«'Οταν είμαι
καλή, είμαι πολύ καλή.
Αλλά όταν είμαι
κακιά είμαι ακόμα καλύτερη» έλεγε η Mae West που βοήθησε τις καριέρες ουκ ολίγων
νεαρών αστέρων, και θα μου ταίριαζε παλιά αν το καλή/κακιά δεν το είχε πει
μόνο για τα ήθη μα και για συμπεριφορά προς τους άλλους.
Το συνάντησα
πολύ νωρίς, από τα παιδικά μου χρόνια. Ήταν η πόζα άρνησης, συνηθισμένη στάση επιφανειακού
γαλλικού πνεύματος που με γοήτευε μια και ερχόταν σε αντίθεση με τη σάχλα και αφέλεια
της αμερικάνικης ποζιτίλας της 'Θετικής Σκέψης' και των "προσεύχομαι για σένα".
Στερεότυπο
είναι, το έχουμε δει και στο σινεμά. Θαυμάζει η Αμερικανίδα τουρίστρια 'Γουάου,
ο Πύργος του Άιφελ!' και σηκώνει ώμους και φρύδια η υπέρκομψη Γαλλίς φυσώντας τον
καπνό του τσιγάρου της με ένα περιφρονητικό "ΠΚΦΦΦφφ!". Αν ήσασταν 15
ετών και προικισμένη με ευγλωττία ποια συμπεριφορά θα υιοθετούσατε;
Διότι το είχα.
Από πολύ νωρίς. Και εκ φύσεως το είχα, λόγω ευκολίας στο λόγο, και εκπαιδεύτηκα
στην οξύτατη παρατήρηση με τη λογοτεχνία, έτσι που στην πρώτη νιότη μου έσταζα δηλητήριο
λες και με είχαν βρει όλα τα δεινά της γης.
Που βεβαίως
δε με είχαν βρει, αλλά όχι κι ότι μου χαρίστηκαν στα λόγια. Στα λόγια το περιβάλλον
ήταν πολύ σκληρό. Κι έφτιαξα πανοπλία, σκληρή και λαμπερή σαν από το δέρμα σαύρας
σε τσάντα πανάκριβη, για να επιβιώσω σε ένα περιβάλλον στο οποίο μετρούσε πιο
πολύ να πεις κάτι έξυπνο παρά κάτι αληθές και όποιος πληγωνόταν στη διαδρομή απλώς
δεν ήταν άξιος να απολαμβάνει το οξύ αυτό πνεύμα ως 'κομπλεξικός' ή 'μικροαστός'
κι όχι αρκετά καλλιτέχνης ή κοσμοπολίτης ώστε να αντέχει.
Μπούρδες βεβαίως,
ουδείς αντέχει, γι αυτό σε τέτοιους κύκλους είναι μονίμως τσακωμένοι όλοι με όλους
και πιο πολύ από ένα άκυρο «μεταξύ μας» άλλη φράση δεν ακούς.
Αντιπαθέστατη
ήμουν κι έχω τα ημερολόγιά μου ως απόδειξη της στείρας ποζεριάς κι επιδειξιομανίας
στην οποία επιδιδόμουν για να εντυπωσιάσω το τετράδιο.
Δεν κράτησε
πολύ. Η αληθινή ζωή με πήγε αλλού κι η Τέχνη η αληθινή μου έμαθε πως για να
πας βαθιά, να καταλάβεις την ανθρώπινη ύπαρξη, εφόδιο κι εργαλείο είναι μόνο η Συμπόνια
αφού δίχως καλλιέργεια της συναισθηματικής μας φαντασίας καθόλου δε θα εξελιχθούμε
και δε θα διαφέρουμε από τη σαύρα εκείνη―επί της τσαντός που λέγαμε―, τη σαύρα εκείνη
του αρπακτικού μέρους του ανθρώπινου εγκεφάλου που επιβιώνει ακόμα μέσα στο κρανίο μας
από πριν εξελιχθούμε σε άνθρωπο, πριν να μιλήσουμε, να φανταστούμε και να καταλάβουμε.
Το τι με έβγαλε
απ' αυτά, ενδοσκοπήσεις, ωρίμανση κι εξέλιξη μυαλού και χαρακτήρα είναι ταξίδι ολόκληρο
και δε θα σας κουράσω. Το ουσιώδες είναι ότι ευγνωμονώ που ήρθε η στιγμή που το
κατάλαβα πως ίδιο κόπο παίρνει να ψάξεις να βρεις το ωραίο όποιου συναντάς αντί
για το κουσούρι του και πως αυτό είναι που κάνει κι η Μεγάλη Τέχνη.
Όλα τα σώματα
είναι ωραία ζωγραφισμένα από το Ραφαήλ ή τον Λούσιαν Φρόυντ, όλα ενδιαφέροντα και
σημαντικά στο σημειωματάριο του Λεονάρντο μα όλα άσχημα και προβληματικά στα «γυναικεία»
περιοδικά και κάτι σαχλές εκπομπές που κρίνουν τις ηθοποιούς από τα μπούτια τους
και τις τραγουδίστριες από το ντύσιμό τους.
Μια ζωή μου
δόθηκε, σκέφτηκα, και δε θα τη σπαταλήσω μετρώντας τα μπούτια και το γούστο
της γειτόνισσας. Θέλω το ενδιαφέρον, θέλω το άξιο να επιζήσει στους αιώνες, αποφάσισα,
και υποσχέθηκα στον εαυτό μου ότι θα ψάχνω μόνο για την ουσιαστική ομορφιά και δε
θα χάσω ούτε ένα λεπτό ψάχνοντας άλλων τα κουσούρια.
________________________________________
Εικόνα
"Η Δάφνη Ράβει" by Mr Kastell, κρέμεται στο δωμάτιό μου στην Αθήνα. Μια από εκείνες τις στιγμές γαλήνιου contemplation του παρελθόντος και του μέλλοντός μας, που με έκαναν αυτό που είμαι τώρα.
Και μια Σημείωση εκπαιδευτική:
Αν δε γνωρίζετε σηστήνω να δείτε ταινίες της Μαίη Γουέστ, πασίγνωστης για τα πνευματώδη υπονοούμενά της, η οποία ξεκίνησε ως σεξοβόμβα και σταρ και κατέληξε μέσω Βέγκας και ραδιοφώνου να μείνει θρυλική ως Queen of Camp.