...Tir'd with all these, from these would I be gone,
Save that, to die, I leave my love alone...*
Δυό φορές μου συνέβη την τελευταία εβδομάδα. Νόμιζα ότι μιλάω ρεαλιστικά. Ότι μοιράζομαι σκέψεις απολύτως λογικές. Όμως δυό φίλες μου τρόμαξαν, ανησύχησαν,κι έδειξαν ότι ένιωσαν να επιζητώ παρηγοριά, 'αγκαλίτσες', συμπαράσταση- κάτι απεχθές που ούτε μου θα μου περνούσε από το μυαλό.
Η μια με ρώτησε αν διαβάζω τη ' Θιβετανική Β'ίβλο των Νεκρών΄ (Ναι, κάπου εδώ είναι αν ψάξω. Την είχα διαβάσει στα 19 μου, τότε που μελετούσα το Ταρώ και Αστρολογία και ερωτεύτηκα δια βίου τα σύμβολα.
Η άλλη φίλη είπε τη λέξη 'morbid' στην κουβέντα και στο επόμενο τηλέφωνο με είπε 'Δαφνάκι'.
Δαφνάκι. Εγώ;
Δε σχολίασα. Της ξέφυγε, το ένιωσα στην παύση.
Μισό αιώνα προσπαθώ.Δεν είναι εύκολο να υψώνεις αναχώματα γι αυτούς που αγαπάς. (Ιδίως αυτούς- οι άλλοι τι μας νοιάζουν. ΟΙ άλλοι μ΄ένα βλέμμα απομακρύνονται).
Μα αυτό είναι σήμερα το ζήτημα. Πώς να ανοιχτείς, να μοιραστείς μύχιες σκέψεις που θα επηρεάσουν το όποιο μέλλον σου, σε ένα κόσμο που έκανε taboo κάθε κουβέντα για το μόνο σίγουρο, το μόνο βέβαιο μέλλον, το μόνο δρόμο που ουδείς μας θα αποφύγει.
―Ολόκληρο βιβλίο έγραψα για το Θάνατο, είπα. Μα φαίνεται 40 ποιήματα δεν κατάφεραν να επιδείξουν πώς τον βλέπω.
_____________________________
'Εξι 'Εκτου σήμερα.
Με δυό σονέττα που αγαπώ.
Πάνω Σαίξπηρ,του 66 η κατάληξη:
*'..Κουράστηκα· να φύγω θέλω από τη ζωή εδώ πάνω
Μόνο που μόνη μένει η αγάπη μου αν πεθάνω..."
(σε δική μου πρόχειρη μετάφραση που εύχομαι να μεταδίδει την απόγνωσή μου).
και του έλεγα ότι βαριέμαι την Επιστημονική Φαντασία
«Εσύ είσαι Φιτζέραλντ» έλεγε,
«Και Κέρουακ. Μα κυρίως Μπάροουζ» απαντούσα.
Κι είναι σα χθες που φούσκωνα.
Κι ο Κύριος Kastell είχε ζωγραφίσει ένα ολοστρόγγυλο κόκκινο στόχο στην κοιλιά μου.
Κι είναι σα χθες.
Αλλά δεν είναι. Χθες.
Nikos ValkanosΧαρά, λίγον καιρό πριν ταξιδέψει ο Άγγελος του είχα τηλεφωνήσει να κουβεντιάσουμε για το φεστιβάλ κόμικς που ετοίμαζα στο νησί σου... Μια απόμακρη φωνή, σαν από άλλο κόσμο, που την έχω πάντα στην ψυχή μου: "Τι τα θες τώρα ρε Νίκο, εγώ φεύγω"...
Περαν της πλακας & του οποιου χαβαλε.. Την ειδα πολλες φορες αυτη την αγγελια σημερα.. & εστω οτι οντως ισχυει.. (γιατι παιζουν & παρα πολλες αγγελιες τρολ, ολων των ειδων...)
Αν λεμε -που δεν ειναι το συνηθες να γινεται μεσω αγγελιας μια τετοια πωληση & γι' αυτο προσωπικα μου βρωμαει" η αγγελια, εκτος αν αφορα επαρχεια, που' ναι πιο δυσκολα -
αν οντως πωλειται & σε συναρτηση με το οτι εχει ενεργη νομιμη αδεια, ειναι νορμαλ το ποσο που ζητανε
& ας ειναι ιδιαιτερο το αντικειμενο της για εμας τους πολλους..
Για να βγει μια τετοια νομιμη αδεια, απαιτειται μεγαλη αναμονη, εγκρισεις απο πολλες υπηρεσιες
& ακομα περ/ρο τρεξιμο, φοβερη γραφειοκρστεια, & μεχρι την τελικη εγκριση, εχεις σκασει & πολλα χρηματα & εχεις περιμενει & παρα πολυ χρονο. & μεγαλη δυσκολια για στο αν θα εγκριθει τελικα.
Αν λοιπον παρει καποιος νομιμη αδεια ετοιμη, σχετικα συμπαθητικα εξοπλισμενο για να συνεχισει να το δουλευει & με καποιο μικρο σταθερο πελατειακο κοινο & δεν εχει θεμα με το πολυ δυσκολο ποικιλοτροπα αυτο εργασιακο αντικειμενο, νορμαλ τιμη το δινουν, θα μπορουσαμε να πουμε..
δλδ σόρρυ κιόλας, με τα 25.000 αγοράζεις ουσιαστικά "αέρα" και τον εξοπλισμό που περιγράφει; Πελατολόγιο, φήμη, αναγνωρισιμότητα, ή και κάτι περισσότερο; Ξερωγώ, το οίκημα μάλλον όχι, αλλά σεντόνια; Διακόσμηση; Στραπόν; Καπότες; Νιπτήρες;
Πώς γίνεται και μοιάζει δώρο αναπάντεχο η ανατολή μετά από νύχτες αϋπνίας; Κι ας είναι το ξημέρωμα προβλέψιμο ως το μόνο σίγουρο.
Ή μήπως, άραγε, τούτη η απρόσμενη χαρά μου με το πρώτο φως να είναι σημάδι ψυχικής υγείας; Σύμπτωμα ευρωστίας — ή, πιο σωστά, το α-σύμπτωμα που δείχνει ότι οι νύχτες μαύρων σκέψεων είναι συνέπεια αντικειμενικών δυσκολιών και προβλημάτων και όχι μιας «Κατάθλιψης» όπως συνηθίζεται τελευταία να βαφτίζεται -μετά από αυτοδιάγνωση- εκείνη η στεναχώρια που άλλες γενιές ονόμαζαν «Μελαγχολία»;
Δάφνη με σκέψεις και γαρύφαλλα,από τον Κύριο Kastell του μακρινού παρελθόντος μας.
Στον κήπο μας, στη Ρωμανού Μελωδού, την εποχή που θα κυκλοφορούσε το 'Ιαπωνικά Λουλούδια του Τσαγιού', μια συλλογή ποιητικών και πεζών έργων μου για την αγάπη του.
Όχι δημοφιλές βεβαίως αφού η Ποίηση που δεν έχει θέμα πόνο και βαριά δυστυχία σπανίως 'γράφει' στη μνήμη κι ακόμα, ασυνείδητα, κατατάσσεται στα 'ελαφρά' έργα της κατηγορίας πατριωτικών παιάνων και κατά παραγγελία δημιουργίας. Για μάς όμως είναι όχι μόνο αγαπημένο αλλά με τα χρόνια έγινε κάτι σαν οδηγός, σαν ερωτικό συμβόλαιο που μας στήριξε στα δύσκολα. Δεν το συζητήσαμε τότε καθώς συνέβαινε. Αλλά (για παράδειγμα αναφέρω ένα από τα πολλά) πολύ αργότερα, κι όπως εκφράζει πάντα τα σπουδαία, matter of factly- σα να μην τρέχει τίποτα, μου το είπε ότι το «απ' όποια κούπα κι αν διαλέξεις για να πιεις» * το θυμόταν ως υπόσχεση στα δύσκολα και τον κράτησε στο μονοπάτι που επιλέξαμε.
* από την ακροστιχίδα 'ΘΑΝΑΣΗ ΜΟΥ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ' που του χάρισα στα γενέθλιά του και είναι στον τοίχο στην κρεβατοκάμαρά μας στην Αθήνα. Για μάς είναι ανάμνηση ακόμα κι ο τύπος σκληρού χαρτιού μεγάλου βάρους που χρησιμοποιούσα τότε όπως κι η κορνίζα που διακόσμησα με τα παστέλ του για να καδράρω την ακροστιχίδα που κοσμεί η άχαρη ζωγραφική μου: μια τούρτα, ήλιο και σελήνη κι όλα τα καλά που του ευχόμουν. Από εκεί κι ο τίτλος «Ιαπωνικά λουλούδια του Τσαγιού» - ν΄ανοίγουνε για σένα, απ' όποια κούπα κι αν διαλέξεις για να πιεις. Το «ΘΑΝΑΣΗ ΜΟΥ» το κράτησα δικό του γι αυτό στο βιβλίο είναι μόνο το δεύτερο μέρος το ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ.
Όχι μόνο επειδή η νέα 'Οδός Πανός' έχει μετάφρασή μου των πολύ της καρδιάς μου παραβολών του, όχι μόνο επειδή έχει νέα άρθρα για τον πολυαγαπημένο πολύπαθο εστέτ, τον Όσκαρ μας, αλλά και επειδή είναι ένα ακόμα εξαιρετικά προσεγμένο τεύχος διά χειρός Γιώργος Χρονάς- του συγγραφέα εκδότη που δικαίως υπερηφανεύεται ότι έφτασε το περιοδικό στο 204ό τεύχος μόνος δίχως επιχορηγήσεις και μαλαγανιές.
Για σάς ή ως δώρο εορτών το εγγυώμαι ότι μόνο χαρά και έμπνευση θα δώσει.
Πού (ρωτούν κάποιοι):
Σε βιβλιοπωλεία, στο βιβλιοπωλείο των εκδόσεων στην οδό Διδότου στην Αθήνα, με ηλεκτρονική παραγγελία ή, με συνδρομή ετήσια για τα 4 τεύχη της χρονιάς. Δε θα μετανιώσετε.
_____
*και μια άσχετη σημείωση: εξακολουθώ να δουλεύω δίχως τον υπολογιστή μου που ακόμα να επισκευαστεί. Γι αυτό είμαι σχετικά απούσα εδώ. Μα πολλά ετοιμάζω και σύντομα θα επανεμφανιστώ με περισσότερα και για το συγκεκριμένο τεύχος και τον Όσκαρ μας.
Δειλινό για μένα. Ησυχία αναπάντεχη κι η Ποίηση με βρίσκει καθώς διαλέγω φραγκόσυκα. Στο χρώμα του ροδιού.
'Έτσι τελειώνει ο κόσμος
Όχι με έναν βρόντο
μα μ’ ένα λυγμό' είπε ο T.S. Eliot για τον αιώνα που έφυγε. Μείναμε εμείς. Με το λυγμό,
‘Χείλια που θα φιλούσαν
Λεν προσευχές στη σπασμένη πέτρα.’
Έρχεται η Ποίηση. Μια προσευχή και συντροφιά κι ανάμνηση, έρχεται να μας βρει όποτε εκείνη θέλει και μάς μιλά και μας γεμίζει αντιστρόφως, εκ των έσω, από τα βάθη της ψυχής και των κροτάφων.
'Τούτη είναι η πεθαμένη χώρα
Τούτη είναι του κάκτου η χώρα
Εδώ τα πέτρινα ομοιώματα..’
Δεν είναι μόδα πλέον στα σχολεία η αποστήθιση κι ας είναι ευκολότατη στα νέα μυαλιά κι επένδυση μεγάλη. Και αυτή όπως, τόσοι κόποι, θεωρήθηκε καταπίεση στο νέα αιώνα. Αλλά αν δεν αποστηθίσουμε, αν δεν κάνουμε τόπο να φωλιάσει ο στίχος στην καμπύλη του ιππόκαμπου πώς θα ανοίξει η πύλη για την προσευχή, πώς θα ‘ρθει η Ποίηση όταν εκείνη θέλει;
Διότι μόνο έτσι λειτουργεί, Μας βρίσκει η Ποίηση όταν εκείνη θέλει και τότε μόνο θα συντελεστεί το θαύμα.
«Σε βρίσκει η Ποίηση» έλεγε ο Τίτις Πατρίκιος, «σε βρίσκει» δεν τη βρίσκεις. Μιλούσε για τον ποιητή, για τη δημιουργία αλλά το ίδια είναι και για την απόλαυση στίχων που κάποτε διαβάσαμε πριν έρθει η στιγμή να τους αισθανθούμε για να συντελεστεί το θαύμα της Τέχνης.
Όπως σ' εμένα απόψε που αμέριμνη μάζευα τα ρόδια και ήρθε ο Τίτος αναπάντεχα και μ' έσπρωξε να ψέλνω στίχους του- πιστή ενώ δεν πιστεύω- επειδή «εκεί απάνω» με βρήκε η Ποίηση, εκεί που ρόδιζε το δειλινό κι εγώ διάλεγα τα ροδί φραγκόσυκα κι ήρθαν παρέα μου ο Έλιοτ (από τη χώρα των βιβλίων) κι ο Τίτος Πατρίκιος (από νύχτες Αθηναϊκές) κι έσερναν μαζί τους το Σεφέρη (έγνοιες μεταφραστή με τη βαθιά φωνή) και τον πατέρα μου (χαμόγελο κρυμμένο πίσω απ’ το μουστάκι). Και πήρα ανάσα πάλι, αυτή που παίρνουν οι πιστοί απ’ την προσευχή τους, εγώ από τη μεγάλη αγάπη μου, την Ποίηση.
'Τούτη είναι η πεθαμένη χώρα
Τούτη είναι του κάκτου η χώρα
Εδώ τα πέτρινα ομοιώματα
Υψώνονται, εδώ είναι που δέχουνται
Την ικεσία του χεριού ενός πεθαμένου
Κάτω από το παίξιμο του άστρου που σβήνει.
Έτσι είναι τα πράγματα
Στου θανάτου την άλλη βασιλεία
Ξυπνάς μοναχός..'
__________________________________
*Γύρω γύρω όλοι- στη μέση το φραγγόσυκο'
Ο T S Eliot διαβάζει Hollow Men [Οι Κούφιοι Άνθρωποι- ελλην. υπότιτλοι]:
Ο Τίτος Πατρίκιος διαβάζει το ποίημα του «Σε βρίσκει η ποίηση» στο Nosotros 13 /11/ 2012 σε συνάντηση με θέμα «γιατί η ποίηση»που διοργάνωσε το περιοδικό Μανδραγόρας