Μια παιδική ζωγραφιά από τη Μόρια, παιδιού που προσπάθησε να αυτοκτονήσει.
Δεν είναι εύκολο να θελήσει να αυτοκτονήσει ένα παιδί. Ενεργητικά με απόφαση και πράξη. Κι όμως παιδιά αυτοκτονούν στους καταυλισμούς προσφύγων. Κι άλλα, πιο πολλά, αυτοκτονούν παθητικά, χάνοντας την όρεξη για ζωή.
Είναι το 'σύνδρομο παραίτησης' ένας λήθαργος με συμπτώματα που φτάνουν ακόμα και την άρνηση να περπατήσουν ή να μιλήσουν, το οποίο παρατηρήθηκε σε παιδιά από το 1990 στη Σουηδία μα ήταν γνωστό από περιστάσεις που ο άνθρωπος χάνει την ελπίδα, όπως στα ναζιστικά στρατόπεδα. Είναι η απάθεια των απελπισμένων και διάβασα κάπου ότι στα παιδιά η απόγνωση ενισχύεται όταν βιώσουν ως ανήμπορο το γονιό από τον οποίο εξαρτώνται.
Φέρνω άρθρ σχετικό. Μα νομίζω μιλά κι η ζωγραφιά. Φέρνω και σχόλια των Γιατρών χωρίς Σύνορα (αλλά και κάποιων αναίσχυντων -για να μην ξεχνάμε με τι πρότυπα βομβαρδίζονται τα άλλα, τα 'δικά μας' παιδιά).
Η ιστορία της μικρής Αΐσα, που μοιράζεται μια νευρολόγος η οποία βρέθηκε στη Μόρια, δείχνει τι μπορεί να συμβεί σε ένα παιδί όταν αυτό χάσει κάθε ίχνος ελπίδας
Όταν ένα παιδί χάνει ένα από τα πιο όμορφα χαρακτηριστικά της ηλικίας του, την ελπίδα, οι συνέπειες είναι δραματικές και σοκαριστικές. Αυτό γίνεται εμφανές από την ιστορία της μικρής Αΐσα, την οποία μοιράζεται με άρθρο της στον Guardian η νευρολόγος και συγγραφέας Δρ. Jules Montague.
Η Δρ. Montague βρέθηκε στη Λέσβο προκειμένου να μελετήσει τις ψυχολογικές επιπτώσεις του τραύματος σε παιδιά που εκτοπίστηκαν λόγω βίαιων συγκρούσεων στη χώρα τους. Στο δημοσίευμα στον Guardian, περιγράφει μια περίπτωση που μπορεί να είναι το πρώτο περιστατικό «σύνδρόμου παραίτησης» που έχει καταγραφεί στον καταυλισμό της Μόριας.
«Η Αΐσα είναι εννέα ετών. Καθώς ο πατέρας της αποθέτει το σώμα της με ήρεμες κινήσεις σε ένα στρώμα στην κλινική, το μόνο σημάδι ζωής που γίνεται αντιληπτό είναι η αργή κίνηση του θώρακά της καθώς αναπνέει. Το κορίτσι παραμένει σχεδόν ακίνητο, σε αντίθεση με τα άλλα παιδιά που τρεχοβολούν στην παιδιατρική κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Μόρια», γράφει η Montague. Όπως εξηγεί η νευρολόγος, εδώ και δύο εβδομάδες η Αΐσα δεν έχει ανοίξει τα μάτια της. «Δεν έχει μιλήσει. Δεν έχει περπατήσει. Η ομάδα ψυχικής υγείας υποστηρίζει πως ίσως πρόκειται για ένα από τα πρώτα περιστατικά "συνδρόμου παραίτησης" που καταγράφεται στον καταυλισμό».
Ερχόμενη στη Λέσβο στο πλαίσιο της έρευνάς της, η Δρ. Montague βρέθηκε αντιμέτωπη με έναν προσφυγικό καταυλισμό «όπου οι συνθήκες είναι χαοτικές και απάνθρωπες» και συνειδητοποίησε σύντομα ότι η κατάσταση της Αΐσα είναι απόλυτα ενδεικτική για το τι μπορεί να συμβεί σε ένα παιδί, όταν αυτό χάνει κάθε ίχνος ελπίδας.
Όπως αναφέρει η νευρολόγος, ως «σύνδρομο παραίτησης» ορίζεται μία κατάσταση πλήρους της πλήρους αποστασιοποίησης, που μπορεί να διαρκέσει για μήνες ή χρόνια και παρατηρείται συνήθως στο πλαίσιο ενός ισχυρού ψυχολογικού τραύματος. «Εκατοντάδες τέτοια περιστατικά έχουν παρατηρηθεί ανάμεσα σε παιδιά, σε καταυλισμούς προσφύγων και αιτούντων άσυλο στη Σουηδία, ενώ άλλες περιπτώσεις έχουν αναφερθεί στην Αυστραλία, στο κέντρο κράτησης μεταναστών του Ναούρου. Αυτά τα παιδιά απλώς κλείνουν τα μάτια τους και σταματούν να μιλούν, να τρώνε και να πίνουν, ενώ οι μύες τους σταδιακά αποδυναμώνονται. Παιδιά, που ήταν απολύτως υγιή μερικές εβδομάδες πριν, πρέπει πλέον να φορούν πάνες και να σιτίζονται με εντερικό σωλήνα. Η πρόγνωση του συνδρόμου είναι αβέβαιη. Ωστόσο, τα παιδιά που τελικά συνέρχονται, συνέρχονται μόνο όταν εκείνα και η οικογένειά τους βρεθούν σε ένα σταθερό περιβάλλον, ιδίως όταν έχει διασφαλιστεί το καθεστώς διαμονής τους».
Σύμφωνα με τη νευρολόγο, το πρόβλημα της Αΐσα δεν προέκυψε αμέσως μετά από τον τραγικό θάνατο του εννιάχρονου αδερφού της μπροστά στα μάτια της από βόμβα που εξερράγη στο Αφγανιστάν. Δεν προέκυψε ούτε κατά τη διάρκεια των αλλεπάλληλων επωδυνων χειρουργείων στο δεξί της πόδι, όπου έχουν τοποθετηθεί μεταλλικές λάμες, ούτε κατά το βασανιστικό ταξίδι της μέσω θαλάσσης, στη Λέσβο, προκειμένου να ζητήσει άσυλο. Μέχρι την άφιξή της στο νησί, εξακολουθούσε να μιλάει και να τρώει, όπως εξήγησε ο πατέρας του κοριτσιού στην αρθρογράφο. Η μικρούλα βυθίστηκε σε κατατονική κατάσταση, σύμφωνα πάντα με τον πατέρα, πριν μερικές εβδομάδες, όταν ένας έφηβος μαχαιρώθηκε θανάσιμα κοντά στη σκηνή τους.
«Υπήρχε αίμα παντού και ακούγονταν σειρήνες. Όλοι φώναζαν. Άρχισε να ουρλιάζει. Ξαφνικά όμως σταμάτησε να μιλάει», είπε ο πατέρας του κοριτσιού, εξηγώντας ότι προτού η οικογένεια φύγει από το Αφγανιστάν, η Αΐσα ήταν άτακτη και γλυκιά. «Έπαιζε με κούκλες και λάτρευε τα πάρκα και τις περιηγήσεις». Πλέον κάθε πρωί σκεπάζει τα με τα χέρια της το πρόσωπό της, μη θέλοντας να συλλογιστεί το παρελθόν της, το παρόν της ή το μέλλον της.
Η Katrin Glatz Brubakk, παιδοψυχολόγος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και επικεφαλής των δράσεων για την ψυχική υγεία στη Λέσβο επισημαίνει ότι τα παιδιά με ψυχικά τραύματα συμπεριφέρονται με δύο τρόπους στον καταυλισμό. Μερικά, όπως η Αΐσα, γίνονται εσωστρεφή και καταφεύγουν σε έναν κόσμο ακραίας απομόνωσης, ενώ άλλα εμφανίζουν βίαια, αυτοκαταστροφικά ξεσπάσματα, «δαγκώνοντας και γρατσουνίζοντας τον εαυτό τους, ή χτυπώντας το κεφάλι τους στον τοίχο μέχρι να ματώσει».
Η αρθρογράφος περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση στη Μόρια, όπου τα παιδιά αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις σε τρόφιμα, επαρκή στέγη, εκπαίδευση και στήριξη. «Την εβδομάδα που πέρασα παίρνοντας συνεντεύξεις από ασθενείς και οικογένειες για τις εμπειρίες τους στη Μόρια, μου έγινε ξεκάθαρο πως υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες ανάρρωσης, μέχρι να βρουν ένα μέρος για να αναρρώσουν. Η Μόρια δεν είναι αυτό το μέρος, ούτε οι άλλοι υπεράριθμοι και άθλιοι καταυλισμοί στα ελληνικά νησιά», γράφει η Jules Montague.
Όπως εξηγεί, «υπάρχουν 13.500 άτομα που ζουν σε σκηνές και κοντέινερ στη Μόρια, σε έναν χώρο που κανονικά έχει σχεδιαστεί για 3.000 άτομα. ΟΙ άνθρωποι περιμένουν ώρες σε καθημερινή βάση για να προμηθευτούν την βασική τροφή τους. Η σεξουαλική κακοποίηση είναι κάτι το συνηθισμένο, κάτι που επηρεάζει ακόμα και τα παιδιά. Η Oxfam ανέφερε νωρίτερα φέτος ότι "σε ορισμένες ακραίες περιπτώσεις, γυναίκες έχουν καταφύγει στο να φοράνε πάνες τα βράδια ώστε να μη χρειάζεται να πηγαίνουν στην τουαλέτα αφότου πέσει η νύχτα". Την περασμένη εβδομάδα, ξέσπασε φωτιά με αποτέλεσμα τον θάνατο ενός ανθρώπου», σημειώνει η Jules Montague.
Και καταλήγει: «Αυτό είναι ένα μέρος όπου το ψυχικό τραύμα μπορεί μόνο να επιβαρυνθεί, όχι να καταπραϋνθεί. Μέχρι η Αΐσα και η οικογένειά της να βρουν ένα μέρος με σταθερότητα, είναι πιθανόν να παραμείνει αποκομμένη από τον κόσμο. Όσο οι συνθήκες παραμένουν ως έχουν στη Μόρια, θεωρώ ότι αναπόφευκτα και άλλα παιδιά θα έρθουν αντιμέτωμα με την ίδια μοίρα».
Μετά τον τραγικό θάνατο που βρήκε ο 15χρονος στη #Lesvos οι #msf θα παρέχουν επείγουσα ψυχολογική υποστήριξη στους εφήβους που ήταν παρόντες στο περιστατικό στη #Moria. Τα παιδιά αυτά πρέπει να μεταφερθούν άμεσα σε ασφαλές μέρος.
Το «σύνδρομο παραίτησης» είναι μια πολύ σοβαρή ψυχική ασθένεια που χτυπά κυρίως παιδιά και εφήβους με μετατραυματικό σοκ. Σταματούν να περπατούν, να μιλούν, να τρώνε και βυθίζονταν σε έναν βαθύ λήθαργο. Είναι σαν να πέφτουν σε κώμα, όμως κανένας γιατρός δεν μπορεί να εντοπίσει κάποια βλάβη στο νευρικό τους σύστημα. Τα παιδιά αυτά - κυρίως προσφυγόπουλα - μοιάζουν να παραιτούνται από την ίδια τη ζωή.
Το πρώτο κρούσμα «συνδρόμου παραίτησης» φαίνεται να καταγράφεται στον καταυλισμό της Μόριας, όπου διαβιούν υπό άθλιες συνθήκες πάνω από 13.000 άνθρωποι, τη στιγμή που το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) έχει τη δυνατότητα να φιλοξενήσει μόλις 3.000. Ο Guardian παρουσιάζει τη συγκλονιστική ιστορία της Αϊσα, ενός 9χρονου κοριτσιού που ζει στο κολαστήριο της Μόριας.
...........
Το «σύνδρομο παραίτησης» μπορεί να διαρκέσει για μήνες ή χρόνια. Εκατοντάδες τέτοια περιστατικά έχουν καταγραφεί σε παιδιά που ζουν σε καταυλισμούς προσφύγων και αιτούντων άσυλο στη Σουηδία, ενώ μερικά ακόμα έχουν σημειωθεί και στην Αυστραλία. Παιδιά, που ήταν απολύτως υγιή μερικούς μήνες πριν, πρέπει πλέον να φορούν πάνες και να σιτίζονται με καθετήρα. Η πρόγνωση του συνδρόμου είναι αβέβαιη. Τα παιδιά που επανήλθαν ωστόσο, επανήλθαν μόνο όταν εκείνα και η οικογένειά τους βρέθηκαν σε ένα μέρος με σταθερότητα, και όταν εξασφαλίστηκε η κατοικία τους.
Η Αΐσα ειδε τον 9χρονο αδερφό της, να σκοτώνεται λίγα μέτρα μακριά της, από βόμβες στο Αφγανιστάν. Η ίδια τραυματισμένη χρειάστηκε να κάνει μια σειρά χειρουργικών επεμβάσεων στο δεξί της πόδι, το οποίο εξακολουθεί να περιβάλλεται από μεταλλικές λάμες. Μετά πέρασε μέσω θαλάσσης, στη Λέσβο. Παρόλ'αυτά φάνηκε δυνατή. Βυθίστηκε όμως σε μία χαοτική κατάσταση πριν μερικές εβδομάδες, όταν ένας έφηβος μαχαιρώθηκε θανάσιμα κοντά στη σκηνή τους, αναφέρει η Jules Montague. «Υπήρχε παντού αίμα και ηχούσαν σειρήνες», περιέγραψε ο πατέρας του κοριτσιού. «Όλοι φώναζαν. Άρχισε να ουρλιάζει. Αλλά ξαφνικά σταμάτησε να μιλάει». Πριν η οικογένεια φύγει από το Αφγανιστάν, λέει ο πατέρας της , η Αΐσα ήταν άτακτη και γλυκιά. «Έπαιζε με κούκλες και αγαπούσε τα πάρκα και τις βόλτες». Πλέον σκεπάζει τα με τα χέρια της το πρόσωπό της κάθε πρωί, υπερβολικά συγκλονισμένη ίσως για να αναμετρηθεί με το παρελθόν της, το παρόν της ή το μέλλον της.
Η Katrin Glatz Brubakk, παιδοψυχολόγος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και υπεύθυνη για τις δράσεις για την ψυχική υγεία στη Λέσβο αναφέρει ότι τα παιδιά που έχουν τραυματιστεί ψυχολογικά συμπεριφέρονται με δύο τρόπους. Άλλα, όπως η Αΐσα γίνονται εσωστρεφή και καταφεύγουν σε έναν κόσμο ακραίας απομόνωσης και αλλά εξωτερικεύουν την βίαια κατάστασή τους. Αυτά τα παιδιά έρχονται εδώ και περιμένουν την ασφάλεια και όταν δεν την βρίσκουν, αντιλαμβάνονται τον κόσμο ως ένα κακό μέρος, κι αποσύρονται από αυτόν, λέει. Όπως επίσης περιγράφει, πολλά παιδιά αυτοτραυματίζονται με το να δαγκώνονται ή να χτυπούν το κεφάλι τους στον τοίχο μέχρι να ματώσουν. Η κατάσταση αυτή γίνεται χειρότερη από τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν στον καταυλισμό. Τα παιδιά αντιμετωπίζουν έλλειψη τροφίμων και στέγης, δεν πάνε στο σχολείο και σε πολλά λείπει ακόμα και η οικογενειακή υποστήριξη. Χαρακτηριστικό είναι ότι περισσότερααπό 1.000 προσφυγόπουλα στην Ελλάδα είναι ασυνόδευτα, ο υψηλότερος αριθμός από τις αρχές του 2016.
«Υπάρχουν 13.500 άτομα που ζουν σε σκηνές και κοντέινερ στη Μόρια, ενώ ο καταυλισμός έχει σχεδιαστεί για 3.000. ΟΙ άνθρωποι περιμένουν ώρες για να σιτιστούν κάθε μέρα. Η σεξουαλική κακοποίηση είναι κάτι το συνηθισμένο, ακόμα και για παιδιά. Η Oxfam ανέφερε νωρίτερα φέτος ότι "σε ορισμένες ακραίες περιπτώσεις οι γυναίκες έχουν καταφύγει στο να φοράνε πάνες τα βράδια ώστε να μη χρειάζεται να πηγαίνουν στην τουαλέτα αφότου πέσει η νύχτα". Την περασμένη εβδομάδα, ξέσπασε φωτιά με αποτέλεσμα τον θάνατο ενός ανθρώπου», αναφέρει στο άρθρο της στον Guardian η Jules Montague.
«Σε ένα μέρος όπως αυτό το τραύμα μόνο μπορεί προκληθεί, όχι να καταπραϋνθεί. Μέχρι η Αΐσα και η οικογένειά της να βρουν ένα μέρος με σταθερότητα, είναι πιθανόν να μείνει αποκομμένη από τον κόσμο. Όσο οι καταστάσεις παραμένουν ως έχουν στη Μόρια, πιστεύω πως και άλλα παιδιά θα έρθουν αντιμέτωμα με την ίδια μοίρα», καταλήγει η Jules Montague.
Πότε και πως ξεκίνησε το «σύνδρομο παραίτησης»;
Το «σύνδρομο παραίτησης» αναφέρθηκε για πρώτη φορά στη Σουηδία στα τέλη της δεκαετίας του 1990, ενώ περισσότερες από 400 περιπτώσεις αναφέρθηκαν στο διάστημα 2003-2005.
Καθώς όλο και περισσότεροι Σουηδοί άρχισαν να ανησυχούν για τις συνέπειες της μετανάστευσης, αυτά τα «απαθή παιδιά», όπως ήταν γνωστά, αποτέλεσαν ένα τεράστιο πολιτικό ζήτημα. Υπήρξαν μάλιστα πολλές αναφορές, που υποστήριζαν ότι όλο αυτό ήταν ένα καλοστημένο κόλπο των γονιών στην προσπάθεια τους να εξασφαλίσουν κατοικία στην Σουηδία. Ωστόσο, καμία από αυτές τις θεωρίες δεν επιβεβαιώθηκαν. Το Εθνικό Συμβούλιο Υγείας της Σουηδίας είχε ανακοινώσει ότι μόνο το διάστημα 2015-2016 καταγράφηκαν 169 περιπτώσεις παιδιών με τη συγκεκριμένη ασθένεια.
Σημειώνεται, ότι ένα παρόμοιο φαινόμενο παρατηρήθηκε στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, σε έγκλειστους που είχαν χάσει κάθε ελπίδα και κατέρρευσαν. Επίσης, παρόμοια σύνδρομα με διαφορετικά χαρακτηριστικά έχουν παρουσιαστεί και σε άλλες χώρες, με θύματα τα πιο βασανισμένα μέλη της κοινωνίας. Την δεκαετία του 1980, στις ΗΠΑ υπήρχαν αναφορές για πρόσφυγες από το Λάος που έκλαιγαν πριν πέσουν για ύπνο και το πρωί τους έβρισκαν νεκρούς. Τότε, οι γιατροί πίστευαν πως οι πρόσφυγες είχαν τρομάξει μέχρι θανάτου από τους εφιάλτες τους.
Πώς αντιμετωπίζεται
Η εμπειρία της Σουηδίας έδειξε ότι μοναδική θεραπεία είναι η απόκτηση μιας μόνιμης άδειας παραμονής. Ένα ασφαλές και σταθερό περιβάλλον αλλάζει τον τόνο της φωνής της οικογένειας, το κλίμα στο σπίτι γίνεται πιο χαρούμενο. Χρόνο με τον χρόνο, όσο οι γονείς και οι φίλοι συνεχίζουν να επικοινωνούν με τους ασθενείς και να τους μεταφέρουν να ευχάριστα νέα, αυτοί δείχνουν τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης.
Σε μερικές εβδομάδες ή μήνες, ξυπνούν και από εκεί και έπειτα αρχίζει το ταξίδι της αναπροσαρμογής. Πολλά παιδιά δείχνουν να γίνονται λιγότερο ευφυή και κάθε βήμα ή λέξη γίνεται με καθυστέρηση. Άλλα, ξεπερνούν γρήγορα κάθε δυσκολία.
Heavy rain and thunderstorm in
#Moria. The tents can not stand in this conditions. The winter is coming.
#refugeesgr
13 βάρκες με 600 ανθρώπους έφτασαν εχθές στη Λέσβο, ανάμεσα τους πολλά παιδιά. Έχουμε να δούμε τέτοια νούμερα από το 2016. Θα μεταφερθούν στη #Moria, σε ένα κέντρο που συνωστίζονται 11.000 άνθρωποι ενώ χωράνε μόλις 3.000.
Στρατόπεδο Μόριας, Λέσβος. Παιδιά, χιλιάδες παιδιά.
Στο κόσμο των αφεντικών είμαστε όλοι/όλες ξένοι.
Moria, Lesvos, 27th of September 2019, 12.000 people.
(Photos taken by NoBorders, not for commercial use, profit or racist political propaganda)
Οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης που επικρατούν στη Μόρια για άλλη μια φορά κάνουν το γύρο του κόσμου. Οι ψυχολογικές επιπτώσεις είναι σοβαρότατες και κυρίως για τα παιδιά. Σύμφωνα με τους Γιατρούς χωρίς Σύνορα, το ένα τέταρτο εξ αυτών σκέφτεται την αυτοκτονία. Ο Φλόριαν Βέστφαλ, επικεφαλής του γερμανικού τμήματος των Γιατρών χωρίς Σύνορα μίλησε στην DW για την εμπειρία του. Στην ερώτηση τι είναι αυτό που καταβάλει περισσότερο τα παιδιά στον καταυλισμό απαντά: «Είναι διάφορα πράγματα. Τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά διέφυγαν από εμπόλεμες περιοχές όπως τη Συρία, το Ιράκ, το Αφγανιστάν, την Δημοκρατία του Κονγκό. Έχουν ζήσει διάφορα άσχημα πράγματα και στο τέλος αυτές τις άθλιες συνθήκες στη Μόρια. Το χειρότερο για τα παιδιά είναι πως δεν είναι συχνά προστατευμένα. Τα βράδια ο καταυλισμός είναι μια περιοχή ανομίας. Σημειώνονται συμπλοκές, βιασμοί, σεξουαλικές κακοποιήσεις ακόμα και παιδιών».
Η ηλικία των παιδιών στην οποία αναφέρεται ο Γερμανός γιατρός είναι μεταξύ 6 και 18 χρόνων, τόσο αγόρια όσο και κορίτσια. «Πολλά από αυτά τα παιδιά είτε έχουν σκεφθεί την αυτοκτονία είτε έχουν ήδη αυτοτραυματιστεί. Πρόκειται κυρίως για εφήβους. Έχω δει σημάδια από ξυράφι στα χέρια τους. Οι συνάδελφοι που βρίσκονται επί τόπου δηλώνουν πως μόνο την τελευταία εβδομάδα τέσσερεις έφηβοι προσπάθησαν να αυτοκτονήσουν ή τουλάχιστον το σκέφθηκαν σοβαρά ή τραυματίστηκαν. Την προηγούμενη εβδομάδα ήρθε μια γυναίκα από το Ιράκ και είπε πως η κόρη της φοβάται τόσο πολύ να κυκλοφορήσει στον καταυλισμό που είναι οπλισμένη με ένα μαχαίρι και το φυλάει κάτω από το μαξιλάρι της. Γίνεται ολοένα πιο επιθετική με τη μητέρα της και τις αδελφές της και διαρκώς κλαίει. Το κορίτσι πια σχεδόν δεν μπορεί να μιλήσει».
Ακατανόητο γιατί δεν προστατεύεται ο καταυλισμός στη Μόρια
Ο Φλόριαν Βέστφαλ θεωρεί ακατανόητο το γεγονός ότι οι άνθρωποι αναγκάζονται να ζήσουν σε αυτό τον καταυλισμό και δεν τους παρέχεται η απαιτούμενη ασφάλεια. Πολλές γυναίκες και παιδιά δηλώνουν πως τα βράδια δεν τολμάνε να πάνε στην τουαλέτα και ο γιατρός υπογραμμίζει πως μια τουαλέτα την μοιράζονται 60 με 70 άτομα.
Τέλος, στην ερώτηση πώς οι Γιατροί χωρίς Σύνορα βοηθούν τα παιδιά και τους εφήβους απαντά: «Αυτό που προσφέρουμε καταρχάς είναι συνομιλίες και ομαδικές θεραπείες. Τους δίνουμε τη δυνατότητα να εκφραστούν, να μιλήσουν, να ζωγραφίσουν και να περιγράψουν αυτά που ζουν. Τους δίνουμε τη δυνατότητα αυτά που ζουν να τα προβάλουν σε ένα φανταστικό πρόσωπο διότι έτσι είναι ευκολότερο να μιλήσουν. Αυτό όμως δεν το κάνουν ειδικοί διότι δεν έχουμε τη δυνατότητα να το πληρώσουμε. Απευθύνουμε έκκληση, άνθρωποι που είναι περισσότερο ευάλωτοι, κυρίως θύματα βασανισμών, να απομακρυνθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα από τη Μόρια. Η προστασία και η ιατρική φροντίδα αυτών των ανθρώπων έχει απόλυτη
Μετά τον τραγικό θάνατο που βρήκε ο 15χρονος στη #Lesvos οι #msf θα παρέχουν επείγουσα ψυχολογική υποστήριξη στους εφήβους που ήταν παρόντες στο περιστατικό στη #Moria. Τα παιδιά αυτά πρέπει να μεταφερθούν άμεσα σε ασφαλές μέρος.
«Γνωρίζω ανθρώπους που χρησιμοποιούν τα παιδιά τους για να επιβάλλουν την δική τους κατάσταση»… Αυτό ξεστόμισε με στόμφο – και φυσικά χωρίς ίχνος ντροπής – η Ευγενία Μανωλίδου όταν κλήθηκε να σχολιάσει εικόνες με πρόσφυγες και μετανάστες στην εκπομπή «Εκτός Γραμμής» του Alpha. Γυναίκες και άντρες που είχαν τα παιδιά στην αγκαλιά τους.
#RefugeesGr #refugeesgr
