Ζευγάρι φίλων. Χρόνια πολλά στη μεθαδόνη, «σταθεροποιημένοι» όπως λέγεται. Μεγάλωσαν με πολλή αγάπη την κόρη τους που τώρα σπουδάζει κι εργάζεται.
Πρόσφατα μπήκε στο νοσοκομείο η ηλικιωμένη μητέρα της φίλης μου και για δυό βδομάδες ζουν τη γνωστή ταλαιπωρία των ελληνικών νοσοκομείων μαζί με όλη τη θλίψη που τη χάνουν και το βαρύ ενοχικό για όσα πέρασε αυτή η γυναίκα που τους στάθηκε τα άγρια χρόνια της, κάπως παραβατικής, εξάρτησης.
Και ήρθε λοιπόν κι η ημέρα του μήνα που πηγαίνουν ‘στο Πρόγραμμα’ για το ‘take home’, τα υποκατάστατα για το σπίτι. Εκεί, επαφίεται στο θεραπευτή σου να σου κάνει ουροληψία για τεστ να δει αν παίρνεις διάφορες ουσίες ώστε να σου κόψει το ‘take home’ και, αν βρει πως παίρνεις δεν ξέρω τι, αυθαίρετα, τιμωρητικά και εντελώς παράλογα μπορεί και να αποφασίσει να σου δώσει ‘Αποβολή’, δηλαδή να σε στείλει στο δρόμο να ψάχνεις για πρέζα.
Και εξηγώ: Και βέβαια μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η ουροληψία είναι για το καλό του ασθενούς, μη γίνει κανένα λάθος και μας πάθει τίποτε. Ωστόσο στα ‘Προγράμματα’ δε λειτουργεί έτσι.
Πρώτο-πρώτο είναι το στερεότυπο. Δε χτίζεται μια σχέση θεραπευτή-θεραπευόμενου τέτοια που ο θεραπευόμενος μόνος του να μπορεί να πει ‘παρασύρθηκα’ και να βρουν λύση μαζί, μόνο στερεοτυπικά το πρεζάκι αντιμετωπίζεται από τους ψυχολόγους ως ψεύτης, απατεώνας που ο λόγος του δε μετράει.
Δεύτερο ζούμε σε μια χώρα που δεν τεστάρεται αν πήρες την ουσία για την οποία ζητάς θεραπεία μα και άλλες άσχετες, άρα εύκολα μπορεί η κάθε θεραπεύτρια να εξασκήσει τιμωρητική εξουσία επειδή π.χ. πήρες υπνωτικό ή αγχολυτικό. Είναι κι αυτό βλέπετε κληρονομιά της φασιστικής θεώρησης του κόσμου με ‘καθαρούς’ και ‘βρώμικους’ ανθρώπους που με το ζόρι θα τους ξεπλύνουμε.
Συνέπεια αυτών είναι κάποιοι που μπορούν να πληρώσουν μαύρη αγορά να εγκαταλείπουν τα Προγράμματα ενώ άλλοι να καταλήγουν πίσω στη χρήση λόγω αποβολών και τιμωριών επειδή δεν ήταν αρκετά δυνατοί σε μια δύσκολη στιγμή και παρασύρθηκαν ή επειδή είτε λόγω χαρακτήρα είτε λόγω εμπειριών δεν έχουν ανοχή για κάποιες αυθαίρετες συμπεριφορές θεραπευτών.
Αλλά μη σας κουράζω, πάμε πίσω στους φίλους μου. Μπήκαν ταλαίπωροι και αγχωμένοι όπως έρχονταν από το νοσοκομείο και εξήγησαν από πού έρχονται μα δίχως μια λέξη συμπόνοιας από τους θεραπευτές προωθήθηκαν στην τουαλέτα για ουροληψίες.
Και σας ρωτάω, σαν άνθρωπος που μπήκε και βγήκε στη χρήση αμέτρητες φορές. Τι θα γινόταν δηλαδή αν σε μια δύσκολη στιγμή είχαν καταφύγει στο παλιό γνωστό παυσίλυπο, το φάρμακό τους, τη δοκιμασμένη μέθοδο που τους παρηγόρησε στο παρελθόν μέσα από χίλια βάσανα; Κι αν δηλαδή είχαν μαστουρώσει μια βραδιά για να πάνε τα φαρμάκια κάτω, τι; Όλοι το κάναμε στα δύσκολα, όπως άλλοι πίνουν δυό ποτά ή άλλοι τρώνε σοκολάτες και χημικές αηδίες. Και λοιπόν;
Τολμά κανείς στην κοινωνία μας να πλησιάσει πενθούντα και να του πει ‘μην πιεις, είσαι αλκοολικός, θα εθιστείς;’. Μιλά κανείς στην κοινωνία μας σε πενθούντα δίχως να πει έστω και τυπικά μια λέξη συμπόνιας;
Όχι βέβαια. Όχι σ’ εσάς. Σ΄εμάς όμως, και μάλιστα από θεραπεύτριες; Σιωπή και δυσπιστία. Πρεζάκια είστε, πού ξέρω αν λέτε πως πεθαίνει η μάνα σας για να μη σας ζητήσω ούρα.
Ή όπως μάς είπε ο φίλος μου, ακόμα κι από το AI, την Τεχνητή Νοημοσύνη στην οποία κατέφυγε με την ερώτηση πώς να αντιμετωπιστεί αυτό το πένθος από τη γυναίκα του για την οποία ανησυχεί, άκουσε λόγια συμπόνιας που δεν άκουσε από τις επαγγελματίες.
