Για σάς που δεν ξέρετε τι είναι το #ΚΕΘΕΑ

Προχθές καλεσμένοι σε μεγάλο κανάλι* ο Γρηγόρης Βαλλιανάτος κι ο Μάριος Ατζέμης μίλησαν ανοιχτά για τις τιμωρητικές μεθόδους απεξάρτησης του ξεπερασμένου ΚΕΘΕΑ. 

Αναμενόμενες βεβαίως μα θλιβερές οι επιθετικές χυδαίες αντιδράσεις. Συνηθίσαμε από επιθέσεις μα δε σταματάμε. Κι αυτό γιατί εμείς δε μιλάμε θεωρητικά μόνο μα ξέρουμε από πρώτο χέρι τις συνέπειες, έχουμε χάσει φίλους, έχουμε πονέσει, έχουμε βασανιστεί.

Για εσάς που δεν ξέρετε τι είναι το ΚΕΘΕΑ, ούτε έχετε προσωπική εμπειρία χαρμάνας και αρρώστιας οπότε δε σταθήκατε να σκεφτείτε ποια σαδιστική πουριτανική προσέγγιση απαιτεί από τους τοξικοεξαρτημένους (και μόνο αυτούς στην εποχή μας) να πλαντάζουν στον πόνο παρότι υπάρχει φάρμακο. Για εσάς που είστε κατά των διακρίσεων και του στιγματιστικού λόγου αλλά δε μοιάζει να ενοχλείστε με το ρατσισμό της γενίκευσης όσων μιλούν για ‘πρεζάκικες συμπεριφορές’.

Για εσάς που δε γνωρίζετε μα ακούσατε για τα κακά φάρμακα, για καθαρούς και βρώμικους και για ‘στεγνά’, είδατε πως συμφωνείτε και ιδεολογικά σε άλλα θέματα με εκείνους που υπεραμύνονται  κι είπατε στα τυφλά πως σωστά θα είναι να στηρίξετε. 

Για σας που τυφλά αφεθήκατε να δεχθείτε πως  είναι θεμιτή και θεραπευτική  η καλλιέργεια ενοχών σε ανθρώπους που είχαν την ατυχία να ζητήσουν βοήθεια όταν αρρώστησαν.

Για εσάς που άκριτα δέχεστε τη στέρηση φαρμάκου σε ασθενή που πονάει.

Για εσάς που άκριτα δέχεστε ως λογικό να τιμωρείται ο ασθενής όποτε υποτροπιάζει, να τιμωρεί δηλαδή ο θεραπευτής επειδή η θεραπεία του δε λειτούργησε.

Για εσάς που αφήνεστε να θεωρείτε θεραπεία την πλύση εγκεφάλου.

Για εσάς που γνωρίζετε τόσο λίγα που πεισθήκατε ότι η ανεργία, η αστεγία κι η φυλακή  δεν είναι ταξικές κοινωνικές συνέπειες του αποκλεισμού που προκαλεί το στίγμα, αλλά, με κάποιο μαγικό μεταφυσικό τρόπο, είναι συνέπειες της χρήσης μιας ουσίας.

Για σας δηλαδή που αφελώς αφήνεστε να μπουρδουκλωθείτε από εκείνους που ρίχνουν στην πλάτη του θύματος της Ναρκοαπαγόρευσης την ευθύνη για τις συνέπειές της.

Για σας που δηλώνετε άθεοι και λογικοί μα υπεραμύνεστε ενός πουριτανικού προγράμματος θρησκευτικών καταβολών.

Για σας όλους

συστήνω την Κατερίνα Κονιδάρη. Διαβάστε τη, για αρχή.

Ακολουθεί συνέντευξή της 

 

«Το ΚΕΘΕΑ έχει κρίση ταυτότητας μεταξύ επιστήμης και κινήματος»

https://www.efsyn.gr/ellada/koinonia/142449_kethea-ehei-krisi-taytotitas-metaxy-epistimis-kai-kinimatos

Ιωάννα Σωτήρχου

Η οξυτοκίνη είναι μια ορμόνη που βοηθά να δημιουργηθούν και να εδραιωθούν σχέσεις αγάπης. «Λουτρό οξυτοκίνης», από τις εκδόσεις Βακχικόν, είναι το βιβλίο της Κατερίνας Κονιδάρη, ψυχολόγου, με περισσότερα από 15 χρόνια εμπειρίας στην απεξάρτηση, κυρίως στο ΚΕΘΕΑ.

Στο βιβλίο της, που πρόσφατα έκανε τη δεύτερη έκδοσή του, η αγάπη είναι παρούσα -συχνά μέσω της απουσίας της- οι άνθρωποι μόνοι, ψάχνουν και ψάχνονται μέσα στη γνώριμή μας πόλη που καμιά φορά φαντάζει εχθρική.

«Τον τίτλο στη συλλογή δίνει η ιστορία μιας θεραπεύτριας σε κοινότητα που, μην μπορώντας να εκτονώσει τον θυμό της για τον χώρο που εργάζεται, τον μετατρέπει σε αγάπη για μια θεραπευόμενη, σκέφτεται όμως ότι είναι απλή χημική αντίδραση, τι άλλο να είναι -γιατί πώς αλλιώς θα συνεχίσουν τα πράγματα απλά να συμβαίνουν; Η αγάπη θα μπορούσε να είναι ένας λόγος να αντιδράσει κανείς»...

 

Μια συλλογή διηγημάτων, αφορμή για την κουβέντα μας, με αιχμές για το έργο των θεραπευτικών κοινοτήτων, μια λογοτεχνική αμφισβήτηση από αγάπη, για τους ανθρώπους «που έχουμε διώξει γιατί απλά δεν τους άντεχε το σύστημα, όχι γιατί δεν μπορούσαν οι ίδιοι...».

Συνέντευξη 

• Μια μύηση στην ιστορία των θεραπευτικών κοινοτήτων:

Προέκυψαν από θρησκευτικές και άλλες μικρές συλλογικότητες ισχυρών δεσμών- στην Ευρώπη αναπτύχθηκαν κυρίως με στόχο τη φροντίδα ψυχιατρικών ασθενών από γιατρούς που πέταξαν τη ρόμπα τους, στην Αμερική ως απάντηση στην τοξικοεξάρτηση από πρώην εξαρτημένους που πίστεψαν ότι μπορούν να βοηθήσουν και άλλους με ανάλογο πρόβλημα, όχι απλά να το ξεπεράσουν αλλά να αλλάξουν στάση ζωής.

Οι δεύτερες χαρακτηρίστηκαν ιεραρχικές από το αυστηρό σύστημα σταδίων μέσα από το οποίο εξελίσσονται τα μέλη τους.

Αναπαριστώντας μια μικροκοινωνία καθημερινών ασχολιών, θεραπευτικό μέσο δεν εκλαμβάνεται η συνεδρία, αλλά η κάθε συμπεριφορά. Η κοινότητα «ρωτάει» διαρκώς το κάθε μέλος της αν η συμπεριφορά του είναι «καθαρή» ή «πρεζάκικη».

Η κεντρικότητα αυτού του ερωτήματος οδηγεί στους θριάμβους, αλλά και στις παθογένειές της, όταν εντείνεται σε βαθμό στρέβλωσης.

• Τι γίνεται στο ΚΕΘΕΑ;

Στην Ελλάδα οι ιεραρχικές κοινότητες εκπροσωπούνται από το ΚΕΘΕΑ που έχει υπάρξει και είναι ακόμα ένας αξιόπιστος φορέας απεξάρτησης. Αποψή μου όμως είναι ότι η μεγέθυνσή του, ο συγκεντρωτισμός, η κρίση ταυτότητας ανάμεσα στον επιστημονισμό και την κινηματικότητα, οι ανάγκες των εξαρτημένων που αλλάζουν, η υπερεκπροσώπηση διάφορων επαγγελματιών, η κατάχρηση εξουσίας έχουν οδηγήσει στη δημιουργία ενός εν πολλοίς ολοκληρωτικού συστήματος.

Και όπως σε όλα τα ολοκληρωτικά συστήματα η πίστη σε αυτό ή είναι ολοκληρωτική ή καθίσταται αμφισβητήσιμη. Αν κάποιος θέλει να απεξαρτηθεί στις περισσότερες κοινότητες του ΚΕΘΕΑ, πρέπει να δεχτεί ότι θα φορέσει μια πιπίλα για να ενταχθεί, θα κάτσει σε μια καρέκλα με το κεφάλι κάτω και θα δέχεται τις βρισιές άλλων μελών λέγοντας στο τέλος «ευχαριστώ», ότι δεν θα του επιτρέπεται να πίνει όρθιος νερό ή να στρίβει τσιγάρο. Είτε λοιπόν θα τα αποδεχτεί και βρεθεί στη μεριά των «καθαρών», είτε θα τα απορρίψει και θα θεωρηθεί ελλιπώς κινητοποιημένος...

• Ποια είναι η θέση του θεραπευτή απέναντι σε αυτήν την κατάσταση;

Οι θεραπευτές, ιδίως οι νέοι θεραπευτές -όπως ακριβώς και τα νέα μέλη- αρχικά απλώς δεν έχουν φωνή. Αν κάποιος δεν αποδέχεται για παράδειγμα ότι πρέπει ένα νέο μέλος να φοράει πιπίλα, θα κάνει «σαν να» το αποδέχεται, έτσι δηλώνεται η πλήρης εμπιστοσύνη του και η πορεία του προς το «μεγάλωμά» του, με τον καθαρό τρόπο της κοινότητας. «Παίξε τον ρόλο σου και θα καταλάβεις αργότερα την ουσία του»… Οταν κάποιος αποκτά φωνή στο σύστημα συνήθως έχει πλήρως αφομοιώσει τις τακτικές του. Ο μόνος τρόπος λοιπόν να μη συνθλιβεί η άποψή μου ήταν μέσω του γραψίματος, με την ειρωνική απόσταση που χρησιμοποιώ στα διηγήματα, τη μόνη στάση που μπορεί να προκαλέσει τον στοχασμό: «Αλήθεια, ρε παιδιά, γιατί πιπίλα;».

• Στα διηγήματά σας υπάρχει έντονο το στοιχείο της ταπείνωσης. Είναι απαραίτητο θεραπευτικό εργαλείο;

Το να ταπεινώσεις κάποιον είναι σχεδόν βαθμός μύησης και ένδειξη κύρους, είτε ανάμεσα σε μέλη είτε ανάμεσα σε θεραπευτές και μέλη, είτε ακόμα και μεταξύ θεραπευτών.

Το κάλεσμα της κοινότητας «η θεραπεία σου είναι θεραπεία μου», μέσω της παρώθησης για αλλαγή, έχει μετατραπεί σε ένα σύστημα στο οποίο αν δεν βρεις κάτι μεμπτό στον άλλον σημαίνει ότι κάτι συγκαλύπτεις.

Σε ένα διήγημα, στο οποίο γελούσα όσο έγραφα, ένας θεραπευτής έχει βρει τον τρόπο να επιβιώσει: «Οταν δουλεύεις σε ένα μπουρδέλο, το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να γίνεις καλύτερη πουτάνα», λέει και ανακαλύπτει πάντα κάτι να πει...

• Η αναπαραγωγή της σκληρότητας είναι η μόνη παθογένεια που διαβλέπετε στα θεραπευτικά προγράμματα;

Βλέπω ό,τι παρατηρείται διαχρονικά ως στρέβλωση σε τέτοιου είδους συστήματα: την αναπαραγωγή της σκληρότητας, όπως λέτε, την κατάχρηση εξουσίας, την υποταγή στο παράλογο, την ομοιομορφία.

Με εξέπληξε και χάρηκα πολύ όταν το βιβλίο κινητοποίησε άλλες φωνές, αυτές κάποιων παλιών μελών, να απευθυνθούν στα προγράμματα που είχαν παρακολουθήσει και να αναζητήσουν απαντήσεις σχετικά με την εμπειρία τους που είχαν βιώσει ως κακοποιητική…

_________________________________

Η εκπομπή (μετά το 31ο λεπτό): https://www.skai.gr/tv/episode/psuchagogia/to-choume/2025-11-12-15 

#toughloveisnotlove

#recoveringfromrecovery

A Visit to the Drug Consumption Room in Athens-With the Eye of an Outsider #Drugreporter

 

 

 

12 χρόνια αφότου έκλεισε ο πρώτος, πιλοτικός τότε, χώρος χρήσης στην Αθήνα, άνοιξε αυτός ο εξαιρετικά μοντέρνος και φροντισμένος χώρος τον οποίο, κατά το τελευταίο συνέδριο  of experts της Correlation που συγκέντρωσε στην Αθήνα πολλούς ‘ειδικούς’ (δηλαδή εμάς τους,έμπειρους της χρήσης) ακτιβιστές, επισκεφθήκαμε με το Θανάση Θεοχάρη Πρόσεδρο του ΟΚΑΝΑ.

Ο Peter Sarozi του Drugreporter έκανε το μικρό αυτό ντοκιμαντέρ στο οποίο μιλάμε η γράφουσα, ο Μάριος Ατζέμης, η Λίτσα Λαγάκου, ο Πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ Θανάσης Θεοχάρης, η Μαριανέλλα Κλώκα, θεραπευτές κι εργαζόμενοι στο χώρο καθώς και (σε ένα ενδεικτικό απόσπασμα από το χαιρετισμό στο οποίο μιλά μόνο για τον εαυτό του) ο Δήμαρχος Αθηναίων Κ. Μπακογιάννης. 

―Προθέτω για σάς που η ανεπτυγμένη αίσθηση του χιούμορ σας θα σάς σπρώξει να μετράτε ‘Ι’ στο σύντομο χαιρετισμό του Δημάρχου ότι παρά τον άσχετο εγωκεντρισμό της παρουσίας του, εμείς που ασχολούμαστε με τα δικαιώματα των ανθρώπων που κάνουν χρήση παράνομων ουσιών, οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι είναι ο μόνος Αθηναίος Δήμαρχος που τον καιρό της θητείας του μάς άνοιξε την πόρτα.―

Ελπίδα μας κι ο χώρος αυτός να ανοίξει μια πόρτα προς ανθρώπινη μεταχείριση, φροντίδα για τη δημόσια υγεία και σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων όλων μας.

 

Και ιδού η επίσκεψη: https://youtu.be/bZDhlwZoKqg

At the international meeting of the Corelation European Harm Reduction Network, participants had a chance to visit the Drug Consumption room of OKANA, the largest service provider in Greece. The Drug consumption room started as a pilot project back in 2011, to reduce needle sharing and infections, to end overdoses and to reduce public nuisance caused by the open drug scenes in Athens. The room could only operate for 9 months as a pilot project, before the prosecutor shut it down. Athenians had to wait ten years, to be able to finally open it again.

Harm Reduction in Athens – With the Eye of an Outsider

Seven years after our last visit, we returned to Athens to film about harm reduction in Greece, with a special focus on the first drug consumption room. Read our article and watch the movie we produced!

When I arrived in Athens to attend the annual members’ meeting of the Correlation European Harm Reduction Network (C-EHRN), memories were flooding back from my previous visit to Athens. In 2015 made a film in the Greek capital about the first supervised injecting site, Odysseas, which was opened in 2013 to provide a safer and healthier environment for people who inject drugs.

Watch our new movie about harm reduction in Greece! Thanks to C-EHRN for supporting our work!

https://www.youtube.com/watch?v=bZDhlwZoKqg&list=LL&index=5

Back in those days the situation was quite different. The site was suspended after a few months of operation due to “legal problems” – which really translated to a lack of political support. We were not even allowed to enter the closed site and there were obvious signs of distrust between decision makers and civil society.

This time, seven years later, I was pleasantly surprised by what I have experienced in Athens. Not that the situation on the streets looks better: wherever you go in the city centre, you see homeless people, living in poverty, trying to ease the suffering of their everyday struggle for survival on the streets with different kinds of substances. There are open drug scenes with shocking sights of abandoned, marginalised people. The consequences of decades of austerity politics will not disappear anytime soon.  

However, meeting with local officials and civil society representatives was uplifting. It seems that the current political leadership, both in the city and the national level, is more competent and committed than it was seven years ago. And the COVID epidemic, with all its devastating effects, had its upsides as well: it provided an opportunity to revise some outdated policies and bring some innovation into the drug care system.

The drug consumption room (DCR) is now open and working, serving the most marginalised people by creating an island of security, health, and humanity in the often hostile jungle of urban street life. We could visit and film the site. I have been to many similar sites from Canada to Germany – but this was not only the easternmost of those, it was also one of the best equipped.

The whole DCR had the impression that everything is brand new. Clients can use both the injection room and a smoking room – a welcome choice considering that apart from heroin users, Athens has a growing population of methamphetamine users (the locals call it shisha). There are comfortable chill-out rooms, cosy spaces for people to eat and wash themselves and their clothes. Some of the rules seemed too rigid: for example opioid agonist therapy (OAT) clients cannot use the site due to some bureaucratic nonsense. Well, nothing is perfect – but it is a very promising start!  

What is more, not far from the DCR, there is a shelter for people who use drugs – a six-story building with showers, dining rooms, meeting rooms, and separate sleeping quarters for male and female drug users (max. 90 persons), as well as a unit for women with kids. Loss of housing is always one of the key underlying social problems that fuels and escalates drug dependence, overdoses, and infections. By giving people a place to sleep we do as much harm reduction as with giving out sterile needles. Athens mayor, Kostas Bakoyannis, who personally opened the C-EHRN meeting, said scaling up access to harm reduction in the city is one of the main achievements he can be proud of.

The Greek drug system is based on a unique model with OKANA, a state-funded organisation, as the largest service provider in the country. OKANA provides the whole spectrum of care, from prevention to treatment, harm reduction, and social rehabilitation. This integrated model has its obvious benefits. For example, for clients it is easier to navigate through the system and be referred to the service they need. Athanasios Theocharis, the head of OKANA, was proud to report that they significantly increased the number of clean syringes distributed and improved access to OAT. He is a committed and competent public official who has a vision to involve the most affected communities in implementing and monitoring interventions.

Of course the community itself has a lot of complaints and criticisms when it comes to the actual situation. Luckily Greece has a vibrant community with excellent activists, such as Marios Atzemis, Christos Anastasiou, and Daphne Cronopoulou. They say the high number of overdose deaths is concerning, access to naloxone is limited and one DCR is far from enough to serve the whole population who need harm reduction (OKANA is planning to create new mobile services in the near future). They experience a lot of stigma and discrimination, not only from the general public, but also from health and social professionals. Who often still have a paternalistic approach when it comes to people who use drugs: they don’t treat them as equal citizens but as problems to be fixed.

And of course there is the notoriously brutal Greek police. There are reports of beatings and torture of people who use drugs. They demand decriminalisation. Mr. Theocharis agrees: he claimed that they have initiated a dialogue about decriminalisation with the Ministry of Justice.  

I came back from Athens with the firm impression that change is possible – what is needed is the powerful mix of competent officials, a strong civil society/community, and decision makers who listen to both and are ready to provide sustainable funding. 

Article: Péter Sárosi
Camera: Noémi Hatala
Editing: István Gábor Takács
Reporter: Péter Sárosi

Thank you dear Peter Sarosi, thank you Drugreporter
and  Katrin Schiffer Correlation European Harm Reduction Network for the oportunity to meet and show to our peer experts what is happening in Athens.

https://youtu.be/bZDhlwZoKqg

https://www.youtube.com/@DrugreporterTV

# Drugreporter #DCR #ΧΕΧ

___________________________

Πεθαίνοντας μόνοι στο σπίτι ή σε εγκαταλελειμμένα κτίρια

kosmodromio

 

Πεθαίνοντας μόνοι στο σπίτι ή σε εγκαταλελειμμένα κτίρια  

Πάνος Δημητρίου

 

Μάριος Ατζέμης, συντονιστής προγραμμάτων μείωσης της βλάβης του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή»

Πεθαίνοντας μόνοι στο σπίτι ή σε εγκαταλελειμμένα κτίρια  

Πάνος Δημητρίου

 

Ο όρος θυμίζει πιασάρικο τηλεοπτικό δελτίο ειδήσεων αλλά περιγράφει με ακρίβεια την κατάσταση: «Σοκ» προκαλούν τα στοιχεία για τα πολύ υψηλά ποσοστά θνησιμότητας ανάμεσα σε χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών (ΧΨΟ) στην Ελλάδα, την ώρα που στην κοινότητα εξελίσσεται νέα επιδημία HIV. Τα στοιχεία παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά τον περασμένο Ιούνιο και βασίζονται στα προγράμματα «Αριστοτέλης HIV/HVC» (Αθήνα) και «Αλέξανδρος» (Θεσσαλονίκη). Να κατανοήσουμε την κατάσταση και τα δεδομένα θα μας βοηθήσει ο Μάριος Ατζέμης, συντονιστής προγραμμάτων μείωσης της βλάβης του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή».

Πώς προέκυψε η νέα επιδημία HIV

Να θυμίσουμε αρχικά ότι η Αθήνα έζησε και τα προηγούμενα χρόνια μια επιδημία HIV, η οποία ξεκίνησε το 2010 και κορυφώθηκε την τριετία 2011-2013. Περιστατικό της ήταν και ο Μάριος Ατζέμης. Μάριε, υπάρχει όντως νέα επιδημία; «Σαφέστατα ναι, και στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη και είχε αρχίσει να ανιχνεύεται ήδη από το 2018», λέει. Σύμφωνα με τον «Αριστοτέλη», το 2012-2013, περίοδος της προηγούμενης επιδημίας, το 14,2% των Χρηστών Ενδοφλέβιων Ναρκωτικών (ΧΕΝ) ήταν θετικοί στον HIV. Την περίοδο 2018-2020 το ποσοστό αυτό σκαρφάλωσε στο 22%. Στη Θεσσαλονίκη αντίστοιχα, σύμφωνα με τον «Αλέξανδρο», από το 2018 όπου ο επιπολασμός σε HIV ανάμεσα τους ΧΕΝ ήταν λιγότερο από 1%, τη διετία 2019-2021 δεκαπλασιάστηκε, φτάνοντας στο 7,1%.

Για τις αιτίες της νέας επιδημίας ρωτάμε τον Μ. Ατζέμη: «Ένας παράγοντας είναι ότι οι ΧΕΝ δεν έχουν πρόσβαση σε αποστειρωμένο υλικό χρήσης (σύριγγες κ.λπ.) κι αυτό όχι κατ’ ανάγκη επειδή οι υπηρεσίες δεν φτάνουν στις πιάτσες, αλλά γιατί υπήρχαν και υπάρχουν πιάτσες που δεν πλησιάζονται, όπως το Μενίδι και το Ζεφύρι. Επίσης, άνθρωποι που κάνουν ενέσιμη χρήση δεν έχουν πρόσβαση σε αποστειρωμένο υλικό γιατί πρόκειται για έναν καταδιωκόμενο από την αστυνομία πληθυσμό, που δεν μπορεί πάντα να έχει απρόσκοπτη πρόσβαση σε υπηρεσίες. Όσο για τη Θεσσαλονίκη, ο ΟΚΑΝΑ έχει δείξει εξαιρετικά αντανακλαστικά και σε συνεργασία και με τη “Θετική Φωνή” προσεγγίζει σημεία που συναθροίζονται χρήστες, με αποτελεσματικότητα».

Να και τα στοιχεία: Σύμφωνα με τον «Αριστοτέλη», στην έρευνα του οποίου συμμετείχαν 1.634 άνθρωποι, τους τελευταίους 12 μήνες μόλις το 43% είχε λάβει δωρεάν σύριγγες, ενώ στη Θεσσαλονίκη (Αλέξανδρος, συμμετοχή 1.101 ανθρώπων), το ποσοστό μειώνεται δραματικά και δωρεάν σύριγγες το τελευταίο 12μηνο είχε λάβει το 5%.

Ένας άλλος παράγοντας που συνέβαλε στην επιδημία HIV, σημειώνει ο Μ. Ατζέμης, είναι και η «έλλειψη εκπαίδευσης των ΧΕΝ στο σωστό τρόπο χρήσης», αλλά και το γεγονός ότι υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες, για λόγους που έχουν να κάνουν με γενικότερα φαινόμενα ευαλωτότητας, όπως η ψυχική υγεία. Στην πρώτη επιδημία, αναφέρει ο Μάριος, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, κρατικοί και μη, συνεργάστηκαν σε πολλά επίπεδα, αλλά κυρίως στο δρόμο, και η επιδημία αναχαιτίστηκε. Θετικά, τότε, είχε δουλέψει και το πρόγραμμα του πρώτου “Αριστοτέλη”, ο οποίος λειτουργούσε έναν χώρο όπου οι χρήστες μπορούσαν να κάνουν τεστ HIV και όποιος ήταν θετικός, διασυνδεόταν με μονάδες υγείας. Ευεργετικό ήταν και το πρόγραμμα βάσει του οποίου, ως κίνητρο, δινόταν ένα μικρό χρηματικό ποσό σε όσους πήγαιναν να κάνουν τεστ – και αν έφερναν και κάποιον μαζί τους το ποσό διπλασιαζόταν κ.λπ. Όλα αυτά βοήθησαν στο να μαζευτεί ο πληθυσμός-στόχος, να ανιχνευθεί και να συνδεθεί με μονάδες υγείας. Τα επόμενα χρόνια, όμως, φαίνεται ότι υπήρξε ένας εφησυχασμός, σαν να είπαμε ότι “τελειώσαμε”, με αποτέλεσμα να βρεθούμε και πάλι μπροστά στο πρόβλημα». Τι θα πρέπει να γίνει σήμερα; «Πολλά είναι αυτά που μπορούν να γίνουν. Η αλήθεια είναι πως από την ώρα που έγινε γνωστό το πρόβλημα υπήρξαν καλά αντανακλαστικά και ειδικά από τον ΟΚΑΝΑ στη Θεσσαλονίκη ξεκίνησε εκτεταμένη διανομή αποστειρωμένων υλικών. Αναμένουμε, επίσης, την επαναλειτουργία χώρου ανίχνευσης HIV από τον “Αριστοτέλη”. Θα πρέπει οπωσδήποτε να ενισχυθούν οι Μονάδες Ειδικών Λοιμώξεων και το street work των οργανώσεων βάσης, όπως η Θετική Φωνή, που τα μέλη τους λειτουργούν σαν peer navigators και μιλάνε την ίδια γλώσσα και έχουν κοινές εμπειρίες με τους ανθρώπους που κάνουν χρήση στο δρόμο. Είμαστε πάντα η γέφυρα που διασυνδέει πολλαπλά αποκλεισμένους ανθρώπους με το σύστημα υγείας, με τα προγράμματα απεξάρτησης και υποκατάστασης και με πληθώρα άλλων υπηρεσιών όπως τα κοινωνικά ιατρεία, οι ξενώνες και τα υπνωτήρια και οι προνοιακές δομές».

Τα πολύ υψηλά ποσοστά θνησιμότητας

Υψηλότερα από χώρες της Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης, τη Βόρεια Αμερική και την Αυστραλία ήταν τα ποσοστά θνησιμότητας στη χώρα μας στον πληθυσμό ΧΕΝ, φτάνοντας την περίοδο 2018-2020 τους 3,5 θανάτους ανά 100 χρήστες ετησίως. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας που έχει καταγραφεί στις αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, της Αμερικής και στην Αυστραλία τον 21ο αιώνα, με τον Μάριο Ατζέμη να το χαρακτηρίζει «τρομακτικό». Η θνησιμότητα, όπως λέει, αφορά σε κίρρωση του ήπατος, σε καρκίνο του ήπατος, σε περικαρδίτιδες και σε overdose. «Ο κόσμος», αναφέρει, «κυρίως πεθαίνει μόνος του στο σπίτι του, στο κρεβάτι του, αλλά και σε εγκαταλειμμένα κτίρια απροσπέλαστα στις υπηρεσίες και όχι στον δρόμο». Οι αιτίες εν μέρει είναι ίδιες με την επιδημία HIV: «Οι αδιάγνωστοι HIV εξελίσσονται σε ασθενείς με AIDS, οι διαγνωσμένοι που δεν έχουν διασυνδεθεί με μονάδα ειδικών λοιμώξεων δεν παίρνουν την αντιρετροϊκή αγωγή, το ΕΣΥ δεν περνάει και τις καλύτερες ημέρες του, πολλοί χρήστες είναι κοινωνικά αποκλεισμένοι για τους λόγους που αναφέραμε και νωρίτερα, οι οργανώσεις βάσεις δεν έχουν αρκετούς πόρους για να πλησιάσουν και να βοηθήσουν τον πληθυσμό ακόμα πιο αποτελεσματικά».

Η ναλοξόνη στην κοινότητα 

Ειδικά σε ό,τι αφορά τον θάνατο από υπερβολική δόση (overdose), υπάρχει αντίδοτο και αυτό είναι η ναλοξόνη (σε ενέσιμη και εισπνεόμενη μορφή). Να σημειώσουμε ότι μόλις από τον Φεβρουάριο του 2022 η ναλοξόνη μπορεί πλέον να χορηγείται από όσους εργάζονται σε φορείς απεξάρτησης, διασώστες, εργαζομένους σε ΧΕΧ, σε ξενώνες φιλοξενίας αστέγων χρηστών, σε καταστήματα κράτησης. Να φανταστείτε ότι μέχρι πρόσφατα ούτε διασώστες του ΕΚΑΒ δεν μπορούσαν να χορηγήσουν ναλοξόνη σε κάποιον που υπέφερε από overdose στο πεζοδρόμιο, θα έπρεπε να τον μεταφέρουν στο νοσοκομείο, με όποια συνέπεια θα μπορούσε να φέρει ο χαμένος χρόνος. «Αυτό είναι το προβληματικό», λέει ο Μάριος Ατζέμης, «ότι η ναλοξόνη χαρακτηρίζεται ως ναρκωτικό και η χορήγησή της θεωρείται ιατρική πράξη». Ο Μάριος υπογραμμίζει ότι «όπως γίνεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, πρόσβαση στη ναλοξόνη θα πρέπει να έχουν όλοι. Οι ίδιοι οι χρήστες, το περιβάλλον τους (φίλοι, συγγενείς κ.λπ.), οι οργανώσεις που δρουν στο πεδίο. Το έχω δει να εφαρμόζεται με μεγάλη επιτυχία σε ευρωπαϊκές χώρες. Οι ίδιες οι οργανώσεις βάσεις και οι συλλογικότητες των χρηστών, όπως το Δίκτυο Ομοτίμων Χρηστών Ψυχοδραστικών Ουσιών, θα μπορούσαν να παρέχουν εκπαίδευση στην κοινότητα».

Info:

Το πρόγραμμα «Αριστοτέλης HCV/HIV» υλοποιείται από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), την Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Έρευνας AIDS και Σεξουαλικών Μεταδιδόμενων Νοσημάτων και τον Σύλλογο Ασθενών Ήπατος Ελλάδος «Προμηθέας».

Αντίστοιχα, ο «Αλέξανδρος» από το Αριστοτέλειο Πανεπις΄τημιο Θεσσαλονίκης, το ΕΚΠΑ, την την Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Έρευνας AIDS και Σεξουαλικών Μεταδιδόμενων Νοσημάτων και τον Σύλλογο Ασθενών Ήπατος Ελλάδος «Προμηθέας».

 ___________________________________________________

από  https://kosmodromio.gr/2022/11/16/πεθαίνοντας-μόνοι-στο-σπίτι-ή-σε-εγκατ/

#cehrnathens22 - 3 & 4 /11/22

 

Correlation European Harm Reduction Network

https://www.correlation-net.org

#cehrnathens22 

#CEHRN22

Δίκτυο Ομότιμων Χρηστών .Ψυχοδ/κων Ουσιών

ΔΙΚΤΥΟ ΟΜΟΤΙΜΩΝ ΧΡΗΣΤΩΝ ΨΥΧΟΔΡΑΣΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ-Mείωσης της Bλάβης / PeerNUPS

#cehrnathens2022

Συνεδρίαση του C-EHRN στην Αθήνα, με ομιλητές τους Δήμαρχο Αθηναίων Κώστα Μπακογιάννη, Christos Koumitsidis, National Drug Coordinator of Greece, Marianella Kloka, Policy Officer PRAKSIS, Daphne Chronopoulou, EuroNPUD and PeerNUPS, την Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2022

https://youtu.be/MrMSYH7g-U8

Harm Reduction in Athens – With the Eye of an Outsider

Seven years after our last visit, we returned to Athens to film about harm reduction in Greece, with a special focus on the first drug consumption room. Read our article and watch the movie we produced!

When I arrived in Athens to attend the annual members’ meeting of the Correlation European Harm Reduction Network (C-EHRN), memories were flooding back from my previous visit to Athens. In 2015 made a film in the Greek capital about the first supervised injecting site, Odysseas, which was opened in 2013 to provide a safer and healthier environment for people who inject drugs.

Watch our new movie about harm reduction in Greece! Thanks to C-EHRN for supporting our work!

https://www.youtube.com/watch?v=bZDhlwZoKqg&list=LL&index=5

Back in those days the situation was quite different. The site was suspended after a few months of operation due to “legal problems” – which really translated to a lack of political support. We were not even allowed to enter the closed site and there were obvious signs of distrust between decision makers and civil society.

This time, seven years later, I was pleasantly surprised by what I have experienced in Athens. Not that the situation on the streets looks better: wherever you go in the city centre, you see homeless people, living in poverty, trying to ease the suffering of their everyday struggle for survival on the streets with different kinds of substances. There are open drug scenes with shocking sights of abandoned, marginalised people. The consequences of decades of austerity politics will not disappear anytime soon.  

However, meeting with local officials and civil society representatives was uplifting. It seems that the current political leadership, both in the city and the national level, is more competent and committed than it was seven years ago. And the COVID epidemic, with all its devastating effects, had its upsides as well: it provided an opportunity to revise some outdated policies and bring some innovation into the drug care system.

The drug consumption room (DCR) is now open and working, serving the most marginalised people by creating an island of security, health, and humanity in the often hostile jungle of urban street life. We could visit and film the site. I have been to many similar sites from Canada to Germany – but this was not only the easternmost of those, it was also one of the best equipped.

The whole DCR had the impression that everything is brand new. Clients can use both the injection room and a smoking room – a welcome choice considering that apart from heroin users, Athens has a growing population of methamphetamine users (the locals call it shisha). There are comfortable chill-out rooms, cosy spaces for people to eat and wash themselves and their clothes. Some of the rules seemed too rigid: for example opioid agonist therapy (OAT) clients cannot use the site due to some bureaucratic nonsense. Well, nothing is perfect – but it is a very promising start!  

What is more, not far from the DCR, there is a shelter for people who use drugs – a six-story building with showers, dining rooms, meeting rooms, and separate sleeping quarters for male and female drug users (max. 90 persons), as well as a unit for women with kids. Loss of housing is always one of the key underlying social problems that fuels and escalates drug dependence, overdoses, and infections. By giving people a place to sleep we do as much harm reduction as with giving out sterile needles. Athens mayor, Kostas Bakoyannis, who personally opened the C-EHRN meeting, said scaling up access to harm reduction in the city is one of the main achievements he can be proud of.

The Greek drug system is based on a unique model with OKANA, a state-funded organisation, as the largest service provider in the country. OKANA provides the whole spectrum of care, from prevention to treatment, harm reduction, and social rehabilitation. This integrated model has its obvious benefits. For example, for clients it is easier to navigate through the system and be referred to the service they need. Athanasios Theocharis, the head of OKANA, was proud to report that they significantly increased the number of clean syringes distributed and improved access to OAT. He is a committed and competent public official who has a vision to involve the most affected communities in implementing and monitoring interventions.

Of course the community itself has a lot of complaints and criticisms when it comes to the actual situation. Luckily Greece has a vibrant community with excellent activists, such as Marios Atzemis, Christos Anastasiou, and Daphne Cronopoulou. They say the high number of overdose deaths is concerning, access to naloxone is limited and one DCR is far from enough to serve the whole population who need harm reduction (OKANA is planning to create new mobile services in the near future). They experience a lot of stigma and discrimination, not only from the general public, but also from health and social professionals. Who often still have a paternalistic approach when it comes to people who use drugs: they don’t treat them as equal citizens but as problems to be fixed.

And of course there is the notoriously brutal Greek police. There are reports of beatings and torture of people who use drugs. They demand decriminalisation. Mr. Theocharis agrees: he claimed that they have initiated a dialogue about decriminalisation with the Ministry of Justice.  

I came back from Athens with the firm impression that change is possible – what is needed is the powerful mix of competent officials, a strong civil society/community, and decision makers who listen to both and are ready to provide sustainable funding. 

Article: Péter Sárosi
Camera: Noémi Hatala
Editing: István Gábor Takács
Reporter: Péter Sárosi