Τρίτη 2 Ιανουαρίου 2018

Άυλη κληρονομιά μας η τέχνη της ζωής ―Ρεμπέτικου αναγνώριση με 'Ρεμπέτικο' (κ.α. σπουδαία)





Τι κοινό έχει το τύλιγμα και κέρασμα ντολμάδων με τους καραβομαραγκούς της Ινδονησίας ή τους Ολλανδούς μυλωνάδες, με το ρεμπέτικο και τους τοίχους των χαρεμιών (ιδιωτικών χώρων) της Σαουδικής Αραβίας, το φεστιβάλ της Βασιλείας ή το πανηγύρι του Kumbh Mela, τη ναπολιτάνικη πίτσα ή την ξυλογλυπτική της Βοσνίας, ή τους χορούς και τα ιερά προσκυνήματα, τα μουσικά όργανα και τα ιππικά αθλήματα και καπέλα του Παναμά;
Μαντέψατε;
Ανήκουν όλα στον άυλο πλούτο μας και, μολονότι άσχετα φαινομενικά μεταξύ τους, συναπαρτίζουν μια συλλογή της ανθρώπινης εμπειρίας και Ιστορίας εκφράζοντας την ιδιαίτερη ταυτότητα των τόπων προέλευσής τους δηλαδή των καταβολών μας που δίχως αυτές σήμερα θα ήμασταν άλλοι κι αλλιώτικοι από ό,τι είμαστε, αλλά ίσως και όμοιοι μεταξύ μας, δίχως τις αμέτρητες ιδιαιτερότητες που συνιστούν την Κουλτούρα της Παράδοσης.
Γι' αυτό η Unesco κάθε χρόνο μελετά προτάσεις, επιλέγει και τελικά ανακοινώνει νέα εκθέματα στο άυλο Μουσείο της παγκόσμιας κληρονομιάς.
Φέτος, για το 2017, μαζί με άλλα 32 (μαζί με όσα ανέφερα) προστέθηκε και το Rembetiko. Βάζουμε με τραγούδια δηλαδή εμείς που το αγαπάμε, το παροιμιώδες πετραδάκι μας στο πολιτιστικό ψηφιδωτό που συνθέτει το ποιος είναι ο άνθρωπος και πώς μοιάζει το πέρασμά μας από τη γη.

Για το μαγευτικό Kumbh Mela τυχαίνει να έχω κάνει εδώ μεγάλο αφιέρωμα με εντυπωσιακές φωτογραφίες (το οποίο σας συστήνω: ) αλλά τα περισσότερα που πέρασαν μαζί μας τις εξετάσεις.
Φέρνω συνδέσμους όμως και εικόνες διότι είμαι σίγουρη πως κι εσείς από κάποια θα γοητευθείτε όσο εγώ από, π.χ., τη τον τρόπο που οι Σαουδαράβισσες ζωγραφίζουν τους τοίχους τους με τεχνική μητροπαράδοτη και πηγαία και με καλαισθησία έμφυτη, όπως γίνεται με τις ζωντανές παραδόσεις
Δε βρήκα μεταφρασμένο κατάλογο των συναπανθισμένων μας. Άλλο ένα δείγμα της μίζερης εσωστρέφειας της σύγχρονης Ελλάδας που σε κάθε τέτοια περίπτωση επιδεικνύει το Σύνδρομο Κατωτερότητας που τόσο έξυπνα περιέγραψε πριν 100 χρόνια ο Γκρούτσο Μαρξ, Εβραίος σε περιβάλλον ρατσιστών Αρίων, που έλεγε ότι ποτέ δε θα επιθυμούσε να είναι μέλος σε λέσχη που θα τον δεχόταν για μέλος της.

Χαλάω το ευφυολόγημα μα παραφράζοντάς τον θα έλεγα ότι δε θα δεχόμουν στη Λέσχη μου μέλος που δε θέλει να είναι στην ίδια λέσχη μ' εμένα κι επειδή τα λόγια δεν είναι αρκετά το δείχνω εμπράκτως φέρνοντας, 
μετά την είδηση, 
σύνδεσμο προς εικόνες και video του καθενός
+ video για κάποια που με γοητεύουν πολύ όπως οι τοίχοι των χαρεμιών ή όπως ο ντολμάς του Αϊζερμπαιτζάν τον οποίο δε θα γινόταν να παραλείψω.
Χαρείτε τα
με τις ευχές μου 
για ένα πιο πλούσιο και ποικίλο και πολυπολιτισμικό 2018
ώστε να ζήσουμε πολιτισμένα κάνοντας καθένας μας μόνο ό,τι κάνει καλύτερα.
_______________________________________
 Φέρνω:
την είδηση,  εικόνες και videos για πολλά, συνδέσμους προς όλα,
και, με την ευκαρία,
 επειδή από την Unesco αυτό επέλεξαν ως δείγμα, το 'Ρεμπέτικο' του Κώστα Φέρρη (και μάλιστα σε νέα κόπια και μάλιστα δωρεάν στο you tube).
Προσέλθετε, 
είναι τόσο μαγευτικά και ποικίλα που κάποιο θα σας γοητεύεσει.




Tην εγγραφή του Ρεμπέτικου στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας ενέκρινε η Διακυβερνητική Επιτροπή της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003) στη 12η ετήσια συνεδρίασή της, που πραγματοποιήθηκε στην Κορέα από τις 4 έως τις 9 Δεκεμβρίου.
Στην απόφαση για την εγγραφή του Ρεμπέτικου επισημαίνεται η επιτυχής ανάδειξη, μέσω του φακέλου υποψηφιότητας που υπέβαλε το υπουργείο Πολιτισμού, «του δυναμικού χαρακτήρα του, καθώς και της εξέλιξής του σε ισχυρό σημείο αναφοράς για τη συλλογική μνήμη και ταυτότητα των Ελλήνων».
Στην ίδια απόφαση επισημαίνεται «η ποιοτική τεκμηρίωση του φακέλου συνολικά και υπογραμμίζεται ότι η θερμή έκφραση υποστήριξης της υποψηφιότητας από την κοινότητα του ρεμπέτικου ανέδειξε συναρπαστικές προσωπικές αφηγήσεις, άμεσα συνδεδεμένες με το στοιχείο».
Το Ρεμπέτικο, ένα ξεχωριστό κεφάλαιο του ελληνικού αστικού λαϊκού πολιτισμού, άκμασε το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Με επιρροές από το δημοτικό και το μικρασιάτικο τραγούδι, αντικατοπτρίζει το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής, όπου αναπτύχθηκε, και ιδιαιτέρως τη ζωή των φτωχότερων τάξεων και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Στην πορεία, η κοινωνική του βάση επεκτάθηκε στους πρόσφυγες, στην εργατική και τη μεσοαστική τάξη, ενώ σήμερα αποτελεί ζωντανή και δημοφιλή πολιτιστική κληρονομιά που αναγνωρίζεται πλέον όχι μόνο από τους Έλληνες, αλλά από ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Η υποψηφιότητα του Ρεμπέτικου απέσπασε παράλληλα τον έπαινο του Oργάνου Aξιολόγησης (Εvaluation Body) της Σύμβασης για την ποιότητα των δράσεων διαφύλαξης που σχεδιάζονται και ιδιαίτερα για τα εκπαιδευτικά προγράμματα για την ανάδειξη του ρεμπέτικου και της πολυσχιδούς σημασίας του, κυρίως μεταξύ των νέων.
Η Διεύθυνση Νεότερου Πολιτιστικού Αποθέματος και Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Υπηρεσία του ΥΠΠΟΑ αρμόδια για την εφαρμογή της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003) στην Ελλάδα, αποδίδει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάδειξη όψεων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς που έως σήμερα παρέμεναν συνήθως στο περιθώριο, καθώς δεν υπήρχε το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο για την προβολή τους κυρίως σε διεθνές επίπεδο.
Το Ρεμπέτικο είναι το πέμπτο στοιχείο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς που εγγράφει η Ελλάδα στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας (UNESCO, 2003). Έχουν προηγηθεί η Μεσογειακή Δίαιτα (από κοινού με την Ιταλία, Ισπανία, Μαρόκο, Πορτογαλία, Κύπρο, Κροατία), η Παραδοσιακή Μαστιχοκαλλιέργεια στη Χίο, η Τηνιακή Μαρμαροτεχνία, καθώς και το εθιμικό δρώμενο των Μωμόγερων.
Φάκελο υποψηφιότητας για εγγραφή στον ίδιο κατάλογο της UNESCO έχει υποβάλει η Ελλάδα (από κοινού με τις Γαλλία, Ελβετία, Ισπανία, Ιταλία, Κροατία, Κύπρο, Σλοβενία) για την Τέχνη της Ξερολιθιάς. Ο φάκελος υποψηφιότητας πρόκειται να αξιολογηθεί από τις αρμόδιες επιτροπές της UNESCO το φθινόπωρο του 2018. kathimerini




























______________________
Shital Pati χειροποίητα χαλιά του Μπαγκλαντές πλεγμένα από λωρίδες του καλαμιού 'Murta' 





Πολυφωνικό παραδοσιακό τραγούδι.Μια σόλο μελωδία με πιο στατικές απαντήσεις ώσπου το τραγούδι κορυφώνεται με παράλληλες μελωδίες σε variations (Παραλλαγές νομίζω είναι ο μουσικός όρος στα ελληνικά). Χορεχρόνιε, Σλοβακία.

Έθιμο της Υπαπαντής στη Σλοβενία. Από πόρτα σε πόρτα γυρνούν και με καμπανάκια και μπαστούνια διώχνουν τα κακά πνεύματα κάθε 2 Φεβρουαρίου (Ash Wednesday, ημέρα μαγική σε πολλούς λαoύς και δoξασίες).

Το Kumbh Mela το Μaha (Μεγάλο μάλιστα) έχω επισκεφθεί στο:
http://daphnechronopoulou.blogspot.gr/2013/01/110000-kumbh-mela-maha.html#axzz52qRwK2ie όπου περιγραφή και φωτογραφίες.



Κατασκευή εκκλησιαστικού οργάνου στη Γερμανία.

Zaouli, λαίκός χορός και μουσική στις κοινότητες Guro, Ακτή του Ελεφαντοστού.


Al-Qatt Al-Asiri, η γυναικεία Τέχνη, παραδοσιακή ζωγραφιστή διακόσμηση τοίχων  wall decoration στο Ασιρ Σαουδικής Αραβίας.








Κυρτζυζστάν, το πασίγνωστο άγριο άθλημα επιδεξιότητας πάνω στο άλογο, εξαιρετικά θεαματικό.    








 Για το Ρεμπέτικο  στην Unesco  ανέβασαν σκηνή από το εξαιρετικό 'Ρεμπέτικο' του Κώστα Φέρρη. Συστήνω την ταινία ολόκληρη: https://www.youtube.com/watch?v=G21q_5iac90



Το Ρεμπέτικο είναι ελληνική βιογραφική ταινία του 1983 σε σκηνοθεσία Κώστα Φέρρη και σε σενάριο του ιδίου και της Σωτηρίας Λεονάρδου. Την παραγωγή την ανέλαβε το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και η ΕΡΤ. Η ταινία βασίζεται στη ζωή της Μαρίκας Νίνου. 





__________________________________
Περισσότερα:

                                                              https://ich.unesco.org/en/RL/rebetiko-01291 


Κυριακή 31 Δεκεμβρίου 2017

Αν είχα δυό ευχές, η μια θα ήταν...




Παραμονή Πρωτοχρονιάς
Και πήρα ένα «δώρο» μια συμπεριφορά συνεργάτη που με δυσαρέστησε μέχρι τρέμουλου μα δεν άφησα, δε θα αφήσω, να μου χαλά το κέφι το ελάττωμα του άλλου.
Αν είχα δυό ευχές
η μια θα ήταν το να διδάσκονταν έτσι εν μια νυκτί κι ως δια μαγείας, οι Έλληνες το μεγαλείο μια μικρής χειρονομίας και μιας λεξούλας- άντε δυο: δηλαδή την Ειλικρινή Συγγνώμη.

Δεν είναι έγκλημα η γκάφα, τα λάθη είναι ανθρώπινα (κ.τ.λ.π. κ.τ.λ. γεμίστε παραγράφους με clichés αν δε με καταλάβατε). Έγκλημα όμως γίνεται μ΄αυτή τη γελοία δυσκολία να παραδεχθούν το λάθος τους, να ταπεινωθούν έστω λιγάκι (που αν νιώθεις φταίχτης δεν το γλιτώνεις το ταπείνωμα ακόμα κι αν δεν το δείξεις στον πληγέντα).
Πολλά έχω να πω επί του θέματος μα άλλη ώρα, δεν επείγει.
Εξ άλλου δεν τις έχω τις 2 ευχές.
Κι αν είχα μια- λέμε, αν.. δε θα τη σπαταλούσα με δημόσιες σχέσεις και μαθήματα συμπεριφοράς όσο και αν χρειάζονται.
Διότι για τη μια και μοναδική μόνο ένα έχω να ζητήσω
και θα το επαναλάβω κι από εδώ
διότι ωραία τα 'Χρόνια Πολλά',
απαραίτητη η Υγεία,
αναγκαία η Αγάπη
(το Χρήμα επίσης, ας είμαστε ειλικρινείς)
κι η Ομορφιά, η Έμπνευση και οι Επιτυχίες
αλλά
για φέτoς, ιδίως και extra,
για τη μια την ευχή μου αλλά και για την καμία
ζητώ κι ελπίζω να δω
γύρω μου (κι εντός μου)
πιο πολλή συμπόνια κι ενσυναίσθηση
διότι
δε διορθώνεται καμιά ζημιά
με προσευχές ή vibes και «ενέργειες»
ούτε αλλάζει ο κόσμος
επειδή εμείς κλείσαμε τα μάτια να μη βλέπουμε*.

 
_____________________________________________
*Αλλάζει δηλαδή, για μάς, αφού στο-κάτω κάτω τίποτε δεν έχει αποδείξει ότι δε ζούμε μόνοι ολομόναχοι και κοιμισμένοι βαθιά μέσα στο παραμύθι που ονειρευόμαστε.
δε είναι για  απόψε 
που λόγω εορτής κρατάμε τα μυαλά μας στον αφρό.

Και ιδού, κάτω ζωντανό το δέντρο μας. 
Για φέτος σας αποχαιρετώ κι ετοιμάζομαι για να είμαι όσο καλύτερη μπορώ, όταν ανοίξω τα δώρα μου

 _____'Το Όνειρο Της Πεταλούδας' αν δεν ξέρετε, είναι τίτλος μιας από τις 'ΤΡΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ' μου, αναφορά στο ΛάοΤσε που άραγε κοιμόταν κι ονειρευόταν ότι ήταν πεταλούδα ή μήπως άραγε ήταν η πεταλούδα που ονερευόταν ότι ήταν ο Λάο Τσε που ονειρευόταν ότι ήταν πεταλούδα ή μήπως... ad infinitum.
Το καλύτερο βιβλίο μου, το πιο προικισμένο μου, το πιο αδικημένο μου παιδί,  είχε παρουσιάσει με βαθιά κατανόηση ο Μπάμπης Δερμιτζάκης στο Λέξιμα και αν ενδιαφέρεστε το άρθρο ανέβηκε και στο ιστολόγιο του συγγραφέα: https://hdermi.blogspot.gr/2009/10/blog-post_18.html


Παρασκευή 29 Δεκεμβρίου 2017

Φτωχοί του πλούτου, πρόσφυγες στον τόπο τους



Ο Μπραντ Πιτ ξόδεψε πάρα πολύ χρόνο και  χρήμα στην ανάπτυξη του 'World War Z' (όπου Ζ τα ζόμπι) μιας ταινίας του 2013 που, παρά τους επενδυτές και το όνομά του, θεωρήθηκε ρίσκο. Τα ζόμπι δε φτάνουν στα Όσκαρ αλλά, έλεγε στις συνεντεύξεις, αυτός ο ζομποπόλεμος, παγκόσμιος μάλιστα, είναι μια επίκαιρη αλληγορία του σύγχρονου κόσμου. Η ταινία είχε εισπρακτική επιτυχία αλλά το στόχο του δεν τον πέτυχε, δεν είναι σταθμός, κλασική κι αξιομνημόνευτη. Όμως καταλαβαίνω πού στήριξε τις ελπίδες του. Διότι δεν είναι μόνος, τις εικόνες του Πολέμου των Ζόμπι από τότε τις είδαμε και στις ειδήσεις από τη Συρία και σε πολλά blockbusters 'δράσης' που πλέον βρίθουν σκηνών σε κατεστραμμένες μεγαλουπόλεις γκρίζες κι ανοργάνωτες, κατοικημένες από τρελαμένους επικίνδυνους ερημίτες.


Η Καλιφόρνια, που κατοικείται από μεγάλο ποσοστό των  δισεκατομμυριούχων του πλανήτη, είναι μια πάρα πολύ πλούσια πολιτεία.
Νομίζουμε ότι την ξέρουμε. Με μια ματιά αναγνωρίζουμε φοίνικες του Χόλιγουντ, σπίτια του Μαλιμπού, ανηφόρες του Σαν Φρανσίσκο. Είναι η δύναμη του πολιτιστικού ιμπεριαλισμού, η κουλτούρα που διαπερνά σύνορα γλώσσας και καθημερινότητας και κάνει οικείες μας προσόψεις που δεν έχουμε δει και διαβάσεις στις οποίες το πόδι μας δεν έχει πατήσει.
Όμως οι εντυπώσεις μας είναι απατηλές, τα συμπεράσματά μας μονόπλευρα.
Επειδή όσο πιο πλούσιος είναι ένας τόπος τόσο πιο πολλούς φτωχούς χρειάζεται. Διότι εκείνοι ακριβώς οι πάμπλουτοι, που ανεβάζουν νούμερα και ποσοστώσεις, για να επιβιώσουν με το στυλ ανάλογο της οικονομικής τους άνεσης, χρειάζονται μια εργατική τάξη που θα τους παρέχει τεχνίτες και προσωπικό. Έτσι αναπτύχθηκε γύρω από την κινηματογραφική βιομηχανία του Χόλιγουντ, τους πορτοκαλεώνες και τώρα αμπελώνες, μια πόλη ολόκληρη που έχει το όνομα μα εμείς οι απ' έξω δεν την αναγνωρίζουμε.

Ξέρουμε πλέον τις συνέπειες της κατάρρευσης της αμερικάνικης ντόπιας βιομηχανίας, τη φτώχεια και απόγνωση μεταξύ των δυο ακτών, την κατακόρυφη πτώση επιπέδου ζωής σε πόλεις, όπως π.χ. το Ντιτρόιτ, που άκμαζαν πριν δυό γενιές. Μολονότι όμως έχουμε υπ' όψιν μας τις συμμορίες του L.A. που δε θα έβρισκαν γόνιμο έδαφος δίχως την ανεργία, ελάχιστοι συνειδητοποιούμε αυτό που πραγματικά συμβαίνει.


Αξίζει να δούμε αυτό το ερασιτεχνικό video. Δεν έχει λόγια, δε χρειάζονται. Λίγα λεπτά είναι, μια διαδρομή από το κέντρο της πόλης του Λος Άντζελες προς τα προάστια. Πρόσφυγες στον τόπο τους ζουν σε σκηνές στημένες στα πεζοδρόμια πλάι σε βουνά σκουπιδιών, απόλυτη εγκατάλειψη δίχως μαγαζιά και ταμπέλες, ελάχιστη κίνηση κι οι άνθρωποι χαμένοι, ακοινώνητοι με βήμα τρελού μιλούν μόνοι τους ή τραγουδούν στη μέση της άδειας λεωφόρου σε ένα τοπίο που μόνο γκρεμίσματα του λείπουν για να είναι σα βομβαρδισμένη πόλη σε εμπόλεμη ζώνη αλλά με τα ψηλά κτίρια να στέκονται ανέπαφα είναι ακόμα πιο τρομακτικό. Ένας εφιάλτης καινούργιος που όμως διαπίστωσα πως τον αναγνώρισα, τον έχουμε ξαναδεί σε όλες αυτές τις ταινίες δράσης με ζόμπι και το μετά την καταστροφή του κόσμου μας που συνειδητοποίησα σήμερα από ποιο δράμα είναι εμπνευσμένες και ποιο φόβο εκφράζουν.

Konstantinos Mpourxas
Επειδή κάποιοι θα νομίζουν από το προηγούμενο βίντεο στο οποίο έπεσε ψαλίδι πως πρόκειται για κάποια μικρή γωνιά του Λος Αντζελες με αστέγους στα πεζοδρόμια ..... μια πιο ολοκληρωμένη διαδρομή που αρχίζει απ το κέντρο της πόλης και πάει προς τα προάστια ...
Μιλάμε για χιλιάδες αστέγους σε εκατοντάδες δρόμους της πόλης ! Και όλα αυτά σε ..πνεύμα Χριστουγέννων βεβαίως βεβαίως !
Και όλα αυτά στην μητρόπολη του καπιταλισμού !





Εντουάρντο Γκαλεάνο
Τα κράτη δεν ασχολούνται πλέον με τη διοίκηση και αφοσιώνονται στη αστυνόμευση. Οι πρόεδροι μετατρέπονται σε διαχειριστές ξένων εταιριών. Οι υπουργοί Οικονομικών είναι καλοί διερμηνείς. Οι βιομήχανοι μετατρέπονται σε εισαγωγείς. Οι πολλοί εξαρτώνται ολοένα περισσότερο από τα περισσεύματα των λίγων. Οι εργαζόμενοι χάνουν τις δουλειές τους. Οι αγρότες χάνουν τη γη τους. Τα παιδιά χάνουν την παιδική τους ηλικία. Οι νέοι χάνουν την επιθυμία να πιστεύουν. Οι ηλικιωμένοι χάνουν τη σύνταξή τους. «Η ζωή είναι λαχείο», ισχυρίζονται όσοι κερδίζουν. 





_______________________________________________

H ταινία που αναφέρω
 είναι ο 'Παγκόσμιος Πόλεμος Ζ' παραγωγής Brad Pitt από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Μαξ Μπρουκς

Το απόσπασμα
είναι του Εδουάρδο Γκαλεάνο (1940-2015)

Εικόνες 
Σκόπιμα παλιότερες. 'I am a Legend' με τον Will Smith, του 2010· τα ζόμπι του Pitt είναι του 2013. Στις σύγχρονες υπερπαραγωγές οι εικόνες αυτές είναι κανόνας, απόλυτα συνηθισμένες πλέον όπως και στις ειδήσεις είτε βλέπουμε Συρία και Υεμένη είτε Μόρια.