Όταν μάς πρωτοχτύπησε ο #covid19 θυμάμαι ένας συνεργάτης μου από μικρή πολύπαθη χώρα μού έστειλε αφίσα που έφτιαξε η οργάνωσή του για να μας θυμίσει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά σε όσα θα ψηφιστούν όσο τα ΜΜΕ κι εμείς οι πολίτες θα είμαστε απασχολημένοι με την πανδημία. Παράδειγμα τέτοιας περίπτωσης είναι σ' εμάς το νομοσχέδιο που ήδη ονομάσαμε αντι-περιβαλλοντικό, και όχι άδικα.
Δεν παίζουμε τους ειδικούς, όμως εκείνοι που είναι, WWF και Greenpeace, μας εφιστούν την προσοχή και, δεν ξέρω εσείς αλλά εγώ όταν πληροφορούμαι ότι 64 άρθρα του νομοσχεδίου δε δημοσιεύθηκαν για την ― όποια ― διαβούλευση (γιατί πού μυαλά εκείνες τις μέρες). Εξηντατέσσερα. Που δηλαδή, δεν το λες και αμέλεια, αλλά μόνο σκόπιμο.
30.000 άνθρωποι υπογράψαμε μόλις την πρώτη εβδομάδα το αίτημα του WWF Ελλάς και της Greenpeace για την άμεση απόσυρση δύο προκλητικών διατάξεων κι από τότε όλο και πιο πολλοί πολίτες ερευνούν κι εκφράζουν την ανησυχία τους.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας στις 22 Μαΐου, διοργανώνεται την Τετάρτη 20/05 στις 18:30 εκδήλωση διαδικτυακής συζήτησης με τίτλο, «Η επόμενη ημέρα του [αντι]περιβαλλοντικού νόμου».
Κατά τη συνήθεια του blog μοιράζομαι μαζί σας συνδέσμους από τους οποίους πληροφορήθηκα,
συνδέσμους για συλλογή υπογραφών
και προς τη διαδικτυακή συζήτηση (Τετάρτης 20 Μαΐου στις 18.30)
με την ευχή όσα ζήσαμε τους τελευταίους μήνες να μας έχουν ξυπνήσει και, ξεφεύγοντας από κομματικά κολλήματα και το ατομικό συμφέρον να είδαμε πλέον ότι ένα χωριό είναι η γη και μια οικογένεια είμαστε όλοι μας.
Ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία τόσο επί της αρχής όσο και επί των άρθρων του, το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος για τον εκσυγχρονισμό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και την εναρμόνιση της με το κοινοτικό δίκαιο.
Ναι επί της αρχής ψήφισαν και οι 158 βουλευτές της ΝΔ ενώ 56 βουλευτές της Αντιπολίτευσης καταψήφισαν.
Είχαν προηγηθεί ονομαστικές ψηφοφορίες που είχαν ζητήσει ΚΙΝΑΛ και ΚΚΕ ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ είχε αποχωρήσει από τη διαδικασία.
Το ΚΙΝΑΛ είχε καταθέσει αίτημα για ονομαστική ψηφοφορία επί σειρά άρθρων του νομοσχεδίου ενώ το ΚΚΕ ζήτησε να διεξαχθεί και επί της αρχής του.
Σημειώνεται ότι με επιστολική ψήφο ψήφισαν συνολικά 141 βουλευτές.
Τίτλος
Τύπος Νόμος
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
ΕπιτροπήΔιαρκής Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου
Αριθμός Φεκ 92 A'/08.05.2020
Αριθμός Νόμου 4685
Φάση Επεξεργασίας Ολοκλήρωση
Ημερ/νια Φάσης επεξεργασίας 08/05/2020
Ημ. Κατάθεσης 24/04/2020
Σχετικές Συνεδριάσεις Επιτροπής
Ημ. Ψήφισης 05/05/2020
· Περιγραφή: Κάλυψη δράσεων πυροπροστασίας από τους Συνδέσμους Δήμων και ρύθμιση θεμάτων εφαρμογής της πολεοδομικής νομοθεσίας
Το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο μπαζώνει το μέλλον μας. Αν υπάρχει ίχνος ευαισθησίας, τότε #aposyre_to τώρα.
Ντροπή!
Εν μέσω πανδημίας φηφίστηκε το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο.
Τα ουγκ βγηκαν για 5G και εμβολια και τσιπάκια..αλλα για το πρωτοφανές περιβαλλοντικό έγκλημα δεν εκαναν τπτ... #ελλαδισταν
Επειδή δεν ανοίγω τηλεόραση,εκείνο το κανάλι που έκανε πανικό για το περιβάλλον,π έκανε συναυλίες για το περιβάλλον,π όλοι μαζί μπορούμε για το περιβάλλον, π φύτευε φλισκούνι κ άγρια μέντα στην Πεντέλη,λογικά την έχει πετσοκόψει την κυβέρνηση για το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο ε;
"Σε ένα νομοσχέδιο που προσπαθεί να ρυθμίσει πάρα πολλά ζητήματα ταυτόχρονα, η σημαντική ρύθμιση της πλαστικής σακούλας περνάει στα ψιλά πράγματα". Το μεγαλύτερο ποσοστό της χώρας δεν γνωρίζει τι ακριβώς έχει γίνει με τις πλαστικές σακούλες.
τώρα με το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο (χα, χα, χα) Χατζηδάκη,
θυμήθηκα και ένα καταπληκτικό σκίτσο του Hλία Ταμπακέα.
Μέσα σε μόλις μία εβδομάδα, περισσότεροι από 30.000 πολίτες υπέγραψαν στο αίτημα του WWF Ελλάς και της Greenpeace για την άμεση απόσυρση των δύο προκλητικών διατάξεων οι οποίες εμπεριέχονται στο νομοσχέδιο και οι οποίες όχι μόνο υπονομεύουν την ανάπτυξη, αλλά θέτουν σε άμεσο κίνδυνο το περιβάλλον, την οικονομία και τις τοπικές κοινωνίες.
Συγκεκριμένα:
Με το άρθρο 44, για πρώτη φορά επιτρέπονται οι έρευνες και εξορύξεις υδρογονανθράκων σε προστατευόμενες περιοχές της χώρας. Αντίστοιχα, με το άρθρο 110, για πρώτη φορά στερείται από την Τοπική Αυτοδιοίκηση το αναφαίρετο δικαίωμά της να εγκρίνει ή να απορρίπτει βαριές, επικίνδυνες και ρυπογόνες εγκαταστάσεις εξόρυξης υδρογονανθράκων μέσα στις ίδιες τις δημοτικές εκτάσεις.
Ο Δημήτρης Καραβέλλας, γενικός διευθυντής του WWF Ελλάς σχολίασε: «30.000 συμπολίτες μας ένωσαν τις φωνές τους μέσα σε λίγες μόνο ημέρες και έστειλαν ένα ηχηρό μήνυμα στην κυβέρνηση ενάντια στο “μαύρο” που οι εξορύξεις θα φέρουν σε περιβάλλον, εθνική οικονομία και κοινωνία. Πέραν των εξορύξεων, το νομοσχέδιο αυτό είναι βαθύτατα προβληματικό σε πολλά σημεία, όπως ήδη έχει τεκμηριωθεί απο δεκάδες φορείς και οργανώσεις. Μία κυβέρνηση που σεβάστηκε τις θέσεις των επιστημόνων στην υπόθεση του κορωνοϊού, τώρα δείχνει να τις αγνοεί στο κρίσιμο αυτό νομοσχέδιο. Την καλούμε έστω και την ύστατη στιγμή να αναθεωρήσει».
Ο Νίκος Χαραλαμπίδης, γενικός διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, σχολίασε: «Το ονομαζόμενο εκσυγχρονιστικό νομοσχέδιο του Υπουργείου διακατέχεται από την παρωχημένη αντίληψη ότι το περιβάλλον αποτελεί εμπόδιο και όχι εχέγγυο για ανάπτυξη και ευημερία. Οι διατάξεις για τους υδρογονάνθρακες δείχνουν να έχουν έρθει κατά παραγγελία της πετρελαϊκής βιομηχανίας. Ζητάμε από τον Υπουργό και τους βουλευτές να προασπίσουν το συμφέρον των Ελλήνων και όχι αυτό μίας βρώμικης βιομηχανίας που αργοσβήνει».
Οι δύο επίμαχες διατάξεις αποτελούν τις πλέον επικίνδυνες σε ένα ευρύτερα προβληματικό νομοσχέδιο-εξπρές, το οποίο επιχειρεί να αλλάξει συθέμελα το καθεστώς περιβαλλοντικής προστασίας της χώρας. Οι δύο οργανώσεις έχουν ζητήσει την αλλαγή ή την απόσυρση πολλών προβληματικών διατάξεων που αφορούν, μεταξύ άλλων, επιβαρυντικές αλλαγές στο καθεστώς προστασίας των περιοχών Natura, τις οικιστικές πυκνώσεις, ακόμα και “φωτογραφικές” ρυθμίσεις ατομικού χαρακτήρα. Επιπλέον, μέσω του συγκεκριμένου νομοσχεδίου, εισάγονται μία σειρά από σοβαρές μεταβολές στο σύστημα περιβαλλοντικής αδειοδότησης, αντιμετωπίζοντάς το, ουσιαστικά, σαν εμπόδιο και όχι ως εγγύηση για υγιές περιβάλλον και ποιότητα ζωής.[2]
Η παγκόσμια πανδημία και οι πρωτοφανείς επιπτώσεις στις ζωές και την υγεία δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη αναδεικνύουν την ανάγκη για άμεση επίσπευση των αλλαγών στον τρόπο που λειτουργεί η οικονομία: αλλαγές που την καθιστούν κοινωνικά δικαιότερη και πιο ανθεκτική, με έμφαση στην προστασία της δημόσιας υγείας, τον περιορισμό της ρύπανσης, την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και την προστασία των φυσικών οικοσυστημάτων.
Το WWF Ελλάς και η Greenpeace ζητούν από τον Υπουργό Περιβάλλοντος να εισακούσει τις φωνές δεκάδων χιλιάδων πολιτών, οι οποίοι ζητούν την άμεση απόσυρση των προκλητικών διατάξεων για τους υδρογονάνθρακες, καθώς και την ουσιαστική ενίσχυση του περιβαλλοντικού πλαισίου της χώρας, και όχι τη διαφαινόμενη αποδυνάμωσή του.
Σημειώσεις:
[1] Την επιστολή των δύο οργανώσεων προς τον κ. Κωστή Χατζηδάκη μπορείτε να διαβάσετε στο
Η επιστολή παραδόθηκε σε εκπρόσωπο της Γραμματείας Νομικών και Κοινοβουλευτικών Υποθέσεων της Βουλής, με τελικό αποδέκτη τον κ. Κωστή Χατζηδάκη.
[2] Δείτε παρακάτω τα αναλυτικά σχόλια των δύο οργανώσεων για το νομοσχέδιο “Εκσυγχρονισμός της Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας”:
WWF Ελλάς
Greenpeace
[3] Στο ακόλουθο link μπορείτε να δείτε τις δεκάδες χιλιάδες υπογραφές που συλλέχθηκαν, μέσα σε μόλις λίγες ημέρες, για την απόσυρση των επίμαχων διατάξεων του νομοσχεδίου:
Οι Γενικοί Διευθυντές του WWF Ελλάς, Δημήτρης Καραβέλλας και του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, Νίκος Χαραλαμπίδης, παρέδωσαν σήμερα το μεσημέρι στον Υπουργό Περιβάλλοντος κ. Κωστή Χατζηδάκη, επιστολή με το αίτημα 30.000 πολιτών[1] για απόσυρση των προκλητικών διατάξεων του νομοσχεδίου που αφορούν στις εξορύξεις πετρελαίου και αερίου στη χώρα μας. Η επιστολή παραδόθηκε στη Βουλή ανήμερα της συζήτησης στην Ολομέλεια για το νομοσχέδιο “Εκσυγχρονισμός της Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας” και ενόψει της ψήφισής του, η οποία έχει προγραμματιστεί για Τρίτη 5 Μαΐου.
WWF Ελλάς και Greenpeace ενώνουν τις δυνάμεις τους και ζητούν από τους πολίτες την έκτακτη και άμεση παρέμβασή τους, προκειμένου να αποσυρθούν οι σκανδαλώδεις διατάξεις από το νομοσχέδιο για τον “Εκσυγχρονισμό Της Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας”[1] (sic) που κατέθεσε το ΥΠΕΝ την περασμένη Παρασκευή (24 Απριλίου) προς συζήτηση και ψήφιση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.
Τονίζεται ότι το πολυνομοσχέδιο είχε τεθεί αρχικά σε δημόσια διαβούλευση με 66 άρθρα.[2] Ωστόσο, η τελική έκδοση που κατατέθηκε προς ψήφιση στη Βουλή είχε 130 άρθρα (!), 64 εκ των οποίων δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας κατά τη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης. Πρόκειται για μία από τις πιο τρανταχτές περιπτώσεις αδιαφανών διαδικασιών, η οποία υπονομεύει τη δημοκρατικότητα των θεσμών του πολιτεύματός μας.
Η παγκόσμια πανδημία και οι πρωτοφανείς επιπτώσεις στις ζωές και την υγεία δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη αναδεικνύουν την ανάγκη για άμεση επίσπευση των αλλαγών στον τρόπο που λειτουργεί η οικονομία: αλλαγές που την καθιστούν κοινωνικά δικαιότερη και πιο ανθεκτική, με έμφαση στην προστασία της δημόσιας υγείας, τον περιορισμό της ρύπανσης, την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και την προστασία των φυσικών οικοσυστημάτων.[3]
Αντί αυτού, με σύσσωμη τη χώρα σε κατάσταση καραντίνας η κυβέρνηση περνάει κυριολεκτικά “κάτω από το τραπέζι” προκλητικές διατάξεις υπέρ των εξορύξεων υδρογονανθράκων σε προστατευόμενες περιοχές της Επικράτειας.
Συγκεκριμένα, το πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΝ θέτει το φυσικό περιβάλλον της χώρας μας σε πρωτοφανή κίνδυνο, καθώς για πρώτη φορά:
· Επιτρέπονται ρητά οι εξορύξεις πετρελαίου και αερίου μέσα σε ζώνες διαχείρισης οικοτόπων και ειδών (Άρθρο 44).
· Αφαιρείται από την τοπική κοινωνία και τις δημοτικές αρχές το δικαίωμα γνώμης για βαριά επικίνδυνες και ρυπογόνες εγκαταστάσεις εξόρυξης υδρογονανθράκων στις δημόσιες περιοχές ιδιοκτησίας τους (Άρθρο 110).
Για αυτόν τον λόγο, το WWF Ελλάς και η Greenpeace ξεκινούν κατεπείγουσα δημόσια εκστρατεία συλλογής υπογραφών, με σκοπό να καταψηφιστούν οι επικίνδυνες αυτές διατάξεις από το πολυνομοσχέδιο, οι οποίες θέτουν σε άμεσο κίνδυνο το περιβάλλον και την οικονομία και υπονομεύουν τη δημοκρατία. Καλούμε όλους τους πολίτες να υπογράψουν στον παρακάτω σύνδεσμο, ζητώντας από την κυβέρνηση να αποσύρει τις εν λόγω διατάξεις:
Ο Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος για θέματα ενέργειας και κλιματικής αλλαγής στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace, σχολίασε: “Όταν με αφορμή τον κορονοϊό πριν λίγες ημέρες οι επιστήμονες του ΟΗΕ τόνισαν ότι ‘η φύση μας στέλνει μήνυμα’, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος μάλλον κοιτούσαν αλλού. Δεν εξηγείται αλλιώς ότι κατέθεσαν βιαστικά ένα νομοσχέδιο το οποίο κάνει ακριβώς το αντίθετο από αυτό που ζητά η επιστήμη: αφήνει έκθετα τα φυσικά οικοσυστήματα της χώρας σε μία βρώμικη και επικίνδυνη βιομηχανία, η οποία κανονικα θα έπρεπε να μετράει λίγα χρόνια ζωής ακόμα. Ζητάμε τη βοήθεια του κόσμου να το ανατρέψουμε αυτό και να διεκδικήσουμε το μέλλον που όλοι ξέρουμε ότι δικαιούμαστε”.
Η Θεοδότα Νάντσου, επικεφαλής πολιτικής, WWF Ελλάς, σχολίασε: “Το νομοσχέδιο δίνει την εικόνα μιας κυβέρνησης που αδυνατεί να αφουγκραστεί τα περιβαλλοντικά μηνύματα των καιρών. Η πανδημία μάς δείχνει ξεκάθαρα ότι η υγεία των ανθρώπων είναι ένα με την υγεία του πλανήτη. Διαπερνώντας τη μέχρι σήμερα προστατευτική για τα οικοσυστήματα νομοθεσία, με διατάξεις που επιτρέπουν εξορύξεις πετρελαίων σε προστατευόμενες περιοχές, και αφαιρώντας το δικαίωμα γνώμης από δημοτικές αρχές περιοχών όπου θα γίνουν πετρελαϊκές έρευνες, η κυβέρνηση προσφέρει δώρα σε μια βιομηχανία που πνέει τα λοίσθια”.
Παράλληλα, το πολυνομοσχέδιο-εξπρές επιχειρεί να αλλάξει σχεδόν τα πάντα στην περιβαλλοντική νομοθεσία: το σύστημα έκδοσης περιβαλλοντικών αδειών, την προστασία των περιοχών Natura, τη διαχείριση αποβλήτων, διατάξεις για τους δασικούς χάρτες, κ.ά. Οι δύο οργανώσεις θα εντείνουν τις προσπάθειές τους μέχρι και την τελευταία στιγμή ώστε να απαλειφθούν ή να βελτιωθούν ουσιαστικά όλες οι προβληματικές διατάξεις του νομοσχεδίου, πέραν αυτών που αφορούν στις εξορύξεις. Περισσότερες πληροφορίες για τη συνολική κριτική και τις προτάσεις επί του νομοσχεδίου μπορείτε να βρείτε στις ιστοσελίδες των δύο οργανώσεων μέσα στις επόμενες ημέρες.
WWF Ελλάς και Greenpeace ζητούν από το Υπουργείο:
· Να μην επιτρέψει στην πετρελαϊκή βιομηχανία να αλώσει κάθε περιβαλλοντική προστασία, στερώντας από τις τοπικές κοινωνίες το αυτονόητο δικαίωμα να έχουν λόγο και να αποσύρει άμεσα όλες τις διατάξεις για τις εξορύξεις από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.
· Να βρει επιτέλους το πολιτικό σθένος να ακυρώσει τα σχέδια εξόρυξης υδρογονανθράκων στη χώρα, βάζοντας τέλος στο σήριαλ περιβαλλοντικού τρόμου που εκτυλίσσεται σε τεράστιες χερσαίες ή/και θαλάσσιες περιοχές της Ηπείρου, της Δυτικής Ελλάδας, της Πελοποννήσου, του Ιονίου και της Κρήτης.
[1] Νομοσχέδιο “Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις” (πολυνομοσχέδιο). Το πολυνομοσχέδιο στην τελική του μορφή όπως αυτό κατατέθηκε στη Βουλή περιλαμβάνει 130 Άρθρα. Δείτε εδώ το Πολυνομοσχέδιο και εδώ την Αιτιολογική Έκθεση.
[2] Δείτε τα σχόλια του WWF Ελλάς και της Greenpeace που κατατέθηκαν κατά τη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης του πολυνομοσχεδίου
[3] Με περισσότερο από το 75% των λοιμωδών νοσημάτων να προέρχονται από το ζωικό βασίλειο, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το μέλλον μας και τονίζουν την ανάγκη προστασίας των φυσικών οικοσυστημάτων και αναχαίτισης της κλιματικής αλλαγής. Η Εκτελεστική Διευθύντρια του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ, Inger Andersen, πρόσφατα προειδοποίησε ότι “η φύση μας στέλνει μήνυμα” με αφορμή τον κορονοϊό.
Έντονη κριτική στο νέο περιβαλλοντικό νομοσχέδιο άσκησε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Ηλίας Μπεριάτος:«Αναχρονιστικό και χωρίς διάλογο το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο»
Δέκα χρόνια σαρωτικών αλλαγών στην περιβαλλοντική νομοθεσία. Πάντα με το ίδιο αφήγημα: να γίνουμε μια χώρα φιλική προς τις επενδύσεις. Όμως οι επενδύσεις δεν ήρθαν ποτέ. Ή μήπως ήρθαν, αλλά δεν είναι αυτές που οραματίζονται οι πολιτικές ηγεσίες μας; Μήπως τελικά τα προβλήματα ανάπτυξης της Ελλάδας δεν έχουν καμία σχέση με την περιβαλλοντική νομοθεσία, αλλά με την αστάθεια του θεσμικού πλαισίου, την κακονομία, το έλλειμμα ελέγχων και την άρνηση να παραδεχτούμε ότι κάποιες κακοσχεδιασμένες επενδύσεις με μεγάλη περιβαλλοντική επίπτωση πρέπει να απορρίπτονται;
Μήπως τελικά τα προβλήματα ανάπτυξης της Ελλάδας δεν έχουν καμία σχέση με την περιβαλλοντική νομοθεσία;
Της Θεοδότα Νάντσου (επικεφαλής πολιτικής, WWF Ελλάς)
και του Γιώργου Χασιώτη (νομικός συντονιστής, WWF Ελλάς)
Το πολύκροτο νομοσχέδιο -σκούπα με τον ευφάνταστο τίτλο «Εκσυγχρονισμός της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, … και άλλες διατάξεις» ψηφίστηκε ως νόμος από τη Βουλή και δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης: ν. 4685/2020 (ΦΕΚ Α’ 92).
Από το 2010, όταν η χώρα μπήκε σε κατάσταση οικονομικού πανικού, μπήκε στην πολιτική καθημερινότητα το αφήγημα της «φιλικής προς τις επενδύσεις» νομοθεσίας. Ξαφνικά, λησμονήθηκε η ιδέα ότι η νομοθεσία πρέπει να είναι φιλική όχι μόνο προς τις «επενδύσεις», αλλά με όλες τις πρόνοιες που διασφαλίζουν τον κοινωνικό ιστό και τη βιωσιμότητα των κοινωνιών –κάποτε γνωστή ως «δημόσιο συμφέρον». Ούτε όμως το αφήγημα της «φιλικής προς της επενδύσεις» νομοθεσίας ήταν ιδιαίτερα γόνιμο, διότι, όπως σύντομα αποδείχθηκε, οι συντάκτες του εννοούσαν ένα, και μόνο ένα πράγμα: την «απλούστευση» και «επιτάχυνση» των διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Αυτό ήταν όλο: από το 2010, αν όχι νωρίτερα, τα καλύτερα πολιτικά μυαλά της χώρας δεν βρήκαν άλλον τρόπο να στηρίξουν τις επενδύσεις, από την περιβαλλοντική απορρύθμιση και τη διάχυση της ανασφάλειας δικαίου. Ώδινεν όρος.
Στην βάση της, η περιβαλλοντική αδειοδότηση είναι ο συνδυασμός δυο απλών ιδεών: της ιδέας ότι οι επιπτώσεις μίας επικίνδυνης για το περιβάλλον δραστηριότητας πρέπει να εκτιμώνται εκ των προτέρων. Μάλιστα, με την πάροδο του χρόνου, η εκτίμηση αυτή επεκτάθηκε και σε άλλα θέματα – για παράδειγμα, την εκτίμηση των επιπτώσεων στην κοινωνία και την υγεία. Η άλλη ιδέα ήταν η ανάγκη, πριν εγκριθεί η δραστηριότητα αυτή, να αναζητηθεί και να ληφθεί υπόψη η γνώμη όσων πολιτών επηρεάζονται από αυτή. Δύο ιδέες, σύμφυτες με την σύγχρονη διοίκηση, που διασφαλίζουν ένα δομημένο τρόπο λήψης αποφάσεων, και αποσκοπούν στην τεχνική βελτιστοποίηση, την κοινωνική αποδοχή, την εμπειρογνωμοσύνη και την διαφάνεια – σε τελική ανάλυση, στην δημοκρατία, την καλή διοίκηση και την κοινή λογική.
Αυτές οι δύο ιδέες λοιδωρήθηκαν βάναυσα και φέρουν πλέον το στίγμα μίας γραφειοκρατικής «υπερρύθμισης» που κρατάει τη χώρα σε αναπτυξιακό μαρασμό. Εδώ, είναι απαραίτητη μία ιστορική αναδρομή.Τελευταία πραγματικά καλή νομοθετική πρωτοβουλία ήταν ο νόμος για τη βιοποικιλότητα 3937/2011. Ένας νόμος που έτυχε θυελλώδους υποδοχής από το κοινοβούλιο, καθώς ακόμα και βουλευτές της τότε κυβερνητικής πλειοψηφίας του ΠΑΣΟΚ είχαν εξαπολύσει άγρια επίθεση στην τότε υπουργό Τίνα Μπιρμπίλη και στον τότε αναπληρωτή υπουργό Νίκο Σηφουνάκη, επειδή τολμούσε να θέσει όριο στην οικοδόμηση σε περιοχές Natura. Τι δεν ακούστηκε σε εκείνες τις συζητήσεις!
10 χρόνια περιβαλλοντικής απορρύθμισης
Από το 2011 ξεκίνησε μια καταιγίδα από απορρυθμιστικές για το περιβαλλοντικό δίκαιο νομοθετικές πρωτοβουλίες που πάντα προβάλλονταν σαν ‘μεταρρυθμίσεις’, ‘απλοποιήσεις’, ‘εκσυγχρονισμός’.Η πρώτη απόπειρα αποξήλωσης προστατευτικών για το περιβάλλον διατάξεων έγινε με τον περίφημο νόμο fasttrack, τον 3894/2010. Θυμόμαστε σαν χθες πως ήταν Αύγουστος και διαβάζαμε το νομοσχέδιο στις διακοπές μας και δεν καταλαβαίναμε αν όντως επιχειρούσε την περιβαλλοντική απορρύθμιση που διαβάζαμε. Είχαμε τότε συντάξει το πρώτο μας κείμενο σχολιασμού για νομοσχέδιο, το οποίο είχαμε συνυπογράψει με άλλες οκτώ περιβαλλοντικές οργανώσεις.
Ακολούθησαν ο νόμος 3986/2011 που αφορούσε μνημονιακά μέτρα, ενώ εισήγε σαρωτικές μεταβολές υπέρ καταπατήσεων και έδινε δυνατότητα χωροθέτησης δραστηριοτήτων σε περιοχές απόλυτης προστασίας, ο ν. 4014/2011 για την περιβαλλοντική αδειοδότηση και τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, τέσσερις ακόμα νόμοι για τη δόμηση, δύο για τη χωροταξία, τρεις για τις οικιστικές πυκνώσεις, αμέτρητες αλλαγές στη νομοθεσία περί αυθαιρέτων, αλλαγές στις διατάξεις για τον αιγιαλό και την παραλία, σαρωτικές μεταβολές της δασικής νομοθεσίας.
Παράλληλα, από το 2014 κυρώθηκαν με νόμο δέκα συμβάσεις παραχώρησης τεράστιων χερσαίων και θαλάσσιων εκτάσεων σε πετρελαϊκές εταιρείες για εξορύξεις υδρογονανθράκων. Οι συμβάσεις αυτές περιλαμβάνουν συνολικά ή μερικά περισσότερες από 40 περιοχές Natura.
Δείτε στον πίνακα πόσες νομοθετικές πρωτοβουλίες έφεραν τα πάνω-κάτω στην περιβαλλοντική νομοθεσία μέσα σε δέκα μόνο χρόνια.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτός ο πίνακας αφορά μόνο τις ‘μεγάλες’ πρωτοβουλίες. Δεκάδες άλλες ρυθμίσεις, με μορφή κακοδιατυπωμένων και ενίοτε ασυνάρτητων τροπολογιών σε κατά κανόνα άσχετα νομοσχέδια, και με αιτιολογικές «εκθέσεις» μισής σελίδας, υπονόμευσαν με έμμεσους τρόπους την περιβαλλοντική αδειοδότηση, είτε «τακτοποιώντας» αυθαίρετες δραστηριότητες, είτε «χωροθετώντας» παρανομίες, και «παρατείνοντας» άδειες λειτουργίας και εκμετάλλευσης σε δραστηριότητες οι οποίες στερούνταν περιβαλλοντική αδειότηση, σε δάση, παραλίες, προστατευόμενες περιοχές, οικισμούς, σε ένα όργιο ευνοιοκρατίας, αδιαφάνειας και κακής νομοθέτησης. Μάταια οι «ρυθμίσεις» αυτές πάσχιζαν μέσα από περίτεχνες και δυσνόητες διατυπώσεις να κρύψουν τον φωτογραφικό τους χαρακτήρα. Και όλα αυτά συχνά, από τα ίδια πρόσωπα που ευαγγελίζονταν το κράτος δικαίου, τον υγιή ανταγωνισμό, την ισότητα των πολιτών απέναντι στον νόμο, και την «απλούστευση».
Δέκα χρόνια σαρωτικών αλλαγών στην περιβαλλοντική νομοθεσία. Πάντα με το ίδιο αφήγημα: να γίνουμε μια χώρα φιλική προς τις επενδύσεις. Όμως οι επενδύσεις δεν ήρθαν ποτέ. Ή μήπως ήρθαν, αλλά δεν είναι αυτές που οραματίζονται οι πολιτικές ηγεσίες μας; Μήπως τελικά τα προβλήματα ανάπτυξης της Ελλάδας δεν έχουν καμία σχέση με την περιβαλλοντική νομοθεσία, αλλά με την αστάθεια του θεσμικού πλαισίου, την κακονομία, το έλλειμμα ελέγχων και την άρνηση να παραδεχτούμε ότι κάποιες κακοσχεδιασμένες επενδύσεις με μεγάλη περιβαλλοντική επίπτωση πρέπει να απορρίπτονται;
To WWF Ελλάς έστειλε προς τους βουλευτές έκτακτη παρέμβαση για το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ.
Τρίτη, 28 Απρίλιος 2020
Όπως τονίζεται στην παρέμβαση, πρόκειται για μια νομοθετική πρωτοβουλία χωρίς ξεκάθαρο στίγμα, καθώς επιχειρεί εκτεταμένες νομικές μεταβολές σε πολλά θεμελιώδη κεφάλαια περιβαλλοντικής πολιτικής και διοίκησης.
Το νομοσχέδιο είναι πολύ διαφορετικό από αυτό που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση, διπλάσιο σχεδόν σε μέγεθος και αριθμό άρθρων, καθώς έχουν προστεθεί σωρηδόν διατάξεις για τη διευκόλυνση των εξορύξεων υδρογονανθράκων, χωροθετικές τακτοποιήσεις για μια σειρά από έργα, ενσωμάτωση δύο οδηγιών της ΕΕ, ακόμα και ‘φωτογραφικές’ ρυθμίσεις ατομικού χαρακτήρα. Εισάγει επίσης μια σειρά από μεταβολές στο σύστημα περιβαλλοντικής αδειοδότησης, αντιμετωπίζοντάς το σαν εμπόδιο και όχι ως εγγύηση για υγιές περιβάλλον και ποιότητα ζωής.
Εμβληματικά προβληματικό στοιχείο του είναι η συμπερίληψη νέων διατάξεων διευκόλυνσης των προγραμμάτων εξόρυξης υδρογονανθράκων. Ενώ λοιπόν εφαρμόζονται ειδικοί νόμοι κύρωσης των συμβάσεων με πετρελαϊκούς κολοσσούς που φέρουν τις υπογραφές των υπουργών Γιάννη Μανιάτη (κύρωση συμβάσεων που υπογράφηκαν το 2014) και Γιώργου Σταθάκη (κύρωση συμβάσεων του 2018 και 2019), με τους οποίους έχουν παραχωρηθεί εκτάσεις ακόμα και εντός περιοχών Natura 2000 και εθνικών πάρκων, με αυτό το νομοσχέδιο διεμβολίζεται η ίδια η περιβαλλοντική νομοθεσία με τις εξαιρετικά επικίνδυνες και ρυπογόνες χρήσεις εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων που μέχρι πρότινος θα θεωρούνταν αδιανόητες για προστατευόμενες περιοχές.
Διαβάστε εδώ την παρέμβαση προς τους βουλευτές.
Αντιπαράθεση για το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο στη Βουλή - Τι λένε οι οργανώσεις WWF και Greenpeace επισημαίνουν ότι 64 από τα άρθρα του πολυνομοσχεδίου δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας κατά τη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας - 22 Μαΐου - διοργανώνεται την Τετάρτη 20/05 στις 18:30 εκδήλωση διαδικτυακής συζήτησης με τίτλο, "Η επόμενη ημέρα του [αντι]περιβαλλοντικού νόμου".
___________________________________________________
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
Ελληνικό κοινοβούλιο
Η παρέμβαση (video)
Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Ηλίας Μπεριάτος:«Αναχρονιστικό και χωρίς διάλογο το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο»
Αντιπαράθεση για το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο στη Βουλή -
ΣΥΡΙΖΑ: Διαδικτυακή εκδήλωση για την επόμενη ημέρα από τον αντι-περιβαλλοντικό νόμο
