Και ευρώ και δραχμές: πολλά καλάθια γιά τα αυγά του 21ου αιώνα

πληθωριστική δραχμή, 1944

Ποιός αποφάσισε πως κάθε χώρα πρέπει να έχει ένα νόμισμα; Η τράπεζα που το τυπώνει. Κι είναι όπως η θεωρία πως κάθε χώρα εντός των αποφασισμένων συνόρων, πρέπει να κατοικείται από μιά φυλή (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό) κι από κατοίκους που πρεσβεύουν όλοι την ίδια άποψη γιά την δημιουργία του κόσμου. Πού έχουν τον ίδιο Θεό δηλαδή, πράγμα βολικότατο σε πολέμους όταν οι Θεοί καλούνται να ευνοήσουν εμάς κι όχι τους άλλους γιά να πάμε να σκοτωθούμε ελπίζοντας.

Οι εποχές κρίσεων μας κάνουν αμφισβητίες. Οι μαύροι κύκνοι του Τάλεμπ έρχονται σε κοπάδια. Κι ο νους τρέχει σε άλλους τρόπους.

1896, Κρήτη

Η Madame Kastell, το δηλώνει εξ αρχής, είναι απολύτως εναντίον της αποχώρησης της Ελλάδας από το ευρώ. Όχι μόνο λόγω υπολογισμών πολλαπλασιασμού, λόγω μετατροπής σε υποτιμημένη δραχμή, του περιβόητου χρέους, ούτε επειδή θα ξαναγίνει δυσπρόσιτο ένα επίπεδο ζωής το οποίο δικαιούται κάθε κάτοικος του 21ου αιώνα. Αλλά κυρίως διότι οι Έλληνες έχουν αποδείξει πιά πως δε μπορούν να κυβερνήσουν την Ελλάδα.

αρχαία Κρήτη

Συμφέρον όλων θα ήταν λοιπόν να το παραδεχθούμε και να κάνουμε ό,τι μπορούμε γιά να απογυμνώνουμε τους εκλεγμένους μας από εξουσίες και δικαιώματα. Κι ένας τρόπος να ελέγχονται, όσο εμείς καπνίζουμε στα καφενεία, είναι να είναι περιορισμένοι εξ αρχής, δεμένοι χειροπόδαρα από ένα κοινό νόμισμα που επιβάλει κοινή πολιτική.

Εσείς κι εγώ δε θα ασχοληθούμε, το ξέρουμε. Ας φροντίσουμε λοιπόν να ελέγχονται οι ανίκανοι που εκλέγουμε.

Η παραμονή σε νόμισμα κοινό με πλουσιότερους κι εργατικότερους από εμάς όμως δεν είναι απαραίτητο να μας καταδικάσει σε τριτοκοσμική μιζέρια.

Το μαύρο κύκνο που συντάραξε τις βεβαιότητες τον ακολουθεί κοπάδι. Τώρα που καταρρέουν τα στερεότυπα είναι η στιγμή της αμφισβήτησης.

Ποιός μας επιβάλει να έχουμε ένα μόνο νόμισμα; Μήπως η ιδέα είναι πεπαλαιωμένη όσο εκείνη της μιάς πατρίδας που τη φροντίζει ένας μόνο Θεός πανταχού παρών (εντός συνόρων);

Η  Ελοΐζα Πριμαβέρα, καθηγήτρια οικονομικών, θεωρείται "η γιαγιά" του σύγχρονου κινήματος υπέρ της χρήσης εναλλακτικών νομισμάτων. Στην ουσία πρόκειται γιά μιά "οικονομία του ισογείου" όπως ονομάστηκε, η οποία ξαναζωντανεύει την ανταλλαγή προϊόντων, γνωστή στους αγρότες αλλά και σε όσους έζησαν πολέμους και κρίσεις.

Η διαφορά είναι πως εφαρμόζοντας το σύστημα διπλού νομίσματος δεν είναι ανάγκη να ανταλλάξω προϊόν με προϊόν, διότι κυκλοφορεί συγχρόνως με το επίσημο κι ένα άλλο νόμισμα, εσωτερικής κατανάλωσης.

Το 1932 χρησιμοποίησε εναλλακτικό νόμισμα ένας δήμαρχος στην Αυστρία που αδυνατούσε να πληρώσει τους δημοτικούς υπαλλήλους κι η ιδέα είχε επιτυχία κι εξαπλώθηκε και σε άλλες πόλεις διότι τα τοπικά μαγαζιά αποδέχθηκαν το νόμισμα γιά να προσελκύσουν πελάτες στη δύσκολη εποχή μετά το κραχ του 1929. Δυστυχώς δυό χρόνια μετά επενέβη η κεντρική τράπεζα της Αυστρίας που θα έχανε το μονοπώλιο.

Κίνα,  i-ching της μαντείας

Πιό πρόσφατα όμως με αυτό τον τρόπο επιβίωσαν το Βανκούβερ κι η Αργεντινή, παλιές πεσέτες τόνωσαν την τοπική οικονομία στην Ισπανία, στη Γερμανία κυκλοφόρησαν "ιδεατά" νομίσματα όπως και στη Γαλλία και την Ιταλία. Στη μετα-πυρηνική Ιαπωνία επανέρχεται το παλιό νόμισμα που είχε καταργηθεί το 1953 μα υπήρχε ακόμα φυλαγμένο σε μπαούλα και σεντούκια και σήμερα τονώνει τις τοπικές συναλλαγές των πληγέντων περιοχών.

Εδώ σ' εμάς έχουμε πρωτοπόρους το Βόλο και την Πάτρα και τον "Οβολό" που εμφανίστηκε στο facebook την Πρωτοχρονιά του 2009 κι έχει ήδη 1300 μέλη που χρησιμοποιούν στις συναλλαγές τους και το "κοινωνικό νόμισμα".

'Ισως ήμασταν πολύ αφελείς και τεμπέληδες που παραδώσαμε το ταμείο και πιστέψαμε το παραμύθι της εσαεί προόδου κι ευημερίας. Κι ίσως πολύ καλά κάναμε. Μιά χαρά περάσαμε τα χρόνια της μυθολογίας, τότε που οι κύκνοι ήταν λευκοί κι ο ουρανός γαλανός.

Όμως τώρα που οι μαύροι κύκνοι σκοτείνιασαν τους ορίζοντες έρχεται η στιγμή της αμφισβήτησης. Κι όπως κάθε οικονομικός σύμβουλος συστήνει να μη βάζουμε όλα μας τα αυγά σε ένα καλάθι μήπως πρέπει να αναρωτηθούμε λίγο καί αναπτύσσοντας την προνοητικότητα που μας λείπει να μοιράσουμε τα αυγά μας σε πολλά καλάθια;  

_______________________________

Διαβάστε: Ελευθεροτυπία: Νόμισμα από τον τόπο σου...

   Redlases , Red LatinoAmericana de SocioEconomia Solidaria, από την Αργεντινή  (μεταφράσεις σε πολλές γλώσσες)

________________________________