Οι χώροι (σταθμοί) εποπτευόμενης χρήσης είναι
μια ανάγκη των σύγχρονων πόλεων που, στην περίτωση της Ελλάδας, γίνεται όλο και πιο
επιτακτική λόγω της φτωχοποίησης και της αύξησης των αστέγων όσο και λόγω της μη
αντιμετώπησης του ζητήματος της εξάρτησης που στη χώρα μας εξακολουθεί να παραμένει
στα χέρια πιο πολύ της Αστυνομίας ή έστω διαφόρων προγραμμάτων που υπόσχονται θαύματα
παρά των γιατρών με την απαραίτητη φαρμακευτική αγωγή.
Έχω γράψει για το τι γίνεται στο εξωτερικό,
έχω περιγράψει επίσκεψή μου σε χώρο χρησης στο Βερολίνο. Σήμερα φέρνω την επιστολή
μας προς τα αρμόδια υπουργεία από
την πλατφόρμα για τις ψυχοδραστικές ουσίες, στην οποία συμμετέχει το Δίκτυο Χρηστών.
Αν είστε από εκείνους που αυτά τα θεωρούν λεπτομέρειες μπροστά στα σοβαρά οικονομικά προβλήματα του καιρού μας, αν είστε από εκείνους που δε νοιάζονται για τους θανάτους χρηστών, ελπίζω να κατανοήσετε πόσο λάθος κάνετε αν θυμηθείτε ότι μιλώντας για χώρους εποπτευόμενης χρήσης μιλάμε για τη δημόσια υγεία, για λιγότερες μολύνσεις ή σύριγγες στα παρκάκια και στις αυλές των σχολείων.
Ιδού η Επιστολή μας.
Παρακαλώ στηρίξτε μας.
Χθες, Τετάρτη 19/4/2017, οι οργανώσεις-μέλη της ελληνικής Πλατφόρμας ΜΚΟ για τις Ψυχοδραστικές Ουσίες στείλαμε επιστολή προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Σ. Κοντονή, τον Υπουργό Υγείας, κ. Α. Ξανθό και τον Γ. Γ. Δημόσιας Υγείας, κ. Γ. Μπασκόζο, με θέμα την ανάγκη άμεσης νομοθετικής παρέμβασης σχετικά με τη λειτουργία των “Σταθμών Εποπτευόμενης Χρήσης”. Την επιστολή συνυπογράφουν, επίσης, και οι Γιατροί του Κόσμου Ελλάδος.
Διαβάστε αναλυτικά την επιστολή:
Αθήνα, 19/4/2017
ΘΕΜΑ: ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ «ΣΤΑΘΜΩΝ ΕΠΟΠΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ»
Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί,
Αξιότιμε κύριε Γενικέ Γραμματέα,
σας απευθύνουμε επιστολή με στόχο να αναδείξουμε εκ νέου το νομικό έλλειμμα που υπάρχει στο οπλοστάσιο μας σε σχέση με τη λειτουργία των Σταθμών Εποπτευόμενης Χρήσης. Οι Σταθμοί Εποπτευόμενης Χρήσης αποτελούν μια από τις επιστημονικά τεκμηριωμένες παρεμβάσεις Μείωσης της Βλάβης, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται υπηρεσίες, όπως: τα προγράμματα υποκατάστασης, τα προγράμματα ανταλλαγής/διανομής αποστειρωμένου υλικού χρήσης, η παροχή προφυλακτικών και οι υπηρεσίες ανώνυμης και εθελοντικής εξέτασης για την ανίχνευση νοσημάτων.
Πιο συγκεκριμένα, οι Σταθμοί Εποπτευόμενης Χρήσης είναι χώροι που χρησιμοποιούνται για την ασφαλέστερη χρήση ουσιών σε προστατευμένο περιβάλλον, υπό την εποπτεία τόσο εκπαιδευμένου προσωπικού όσο και ομοτίμων (άλλων χρηστών ουσιών που βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία της δομής). Ο πληθυσμός-στόχος στον οποίο απευθύνονται αυτές οι δομές είναι οι άνθρωποι που κάνουν χρήση ουσιών σε ανοιχτούς χώρους (πιάτσες). Οι χώροι αυτοί συμβάλλουν ουσιαστικά στην προάσπιση της δημόσιας υγείας καθώς και της ατομικής υγείας των χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών, οι οποίοι καθημερινά παραμένουν ευάλωτοι και έρχονται αντιμέτωποι με συνθήκες υψηλού κινδύνου -ιδιαιτέρως στο κέντρο της Αθήνας, όπως ο κίνδυνος θανάτου από υπερδοσολογία και ο κίνδυνος έκθεσης σε αιματογενώς μεταδιδόμενα νοσήματα που σχετίζονται με τη χρήση (π.χ. HIV, HCV).
Τόσο οι διεθνείς πρακτικές όσο και η σύντομη ελληνική πιλοτική φάση του Σταθμού Εποπτευόμενης Χρήσης «ΟΔΥΣΣΕΑΣ», που λειτούργησε από τον ΟΚΑΝΑ το διάστημα Οκτώβριος 2013 – Ιούλιος 2014, αναδεικνύουν την αποτελεσματικότητα αυτών των χώρων αναφορικά με τους στόχους που εξυπηρετούν:
- Σώζουν ζωές, μέσω της έγκαιρης παρέμβασης και της αποτελεσματικής αντιμετώπισης περιστατικών υπερδοσολογίας
- Θωρακίζουν τη δημόσια υγεία και συμβάλλουν στη μείωση της εξάπλωσης μεταδιδόμενων νοσημάτων που σχετίζονται με τη χρήση ουσιών
- Βελτιώνουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και ψυχοκοινωνικής πρόνοιας των πιο ευάλωτων και περιθωριοποιημένων ανθρώπων που κάνουν χρήση ενδοφλέβιων ουσιών
- Βελτιώνουν την ποιότητα ζωής και την αξιοπρέπεια της κοινότητας των χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών
- Μειώνουν την όχληση της κοινότητας από την άμεση χρήση ουσιών σε δημόσιους χώρους, αναβαθμίζοντας έτσι περιοχές στο κέντρο της πόλης
Η λειτουργία των Σταθμών Εποπτευόμενης Χρήσης περιγράφεται στο άρθρο 62 του Ν.4316/2014, στο οποίο υπάρχει αναγωγή και στα άρθρα 51 και 53 του Ν.4139/2013. Ειδικότερα, το άρθρο 62 του Ν.4316/2014 αναφέρει: «Η πιλοτική εφαρμογή από τον Οργανισμό Κατά των Ναρκωτικών (Ο. ΚΑ. ΝΑ.) της συμβουλευτικής και της εκπαίδευσης στην ασφαλέστερη χρήση ναρκωτικών ουσιών και τη μείωση της βλάβης, της προμήθειας υλικού ασφαλούς χρήσης και της εποπτευόμενης ασφαλέστερης χρήσης για την αντιμετώπιση της υπερδοσολογίας με στόχο τη μείωση των θανάτων από τον λόγο αυτόν, που αφορά την οργάνωση και λειτουργία σταθμού στην Αθήνα για την προστασία της υγείας των ενεργών χρηστών, έγκαιρης παρέμβασης για την αντιμετώπιση της υπερδοσολογίας (overdose) και προετοιμασίας ένταξης σε προγράμματα θεραπείας, διενεργείται στο πλαίσιο της περίπτωσης α’ των άρθρων 51 και 53 του ν. 4139/ 2013 (Α’74) και θεωρείται νόμιμη από την έναρξη λειτουργίας του προγράμματος ΟΔΥΣΣΕΑΣ και μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος».
Από τη μια πλευρά, το συγκεκριμένο άρθρο αναγνωρίζει τη νομιμότητα του Σταθμού Εποπτευόμενης Χρήσης «ΟΔΥΣΣΕΑΣ» και σαφώς τοποθετεί το πλαίσιο λειτουργίας του εντός των σκοπών του ΟΚΑΝΑ -έτσι όπως περιγράφονται στα δυο προαναφερθέντα άρθρα του ν.4139/2013. Από την άλλη, όμως, παρακωλύει κάθε προσπάθεια για τη συνεχιζόμενη λειτουργία του, τοποθετώντας τη νομιμότητα και την αναγκαιότητα της δομής -έτσι όπως διαφαίνεται και από τη σχετική αιτιολογική έκθεση- σε περιορισμένο χρονικό πλαίσιο με ημερομηνία λήξης. Ουσιαστικά, υπάρχει ανάγκη τροποποίησης αυτού του άρθρου (62) έτσι ώστε να αρθούν οι χρονικοί περιορισμοί που προβλέπονται από την διάταξη και που οδηγούν αυτόματα σε έλλειψη επαρκούς νομοθετικού πλαισίου βάσει του οποίου επιτρέπεται η επαναλειτουργία του Σταθμού.
Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας έχει κατά καιρούς δημοσίως τοποθετηθεί υπέρ της επαναλειτουργίας των Σταθμών Εποπτευόμενης Χρήσης και έχει συμφωνήσει ότι αποτελεί μια πολύ καλή πρακτική που τεκμηριώνεται επιστημονικά. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι αντίστοιχα και η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης στηρίζει και αντιλαμβάνεται τη σημασία του εγχειρήματος.
Κατά συνέπεια, ως Κοινωνία των Πολιτών αλλά και ως μέλη της κοινότητας των χρηστών ψυχοδραστικών ουσιών, θα θέλαμε να σας ζητήσουμε να μεριμνήσετε με την πρώτη ευκαιρία ώστε να υπάρξει η αναγκαία τροποποίηση και να οδεύσουμε προς την επαναλειτουργία αυτής της υπηρεσίας.
Με εκτίμηση,
Πλατφόρμα ΜΚΟ για τις Ψυχοδραστικές Ουσίες (αλφαβητικά):
«Δίκτυο Ομοτίμων Χρηστών Ψυχοδραστικών Ουσιών»
«Διογένης» Διάλογος πολιτικής για τα ναρκωτικά
«Θετική Φωνή» Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος
«Κέντρο Ζωής» για την υποστήριξη των ανθρώπων που ζουν με HIV/AIDS
«Προμηθέας» Σύλλογος Ασθενών Ήπατος Ελλάδος
«PRAKSIS»
«Δίκτυο Ομοτίμων Χρηστών Ψυχοδραστικών Ουσιών»
«Διογένης» Διάλογος πολιτικής για τα ναρκωτικά
«Θετική Φωνή» Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος
«Κέντρο Ζωής» για την υποστήριξη των ανθρώπων που ζουν με HIV/AIDS
«Προμηθέας» Σύλλογος Ασθενών Ήπατος Ελλάδος
«PRAKSIS»
Την επιστολή υποστηρίζουν:
«Γιατροί του Κόσμου» Ελλάδας
«Γιατροί του Κόσμου» Ελλάδας
Μπορείτε να κατεβάσετε την επιστολή εδώ