισης που έχει μετα−
τραπεί περαιτέρω σε παροχή κοινωφελούς εργασίας και
συνεχίζει να την παρέχει, μπορεί (μέσα σε αποκλειστική
προθεσμία τριών (3) μηνών από την έναρξη ισχύος του
νόμου) να υποβάλλει αίτηση στον Εισαγγελέα Πλημμε−
λειοδικών του τόπου εκτέλεσης της ποινής, ο οποίος με
απόφασή του διατάσσει την απόλυσή του, εφόσον έχει
συμπληρώσει τον απαιτούμενο αριθμό ωρών, σύμφωνα
με το άρθρο 82 του Ποινικού Κώδικα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Άρθρο 83
Άσκηση δεύτερης προσφυγής
Στην παράγραφο 1 του άρθρου 70 του Κώδικα Διοικη−
τικής Δικονομίας προστίθενται εδάφια ως εξής:
«Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η άσκηση δεύτερης προ−
σφυγής όταν η πρώτη έχει απορριφθεί τελεσιδίκως
για λόγους τυπικούς. Η προσφυγή αυτή ασκείται εντός
προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από την κοινοποίηση
της τελεσίδικης απόφασης και τα αποτελέσματα της
άσκησής της ανατρέχουν στον χρόνο άσκησης της
πρώτης.»

Άρθρο 84
Στην παράγραφο 1 του άρθρου 127 του Κώδικα Διοικη−
τικής Δικονομίας, προστίθενται εδάφια, ως ακολούθως:
«Όσες από τις διαφορές της περίπτωσης β΄ της παρα−
γράφου 2 του άρθρου 6, που υπάγονται στην καθ’ ύλην
αρμοδιότητα του εφετείου, έχουν αντικείμενο που υπερ−
βαίνει τις πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ, προσ−
διορίζονται κατά προτεραιότητα εντός τριών μηνών
από την κατάθεση του δικογράφου. Ως αντικείμενο της
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 985
διαφοράς νοείται το ποσό της εισφοράς, φόρου, τέλους
κ.λπ., χωρίς προσαυξήσεις και πρόσθετους φόρους.»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΑΡΧΕΣ

Άρθρο 85
Στο τέλος της παρ. 7 του άρθρου 2 του ν. 3051/2002
(Α΄220), όπως αντικαταστάθηκε με τη διάταξη της παρ.
1 του άρθρου 61 του ν. 4055/2012 (Α΄ 51), προστίθεται
φράση ως ακολούθως:
«Κατά τη διαδικασία επανάληψης των συνεδριάσε−
ων ακρόασης της αρχής μετέχουν τα ίδια μέλη αυτής,
εκτός εάν τούτο δεν είναι εφικτό, λόγω αντικατάστασης,
παραίτησης ή έλλειψης του μέλους της αρχής ή καθ’
οποιονδήποτε τρόπο απώλειας της ιδιότητάς του ως
μέλους ή όταν απουσιάζουν ή κωλύονται δικαιολογημέ−
να. Κατά τη διαδικασία επανάληψης εφαρμόζεται κατά
τα λοιπά το νομικό καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο
τέλεσης της παράβασης.»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄
ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ −
ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΩΝ − ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ − ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ
ΚΑΙ ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ

Άρθρο 86
Εκπαιδευτικές άδειες
«Μετά την παράγραφο 13 του άρθρου 46 του «Κώδικα
Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών
Λειτουργών» (ν. 1756/1988, Α΄ 35), όπως αντικαταστάθηκε
από το άρθρο 92 του ν. 4055/2012 (Α΄ 51) προστίθεται
παράγραφος 14 ως εξής:
«14. Η εκπαιδευτική άδεια απουσίας που έχει, ήδη κατά
την έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου, χορηγηθεί, για
το ακαδημαϊκό έτος 2011−2012, σε δικαστικούς λειτουρ−
γούς, οι οποίοι έχουν γίνει δεκτοί και παρακολουθούν
αναγνωρισμένο πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών
διετούς διάρκειας σε νομική σχολή της ημεδαπής, πα−
ρατείνεται αυτοδικαίως και υπό τους ίδιους όρους για
ένα ακόμη έτος (ακαδημαϊκό έτος 2012−2013), για την
ολοκλήρωση του προγράμματος μεταπτυχιακών τους
σπουδών.»

Άρθρο 87
Ειδική Νομική Υπηρεσία
Το τρίτο εδάφιο της παρ. 10 του άρθρου 10 του ν. 2331/
1995 (Α΄ 173), όπως αυτό αντικαταστάθηκε με την παρ.
7 του άρθρου 112 του ν. 4055/2012 και ισχύει, αντικαθί−
σταται ως εξής:
«Για τη στελέχωση της Ειδικής Νομικής Υπηρεσίας
συνιστώνται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας
και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων πέντε (5) θέσεις ειδικού
επιστημονικού προσωπικού, οι οποίες καλύπτονται ως
εξής:
α) Από δικαστικούς λειτουργούς με βαθμό προέδρου
πρωτοδικών, εφέτη, πολιτικών ή διοικητικών δικαστηρί−
ων, εισαγγελέα πρωτοδικών ή αντιεισαγγελέα εφετών
ή παρέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του
Ελεγκτικού Συνεδρίου, οι οποίοι διαθέτουν τουλάχιστον
πολύ καλή γνώση της αγγλικής ή γαλλικής γλώσσας,
ή μίας άλλης τουλάχιστον γλώσσας της ευρωπαϊκής
ένωσης, και αποσπώνται με πλήρη και αποκλειστική
απασχόληση στο Υπουργείο, με διάταγμα που εκδίδεται
ύστερα από απόφαση του οικείου ανώτατου δικαστικού
συμβουλίου. Τα καθήκοντα των αποσπώμενων δικαστι−
κών λειτουργών αφορούν αποκλειστικά στους τομείς
της εκτέλεσης νομοπαρασκευαστικού έργου και της
εκπροσώπησης της χώρας σε διεθνείς οργανισμούς.
β) Από μέλη του διδακτικού προσωπικού νομικών
τμημάτων Α.Ε.Ι., πλήρους ή μερικής απασχόλησης, με
βαθμό Λέκτορα, Επίκουρου ή Αναπληρωτή Καθηγητή,
που διαθέτουν τουλάχιστον πολύ καλή γνώση της αγ−
γλικής γλώσσας (ή γαλλικής, ή μίας τουλάχιστον γλώσ−
σας της ευρωπαϊκής ένωσης) και τα οποία αποσπώνται
στο Υπουργείο κατά παρέκκλιση κάθε άλλης σχετικής
με τη διαδικασία της απόσπασης διάταξης, με κοινή
απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης Διαφάνειας και
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Υπουργείο Παιδείας και
Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, η οποία
εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Τμήματος της Σχολής,
όπου ανήκουν και σχετική απόφαση του Πρύτανη.
Η απόσπαση των προσώπων που αναφέρονται στις
περιπτώσεις α΄ και β΄ γίνεται για χρονικό διάστημα δύο
(2) ετών, που μπορεί να παραταθεί για ένα ακόμη έτος,
σύμφωνα με όσα προβλέπονται παραπάνω.»

Άρθρο 88
Αντικατάσταση της παραγράφου 3
του άρθρου 11 του ν. 3038/2002
Η παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3038/2002, αντικαθίστα−
ται ως ακολούθως:
«Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,
που εκδίδεται μέσα σε δύο μήνες από την έναρξη ισχύος
του παρόντος νόμου, καθορίζεται η μηνιαία αποζημίω−
ση που χορηγείται στα μέλη του Ειδικού Δικαστηρίου
του άρθρου 99 του Συντάγματος για την εκδίκαση των
αγωγών κακοδικίας και, με διευρυμένη σύνθεση, των
διαφορών του άρθρου 88 του Συντάγματος, καθώς και
στον γραμματέα του.»

Άρθρο 89
Οι προθεσμίες που παρατάθηκαν με το άρθρο 37 του
ν. 3904/2010 (Α΄218) και τη με αριθμό 171/2.1.2012 (Β΄111)
κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Δικαιο−
σύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και
Προστασίας του Πολίτη παρατείνονται από τη λήξη
τους για ακόμα δύο έτη. Με απόφαση των παραπάνω
Υπουργών, οι προθεσμίες του προηγούμενου εδαφίου
μπορούν να παραταθούν μέχρι δύο (2) ακόμα έτη.

Άρθρο 90
Όπου στις κείμενες διατάξεις προβλέπεται, ως μέ−
λος των Επιτροπών επιλογής και συνέντευξης για την
πρόσληψη προσωπικού των κλάδων ΔΕ Φύλαξης και
ΔΕ Εξωτερικής Φρούρησης των Καταστημάτων Κράτη−
σης, ο Γενικός Διευθυντής Σωφρονιστικής Πολιτικής του
Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων, προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Σε περίπτωση ελλείψεως αυτού ως μέλος ορίζεται
ο νόμιμος αναπληρωτής του στα κύρια υπηρεσιακά κα−
θήκοντα».
Άρθρο 91
1. Η παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 2946/2001 αντικαθί−
σταται ως εξής:
«1. Τακτικοί υπάλληλοι και υπάλληλοι ιδιωτικού δικαί−
ου αορίστου χρόνου δημοσίων υπηρεσιών και νομικών
προσώπων δημοσίου δικαίου, που κατέχουν οργανικές
θέσεις και είναι σύζυγοι στρατιωτικών των Ενόπλων
Δυνάμεων, ένστολου προσωπικού της Ελληνικής Αστυ−
νομίας, του Πυροσβεστικού, Λιμενικού Σώματος –Ελλη−
νικής Ακτοφυλακής, καθώς και του προσωπικού των
Καταστημάτων Κράτησης, επιτρέπεται να αποσπώνται,
κατά παρέκκλιση των ισχυουσών διατάξεων, σε υπηρε−
σίες του στενού δημόσιου τομέα κατά προτεραιότητα
και σε περίπτωση έλλειψης υπηρεσιακών αναγκών σε
υπηρεσίες του ευρύτερου δημόσιου τομέα, στην περιοχή
που υπηρετεί ο σύζυγός τους.»

Άρθρο 92
Στην παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 3068/2002 προστίθε−
ται νέο εδάφιο ως εξής:
«Η ανωτέρω υποχρέωση για προσκόμιση εγγυητι−
κής επιστολής προκειμένου να εκτελεσθεί η δικαστική
απόφαση δεν ισχύει για τις απαιτήσεις εργαζομένων,
με δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου σχέση εργασίας, οι
οποίες προέρχονται από την εργασιακή τους σχέση».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η΄
ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 93
1. Στην παράγραφο 4 του άρθρου 495 του Κώδικα
Πολιτικής Δικονομίας μετά το εδάφιο α΄ προστίθεται
εδάφιο β΄, το οποίο έχει ως εξής:
«β. Σε περίπτωση που ασκήθηκε ένα ένδικο μέσο από ή
κατά περισσότερων διαδίκων κατατίθεται ένα παράβο−
λο από τους εκκαλούντες, αναιρεσείοντες ή αιτούντες».
2.Α. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 48 του Κώδικα
Ποινικής Δικονομίας μετά το εδάφιο α΄ προστίθεται
εδάφιο β΄ ως εξής:
«β. Σε περίπτωση που υποβλήθηκε μία έγκληση από
περισσότερους εγκαλούντες, κατατίθεται μόνο ένα πα−
ράβολο».
Β. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 322 του Κώδικα
Ποινικής Δικονομίας, μετά το εδάφιο β΄ προστίθεται
εδάφιο γ΄, το οποίο έχει ως εξής:
«γ. Σε περίπτωση που η προσφυγή ασκείται από πε−
ρισσότερους κατηγορουμένους, κατατίθεται μόνο ένα
παράβολο».
3. Στην παράγραφο 4 του άρθρου 142 του Κώδικα
Ποινικής Δικονομίας μετά τις περιπτώσεις 1 και 2 προ−
στίθεται περίπτωση 3 ως εξής:
«3. Στις αποφάσεις του Τριμελούς Εφετείου Πλημμε−
λημάτων, Μονομελούς Εφετείου Κακουργημάτων, Τριμε−
λούς Εφετείου Κακουργημάτων, Πενταμελούς Εφετείου
και Εφετείου Ανηλίκων:
α) όταν είναι αναβλητικές, εκτός εάν διατάσσουν ανα−
βολή για κρείσσονες αποδείξεις,
β) όταν κηρύσσεται απαράδεκτη η συζήτηση λόγω
ελλείψεως κλητεύσεως ή νομίμου κλητεύσεως του κα−
τηγορουμένου,
γ) όταν η έφεση απορρίπτεται ως ανυποστήρικτη κατ’
άρθρο 501 παράγραφος 1 του Κώδικα Ποινικής Δικο−
νομίας.»
4. Η παράγραφος 3 του άρθρου 349 του Κώδικα Ποι−
νικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής:
«Το δικαστήριο πριν διατάξει την αναβολή υποχρεού−
ται να ερευνήσει τη δυνατότητα διακοπής της δίκης για
δεκαπέντε το πολύ ημέρες, αιτιολογώντας συνοπτικά
ότι δεν μπορεί ο λόγος αναβολής να αντιμετωπισθεί
με διακοπή.»
5.Α. Η παρ. 1 του στοιχείου Β΄ (υπό τον τίτλο «Κλή−
ρωση των συνθέσεων») του άρθρου 17 του ν. 1756/1988
αντικαθίσταται ως εξής:
«Σε όσα Πρωτοδικεία και Εφετεία, καθώς και στις
αντίστοιχες Εισαγγελίες προβλέπεται οργανικός αριθ−
μός δεκαπέντε (15) τουλάχιστον δικαστών, οι συνθέσεις
των ποινικών δικαστηρίων καταρτίζονται με κλήρωση.
Στα Εφετεία Αθηνών, Πειραιώς και Θεσσαλονίκης, προ−
κειμένου να επιτευχθεί η επιτάχυνση της ποινικής δί−
κης, ορίζονται για μια διετία από την Ολομέλεια των
δικαστηρίων αυτών δικαστές, που θα προεδρεύουν
αποκλειστικά στα ποινικά δικαστήρια, με δυνατότητα
ανανέωσης της θητείας τους για δύο ακόμη έτη. Στους
πίνακες που καταρτίζονται από την Ολομέλεια, περι−
λαμβάνεται ο ανάλογος με τις ανάγκες του δικαστη−
ρίου αριθμός δικαστών, μεταξύ των οποίων γίνεται η
κλήρωση των τακτικών και αναπληρωματικών, κατά τις
επόμενες παραγράφους.»
Β. Η περίπτωση β΄ υπό τον τίτλο «Στο εφετείο», της
παραγράφου 3 του στοιχείου Β΄ (υπό τον τίτλο «Κλή−
ρωση των συνθέσεων») του άρθρου 17 του ν. 1756/1988
αντικαθίσταται ως εξής:
«των νεοτέρων προέδρων εφετών και των αρχαιο−
τέρων εφετών, μέχρι τον αναγκαίο αριθμό, ανάλογα
με τις ανάγκες του δικαστηρίου, από τους οποίους
κληρώνονται οι πρόεδροι των τριμελών και μονομελών
εφετείων».
Γ. Το στοιχείο Δ΄ υπό τον τίτλο «Κλήρωση προεδρευό−
ντων σε τριμελή πλημμελειοδικεία και ποινικά εφετεία»
του άρθρου 17 του ν. 1756/1988, όπως αυτό προστέθηκε
με το άρθρο 87 παρ. 2 του ν. 4055/2012, καταργείται.
Οι κληρώσεις που έχουν γίνει σύμφωνα με τις καταρ−
γούμενες διατάξεις εξακολουθούν να ισχύουν, μέχρις
ότου διενεργηθούν νέες κληρώσεις, σύμφωνα με τις
διατάξεις των παραγράφων 2 έως 12 του στοιχείου Β΄
του άρθρου 17 του ν. 1756/1988.
6. Μεταξύ δευτέρου και τρίτου εδαφίου της παρ. 2
του άρθρου 85 του ν. 1756/1988 προστίθεται νέο εδάφιο
ως εξής:
«Επίσης στην ατομική έκθεση επιθεώρησης του δικα−
στικού λειτουργού, γίνεται υποχρεωτικά ειδική μνεία
για το χειρισμό από αυτόν, σε οποιοδήποτε στάδιο
της ποινικής διαδικασίας, υποθέσεων του ν. 4022/2011,
υποθέσεων των οποίων η κυρία ανάκριση διενεργήθηκε
σύμφωνα με το άρθρο 29 του ΚΠΔ, ως και υποθέσεων
στις οποίες έχει εκδοθεί ένταλμα προσωρινής κράτησης
κατά του κατηγορουμένου. Οι παρατηρήσεις στην έκθε−
ση επιθεώρησης, για τον εν γένει χειρισμό των ως άνω
υποθέσεων και ειδικότερα ως προς την τήρηση από τον
δικαστικό λειτουργό των προθεσμιών που προβλέπονται
στο ν. 4022/2011 και στον ΚΠΔ για τη διενέργεια των
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 987
σχετικών δικαστικών πράξεων, συνιστούν ουσιαστικό
στοιχείο για την προαγωγή του στον επόμενο βαθμό.»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ΄
ΤΕΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 94
Τροποποίηση διατάξεων του ν. 3386/2005
1. Μετά την περίπτωση θ΄ της παρ. 1 του άρθρου 44
του ν. 3386/2005 (Α΄212) προστίθεται περίπτωση ι΄ ως
ακολούθως:
«ι. Πρόσωπα που παρακολουθούν εγκεκριμένα κατά
νόμο θεραπευτικό πρόγραμμα ψυχικής απεξάρτησης,
όπως τούτο αποδεικνύεται με έγγραφη βεβαίωση του
διευθυντή του προγράμματος».
2. Το εδάφιο στ΄ της παρ. 1 του άρθρου 44 του ν. 3386/
2005 αντικαθίσταται ως εξής:
«Η διάρκεια της αρχικής άδειας διαμονής των περι−
πτώσεων β΄, γ΄, δ΄, ζ΄ και ι΄ είναι ετήσια και μπορεί να
ανανεώνεται κάθε φορά για δύο (2) έτη εφόσον πλη−
ρούνται οι ίδιες προϋποθέσεις».
3. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 44 του
ν. 3386/2005 αντικαθίσταται ως εξής:
«Οι κάτοχοι άδειας διαμονής των περιπτώσεων α΄, β΄,
η΄ και ι΄, καθώς και όσοι αποκτούν άδεια διαμονής ως
σύζυγοι Ελλήνων πολιτών με βάση την περίπτωση θ΄
έχουν δικαίωμα να εργαστούν με σχέση εξαρτημένης
εργασίας ή να παρέχουν υπηρεσίες ή έργο».
4. Η παρ. 5 του άρθρου 44 του ν. 3386/2005 αντικα−
θίσταται ως εξής:
«5. Η άδεια διαμονής που χορηγείται στις περιπτώσεις
β΄, γ΄, δ΄, ε΄, στ΄ και ι΄ της παραγράφου 1 του παρόντος
άρθρου μπορεί να ανανεωθεί για έναν από τους λοιπούς
λόγους του νόμου αυτού, εφόσον εκλείψουν οι λόγοι
για τους οποίους εκδόθηκε.»

Άρθρο 95
Τροποποίηση διατάξεων του άρθρου 73
του ν. 2812/2000
Η παρ. 6 του άρθρου 73 του ν. 2812/2000 αντικαθί−
σταται ως εξής:
«6. Οι προϊστάμενοι διευθύνσεων, τμημάτων, αυτοτε−
λών γραφείων όλων των δικαστηρίων και εισαγγελιών
που έχουν άνω των δύο τμημάτων, καθώς και οι Επίτρο−
ποι του Ελεγκτικού Συνεδρίου που υπηρετούν σε Τομείς
που έχουν άνω της μίας υπηρεσίας, είναι δυνατόν να
παραμένουν στην αυτή διεύθυνση, τμήμα, αυτοτελές
γραφείο ή Υπηρεσία Επιτρόπου για μία τριετία και η
θητεία τους μπορεί να ανανεώνεται για μια επιπλέον
τριετία. Απαγορεύεται, όμως, να υπηρετούν συνεχώς
στην αυτή διεύθυνση, τμήμα, αυτοτελές γραφείο ή Υπη−
ρεσία Επιτρόπου καθ’ υπέρβαση των ανωτέρω τασσο−
μένων χρονικών ορίων.»

Άρθρο 96
Το πρώτο εδάφιο του άρθρου 6 του ν. 3917/2011 (Α΄ 22)
αντικαθίσταται ως εξής:
«Τα δεδομένα του άρθρου 5, τα οποία παράγονται ή
υφίστανται επεξεργασία κατά την κείμενη νομοθεσία,
αποθηκεύονται χωρίς υπαίτια καθυστέρηση για τους
σκοπούς του παρόντος Κεφαλαίου σε φυσικά μέσα,
τα οποία βρίσκονται αποκλειστικά μέσα στα όρια της
Ελληνικής Επικράτειας, εντός της οποίας και διατη−
ρούνται για τους σκοπούς του παρόντος Κεφαλαίου
επί 12 μήνες από την ημερομηνία της επικοινωνίας. Η
διατήρηση και η διαβίβαση των δεδομένων του άρθρου
5 γίνεται σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που ορίζονται
στα άρθρα 7 και 8.»

Άρθρο 97
Μεταβατικές διατάξεις Α΄ Μέρους
1. Οι διατάξεις του άρθρου 32 παράγραφος 2 στοιχείο
γ΄ καταλαμβάνουν και τις έως τη θέση σε ισχύ του
παρόντος τελεσθείσες πράξεις.
2. Μέχρι την έκδοση των κοινών υπουργικών αποφά−
σεων που προβλέπονται στα εδάφια δεύτερο και τρίτο
της παραγράφου 2 του άρθρου 58, τα κάθε είδους συμ−
βουλευτικά ή θεραπευτικά προγράμματα απεξάρτησης
που λειτουργούν στα σωφρονιστικά καταστήματα κατά
τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, εξακολουθούν να
λειτουργούν σύμφωνα με το νομοθετικό και κανονι−
στικό καθεστώς που διέπει τη λειτουργία τους και οι
βεβαιώσεις παρακολούθησης που εκδίδουν αποτελούν
πλήρη απόδειξη για την εφαρμογή των διατάξεων του
παρόντος και για κάθε νόμιμη χρήση. Όσοι κρατούμενοι
παρακολουθούν κατά τη θέση σε ισχύ του παρόντος
ειδικά συμβουλευτικά προγράμματα ή προγράμματα
απεξάρτησης δεν απαιτείται να παρακολουθήσουν προ−
γράμματα σωματικής αποτοξίνωσης.
3. Αναστέλλεται η εκτέλεση των καταδικαστικών απο−
φάσεων για πράξεις που προβλέπονται στο άρθρο 32
παράγραφος 1 του παρόντος, ακόμα και αμετακλήτων,
στις περιπτώσεις που αφορούν καταδικασθέντες που
έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία θεραπευτικό πρόγραμ−
μα απεξάρτησης, εφόσον οι πράξεις αυτές τελέστηκαν
πριν την εισαγωγή τους στο πρόγραμμα απεξάρτησης.
Η αναστολή χορηγείται με διάταξη του εισαγγελέα του
δικαστηρίου που εξέδωσε την καταδικαστική απόφα−
ση, για χρονικό διάστημα τριών ετών και υπό όρους
αντίστοιχους με τους προβλεπόμενους στο άρθρο 33
παράγραφος 1α.
4. Όσοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου
έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα ή αμετάκλητα σε ποινή
πρόσκαιρης κάθειρξης για εγκλήματα που προβλέπο−
νται στον παρόντα Κώδικα απολύονται υφ΄ όρον αν
έχουν συμπληρώσει το 1/3 πραγματικής έκτισης της
ποινής που τους επιβλήθηκε. Την απόλυσή τους διατάσ−
σει ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών του τόπου έκτισης
της ποινής.

Άρθρο 98
Μεταβατικές διατάξεις Β΄ Μέρους
1. Οι διατάξεις των άρθρων 61, 62, 82 και 94 παράγρα−
φοι 1 και 2 καταλαμβάνουν και τις εκκρεμείς υποθέσεις.
2. Κρατούμενοι για τους οποίους έγινε άρση της από−
λυσης λόγω αμετάκλητης καταδίκης σε ποινή φυλάκι−
σης έως ένα έτος, απολύονται με διάταξη του εισαγ−
γελέα πλημμελειοδικών του τόπου έκτισης της ποινής,
υπό τον όρο ανάκλησης.
3. Οι διευθυντές των καταστημάτων κράτησης υπο−
βάλλουν, μέσα σε πέντε ημέρες από τη δημοσίευση του
παρόντος νόμου, στον εισαγγελέα του τόπου έκτισης
της ποινής τους φακέλους των καταδίκων, οι οποίοι
πληρούν τις προϋποθέσεις της προηγουμένης παρα−
γράφου.

Άρθρο 99
Διατηρούμενες διατάξεις
Διατηρούνται σε ισχύ:
α) Οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 3459/
2006 (Α΄ 103) και των υπουργικών αποφάσεων που έχουν
εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 3 του άρθρου 1
του ν. 3459/2006.
β) Οι διατάξεις των άρθρων 58 και 61 του ν. 3459/2006.

Άρθρο 100
Καταργούμενες διατάξεις
1. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου κα−
ταργείται:
α) Ο ν. 3459/2006 (Α΄ 103), εκτός από τις διατάξεις
αυτού που αναφέρονται στο προηγούμενο άρθρο.
β) Το τρίτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 55
του Σωφρονιστικού Κώδικα (ν. 2776/1999), όπως αντικα−
ταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 3727/2008
(Α΄ 257).
γ) Κάθε άλλη διάταξη γενική ή ειδική που αντίκειται
στις ρυθμίσεις του παρόντος ή αφορά θέματα ρυθμι−
ζόμενα από τον παρόντα νόμο.
2. Η παράγραφος 8 του άρθρου 349 του Κώδικα Ποι−
νικής Δικονομίας καταργείται.
3. Η παρ. 1 του άρθρου 7β του ν. 3610/2007 (Α΄258)
καταργείται.

Άρθρο 101
1. Το άρθρο 261 του Αστικού Κώδικα αντικαθίσταται
ως εξής:
«Άσκηση αγωγής
1. Την παραγραφή διακόπτει η άσκηση της αγωγής. Η
παραγραφή που διακόπηκε με τον τρόπο αυτόν αρχίζει
και πάλι από την έκδοση τελεσίδικης απόφασης ή την
κατ’ άλλον τρόπο περάτωση της δίκης.
2. Στην περίπτωση που οι διάδικοι δεν επισπεύδουν
την πρόοδο της δίκης και εφόσον δεν προβλέπεται άλλη
προθεσμία για την ενέργεια διαδικαστικών πράξεων από
αυτούς, η παραγραφή αρχίζει και πάλι έξι μήνες μετά
την τελευταία διαδικαστική πράξη των διαδίκων ή του
δικαστηρίου. Στις περιπτώσεις αυτές η παραγραφή δι−
ακόπτεται εκ νέου εφόσον κάποιος διάδικος επισπεύσει
την πρόοδο της δίκης.
3. Η παρούσα διάταξη εφαρμόζεται και στις εκκρεμείς
υποθέσεις εφόσον δεν έχει εκδοθεί τελεσίδικη από−
φαση.»
2. Η παρ. 7 του άρθρου 77 του ν. 1756/1988, όπως αυτή
αντικαταστάθηκε με το άρθρο 8 του ν. 2993/2002, αντι−
καθίσταται ως εξής :
«7. Σε αρεοπαγίτη προάγεται πρόεδρος εφετών ύστε−
ρα από αίτησή του. Πρόεδρος εφετών, ο οποίος έχει
συμπληρώσει τριετία στο βαθμό του και του οποίου
δεν καθίσταται δυνατή η προαγωγή στο βαθμό του
αρεοπαγίτη αποκλειστικά και μόνο λόγω ανυπαρξί−
ας κενής οργανικής θέσης, μπορεί, τρεις μήνες πριν
από την αποχώρησή του από το δικαστικό σώμα λόγω
ορίου ηλικίας, να υποβάλει αίτηση προαγωγής του σε
προσωποπαγή θέση αρεοπαγίτη. Επί της αιτήσεώς του
αποφαίνεται το ανώτατο δικαστικό συμβούλιο και σε
περίπτωση προαγωγής του αυτός παραμένει στη θέση
του μέχρι την αποχώρησή του, χωρίς η προαγωγή του
στην προσωποπαγή αυτή θέση να θεμελιώνει οποιοδή−
ποτε μισθολογικής, συνταξιοδοτικής ή άλλης φύσεως
δικαίωμα αυτού.»
3. Η παρ. 8 του άρθρου 77 του ν. 1756/1988 , όπως
αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 4 του ν. 3472/2006,
αντικαθίσταται ως εξής :
«8. Σε αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου προάγεται
εισαγγελέας εφετών , ύστερα από αίτησή του. Εισαγ−
γελέας εφετών, ο οποίος έχει συμπληρώσει τριετία στο
βαθμό του και του οποίου δεν καθίσταται δυνατή η
προαγωγή στο βαθμό του αντεισαγγελέα του Αρείου
Πάγου αποκλειστικά και μόνο λόγω ανυπαρξίας κενής
οργανικής θέσης, μπορεί, τρεις μήνες πριν από την απο−
χώρησή του από το δικαστικό σώμα, λόγω ορίου ηλικίας,
να υποβάλει αίτηση προαγωγής του σε προσωποπαγή
θέση αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Επί της αιτήσε−
ώς του αποφαίνεται το ανώτατο δικαστικό συμβούλιο
και σε περίπτωση προαγωγής του αυτός παραμένει στη
θέση του μέχρι την αποχώρησή του, χωρίς η προαγω−
γή του στην προσωποπαγή αυτή θέση να θεμελιώνει
οποιοδήποτε μισθολογικής, συνταξιοδοτικής ή άλλης
φύσεως δικαίωμα αυτού.»
4. Υπερωριακή απασχόληση υπαλλήλων Καταστημά−
των Κράτησης
α) Ο αριθμός των ωρών νυχτερινής απασχόλησης ερ−
γάσιμων ημερών και νυχτερινής και ημερήσιας απασχό−
λησης κατά τις Κυριακές και εξαιρέσιμες ημέρες, προς
συμπλήρωση της υποχρεωτικής εβδομαδιαίας εργασίας
και καθ’ υπέρβαση της εβδομαδιαίας υποχρεωτικής ερ−
γασίας για το προσωπικό που υπηρετεί εντός των Κα−
ταστημάτων Κράτησης και της υπηρεσίας Εξωτερικής
Φρούρησης αυτών, καθώς και της κατανομής αυτών,
κατά το χρονικό διάστημα από 1.1.2012 έως 6.8.2012 και
1.10.2012 έως 31.12.2012, δύναται να καθορισθεί με κοινή
απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης,
Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η εν λόγω
δαπάνη των δεδουλευμένων θα καλυφθεί από πιστώσεις
του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρω−
πίνων Δικαιωμάτων και του Υπουργείου Οικονομικών,
και πάντως μέχρι του ύψους της υποχρέωσης που είχε
αναλάβει ο φορέας κατά το οικονομικό έτος 2012 για
το σκοπό αυτόν.
β) Ο αριθμός των ωρών απογευματινής υπερωρια−
κής εργασίας στο προσωπικό που υπηρετεί εντός των
Καταστημάτων Κράτησης και στην Υπηρεσία Εξωτερι−
κής Φρούρησης αυτών, κατά το χρονικό διάστημα από
1.1.2012 έως 28.2.2012, 1.4.2012 έως 12.7.2012, 1.10.2012 έως
13.11.2012 και 1.12.2012 έως 20.12.2012, δύναται να καθορι−
σθεί με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η εν λόγω δαπάνη των δεδουλευμένων θα καλυφθεί από
πιστώσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Υπουργείου Οικονομι−
κών, και πάντως μέχρι του ύψους της υποχρέωσης που
είχε αναλάβει ο φορέας κατά το οικονομικό έτος 2012
για το σκοπό αυτόν.
5. Εργασία υπαλλήλων Καταστημάτων Κράτησης πέ−
ραν του πενθημέρου
α) Η ωριαία αμοιβή για εργασία πέραν του πενθημέρου
του προσωπικού φρούρησης που υπηρετεί εντός των
Καταστημάτων Κράτησης και της Υπηρεσίας Εξωτε−
ρικής φρούρησης, καθορίζεται ίση με την αμοιβή της
παραγράφου 3 περίπτωση γ’ υποπεριπτώσεις αα΄ και
ββ΄ του άρθρου 20 του ν. 4024/2011.
β) Ο αριθμός των ωρών για εργασία πέραν του πεν−
θημέρου του προσωπικού φρούρησης που υπηρετεί
εντός των Καταστημάτων Κράτησης και της Υπηρεσίας
Εξωτερικής Φρούρησης, κατά το χρονικό διάστημα από
1.1.2012 έως 31.12.2012 δύναται να καθορισθεί με κοινή
απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης,
Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η εν λόγω
δαπάνη θα καλυφθεί από πιστώσεις του Υπουργείου
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
και του Υπουργείου Οικονομικών, και πάντως μέχρι του
ύψους της υποχρέωσης που είχε αναλάβει ο φορέας
κατά το οικονομικό έτος 2012 για το σκοπό αυτόν.

Άρθρο 102
1. Μετά το άρθρο 182 του Π.Κ. προστίθεται άρθρο
182Α ως εξής:
«Με φυλάκιση από ένα έως τρία έτη τιμωρείται ο κατη−
γορούμενος, ο οποίος παραβιάζει τους περιοριστικούς
όρους που του έχουν επιβληθεί με δικαστική απόφαση ή
με βούλευμα, ως προς την ελευθερία διαμονής και άλλες
υποχρεώσεις του, σε υποθέσεις για τις κακουργηματι−
κού χαρακτήρα αξιόποινες πράξεις της εγκληματικής
οργάνωσης, τρομοκρατικών πράξεων, πορνογραφίας
ανηλίκων, νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές
δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρα−
τίας, εφόσον έχει αρχίσει η εκδίκαση της υπόθεσης στο
ακροατήριο και δεν έχει αυτή περατωθεί. Η ποινή που
επιβάλλεται στον παραβιάσαντα τους όρους φυγόδικο
κατηγορούμενο, δεν μετατρέπεται, ούτε αναστέλλεται
και η τυχόν ασκηθείσα έφεση, σε κάθε περίπτωση, δεν
έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα.»
2. Η παράγραφος 2 του άρθρου 214Β του Κώδικα Πο−
λιτικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Σε κάθε πρωτοδικείο και εφετείο ορίζονται, για
δύο έτη, με δυνατότητα ανανέωσης για ένα επιπλέον
έτος, ένας ή περισσότεροι από τους υπηρετούντες προ−
έδρους πρωτοδικών και εφετών ή από τους αρχαιότε−
ρους πρωτοδίκες και εφέτες, ως μεσολαβητές μερικής
ή πλήρους απασχόλησης.»
3. Στο τέλος του εδαφίου γ΄ της παραγράφου 5 του
άρθρου 270 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, προστί−
θενται οι λέξεις: «χωρίς την παρουσία γραμματέα».
4. Η παράγραφος 2 του άρθρου 260 του Κώδικα Πο−
λιτικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Η για οποιονδήποτε τρόπο ματαίωση της συζήτη−
σης της υπόθεσης αποτελεί διαδικαστική πράξη του
δικαστηρίου.»
5. Στο άρθρο 248 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας
προστίθεται παράγραφος 5 ως εξής:
«Αν ο ανακριτής έχει εκδώσει κατά του κατηγορου−
μένου ένταλμα προσωρινής κράτησης, οφείλει να πε−
ρατώσει την κυρία ανάκριση μέσα σε τέσσερις μήνες
αφότου η δικογραφία περιήλθε σε αυτόν. Η προθεσμία
αυτή σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να παραταθεί
εφάπαξ για σαράντα ακόμη ημέρες, με αιτιολογημένο
σε κάθε περίπτωση βούλευμα του αρμόδιου δικαστικού
συμβουλίου, στο οποίο ο ανακριτής απευθύνεται πριν
από τη συμπλήρωση της ως άνω προθεσμίας. Αν ο
εισαγγελέας παραγγείλει ή το αρμόδιο δικαστικό συμ−
βούλιο διατάξει συμπληρωματική ανάκριση, ο ανακριτής
οφείλει να την περατώσει μέσα σε τριάντα ημέρες,
αφότου η δικογραφία περιήλθε σε αυτόν.»
6. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 308 του Κώδικα Ποι−
νικής Δικονομίας προστίθεται εδάφιο πέμπτο ως εξής:
«Ο εισαγγελέας, εφόσον στη δικογραφία που του δια−
βιβάστηκε από τον ανακριτή μετά το πέρας της κύριας
ανάκρισης υπάρχουν κατηγορούμενοι κατά των οποίων
έχει εκδοθεί ένταλμα προσωρινής κράτησης, οφείλει
εντός μηνός να υποβάλει πρόταση στο συμβούλιο, για
να παύσει οριστικά ή προσωρινά η δίωξη ή για να πα−
ραπεμφθεί ο κατηγορούμενος στο ακροατήριο ή για να
μην απαγγελθεί κατηγορία εναντίον του.»
7. Στο άρθρο 313 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας
προστίθεται δεύτερο εδάφιο ως εξής:
«Αν κατά του κατηγορουμένου έχει εκδοθεί ένταλμα
προσωρινής κράτησης, το σχετικό βούλευμα του συμ−
βουλίου εκδίδεται υποχρεωτικά εντός τριάντα ημερών
από την υποβολή σε αυτό της πρότασης του εισαγ−
γελέα.»
8. Στο άρθρο 314 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας
προστίθεται τρίτο εδάφιο ως εξής:
«Στις υποθέσεις στις οποίες ο κατηγορούμενος
κρατείται προσωρινά, ο αρμόδιος εισαγγελέας ορίζει
υποχρεωτικά δικάσιμο κατ’ απόλυτη προτεραιότητα,
σε χρόνο που δεν απέχει περισσότερο από σαράντα
ημέρες από τη διαβίβαση σε αυτόν των εγγράφων. Εφό−
σον ασκηθεί έφεση, η υπόθεση εισάγεται κατ’ απόλυτη
προτεραιότητα στο αρμόδιο δευτεροβάθμιο δικαστήριο
και ορίζεται δικάσιμος από τον αρμόδιο εισαγγελέα
σε χρόνο που δεν απέχει περισσότερο από σαράντα
ημέρες από τη διαβίβαση σε αυτόν των εγγράφων.»
9. Η παράγραφος 2 του άρθρου 551 του Κώδικα Ποι−
νικής Δικονομίας, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το
άρθρο 35 του ν. 4055/2012, αντικαθίσταται ως εξής:
«Αν στις καταδίκες που απαγγέλθηκαν η κατά την
επόμενη παράγραφο ποινή βάσης επιβλήθηκε από το
τριμελές ή μονομελές πλημμελειοδικείο, αρμόδιο για
να καθορίσει τη συνολική ποινή που πρέπει να εκτιθεί
είναι το μονομελές πλημμελειοδικείο. Αν οι καταδίκες
απαγγέλθηκαν από το πταισματοδικείο, αρμόδιο για τον
καθορισμό της συνολικής ποινής είναι το δικαστήριο
αυτό. Σε κάθε άλλη περίπτωση αρμόδιο για τον καθορι−
σμό της συνολικής ποινής είναι το Μονομελές Εφετείο.»
10. Στην περίπτωση 1 της υποπαραγράφου Ζ.4 της
παραγράφου Ζ του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012,
όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 6 του άρθρου
5 της από 19.11.2012 ΠΝΠ, όπως έχει κυρωθεί, μετά τη
φράση «κατ’ εφαρμογή του παρόντος νόμου», προστί−
θεται εδάφιο ως εξής:
«Επίσης, η παρούσα διάταξη δεν καταλαμβάνει τους
υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου της
κατηγορίας ΔΕ των ειδικοτήτων Διοικητικού, Διοικητι−
κού − Λογιστικού, Διοικητικού Οικονομικού και Διοικητι−
κών Γραμματέων, οι οποίοι κατέχουν θέση στο Πανεπι−
στήμιο Αιγαίου, στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου
και στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και υπηρετούν σε
υπηρεσίες των ως άνω φορέων, που εδρεύουν στα νη−
σιά. Οι ως άνω υπάλληλοι επιστρέφουν στη θέση τους
από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, εκτός εάν
έχουν ήδη υποβάλει αίτηση για μετάταξη, στο πλαίσιο
της διαδικασίας που ορίζει η διάταξη του εδαφίου γ’ της
περίπτωσης 1 της υποπαρ. Ζ.1 της παρ. Ζ του άρθρου
πρώτου του ν. 4093/2012, και δεν υποβάλουν στο φο−
ρέα προέλευσής τους γραπτή δήλωση ανάκλησης της
ανωτέρω αίτησης εντός προθεσμίας πέντε (5) ημερών
από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.»

Άρθρο 103
Η παρ. 3Α του άρθρου 6 του ν. 3086/2002 (Α΄ 324), η
οποία προστέθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 16 του
ν. 4110/2013 (Α΄ 17), τροποποιείται ως εξής:
«3Α. Σε εθνικές και διεθνείς διαιτησίες οι οποίες αφο−
ρούν συμβάσεις που καταρτίζονται με το Δημόσιο ή με
κρατικά νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου,
που συγκροτούνται και λειτουργούν για την εξυπηρέτη−
ση δημοσίου συμφέροντος, διαιτητής, από πλευράς Δη−
μοσίου, ορίζεται μόνο ανώτατος δικαστικός λειτουργός
ή ανώτατος λειτουργός του Νομικού Συμβουλίου του
Κράτους ή καθηγητής Ανωτάτης Σχολής ή δικηγόρος
παρ’ Αρείω Πάγω.»

Άρθρο 104
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσί−
ευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν
ορίζεται διαφορετικά στις επιμέρους διατάξεις.
Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως
νόμου του Κράτους.

Αθήνα, 19 Μαρτίου 2013

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ
ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΑΝΙΤΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ
ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΡΟΥΤΣΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΥΚΟΥΡΕΝΤΖΟΣ
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ
ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΥ
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΡΟΥΠΑΚΙΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ−ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΟΥΣΟΥΡΟΥΛΗΣ

Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.
Αθήνα, 20 Μαρτίου 2013

Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΡΟΥΠΑΚΙΩΤΗΣ
_______________________________________
ΠΡΟΣΘΕΤΩ 2015

Άρθρο 06 – Τροποποιήσεις στη νομοθεσία για τα ναρκωτικά

1. Οι περιπτώσεις α΄ και β΄ του άρθρου 31 Ν. 4139/2013 αντικαθίστανται ως εξής:
«α) Εάν ο κατηγορούμενος δηλώσει ότι επιθυμεί να παρακολουθήσει θεραπευτικό πρόγραμμα σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης, αναγνωρισμένου κατά το άρθρο 51 του παρόντος νόμου οργανισμού, ο ανακριτής με σύμφωνη γνώμη του εισαγγελέα μπορεί αυτοτελώς ή αντί της προσωρινής κράτησης να επιβάλει ως περιοριστικό όρο την εισαγωγή του σε αντίστοιχο θεραπευτικό πρόγραμμα απεξάρτησης.
β) Σε περίπτωση επιβολής προσωρινής κράτησης ο κατηγορούμενος δύναται να δηλώσει στο κατά το άρθρο 10 του Σωφρονιστικού Κώδικα Συμβούλιο της Φυλακής ότι επιθυμεί να παρακολουθήσει ειδικό πρόγραμμα απεξάρτησης αναγνωρισμένου κατά το άρ. 51 του παρόντος νόμου οργανισμού εντός θεραπευτικών ή ειδικών καταστημάτων κράτησης ή καταστημάτων κράτησης ή τμημάτων αυτών όπου λειτουργεί τέτοιο. Για το σκοπό αυτόν συμμετέχει σε πρόγραμμα διάγνωσης και σωματικής αποτοξίνωσης διάρκειας από μία έως τρείς εβδομάδες, ανάλογα προς τις ανάγκες του, όπως κρίνεται από τον υπεύθυνο του σχετικού προγράμματος. Ειδική επιτροπή οριζόμενη από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αποτελούμενη από το ως άνω Συμβούλιο Φυλακής, στη σύνθεση του οποίου προστίθεται ο υπεύθυνος του προγράμματος σωματικής αποτοξίνωσης ή ο υπεύθυνος του προγράμματος ψυχολογικής απεξάρτησης του καταστήματος κράτησης, αφού διαπιστώσει την επιτυχή ολοκλήρωση της παραπάνω φάσης, παρέχει τη δυνατότητα στον κατηγορούμενο να παρακολουθήσει ειδικό πρόγραμμα ψυχολογικής απεξάρτησης. Το άρθρο 34 παρ. 3 του παρόντος εφαρμόζεται αναλόγως. Ο χρόνος παραμονής στα ανωτέρω αναφερόμενα καταστήματα υπολογίζεται ως χρόνος προσωρινής κράτησης ή σε περίπτωση καταδίκης σε ποινή κατά της ελευθερίας ως χρόνος έκτισης της ποινής».
2. Το άρθρο 32 παρ. 1 αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Σε περίπτωση εγκλημάτων που αναφέρονται στο άρθρο 31 εκτός των εγκλημάτων του άρθρου 23 και εκτός των εγκλημάτων που προβλέπονται στα άρθρα 187Α, 299, 310 παρ. 3, 311, 322, 323, 324, 336 και 380 παρ. 2 του Ποινικού Κώδικα, εφόσον αυτά έχουν τελεστεί από πρόσωπο που συμμετέχει σε πρόγραμμα σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης αναγνωρισμένων κατ’ άρθρο 51 οργανισμών, τότε
α) Ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών, μπορεί με αιτιολογημένη διάταξή του και με έγκριση του εισαγγελέα εφετών να αναβάλει για ορισμένο χρόνο την άσκηση ποινικής δίωξης, η οποία μπορεί να παρατείνεται, αν λαμβάνει γνώση από έκθεση ή και εκθέσεις του διευθυντή προγράμματος σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης αναγνωρισμένων κατ’ άρθρο 51 του παρόντος νόμου οργανισμών, ότι ο δράστης έχει προσέλθει οικειοθελώς και καταβάλλει σοβαρές προσπάθειες για την απεξάρτησή του. Αν ο δράστης ολοκληρώσει με επιτυχία το θεραπευτικό πρόγραμμα, σύμφωνα με έγγραφη βεβαίωση και έκθεση του διευθυντή του προγράμματος, το συμβούλιο πλημμελειοδικών, μπορεί να απόσχει οριστικά από την ποινική δίωξη, εφόσον η τελευταία θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την επανένταξή του στην κοινωνική ζωή. Τα στοιχεία που αναφέρονται στις παραπάνω εκθέσεις του διευθυντή θεραπευτικού προγράμματος είναι απόρρητα και απαγορεύεται η ανακοίνωσή τους σε οποιονδήποτε άλλον εκτός από τον ίδιο το χρήστη ναρκωτικών, που υποβλήθηκε σε θεραπεία, επί ανηλίκου δε στον έχοντα την επιμέλεια. Το ευεργέτημα των προηγούμενων εδαφίων παρέχεται μία μόνο φορά.
β) Ο αρμόδιος εισαγγελέας αναστέλλει με διάταξή του την ισχύ εντάλματος σύλληψης προσώπου, που παρακολουθεί θεραπευτικό πρόγραμμα σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης αναγνωρισμένων κατ’ άρθρο 51 του παρόντος νόμου οργανισμών, εάν το ένταλμα αυτό αφορά εγκλήματα που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο και φέρονται ότι τελέστηκαν πριν από την εισαγωγή του διωκομένου στο παραπάνω πρόγραμμα. Στην περίπτωση που έχει διατηρηθεί η ισχύς του με σύμφωνη γνώμη του προέδρου εφετών ή με βούλευμα, τότε για την αναστολή αποφασίζει το συμβούλιο ενώπιον του οποίου εκκρεμεί η κατηγορία.
γ) Το δικαστήριο που εξέδωσε την οριστική, τελεσίδικη ή αμετάκλητη απόφαση αναστέλλει την εκτέλεση των στερητικών της ελευθερίας και των χρηματικών ποινών, προσώπου που παρακολουθεί θεραπευτικό πρόγραμμα σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης αναγνωρισμένου κατά το άρθρο 51 οργανισμού εκτός σωφρονιστικών καταστημάτων μέχρι την ολοκλήρωσή του, εάν οι ποινές αυτές αφορούν πράξεις που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο και τελέστηκαν πριν από την εισαγωγή του διωκομένου στο θεραπευτικό πρόγραμμα, εφόσον βεβαιώνεται από τον υπεύθυνο αυτού του προγράμματος η συνεπής παρακολούθησή του εκ μέρους του διωκομένου. Η αναστολή αυτή χορηγείται υπό τον όρο συνέχισης της παρακολούθησης και ολοκλήρωσης του προγράμματος απεξάρτησης και ανακαλείται σε περίπτωση παραβίασης των όρων αυτών.
Με τις ίδιες προϋποθέσεις και με διάταξη του αρμόδιου εισαγγελέα αναστέλλεται προσωρινά η εκτέλεση των ανωτέρω ποινών έως ότου εκδοθεί η απόφαση του δικαστηρίου επί της αίτησης αναστολής εκτέλεσης που υποβάλλεται κατά το προηγούμενο εδάφιο.
Εάν για οποιονδήποτε λόγο έχει χωρήσει βεβαίωση της χρηματικής ποινής και των εξόδων, με απόφαση του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας (ΔΟΥ), αναστέλλεται υποχρεωτικά η λήψη κάθε δυσμενούς ατομικού μέτρου και κάθε μέτρου αναγκαστικής είσπραξης της συναφούς οφειλής ως και κάθε τοκογονία ή προσαύξηση του βεβαιωθέντος ποσού. Για την εφαρμογή της διάταξης του προηγούμενου εδαφίου επιμελείται, κατόπιν αιτήσεως του καταδικασθέντος, ο αρμόδιος εισαγγελέας εκτέλεσης ποινών του δικαστηρίου που εξέδωσε την περί αναστολής απόφαση, ή σε περίπτωση που δεν εξεδόθη τέτοια, ο αρμόδιος εισαγγελέας εκτέλεσης ποινών του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση, η οποία επέβαλε την χρηματική ποινή και τα έξοδα, ενημερώνοντας εγγράφως τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ. Εάν η αναστολή ανακληθεί, ο εισαγγελέας εκτέλεσης ποινών ενημερώνει σχετικά τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ. Στην περίπτωση αυτή η αναστολή των δυσμενών ατομικών μέτρων και των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης της συναφούς οφειλής ανακαλείται και συνεχίζονται η τοκογονία ή οι προσαυξήσεις του βεβαιωθέντος ποσού. Το παραπάνω ισχύει και στην περίπτωση του άρθρου 33 παράγραφος 1 περίπτωση α΄».
3. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 32 του ν. 4139/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Σε δράστη που κατηγορείται για εγκλήματα της παρ. 1 και απέκτησε την έξη της χρήσης ναρκωτικών ουσιών, την οποία δεν μπορεί να αποβάλει με τις δικές του δυνάμεις εφόσον έχει ενταχθεί σε θεραπευτικό πρόγραμμα σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης αναγνωρισμένου κατ’ άρθρο 51 του παρόντος νόμου οργανισμού: »
4. Το πρώτο εδάφιο και το στοιχείο α΄ της παρ. 1 του άρθρου 33 ν. 4139/2013 αντικαθίστανται ως εξής:
«1. Μετά την ολοκλήρωση με επιτυχία θεραπευτικού προγράμματος σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης αναγνωρισμένου κατ’ άρθρο 51 του παρόντος νόμου οργανισμού, που πιστοποιείται εγγράφως από τον επιστημονικό διευθυντή του οικείου προγράμματος:
α) Ανεξάρτητα από τους όρους που θέτουν οι διατάξεις των άρθρων 99 και επόμενα του Ποινικού Κώδικα, στερητικές της ελευθερίας ποινές και χρηματική ποινή που επιβλήθηκαν για εγκλήματα από τα αναφερόμενα στο άρθρο 32 παρ. 1 και τελέστηκαν πριν από την εισαγωγή του στο θεραπευτικό πρόγραμμα αναγνωρισμένων κατ’ άρθρο 51 του παρόντος νόμου οργανισμού, αναστέλλονται υποχρεωτικά για ορισμένο διάστημα, που δεν μπορεί να είναι κατώτερο από τρία (3) και ανώτερο από έξι (6) έτη, σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται από το δικαστήριο, οι οποίοι πρέπει να σχετίζονται με τη διαπίστωση της διατήρησης της απεξάρτησης. Όσοι έχουν καταδικαστεί μπορούν να υποβάλουν σχετική αίτηση αναστολής στο δικαστήριο που εξέδωσε την οριστική, τελεσίδικη ή αμετάκλητη απόφαση. Η παραπάνω αναστολή ανακαλείται μόνο αν δεν τηρηθούν οι όροι της απόφασης. Εάν η αναστολή δεν ανακληθεί η ποινή που είχε ανασταλεί θεωρείται σαν να μην είχε επιβληθεί».
5. Η παρ. 2 του άρθρου 33 ν. 4139/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Όποιος έχει βεβαίωση ολοκλήρωσης προγράμματος απεξάρτησης αναγνωρισμένου κατά το άρ. 51 του παρόντος νόμου οργανισμού θεωρείται ότι κατά την εισαγωγή του για θεραπεία και τουλάχιστον πέντε έτη από αυτήν είχε αποκτήσει την έξη της χρήσης ναρκωτικών ουσιών».
6. Το άρθρο 34 Ν. 4139/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Αν καταδικαστεί για πράξη του άρθρου 32 παρ. 1 δράστης που κρίθηκε ως εξαρτημένος και δηλώνει ότι επιθυμεί να συμμετάσχει σε θεραπευτικό πρόγραμμα σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης αναγνωρισμένου κατά το άρ. 51 του παρόντος νόμου οργανισμού, διατάσσεται η εισαγωγή του σε θεραπευτικό ή ειδικό κατάστημα κράτησης ή σε κατάστημα κράτησης ή σε τμήμα αυτού στο οποίο λειτουργεί τέτοιο πρόγραμμα, όπου συμμετέχει σε πρόγραμμα διάγνωσης και σωματικής αποτοξίνωσης διάρκειας από μία έως τρείς εβδομάδες, ανάλογα με τις ανάγκες του, όπως κρίνεται από τον υπεύθυνο του σχετικού θεραπευτικού προγράμματος. Η ειδική επιτροπή της περ. β’ του άρθρου 31, αφού διαπιστώσει την επιτυχή ολοκλήρωση της παραπάνω φάσης, παρέχει τη δυνατότητα στον κρατούμενο να παρακολουθήσει ειδικό συμβουλευτικό πρόγραμμα ψυχολογικής απεξάρτησης. Ο χρόνος παραμονής στα ανωτέρω καταστήματα υπολογίζεται ως χρόνος έκτισης της ποινής».
2. Εάν κρατούμενος για οποιαδήποτε αξιόποινη πράξη ισχυριστεί ότι είναι εξαρτημένος από ναρκωτικά, δηλώνοντας παράλληλα ότι επιθυμεί να συμμετάσχει σε πρόγραμμα απεξάρτησης, διατάσσεται από την ειδική επιτροπή της περ. β’ του άρθρου 31 η συμμετοχή του σε πρόγραμμα διάγνωσης και σωματικής αποτοξίνωσης εντός σωφρονιστικού καταστήματος, αναγνωρισμένου κατ’ άρθρο 51 του παρόντος νόμου οργανισμού, διάρκειας από μία έως τρείς εβδομάδες, ανάλογα προς τις ανάγκες του, όπως κρίνεται από τον υπεύθυνο του σχετικού προγράμματος. Η ανωτέρω επιτροπή, αφού διαπιστώσει την επιτυχή ολοκλήρωση της παραπάνω φάσης, παρέχει κάθε δυνατότητα στον κρατούμενο, που διαγιγνώσκεται ως ψυχολογικά εξαρτημένος από τη χρήση ναρκωτικών, να παρακολουθήσει ειδικό πρόγραμμα ψυχολογικής απεξάρτησης που λειτουργεί εντός του σωφρονιστικού καταστήματος.
3. Εάν σε κατάστημα κράτησης εφαρμόζεται θεραπευτικό πρόγραμμα σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης αναγνωρισμένων κατ’ άρθρο 51 του παρόντος νόμου οργανισμού, ο κρατούμενος που το παρακολουθεί δεν μετάγεται σε άλλο κατάστημα για όσο διαρκεί η συστηματική παρακολούθηση εκ μέρους του, εκτός εάν παραγγελθεί η μεταγωγή του για λόγους σχετικούς με την ομαλή λειτουργία του καταστήματος κράτησης ή δικαστικούς, οπότε επαναμετάγεται μετά την έκλειψη αυτής της αιτίας. Σε περίπτωση μεταγωγής για λόγους σχετικούς με την ομαλή λειτουργία του καταστήματος κράτησης (άρθρα 72 περ. δ΄ και 76 του Ν. 2776/1999, Α΄ 299) προτιμάται κατάστημα όπου αναπτύσσεται εγκεκριμένο συμβουλευτικό πρόγραμμα, εκτός αν επιβάλλεται η μεταγωγή για σοβαρούς λόγους σε άλλο. Όποιος κρατούμενος έχει κριθεί ως εξαρτημένος κατά τα οριζόμενα παραπάνω και επιθυμεί να παρακολουθήσει θεραπευτικό πρόγραμμα ψυχολογικής απεξάρτησης, πρέπει να διευκολύνεται ή να μετάγεται σε φυλακή όπου λειτουργεί σχετικό πρόγραμμα και παραμένει αν το παρακολουθεί συστηματικά, εφόσον οι εκάστοτε διαθέσιμοι χώροι το επιτρέπουν.»
7. Το άρθρο 35 του Ν. 4139/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Όποιος έχει καταδικαστεί για εγκλήματα που αναφέρονται στο άρθρο 32 παράγραφος 1 σε στερητική της ελευθερίας ποινή και την εκτίει στη φυλακή, αν παρακολούθησε εκεί πρόγραμμα σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης αναγνωρισμένου κατά το άρ. 51 οργανισμού, όπως πιστοποιείται εγγράφως από τον υπεύθυνο του οικείου προγράμματος, μπορεί να απολυθεί με βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών του τόπου έκτισης της ποινής και πριν από τη συμπλήρωση του χρόνου που ορίζεται στα άρθρα 105 και επόμενα του Ποινικού Κώδικα, με τον όρο παρακολούθησης αντίστοιχου προγράμματος ολοκλήρωσης της απεξάρτησης. Οι υπεύθυνοι του προγράμματος έχουν την υποχρέωση να ενημερώνουν την πρώτη ημέρα κάθε δεύτερου μήνα τη δικαστική αρχή και να συμπληρώνουν ειδικό δελτίο, στο οποίο αναφέρεται ρητά η συνεχής παρακολούθηση, η συναφής πρόοδος, η σταθεροποίηση και η επιτυχής ολοκλήρωση του. Η αδικαιολόγητη διακοπή της παρακολούθησης του προγράμματος αναφέρεται άμεσα στον αρμόδιο εισαγγελέα πλημμελειοδικών και το συμβούλιο πλημμελειοδικών προχωρεί σε ανάκληση της απόλυσης.
2. Όποιος καταδικάσθηκε σε ποινή φυλάκισης για οποιοδήποτε έγκλημα και υποβάλλεται σε θεραπευτικό πρόγραμμα σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης αναγνωρισμένου κατά το άρ. 51 του παρόντος νόμου οργανισμού, μπορεί με βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών του τόπου της κράτησης, ύστερα από γνώμη της οικείας ειδικής επιτροπής του άρθρου 31 στοιχείο β΄, να απολυθεί υπό όρο και πριν από τη συμπλήρωση του χρόνου που ορίζεται στα άρθρα 105 και επόμενα του Π.Κ., εφόσον το παρακολούθησε με επιτυχία. Το συμβούλιο μπορεί να επιβάλει στον απολυόμενο την υποχρέωση να εμφανίζεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε ειδικό θεραπευτικό κατάστημα απεξάρτησης και να υποβάλλεται σε εξετάσεις. Αν από αυτές αποδειχθεί ότι ξανάρχισε τη χρήση ναρκωτικών ή αν αρνείται ή παραλείπει να εξετάζεται, το ειδικό θεραπευτικό κατάστημα υποχρεούται να ειδοποιεί τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών, οπότε ανακαλείται η απόλυση με βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών.
3. Ο χρόνος παραμονής στο εγκεκριμένο κατά νόμο θεραπευτικό πρόγραμμα απεξάρτησης σε κάθε περίπτωση θεωρείται ως χρόνος έκτισης ποινής.
4. Εφόσον εκείνος που καταδικάστηκε έχει απολυθεί υπό όρο, ύστερα από επιτυχή παρακολούθηση εγκεκριμένου θεραπευτικού προγράμματος απεξάρτησης, η καταδικαστική απόφαση για εγκλήματα που αναφέρονται στο άρθρο 32, καθώς και το βούλευμα που διατάσσει την απόλυση κατά τις προηγούμενες παραγράφους αναγράφεται μόνο στα αντίγραφα ποινικού μητρώου που προορίζονται για δικαστική χρήση.
5. Σε περίπτωση που ο απολυθείς παρακολουθεί θεραπευτικό πρόγραμμα, εάν για οποιονδήποτε λόγο έχει χωρήσει βεβαίωση της χρηματικής ποινής και των εξόδων, με απόφαση του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας (ΔΟΥ), αναστέλλεται υποχρεωτικά η λήψη κάθε δυσμενούς ατομικού μέτρου και κάθε μέτρου αναγκαστικής είσπραξης της συναφούς οφειλής ως και κάθε τοκογονία ή προσαύξηση του βεβαιωθέντος ποσού. Για την εφαρμογή της διάταξης του προηγούμενου εδαφίου επιμελείται, κατόπιν αιτήσεως του απολυθέντος, ο αρμόδιος εισαγγελέας εκτέλεσης ποινών του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση, ενημερώνοντας εγγράφως τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ. Σε περίπτωση δε ολοκλήρωσης του προγράμματος, μετά και την επιτυχή παρέλευση του χρόνου δοκιμασίας, τα σχετικά χρέη διαγράφονται με τον ίδιο τρόπο. Η με οποιονδήποτε τρόπο έκτιση της ποινής δεν εμποδίζει την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου. Εάν η αναστολή ανακληθεί, ο εισαγγελέας εκτέλεσης ποινών ενημερώνει σχετικά τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ. Στην περίπτωση αυτή η αναστολή των δυσμενών ατομικών μέτρων και των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης της συναφούς οφειλής ανακαλείται και συνεχίζονται η τοκογονία ή οι προσαυξήσεις του βεβαιωθέντος ποσού».
8. Το άρθρο 51 του Ν. 4139/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«Εγκεκριμένοι οργανισμοί θεραπείας στο πλαίσιο του ποινικού συστήματος.
Εγκεκριμένοι οργανισμοί ή φορείς για την υλοποίηση των δράσεων που μνημονεύονται στα άρθρα 30 -35 είναι οι εξής:
1) Οργανισμός κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ)
2) Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ)
3) Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθηνών (ΨΝΑ)
4) Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης (ΨΝΘ)
5) Κέντρο Απεξάρτησης Τοξικομανών Κρατουμένων Ελαιώνα Θηβών».
______________________________________________________________________________

Σχόλιο
από iliosporoi,




Τα κατάφεραν τελικά οι υποστηρικτές της ναρκομαφίας, του δόγματος της μηδενικής ανοχής και των φυλακίσεων. Μετά από έντονες πιέσεις συντηρητικών πολιτικών δυνάμεων (ΝΔ, ΚΚΕ, Ανεξάρτητοι Έλληνες, Χρυσή Αυγή), ο νέος “νόμος για τις εξαρτησιογόνες ουσίες” που ψηφίστηκε στη Βουλή δεν τολμάει τον εκσυχρονισμό, εξορθολογισμό και εξανθρωπισμό των πολιτικών, κατά τα πολύ θετικά παραδείγματα που έχουμε από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες (Πορτογαλία, Ισπανία, Ελβετία, Ολλανδία, Τσεχία, Αγγλία και Σλοβενία). Αντίθετα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει τις εκατοντάδες χιλιάδες των χρηστών στην Ελλάδα σαν εγκληματίες και περιθωριακούς, που χρήζουν όμως θεραπείας. 

Οι χρήστες ουσιών δεν είναι εγκληματίες, ούτε είναι απαραίτητα προβληματικοί χρήστες. Εγκληματικές είναι οι πολιτικές της απαγόρευσης και της καταστολής που τρέφουν το οργανωμένο έγκλημα και τη διαφθορά του συστήματος, ενώ κοστίζουν ακριβά σε ανθρώπινες ζωές και οικονομικούς πόρους, οδηγώντας συνανθρώπους μας στην εξαθλίωση και το περιθώριο.

Οι πολιτικές που ακολουθούνται τα τελευταία 50 χρόνια προκαλούν μεγαλύτερη βλάβη απ' ότι προλαμβάνουν. Ο χαμένος πόλεμος κατά των ναρκωτικών και οι κατασταλτικές πολιτικές κοστίζουν σε παγκόσμιο επίπεδο 100 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο και δεν έχουν καταφέρει να μειώσουν ούτε τη ζήτηση, ούτε τη προσφορά ουσιών, αφού οι χρήστες είναι περισσότεροι από ποτέ, όπως και οι ποσότητες που διακινούνται. Περισσότεροι από 300 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως κάνουν χρήση παράνομων ουσιών και το οργανωμένο έγκλημα κάνει ετήσιο τζίρο περισσότερα από 330 δισεκατομμύρια δολάρια. Πολλοί άνθρωποι σε καθεστώς παρανομίας, οι φυλακές γεμάτες με χρήστες που όμως είναι πάρα πολλοί για να χωρέσουν σε αυτές και πάρα πολλά τα λεφτά σε λάθος χέρια.

Ο νέος νόμος δεν έχει καμία σχέση με την αρχική πρόταση της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής για το “νέο κώδικα ναρκωτικών”, υπό τον συντονισμό του καθηγητή Γ. Παρασκευόπουλου, όπως είχε κατατεθεί προς δημόσια διαβούλευση το 2011 και είχε λάβει πολλά θετικά σχόλια αφού προέβλεπε την πλήρη αποποινικοποίηση τη χρήσης ουσιών και μετατροπή σε πταίσμα της αυτοκαλλιέργειας κάνναβης. Πάει ακόμα πιο πίσω από την ίδια τη πρόταση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Αντ. Ρουπακιώτη, όπως βγήκε για δημόσια διαβούλευση το 2012 και προέβλεπε τη μετατροπή σε πταίσμα της προσωπικής χρήσης και της αυτοκαλλιέργειας κάνναβης, αλλά και σειρά άλλων θετικών διατάξεων.   

Δυστυχώς ο νέος νόμος χάνει μια ιστορική ευκαιρία σε μια εποχή πολυεπίπεδης κρίσης, που επιδεινώνει τη κατάσταση των χρηστών και οδηγεί όλο και περισσότερους ανθρώπους στη προβληματική χρήση και το περιθώριο, για να θέσει τις βάσεις για μια αξιοπρεπή, αποτελεσματική, δίκαιη και ανθρώπινη αντιμετώπιση των εξαρτήσεων.

Η κατοχή- προμήθεια για προσωπική χρήση παραμένει έγκλημα (πλημμέλημα) και τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι πέντε μήνες (αντί για φυλάκιση ένα χρόνο που ίσχυε μέχρι πρόσφατα). Δηλαδή κάποιος που θα συλληφθεί ακόμα και με 2 τσιγάρα κάνναβης δυνητικά θα αντιμετωπίζει αυτόφωρη διαδικασία και ποινή φυλάκισης που θα μετατρέπεται σε χρηματικό πρόστιμο, ενώ θα καταγράφεται στο ποινικό μητρώο και θα αντιμετωπίζει την ίδια ταλαιπωρία.

Η διαφθορά των κυκλωμάτων των αστυνομικών, εισαγγελέων, δικηγόρων και δικαστών, τα υπέρογκα κονδύλια για τη καταστολή αντί για την πρόληψη και τη θεραπεία, η διαπόμπευση και η ταλαιπωρία, η εγκληματικότητα, αλλά και οι χαμένες ώρες ανθρώπινου δυναμικού, δεν αντιμετωπίζονται με αυτό το νόμο.

Ο νέος νόμος θα συμβάλει δυνητικά στην προσωρινή αποσυμφόρηση των φυλακών, αλλά σίγουρα δεν συμβάλει στον αποστιγματισμό των χρηστών και τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Εξακολουθεί δηλαδή ο νομοθέτης, αλλά και η Πολιτεία να θεωρεί ότι η χρήση ουσιών και η εξάρτηση από αυτές είναι ζήτημα δημόσιας τάξης και όχι δημόσιας υγείας και αξιοπρέπειας.

Όσο όμως η Πολιτεία αφήνει τη προσφορά και τα έσοδα στο οργανωμένο έγκλημα, όσο δεν αναλαμβάνει μια νομική ρύθμιση της παραγωγής και διακίνησης, καθώς και πολιτικές απεξάρτησης στα πλαίσια της μείωσης της βλάβης, τότε αφήνει την τύχη όλων αυτών των χρηστών στα χέρια τη μαφίας.  Αυτό που επείγει είναι να χτυπηθεί το παράνομο εμπόριο, η εξάρτηση των χρηστών από τα παράνομα κυκλώματα διακίνησης και οι ανθυγιεινές συνθήκες της χρήσης, κάτι που δεν προβλέπεται από το νέο νόμο. Όταν κάτι δεν είναι ελεγχόμενο οδηγεί στην περιστολή της υγείας και στην αύξηση της εγκληματικότητας.

Στο νέο νόμο δεν προβλέπονται επίσης αντικειμενικά όρια ποσοτήτων που δικαιολογούν την προσωπική χρήση, με αποτέλεσμα να υπάρξουν αρκετά παράθυρα ερμηνείας του νόμου (που συνήθως είναι προς όφελος των εμπόρων και εις βάρος των χρηστών), ενώ διατηρεί εξοντωτικές ποινές, από τις πιο υψηλές στην Ευρώπη. Αν και γίνεται μια προσπάθεια ελαστικοποίησης και μείωσης των ποινών μικροδιακίνησης, για να αποσυμφορηθούν τα σωφρονιστικά ιδρύματα, η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει από τα αυστηρότερα πλαίσια ποινών για τους διακινητές, πολύ πιο αυστηρά από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η έκδοση της Απόφασης – πλαίσιο του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2004 (2004/757/ΔΕΥ) προβλέπει όρια ποινών, για τα βασικά εγκλήματα διακίνησης ναρκωτικών που είναι αισθητά χαμηλότερα από τα αντίστοιχα της ελληνικής νομοθεσίας, ακόμη και από τις μειωμένες ποινές για τους εξαρτημένους χρήστες που προτείνονται από αυτό το νομοσχέδιο.

Τα θετικά στοιχεία του νέου νόμου είναι ότι διασφαλίζεται το δικαίωμα στη θεραπεία και η αποφυγή πολυετών φυλακίσεων για τους χρήστες, όχι όμως και ο πλουραλισμός στις θεραπευτικές μεθόδους. Επίσης εναρμονίζεται επιτέλους το ελληνικό δίκαιο με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία σε ότι έχει να κάνει με την επιδότηση και την νόμιμη καλλιέργεια της κλωστικής (βιομηχανικής) κάνναβης και τη μεταποίηση των παραγώγων της. Αυτή είναι μια ιστορική εξέλιξη και σημαντική νίκη του Αντιπαγορευτικού κινήματος στην Ελλάδα, καθώς και δικαίωση των συμπολιτών μας που διώκονταν για πολλά χρόνια για διάθεση προϊόντων κλωστικής κάνναβης (ρούχα, τσάγια και πρωτεΐνη hemp).

Η αυτοκαλλιέργεια κάνναβης για προσωπική χρήση μετατρέπεται σε πλημμέλημα(φυλάκιση μέχρι 5 μήνες), αντί για ακόμα και κακούργημα που ήταν μέχρι πρόσφατα, χωρίς να προσδιορίζονται όμως ο αριθμός των δέντρων που δικαιολογούν προσωπική χρήση. Η κάνναβη είναι ένα θεραπευτικό φυτό με 25.000 χρήσεις που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος εδώ και 3.000 χρόνια και θα πρέπει να νομιμοποιηθεί η αυτοκαλλιέργεια για προσωπική (θεραπευτική ή ψυχαγωγική) χρήση για να αποδυναμωθεί το οργανωμένο έγκλημα και να προστατευτεί η ασφαλής χρήση και ο χρήστης.  

Δυστυχώς ολόκληρο το δεξιό τόξο στη Βουλή αντιτάχθηκε ακόμα και στα άρθρα που είχε προτείνει ο ίδιος ο Υπουργός για τη δυνατότητα αναψηλάφησης της δίκης αν μια υπόθεση φτάσει και κριθεί διαφορετικά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Απέχουμε ακόμα από ακόμα και στοιχειώδη εφαρμογή του κράτους δικαίου.

Με όλα αυτά αναρωτιόμαστε με ποια κριτήρια και πόσο ενημερωμένες ήταν οι αποφάσεις των βουλευτών που έβαλαν φρένο στην ουσιαστική μεταρρύθμιση της νομοθεσίας για τις εξαρτησιογόνες ουσίες; Ενδεικτικά του χαμηλού επιπέδου διαλόγου και των επιχειρημάτων μέσα στη Βουλή είναι οι τοποθετήσεις ορισμένων βουλευτών του συντηρητικού τόξου που χαρακτηρίζονται από παντελώς ατεκμηρίωτη επιστημονικά άποψη, από ιδεοληψίες ακόμα και από επικίνδυνες αντιλήψεις για τη δημοκρατία, το πολίτευμα και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο Π. Καμένος (ΑΝΕΛ) δήλωσε ότι η καλλιέργεια χασίς στο σπίτι θα οδηγήσει σε βαριά ναρκωτικά και στο θάνατο πολλές χιλιάδες παιδιά. Ο Η. Κασιδιάρης (ΧΑ) ζήτησε αυστηροποίηση των ποινών, να επανεξεταστεί το νομικό πλαίσιο και να επανέλθει η θανατική ποινή για τους εμπόρους ναρκωτικών. Βουλευτές του ΚΚΕ ρώτησαν τον υπουργό Γεωργίας, γιατί υπέκυψε στις πιέσεις της ΕΕ και συμφώνησε στην προώθηση της καλλιέργειας της κοινής (κλωστικής) κάνναβης στη χώρα μας, που δε λύνει, αλλά οξύνει, προβλήματα της γεωργίας και δημιουργεί σοβαρές προϋποθέσεις επέκτασης της χρήσης ναρκωτικών στη χώρα μας (!).

Η νεοφασίζουσα κυβέρνηση για να γιορτάσει την ψήφιση του νόμου και για να δείξει τις πραγματικές προθέσεις της προέβη σε μια άνευ προηγουμένου αστυνομική επιχείρηση εκκαθάρισης του κέντρου της Αθήνας από τοξικομανείς, σε καταγραφή τους και μεταφορά τους χωρίς τη θέλησή τους στο κέντρο κράτησης (στρατόπεδο συγκέντρωσης) της Αμυγδαλέζας. Η επιχείρηση ΘΕΤΙΣ όπως ονομάστηκε θυμίζει άλλες, σκοτεινές εποχές, εντείνει την αστυνομοκρατία και τον παραλογισμό, ενώ είναι βάναυση προσβολή των ατομικών δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας των συνανθρώπων μας, αλλά και του Ευρωπαϊκού πολιτικού πολιτισμού και κεκτημένου. Μόνο με αυτού του είδους τη τρομοκρατία μπορούν να επιβάλλουν τις απαγορευτικές πολιτικές και τη μηδενική ανοχή.

Σε παγκόσμιο επίπεδο υπάρχει ευρεία κινητοποίηση από νυν και πρώην αρχηγούς κρατών, τον πρώην ΓΓ του ΟΗΕ, επιστήμονες, διανοούμενους, καλλιτέχνες και τη κοινωνία των πολιτών για να αναδειχθούν τα οφέλη της αντιαπαγορευτικής προσέγγισης για τη μείωση της βλάβης, με έμφαση στη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, την αποποινικοποίηση της χρήσης και τη νομική ρύθμιση της προσφοράς ουσιών. Τα θετικά παραδείγματα είναι δίπλα μας, σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, γιατί υποκρίνεται η Πολιτεία ότι δεν υπάρχουν; 

Μια ολοκληρωμένη αντιαπαγορευτική πολιτική για τη μείωση της βλάβης περιλαμβάνει:
- αποποινικοποίηση τη προσωπικής χρήσης- κατοχής όλων των ουσιών
- κατηγοριοποίηση και αντιμετώπιση των ουσιών βάσει της επικινδυνότητάς τους
- ρύθμιση της προσφοράς (προμήθεια από ειδικά κρατικά ελεγχόμενα καταστήματα ή προσωπική καλλιέργεια) ώστε να αποκοπεί ο χρήστης από την παράνομη εμπορία
- νομιμοποίηση της αυτοκαλλιέργειας κάνναβης για προσωπική (ψυχαγωγική ή θεραπευτική) χρήση
- προώθηση της απεξάρτησης με πλουραλιστικές μεθόδους (πχ προγράμματα σταδιακής απεξάρτησης,
καθαρών συνέργων χρήσης και διαμόρφωση ειδικών χώρων ελεγχόμενης χρήσης)
- ενίσχυση της επιστημονικά τεκμηριωμένης ενημέρωσης, της πρωτοβάθμιας φροντίδας στο δρόμο καθώς και δημιουργία κέντρων δωρεάν πρωτοβάθμιας περίθαλψης για τους χρήστες σε ειδικές υγειονομικές εγκαταστάσεις
- η καλλιέργεια κάνναβης να ελέγχεται από το κράτος, όπως με τα Social Cannabis Club, να είναι συλλογική και μη κερδοσκοπική
- δημιουργία φαρμακείων (dispensaries) που θα παρέχουν κάνναβη για ιατρικούς σκοπούς
- έμφαση στη πρόληψη και τη θεραπεία

Εμείς βασιζόμαστε σε επιστημονικά δεδομένα, διεθνείς καλές πρακτικές και εμπειρίες, Εσείς γιατί εμμένετε σε ιδεοληψίες και πολιτικές ηθικού πανικού; Οι πολιτικοί πρέπει να αποφασίσουν με ποιανού το μέρος είναι, με τα παράνομα εγκληματικά κυκλώματα ή με το δημόσιο συμφέρον;

Εμείς θα εξακολουθήσουμε να διεκδικούμε για τα αυτονόητα και να καλλιεργούμε τα δικαιώματά μας. Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για τη μείωση της βλάβης από τις εξαρτήσεις, την πλήρη νομιμοποίηση της κάνναβης και την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας. Γιατί η αλήθεια είναι η καλύτερη πρόληψη.

11.3.2013
Ηλιόσποροιwww.iliosporoi.net
Ελευθεριακός Σύνδεσμος Απεξάρτησης (ΕΛΕΥΣΥΝΑ), www.elefsyna.org 

Τι ισχύει στην Ευρώπη

Στα κράτη μέλη της ΕΕ, παρά τις διαφορετικές θέσεις και αντιλήψεις, μπορούμε να δούμε μια τάση (στα περισσότερα από αυτά) να αντιμετωπιστεί η παράνομη χρήση ναρκωτικών (συμπεριλαμβανομένων των προπαρασκευαστικών πράξεών της) ως σχετικά ήσσονος σημασίας παράβαση, για την οποία δεν κρίνεται απαραίτητο να εφαρμοστούν ποινές που περιλαμβάνουν την στέρηση ελευθερίας.

Σε αυτές τις χώρες, οι ποινές φυλάκισης δεν φαίνονται να είναι το αποτελεσματικότερο όργανο για να αποτρέψουν (και να τιμωρήσουν) τη χρήση ναρκωτικών. Αν και η κατοχή και χρήση για προσωπικές ανάγκες είναι η πλειοψηφία των υποθέσεων σχετικών με τα ναρκωτικά που παραπέμπονται στη δικαιοσύνη, εν τούτοις τα δικαστήρια δείχνουν να προτιμούν τη θεραπεία, άλλα μέτρα κοινωνικής υποστήριξης και, μέχρις ενός σημείου, κυρώσεις που δεν περιλαμβάνουν τη στέρηση της ελευθερίας, όπως διοικητικές ποινές, επιπλήξεις και πρόστιμα καθώς και αναστολή της ποινικής διαδικασίας, κυρίως για μικρές ποσότητες και όταν η απλή χρήση ναρκωτικών δεν συνοδεύεται από επιβαρυντικές περιστάσεις.

Από την ανάλυση των εθνικών στρατηγικών για τα ναρκωτικά, τη θεωρία, τη νομοθεσία και τη νομολογία προκύπτει ότι σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, η κρατική παρέμβαση επικεντρώνεται σε α) ισχυρή έμφαση στην θεραπεία, αντί για την τιμωρία β) μία αίσθηση δυσαναλογίας ανάμεσα σε ποινές κράτησης (που συχνά καταγράφονται στο ποινικό μητρώο) και παράνομης χρήσης ναρκωτικών και γ) στην αντίληψη ότι η κάνναβη είναι λιγότερο επικίνδυνη για την υγεία, συγκρινόμενη με άλλες ουσίες.

Πιο συγκεκριμένα:

Βέλγιο
Στο Βέλγιο η νομοθετική μεταρρύθμιση σχετικά με την χρήση ναρκωτικών και την κατοχή τους για προσωπική χρήση εφαρμόστηκε τον Ιούνιο του 2003. Ο βασικός άξονας αυτής της μεταρρύθμισης είναι ότι η εφαρμογή του ποινικού νόμου στην παράνομη χρήση ναρκωτικών θα έπρεπε πλέον να αποτελεί μόνο τη έσχατη λύση.

Σύμφωνα με μία υπουργική απόφαση του Ιανουαρίου του 2005, αποποινικοποιήθηκε η κατοχή κάνναβης για προσωπική χρήση. Συγκεκριμένα αν είστε πολίτης άνω των 18ετών με κατοχή μέχρι 3 γραμμάρια και αν δεν προκαλείτε δημόσια όχληση. Αν δεν ισχύουν αυτές οι 3 προϋποθέσεις ή αν υπάρχουν επιβαρυντικές περιστάσεις, η ποινή είναι πρόστιμα ή φυλάκιση στην τελευταία περίπτωση. Τα πρόστιμα κυμαίνονται μεταξύ 75-125 ευρώ για την πρώτη παράβαση ή 130-250 σε περίπτωση υποτροπής εντός έτους από την πρώτη παράβαση. Σε περίπτωση δεύτερης υποτροπής προβλέπεται κράτηση 8 ημερών μέχρι 1 μήνα και πρόστιμο 250-500 ευρώ.

Η καλλιέργεια ενός θηλυκού φυτού για προσωπική χρήση επιτρέπεται. Ο σύλλογος (cannabis social club)  "ΤΡΕΚΤUW PLANT", μια ένωση πολιτών για την κάνναβη, με έδρα την Αμβέρσα, που καθιέρωσε μια συλλογική καλλιέργεια βασισμένη στην αρχή του ενός θηλυκού φυτού κατ' άτομο, απαλλάχθηκε σε δύο περιπτώσεις ποινικών διώξεων που ασκήθηκαν από τους εισαγγελείς της Αμβέρσας. (η μία αφορούσε κατηγορία σύστασης και συμμορίας και η άλλη παρακίνηση σε χρήση ναρκωτικών). Ο σύλλογος τώρα λειτουργεί σε πειραματικό επίπεδο με την συλλογική καλλιέργεια για την προσωπική χρήση των μελών του.

Τσεχία
Την 1-1-2010 θεσπίστηκε μια νέα διάταξη στον ποινικό κώδικα για τον ακριβή ορισμό των τύπων και ποσοτήτων των ναρκωτικών και ψυχοτρόπων ουσιών. Σύμφωνα με την νέα νομοθεσία η κατοχή χωρίς άδεια ναρκωτικών για προσωπική χρήση είναι παράνομη. Όσον αφορά σε μικρές ποσότητες αντιμετωπίζεται ως πταίσμα και τιμωρείται με χρηματικό πρόστιμο. Για την περίπτωση της κατοχής, ως μικρή ποσότητα καθορίζονται τα 15 γραμμάρια ακατέργαστης και τα 5 γραμμάρια κατεργασμένης κάνναβης, ενώ για την καλλιέργεια μικρή ποσότητα θεωρούνται τα 5 θηλυκά φυτά. Σε μεγαλύτερες ποσότητες η παράβαση αντιμετωπίζεται από τον ποινικό κώδικα και οι παραβάτες τιμωρούνται με μέγιστη ποινή την φυλάκιση ενός χρόνου και την κατάσχεση των μέσων και προϊόντων του εγκλήματος. Ο νόμος περιλαμβάνει συγκεκριμένες εξαιρέσεις για την νόμιμη κατοχή ουσιών, μεταξύ άλλων για ιατρικούς, φαρμακευτικούς και ερευνητικούς λόγους.

Ισπανία
Η απλή χρήση κάνναβης θεωρείται διοικητικό αδίκημα και δεν περιλαμβάνει στερητικές της ελευθερίας ποινές. Σε περίπτωση μη συνδρομής επιβαρυντικών περιστάσεων προβλέπονται μόνο χρηματικά πρόστιμα. Στις περιπτώσεις δημόσιας χρήσης και κατοχής ή σε περιπτώσεις, όπου συντρέχουν άλλες καταστάσεις (πχ. χρήση κατά την οδήγηση) οι παραβάτες τιμωρούνται με πρόστιμα που κυμαίνονται από 301 έως 30.050 ευρώ.

Από το 2003 και μετά από 2 καθοριστικές αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου που αποφάνθηκε ότι η κατοχή ακόμη και μεγάλων ποσοτήτων κάνναβης δεν είναι αδίκημα αν δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι υπάρχει πρόθεση εμπορίας, ιδρύθηκε η Ομοσπονδία των Κλαμπ Κάνναβης (Federation of Cannabis Clubs), αρχικά από 21 κλαμπ. Το 2011 έχει γίνει εκτίμηση ότι λειτουργούν περίπου 300 κλαμπ με χιλιάδες μέλη σε όλη τη χώρα.   

Πορτογαλία
Ο νόμος της 30-11-2000 αποποινικοποιεί την χρήση, καθώς και την αγορά και κατοχή για προσωπική χρήση όλων των ναρκωτικών για μία μέση ατομική ποσότητα επαρκή για 10 ημέρες και καθιερώνει επιστημονικές επιτροπές για την αποτροπή της χρήσης ναρκωτικών. Η δημόσια χρήση ναρκωτικών παραμένει παράνομη και οι χρήστες τιμωρούνται με πρόστιμα μεταξύ 25 ευρώ και ενός ποσού που ισούται με τον ελάχιστο εθνικό μισθό. Ωστόσο, αυτό το πρόστιμο αποτελεί το ύστατο μέτρο, ενώ ο κανόνας είναι ότι σε περίπτωση μη ύπαρξης ενδείξεων εξάρτησης ή αν δεν απαιτούνται άλλες ενέργειες, όπως η ψυχολογική υποστήριξη, η εφαρμογή του προστίμου αναστέλλεται. Σε περίπτωση συσχετιζόμενων αδικημάτων, μπορούν να επιβληθούν πρόστιμο ή άλλα διοικητικά μέτρα. Σε περίπτωση όπου το άτομο είναι επιβεβαιωμένα εξαρτημένο, ο νόμος προβλέπει την παραπομπή του σε υγειονομικές ή κοινωνικές υπηρεσίες.

Ολλανδία
Στην Ολλανδία η κατοχή οποιασδήποτε ουσίας, όπως και η καλλιέργεια, θεωρείται αδίκημα. Η νομοθεσία διέπεται όμως από την αρχή της ανεκτικότητας και η κατοχή για προσωπική χρήση είναι αποποινικοποιημένη. Η κατοχή κάνναβης μέχρι 5 γρ. δεν διώκεται και αυτή είναι η ημερήσια ποσότητα κατά άτομο που επιτρέπεται να πωλούν καφενεία με ειδική άδεια πώλησης κάνναβης, τα γνωστά coffeeshops. Αν και υπάρχει μια τάση να μην εκδίδονται καινούργιες άδειες, το 2011 λειτουργούν περισσότερα από 600  coffeeshop σε όλη την Ολλανδία. Σύμφωνα με επίσημες μελέτες αυτή η προσέγγιση ελεγχόμενης πώλησης κάνναβης δεν έχει οδηγήσει σε αυξημένα ποσοστά χρήσης ανάμεσα στον πληθυσμό, μάλιστα η Ολλανδία είναι χαμηλότερα από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο, η ποιότητα συνεχώς βελτιώνεται, ενώ οι τιμές διατηρούνται χαμηλές, και επειδή η διάθεση κάνναβης είναι τόσο ελεγχόμενη λειτουργεί ως αποτρεπτικός παράγοντας και δεν προσφέρει την έλξη του απαγορευμένου για τη νεολαία.    


Πηγές πληροφόρησης και τεκμηρίωσης:  

The Alternative World Drug Report, counting the costs of the war on drugs:http://www.countthecosts.org/sites/default/files/AWDR.pdf

Έκθεση σχετικά με τις παγκόσμιες παράνομες αγορές ναρκωτικών 1998 – 2007, Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Reuter- Trautmann) 2009. Αυτή η έκθεση συμπεραίνει ότι οι τρέχουσες πολιτικές αποτυγχάνουν στον κύριο στόχο τους, να μειωθεί δηλαδή η ζήτηση και προσφορά των παράνομων ουσιών, ενώ ταυτόχρονα αποτελούν ένα κρίσιμο παράγοντα αύξησης της βλάβης στους μεμονωμένους χρήστες, το άμεσο περιβάλλον τους, την οικονομία και την κοινωνία:http://ec.europa.eu/justice/anti-drugs/files/report-drug-markets-short_en.pdf   

Η αποποινικοποίηση της χρήσης είναι η μόνη ρεαλιστική επιλογή, του Carel Edwards (πρώην επικεφαλής της αντιναρκωτικής μονάδας της ΕΕ): www.tvxs.gr/node/83691  

Η κατάσταση του προβλήματος των ναρκωτικών στην Ευρώπη, Ετήσια Έκθεση 2011, Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (EMCDDA):http://www.emcdda.europa.eu/attachements.cfm/att_143743_EL_EMCDDA_AR2011_EL.pdf  
Η έκθεση για την Ελλάδα: http://www.emcdda.europa.eu/publications/country-overviews/el   

Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα, World Drug Report 2010:http://www.unodc.org/unodc/en/data-and-analysis/WDR-2010.html 

Towards a better understanding of drug-related public expenditure in Europe, Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (EMCDDA) 2008:http://www.emcdda.europa.eu/attachements.cfm/att_60370_EN_TDSI08001ENC_WEB.pdf 

Το επιτυχημένο παράδειγμα της Ολλανδίας: Evaluation of the Dutch national drug policy, Laar, M. van (ed.), Ooyen-Houben, M. (ed.), Trimbos-instituut, WODC (2009), summary:http://english.wodc.nl/images/1790_summary_tcm45-201181.pdf

Το επιτυχημένο παράδειγμα της Πορτογαλίας:

Το επιτυχημένο παράδειγμα της Ελβετίας:http://www.opensocietyfoundations.org/sites/default/files/from-the-mountaintops-english-20110524_0.pdf

Assessing Drug Problems and Policies in Switzerland, 1998-2007, Research report of Peter Reuter, University of Maryland, USA and Domenic Schnoz, Institut für Sucht- und Gesundheitsforschung (ISGF), Zurich (2009), summary:http://www.bag.admin.ch/themen/drogen/00042/00624/06044/07683/index.html?lang=en&download=NHzLpZeg7t,lnp6I0NTU042l2Z6ln1ad1IZn4Z2qZpnO2Yuq2Z6gpJCIdHx9g2ym162epYbg2c_JjKbNoKSn6A--

Το επιτυχημένο παράδειγμα της Τσεχίας:http://www.opensocietyfoundations.org/sites/default/files/A_Balancing_Act-03-14-2012.pdf

The Budgetary Implications of Drug Prohibition, February, 2010, Jeffrey A. Miron, Department of Economics, Harvard University:http://www.economics.harvard.edu/faculty/miron/files/budget%202010%20Final.pdf

An economic perspective on the legalisation debate: the Dutch case, Boermans, Martijn A.

Δημόσια Ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (Δεκέμβριος 2010): Μεταρρύθμιση των πολιτικών για τα ναρκωτικά: μια διέξοδος από την κρίση; Εισήγηση Martin Barriuso, Pannagh Cannabis Social Club Bilbao, president of the national federation of cannabis associations in Spain, http://www.encod.org/info/IMG/pdf/SPEECH_BARRIUSO.pdf

Κοινωνικές λέσχες κάνναβης στην Ισπανία:

Prof. David Nutt, Estimating drug harms: a risky business? (2010):http://www.crimeandjustice.org.uk/opus1714/Estimating_drug_harms.pdf   

Έκθεση Παγκόσμιας πρωτοβουλίας για την μεταρρύθμιση των πολιτικών για τα ναρκωτικά (2011):

Διακήρυξη της Παγκόσμιας πρωτοβουλίας για την μεταρρύθμιση των πολιτικών για τα ναρκωτικά: http://www.breakingthetaboo.info/missiongr.htm

Διακήρυξης της Βιέννης: http://www.viennadeclaration.com/the-declaration/ 

Δύο πρόσφατα άρθρα από το περιοδικό Economist:


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το Blogger με ενημερώνει ότι δε μου επιτρέπει να απαντώ στα σχόλια στο ίδιο μου το blog- λόγω κάποιας ρύθμισής μου για cookies (την οποία δε θυμάμαι) .

Ψάχνω για να διορθώσω
μα εν τω μεταξύ ΣΑΣ ΖΗΤΩ ΣΥΓΓΝΩΜΗ που δεν απαντώ πάντα
και ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ που σχολιάσατε.
Μου δίνετε μεγάλη χαρά όταν κάνετε τον κόπο- ακόμα κι αν διαφωνούμε.