Τρίτη 19 Απριλίου 2011

19 Απριλίου 1824: Ο Θάνατος του Βύρωνα

Με μιά από τις φορεσιές που έφτιαξε στο πρώτο ταξίδι του

Σα σήμερα 19 Απριλίου του 1824, (έπεφτε Δευτέρα του Πάσχα), πέθανε στο Μεσολόγγι ο Λόρδος Βύρων, γνωστός έως τότε για την έκλυτη ζωή και το σπουδαίο και διασκεδαστικό 'Δον Ζουάν' του και από τότε και για την ένθερμη και γενναιόδωρή του υποστήριξη της Ελληνικής Επανάστασης. 

Από όταν πάτησε το πόδι του σε ελληνόφωνο έδαφος, στο Ιόνιο, προσπάθησε να δώσει παράδειγμα με τη συμπεριφορά του και 'να αποτινάξει το πνεύμα του δανδή' όπως λέει ο Sir Leslie Stephen {στη σχετική πραγματεία της οποίας παραθέτω link}.

Μαζί με τους 50-60 στρατιώτες που συντηρούσε και το χρήμα που έφερε, επιδόθηκε και στη φιλανθρωπία προς τα θύματα πολέμου, ανεξαρτήτως θρησκεύματος. Γιά παράδειγμα εκτός του κωμικού του φλερτ Λουκά Χαλανδρουτσιάνου τον οποίο συντηρούσε (κι εμμέσως τα ναζάκια του αναφέρει  στο κάτωθι ποίημα) ανέλαβε τη φροντίδα και μιάς ορφανής Τουρκοπούλας, της Χατώς ή Χατιζέ, θύματος της σφαγής της Τριπολιτσάς.

Δυστυχώς τα στρατιωτικά ιδεώδη που έτρεφε από παιδί ξύπνησαν μέσα του έναν οίστρο να σκληραγωγηθεί και στις 9 Απριλίου βγήκε με βροχή για την καθημερινή του ιππασία, αρρώστησε με πυρετό και μετά από παραλήρημα και διάφορα γιατροσόφια ('Οι γιατροί μου με δολοφόνησαν' είπε στον αγαπημένο του υπηρέτη) πέθανε δέκα ημέρες μετά, μάλλον από ελονοσία.

Η συμμετοχή του στην Ελληνική Επανάσταση, ως διάσημου ρομαντικού ποιητή αλλά και εκπροσώπου των Άγγλων φιλελλήνων, προσέδωσε κύρος στον αγώνα κι ενέπνευσε ενθουσιασμό στην Ευρώπη.

 

Το ποίημα που αναρτώ (από το βιβλίο μου ('Ονειρο μέσα σε Όνειρο') θεωρείται το τελευταίο του επισήμως. Διότι έχει βρεθεί και ένα μεταγενέστερο και πολύ προσωπικό το οποίο πρόσφατα βγήκε στην επιφάνεια. 

Το επίσημο που αναρτώ γράφτηκε το πρωί των γενεθλίων του στις 22 Ιανουαρίου 1824 , λίγους μήνες πριν το θάνατό του. Ειλικρινής όπως πάντα δεν κρύβει τις προσωπικές του θλίψεις και πίκρες, το ματαιόδοξο φόβο του γήρατος ούτε τη γελοία ερωτική απογοήτευση που τον βασανίζουν παράλληλα με τις σοβαρότερες έγνοιες γιά τον τόπο από τον οποίο δεν προσδοκά παρά 'εναν τάφο στρατιώτη'  αφού αφήσει 'την ύστατη πνοή'. Ο οποίος τάφος, όπως γίνεται, δεν του δόθηκε. Μα αυτό όπως κι άλλες ειρωνείες της τύχης είναι μιά άλλη ιστορία, γιά άλλο Post.

                                           ❧


 ΛΟΡΔΟΣ ΒΥΡΩΝ
        (1788-1824)

ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΠΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΩ  
ΤΟ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ ΕΚΤΟ ΕΤΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ
Μεσολόγγι, 22 Ιανουαρίου 1824

                           Ι
Τούτη η καρδιά να πάψει να χτυπά,
Αφού έπαψαν αυτές που είχε, είναι ώρα·
Μα κι αν αγαπημένος δεν μπορώ να είμαι πιά,
Μπορώ ακόμα ν’ αγαπώ και τώρα.
                        ΙΙ 
Οι μέρες μου κιτρινισμένα φύλλα.
Τα άνθη κι οι καρποί τού έρωτα είναι πιά χαμένα·
Η θλίψη, τα έλκη κι η σαπίλα
Απόμειναν για μένα.
                       ΙΙΙ 
Η αρπακτική φωτιά που καίει εντός μου
Σαν ηφαιστειακό νησί είναι ερημική·
Ποτέ πυρσός δεν θα ανάψει από το φως μου,
Αποτεφρωτική πυρά είναι, νεκρική.
                       IV 
Το φόβο, τη ζηλότυπη φροντίδα,
Του έρωτα τη δύναμη…Ποτέ μου δεν θα ξαναμοιραστώ
Τον εξυψωτικό τον πόνο, την ελπίδα…
Μόνο την αλυσίδα θα φορώ.
                      V
Μα όχι έτσι ― κι όχι εδώ·
Δεν πρέπει την ψυχή μου τέτοιες σκέψεις να την κάνουνε κομμάτια,
Όχι τώρα που η δόξα στέφει το κρεββάτι το στερνό
Και κλείνει του ήρωα τα μάτια.
                      VI 
Βλέπω τη δόξα, τη σημαία, το σπαθί,
Την Ελλάδα, της μάχης τα πεδία!
Πεσμένος πάνω στην ασπίδα πιο πολλή
Ο Σπαρτιάτης δεν είχε ελευθερία.
                      VII
Ξύπνα ! (Όχι η Ελλάδα – εκείνη ξύπνια είναι)
Ξύπνα πνεύμα μου! Και την αιτία σκέψου
Που πήρε το αίμα σου το δρόμο που οδηγεί στη λίμνη των πατέρων, κρίνε·
Και πίσω, προς το σπίτι στρέψου !
                        ΙΙΧ 
Ξεπέρνα τα τονωτικά ετούτα πάθη τα παράφορα,
Ήρθε η ανάξια ηλικία, είσαι μεγάλος·
Κατσούφιασμα, χαμόγελο θα ‘πρεπε να ‘ναι αδιάφορα
Για σένα όταν έρχονται από το κάλλος.
                        ΙΧ 
Αν νοσταλγείς τα νιάτα σου γιατί να ζήσεις;
Του τιμημένου του θανάτου η γη
Εδώ είναι ― προχώρα στο πεδίο για ν’ αφήσεις
Την ύστατη πνοή.
                        Χ 
Ψάξε ― λίγοι τον αναζήτησαν, πολλοί τον έχουν βρει ―
Έναν τάφο στρατιώτη, είν’ το καλύτερο για σένα· ετοιμάσου,
Κοίταξε γύρω, τον τόπο τον δικό σου διάλεξε με προσοχή
Και ύστερα, για πάντα ξεκουράσου.



                                            
____________ ❧ ❧_________________
 Πιο πολλά:  
Η Επιστολή  μου προς έναν Αναγνώστη (η Ε΄ περί Βύρωνος αλλά και η ΚΘ΄ με αναφορά στο πρώτο του ταξίδι και τον Αλή Πασά) από το Περί Γραφής ή εδώ στη Σελίδα
'Ονειρο Μέσα σε Όνειρο:  μεταφράσεις μου αγαπημένων μου ποιημάτων του, από όπου και το 'Νησιά Ελληνικά (Δον Ζουάν Κάντο ΙΙΙ) στο άλλο μου ιστολόγιο.
       
 βιογραφικά:
Σημαντικό, σαφές και σωστό σύγγραμμα (του1886) του Sir Lesley Stephen, (ιστορικού, δημοσιογράφου, βιογράφου και πατέρα της Βιρτζίνια Γουλφ).
Επίσης ακριβές και με κάποια ποιήματα: Shadow Poetry
______________________________________________

   

Κυριακή 17 Απριλίου 2011

Πασχαλινός Αποχαιρετισμός στο Νίκο Παπάζογλου






Με πασχαλινή συννεφιά πενθούμε κι εμείς στη Μύκονο το Νίκο Παπάζογλου το Ζηλωτή τον όχι Δήθεν με την κόκκινη μπαντάνα που πέθανε από καρκίνο σήμερα το πρωί.

Ερχόταν τα καλοκαίρια στο αμφιθεατράκι της Λάκκας φέρνοντάς μας κάτι παλιό κάτι καλό, σεμνό και ξεχασμένο που μάς ζωντάνευε και μας ένωνε με το παρελθόν, την ιστορία αλλά και μεταξύ μας. Παιδάκια κάτω στη σκηνή, γιαγιάδες κι άρρωστοι και πιο ψηλά και πιο μετά φρικιά και σκύλοι μοιραζόμασταν τη μυσταγωγική βραδιά με τσιφτετέλια βακχικά και μεταχίππικους αυτοσχεδιασμούς και παίρναμε μιά γεύση από εκείνο που έφερναν οι "παιχνηδιατόροι" μουσικάντηδες  όταν έφταναν στα χωριά με τα σαντουροβιόλια.
Κι ύστερα ήταν η χαλάρωση έξω από το Bolero κι η εκδρομή στη Δήλο που φούντωνε στα μυαλά των γυμνασιόπαιδων ανυπόστατες φήμες για δωδεκαθεϊστικές αρλούμπες. Μύθους δηλαδή όπως αρμόζει σε μυσταγωγούς.
Την ιστορία του την πλούσια, την αφοσίωσή του στη μουσική, δε θα την πω εγώ. Έχει συνταξιδιώτες, θαυμαστές, καρντάσια κι ειδικούς που θα τα πουν καλύτερα.
Εγώ μονάχα τον πενθώ μαζί με το νησάκι μου και από εδώ τον αποχαιρετώ γιατί με ήλιο ή με βροχή –Νικόλα, θα μας λείψεις.
_______________________________
Διαβάστε: Έφυγε από τη ζωή ο Νίκος Παπάζογλου, Πρέζα t.v.
                                                                         Συνέντευξη του 1996 στη θρυλική Μυκονιάτικη
Ακούστε: Ξέρετε τι
    Αφιερωμένο:  
                         γιατί --- θυμήθηκα που πίναμε 
                                          ... ποιός ξέρει τώρα πού γυρνά ..  ... φέρ΄τον στο ταβερνάκι
                                        .....  κρυμμένη θα μαι στη γωνιά γιά να τον δω λιγάκι/



                    __________________επειδή Ραγίζει απόψε η καρδιά με το μπαγλαμαδάκι 

Η Ανάρτηση αυτή φιλοξενείται κι από τον Άναυδο
                                                                               και το ksipnistere
________________________________________________________________

Σάββατο 16 Απριλίου 2011

Μύκονος και σκουπίδια, εικόνες παστέλ και αντιπαλότητες


Με το Πάσχα ζωντανεύει το νησί κι αρχίζει να παίρνει, ανεξαρτήτως καιρού, την καλοκαιρινή όψη. Φρεσκοασβεστωμένα τα στενά και οι πολυφωτογραφημένες προσόψεις, φρεσκοκαθαρισμένες από φύκια και γιωτοσκούπιδα οι παραλίες, νέα μαγαζιά, νέες τέντες, νέες γεύσεις και μιά νέα φουρνιά που ξεχύνεται από τις μπουκαπόρτες των ferry-boats αναζητώντας δουλειά, γλέντι, ξεκούραση κι έρωτα.
Η άλλη πλευρά
Μαζί μ' αυτά τα ωραία κάθε χρόνο φουντώνει κι η φωτιά. Είναι σα κρεματόριο του Άουσβιτς ο καπνός της σιωπής που αντιπροσωπεύει τα ανείπωτα που συντηρούν την ψευδαίσθηση. Η μαρτυρία πως τα νομίσματα έχουν δυό όψεις, πως η ευημερία έχει απόβλητα, πως ο τουρισμός είναι μιά βιομηχανία ρυπογόνα.
Έτσι και φέτος φούντωσε η φωτιά που δίνει με το ηλιοβασίλεμα ένα θολό παστέλ στην ατμόσφαιρα γνωστό στους ταξιδιώτες από το λιμάνι του Πειραιά παλιότερα αλλά κι από την ιδιαίτερη μουντή ομορφιά του σμογκόπληκτου Λος Άντζελες.
Ομορφιά απατηλή όσο κι η κομψότητα της λιτής πολυτέλειας που πουλάει το νησί. Όπως η ζεν διακόσμηση προϋποθέτει ατέλειωτες ντουλάπες έτσι κι οι απλές ανέσεις μας κι η απόλαυση μιάς φυσικότερης ζωής συνεπάγονται παραγωγή τόνων σκουπιδιών.
Εξάλειψη του προβλήματος δε σημαίνει εξαφάνιση κάτω από το χαλί, ανάβοντας μιά φωτιά που τη βλέπουμε μόνο περνώντας κι οι πιό πολλοί αφού εγκατασταθούμε στο νησί μαθαίνουμε πως αποτελεί το δικό μας Άουσβιτς.
Κι εκεί είναι η τρέλα. Διότι τη ζημιά δε μας την κάνει ο τουρισμός, εναντίον του οποίου πύρινοι λόγοι εκσφενδονίζονται σε αυλιδάκια και σελίδες του Facebook. Ίσα-ίσα ο τουρισμός (εσωτερικός ή όχι) παρέχει σε ένα από τους πλουσιότερους δήμους της χώρας τη δυνατότητα να αλλάξει τα πάντα αν υπάρχει η βούληση. Κι η έλλειψη βούλησης της κοντόφθαλμης διαχείρισης είναι που, με ένα τρελό παράλογο τρόπο, βλάπτει τις οικογένειες εκείνων ακριβώς που διαιωνίζουν το πρόβλημα.
Οι διοξίνες (και όχι μόνο) των σκουπιδιών που εξακολουθούν να καίγονται παραδοσιακά παρά την τεράστια επένδυση γιά πιό σύγχρονη λύση είναι αποδεδειγμένα καρκινογόνες. Εμείς που ζούμε εδώ βιώνουμε τον αυξημένο κίνδυνο που γιά μάς δεν αποτελεί ποσοστό αλλά ανθρώπους δικούς μας κι αγαπημένους νεκρούς ή άρρωστους.
Επενέβην και σχολίασα σήμερα στο Facebook επειδή δε θεωρώ πως βοηθούν η γκρίνια κι οι βρισιές που διαιωνίζουν τα στερεότυπα που ακυρώνουν τους διαμαρτυρόμενους ως κινδυνολόγους αιθεροβάμονες χιπποπράσινους φρίκουλες.
Και χρησιμοποιώ αυτό εδώ το μικρό προσωπικό μου βήμα γιά να ρωτήσω, τόσα χρόνια με τις διοξίνες και τους τόσους καρκίνους που ακούμε (και παθαίνουμε) στο νησί κάποιος δεν έχει κάποια έρευνα που να αποδεικνύει τον αυξημένο κίνδυνο; Ίσως αυτό να έπειθε.
_____________________________________________

Διαβάστε: Κ.Ε.ΠΟ.Μ.  και Σκορδιαλός (δωρεάνή διαδικτυακά μοιραζόμενο έντυπο)
Δείτε:  Φωτογραφίες και σχόλια κατοίκων στο Facebook
                              κι άλλες φωτογραφίες 17 Απρ.1011
__________________________________________

Παρασκευή 15 Απριλίου 2011

Κάψουλα καφέ, καρκινογόνα και περιττή καινοτομία


Άλλη μια άχρηστη εφεύρεση που μολύνει με διοξείδιο την ατμόσφαιρα για να κατασκευαστεί, γεμίζει πλαστικά σκουπίδια τον πλανήτη  και διοξίνες όταν καταστρέφεται [Για τη διαγραφή δείτε σημείωση στο τέλος της ανάρτησης] και, μαθαίνουμε τώρα, είναι επικίνδυνη για το χρήστη.
Κάψουλα καφέ. Δεν είναι εύκολο να επενδύσεις σε μιά τόσο άχρηστη ανακάλυψη εκτός κι αν είσαι πολυεθνική με ολόκληρο think tank που αμείβεται για να ανακαλύψει τρόπους να ξαναπουλήσει ακριβότερα το παλιό γνωστό προϊόν.

Θυμάμαι τις κάψουλες στα φθηνά γωνιακά μαγαζάκια του Λονδίνου τότε που ακόμα δεν είχαμε γίνει όλοι ίδιοι και δεν είχε κάθε γειτονιά το ιταλικό της καφενείο. Διότι να που έχει και καλά η παγκοσμιοποίηση.
Μέσα στα οποία δεν είναι όμως ούτε ο στιγμιαίος καφές, που ναι αποτελεί πρώτη ύλη της εθνικής μας φραπεδιάς και του ελληναράδικου φραπόγαλου αλλά παράγεται από τις χειρότερες ποικιλίες κι από τα κατώτερου επιπέδου μέρη του φυτού του καφέ.
Στο χώρο της κάψουλας (που και μόνο η λέξη .. πραγματικά  με υπερβαίνει: ―Τι καφέ θα πάρετε; ―Μιά κάψουλα παρακαλώ) και της δεύτερης ποιότητας καφέ πρωτοστατεί η  Nestlė. Η γνωστή πολυεθνική που χρησιμοποιεί παιδάκια-σκλάβους στις  φυτείες  κακάο της Αφρικής.
Tώρα η Διεθνής Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο συμπεριέλαβε την κάψουλα στις καρκινογόνες τροφές διότι βρέθηκαν σε κάθε κάψουλα δύο με τρεις φορές περισσότερα νανογραμμάρια φουράνιο. Για λεπτομέρειες το άρθρο εδώ.
Απορεί κανείς; Όχι βέβαια. Απορεί όμως ποιος αγοράζει αυτές τις αηδίες.
Κι η απορία μου νομίζω αποτελεί, πάνω από μισθούς και μπόνους, το μέγα υπνωτικό των συνειδήσεων των επιστημόνων. Διότι πίνοντας τον καλό τους ακριβό καφέ δουλεύοντας την κάψουλα δε γίνεται να μη σχολίασαν πως αν κάποιος είναι τόσο ηλίθιος που θα πειστεί από το καλοραμμένο κοστούμι του George Clooney να αγοράσει αυτή την αηδία, μάλλον καλό είναι για την ανθρωπότητα να πάρει εξιτήριο μιά ώρα αρχύτερα.

________________________________________________________
Σημείωση: Φίλος με ειδοποιεί πως κάνω λάθος για το πλαστικό και στέλνει link του Nespresso με πληροφορίες για ανακύκλωση και χρόνο ζωής της κάψουλας. Τον ευχαριστώ και διορθώνω διαγράφοντας εμφανώς διότι έχει μεν απόλυτο δίκιο για τις διοξίνες αφού οι κάψουλες δεν είναι πλαστικές  αλλά το εργοστάσιο που κατασκευάζει όλα αυτά τα περιττά είναι μιά άλλη ιστορία.

  
Latte art


Σύνδεσμοι                                                
Για τις κάψουλες, γιά τη Nestlė, γιά τις φυτείες του κακάο 
                     Υπογράφουμε  
         
Τα σχέδια της ανάρτησης είναι από διαγωνισμό latte Art. Για    πιο πολλές εικόνες κλικ 1)στο link και 2)στο γιά το πώς γίνεται.                                           
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                __________________________





Τρίτη 12 Απριλίου 2011

Πεζά Ποιήματα του Όσκαρ Γουάιλντ





Δείτε στο άλλο μου  τα Πεζά Ποιήματα του 'Οσκαρ Γουάιλντ τα οποία είχα μεταφράσει πριν χρόνια. 


        Προκειται γιά έξη παραβολές που εκδόθηκαν σε έντυπα το 1893 (οι δύο) και το 1894 (όλες μαζί).

        Τα μετέφρασα, όπως κάνω γιά αγαπημένα μου, επειδή ήθελα να τα μοιραστώ αλλά και να τα "ακούσω" στη γλώσσα μου. Ωστόσο, τα είχα διαβάσει στα ελληνικά σε μιά παλιά έκδοση κι έχω μιά αμυδρή ανάμνηση πως η πολύ καλή μετάφραση ήταν του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη. Το αντίτυπο δεν το έχω πιά και την πληροφορία δεν κατάφερα να την τσεκάρω. Αν κάνω λάθος θα χαρώ να με ενημερώσετε.

       Τα συνοδεύω με εικόνες  του φημισμένου σκηνογράφου, Art Nouveau σχεδιαστή και συλλέκτη  Charles Ricketts που ήταν φίλος και εικονογράφος του Γουάιλντ.
               ____________________________
                   
                         Περισσότερα για τον Όσκαρ Γουάλντ   εδώ και εδώ 
στο A Writer's Fuck-a-Loss  (το άλλο μου ιστολόγιο με δοκίμια, άρθρα και άλλα  μεταφρασμένα ποιήματα).
                 Δείτε : Charles Ricketts στην Tate Gallery
                                                       ArtFund for the Ricketts Colection
________________________________________________________________________

Δευτέρα 11 Απριλίου 2011

'Αγγέλα' της Άννας Βαγενά


           "Γυναίκα που δεν τιμάω δεν αγαπάω. 
            Γυναίκα που δεν αγαπάω δεν κοιμάμαι μαζί της· κάλιο σκοτώνομαι."
 'Αγγέλα' του Σεβαστίκογλου με την Άννα Βαγενά στο Θεσσαλικό Θέατρο, πριν από χρόνια. Είχα δει τόσες πρόβες εκείνο το χειμώνα στη Λάρισα που, πίνοντας το πρώτο σφηνάκι στης ζωής μου στο καπάκι του μπουκαλιού, είχα μάθει απ' έξω το έργο και το ψιθύριζα πριν τους ηθοποιούς σαν υποβολέας.
-'Άνδρας χωρίς μαχαίρι ανάμπαιγμα του καθενού'.
Πέρασαν χρόνια κι η Άννα Βαγενά εγκαταστάθηκε στο θαυμάσιο δικό της 'Μεταξουργείο' από όπου μάς έφερε, εδώ στη Μύκονο, τη δική της 'Αγγέλα' την Παπάζογλου.
Σμυρνιά τραγουδίστρια από τρεις γενιές μουσικών γιατί ο μπαμπάς της 'είχε την πιό παλιά σιρμαγιά … απ' όλοι τσι Σμυρνιοί παιχνηδιατόροι', μουσικό αγάπησε και παντρεύτηκε κι έζησαν στην Κοκκινιά μιά ζωή βασανισμένη σε χρόνια δύσκολα.  Την ιστορία της την αφηγήθηκε στο γιό της κι οι δακτυλογραφημένες σελίδες αποτέλεσαν τη σερμαγιά γιά το έργο.
Είναι ένας συνταρακτικός μονόλογος στην πλούσια σμυρναίικη γλώσσα της 'Κυραγγέλας' που έφυγε με την καταστροφή κι ήρθε και βασανίστηκε στην Ελλάδα από τη φτώχεια, την προσφυγιά τους πολέμους.
Η Άννα Βαγενά ζωντάνεψε την Αγγέλα και μέσα απ' αυτή και τα τραγούδια της έφερε σε μιά Μυκονιάτικη σκηνή τη φρίκη του πολέμου, την επίδραση της υψηλής πολιτικής στις ζωές μας, την αγάπη, την αξιοπρέπεια, τα όνειρα και την τέχνη.
Αγγέλα η  Άννα Βαγενά
Από το καλτσάκι και το τσίτι ως τη μελετημένη κινησιολογία και την προφορά, το γέλιο και τον πόνο στη φωνή είδα μιά σπουδαία ηθοποιό να μεταλλάσσεται μπροστά στα μάτια μου και να μου χαρίζει ένα κόσμο ολόκληρο. Δίχως οθόνες με ντοκιμαντέρ του τότε, δίχως σλάιντς και όργανα, δίχως κανένα από τα τερτίπια και τα φτιασιδώματα που μπαλώνουν τρύπες του σύγχρονου θεάτρου κατάφερε με ένα τσίτι, μιά σημαία και μιά φωνή να μας ταξιδέψει στην Ιστορία και να πλουτίσει την εμπειρία μας χαρίζοντάς μας δυό ώρες με την Κυραγγέλα που όσα κι αν πέρασε αν ήταν να ξαναγεννηθεί ' πάλι Ρωμιά, πάλι Σμυρνιά και πάλι του Βαγγέλη του Παπάζογλου' θα ήθελε να' ρθει στη γη.
_______________________________________________________________
Διαβάστε: 'Ονείρατα της άκαυτης και της καμμένης Σμύρνης' του Γιώργη Παπάζογλου
                'Αγγέλα"' του Γ.Σεβαστίκογλου
                   
Δείτε: την Άννα Βαγενά στο Μεταξουργείο της

Ακούστε:
Αγγελική Παπάζογλου:  'Όταν σε βλέπω χαίρομαι' , Γαλατά-μανές 1934
                            'Τύχη πώς με κατήντησες' , Σαμπάχ-μανές 1935

Βαγγέλης Παπάζογλου και  Στελλάκης Περπινιάδης: 'Πέντε χρόνια δικασμένος μέσα στο Γεντί Κουλέ'

                              -Αιωνίως μωρ' αδελφέ μου όποτε έρχομαι με το ναργιλέ στα χέρια σε βρίσκω...
_______________________________________________________