Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 2022

Πού ήσουν πέρδικα γραμμένη (video)

 

«Απόψε δεν επλάγιασα, Πέρδικα πέρδικά μου


γιατί εκουβέντιασα πολύ,― περδικούλα λυγερή―
 

με μια γειτόνισσά μου…»




 

https://youtu.be/Wk1sH8teJ9A

Μ’ επισκέφθηκε σπίτι μου αυτό το νεαρό περδικάκι  και στάθηκε στο βράχο για ώρα πολλή.

Με ξάφνιασε, καιρό είχα να δω πέρδικα τόσο κοντά μου. Παιδί της πόλης είμαι, δεν τα ξέρω τα πουλιά όσο θα ήθελα, αλλά την περδικούλα μιά να τη δει κανείς πάντα θα τη γνωρίζει από το βήμα της το «λεβέντικο», καμαρωτό και ρυθμικό, που τόσο υμνήθηκε στα Δημοτικά και στη βουκολική Ποίηση στην οποία η αγαπημένη συχνότατα είναι «περδικοπερπατούσα» όπως και «περδικόστηθη» ή «περδικομάτα».

 

«Πού ήσουν πέρδικα γραμμένη κι ήρθες το πρωί βρεγμένη;

…..

Έτρωγα το Μάη χορτάρι και τον Αλωνάρη στάρι

Και τον Τρυγητή σταφύλι να είμαι κόκκινη στα χείλη» 

(μνεία και του χαρακτηριστικού κόκκινου ράμφους)

 


Θυμήθηκα στη Δήλο, μια αλησμόνητη βραδιά που είχα την τιμή με ειδική άδεια να την περάσω ανάμεσα στα αρχαία, όπου πριν καλά-καλά δύσει το αυγουστιάτικο φεγγάρι, διέκρινα στο πρώτο αμυδρό φως της αυγής κάτι σκιές που πηδούσαν σκαλί -σκαλί στις κερκίδες του αρχαίου θεάτρου. 
―Πέρδικες! μου είπαν.

Αναρωτιέμαι αν υπάρχουν πια τόσο πολλές ή αν τις αποδεκάτισαν οι φωταψίες και τα τσιμεντώματα όπως έγινε και με τα αγριοκούνελα που, όταν πρωτοαγάπησα τη Μύκονο, λίγο πριν δύσει ο ήλιος τα καμάρωνα από μακριά να χοροπηδούν μικρές χαρούμενες σκιές στις παραγκεριές.


«..πέταξε περδικούλα μου, πέταξε πέρδικά μου

πέταξε από τα έλατα κι έλα στην αγκαλιά μου..»


Το ‘χουν οι κυνηγοί για μεγάλη γρουσουζιά να «σταυρώσει» το δρόμο σου πέρδικα αλλά τα βράχια μου δεν είναι τρίστρατο, ούτε ποτέ σκοτώνω ζώα και πουλιά οπότε το έχω για μεγάλη τύχη και παρηγοριά μου όταν τα άγρια μ’ εμπιστεύονται. 

Κι ωστόσο, σ' αυτή την ωραία νύφη (κι ακριβό έδεσμα που αναφέρεται στους Δειπνοσοφιστές), είναι (φεμινιστικώς) διασκεδαστικότατο που, από την αρχαιότητα μαζί με τους επαίνους, της προσδίδονται και χαρακτηριστικά με τα οποία η κοινωνία των ανδρών στολίζει την άπιαστη. «Πονηρή» χαρακτηρίζεται κατά αρχαίους συγγραφείς αλλά και σύγχρονους κυνηγούς που λένε ότι ξέρει να παραπλανεί αλλάζοντας τη φωνή της ή αναποδογυρίζοντας έτσι που δεν τη βλέπουν. Κι ακόμα, την περιγράφουν τόσο ερωτιάρα κι ακόρεστη που τη γομιμοποιεί, έφτασαν λένε, ακόμα κι ο άνεμος. 

Χαρακτηριστική επίσης η αυταρέσκεια του θηρευτή που όπως π.χ. στις κάτωθι στις μαντινάδες, είναι σίγουρος ότι η πέρδικα τον προκαλεί επειδή άλλο δεν ποθεί παρά να σκλαβωθεί από αυτόν:



«Η πέρδικα που προκαλεί κι ύστερο κόβει τόπο

ψάχνει να βρει τον κυνηγό με το δικό της τρόπο»  

 

«Ανάθεμά σε, κυνηγέ, με το κυνήγημά σου,

την πέρδικα που γύρευες ήρθε στην αγκαλιά σου».


 

__________________________________________________________



Το γένος Πέρδιξ η Αλεκτορίς που ανήκει στην οικογένεια των Φασιανιδών και στην τάξη των Ορνιθόμορφων το πτηνό.  Απ’ τη γενιά του Ερεχθέα ήταν η  Πέρδικα η Πολυκάστη, αδελφή του Δαίδαλου  και μάνα του Τάλω που μαθήτευε πλάι στο θείο του το Δαίδαλο και μάλιστα έλεγαν ότι αυτός ήταν που εφηύρε το πριόνι παρατηρώντας τα δόντια των ζώων. Όταν ο Τάλως έπεσε από την Ακρόπολη  μια πέρδικα πέταξε καθώς έβγαινε η ψυχή του άτυχου ανιψιού που κατά μια εκδοχή ο Δαίδαλος τον είχε σπρώξει στο γκρεμό από ζήλεια. Μελετητές παρατηρούν ότι ο όνομα Πολυκάστη, πολύς κασσίτερος, παραπέμπει στην εποχή του Χαλκού, είναι δηλαδή αυτοί οι μύθοι πολύ παλιότεροι (όπως εξ άλλοι και ο Μινόταυρος)― άρα, λέω, παλιά ιστορία ήταν και οι πέρδικες της Αττικής που παρέμειναν σε επόμενους καιρούς, όπως μας λέει ο καλός μου Παυσανίας που είδε ναό στην Πέρδικα πλάι στον Παρθενώνα.

 

 ___________________________________________

 

 

Του Απόστολου Χρ. Αντωνάκη

Πριν από χρόνια καταπιάστηκα να γράψω μερικές σκέψεις για ένα από τα πολυτιμότερα ενδημικά μας θηράματα. Για να το κάνω πολλοί ήταν οι λόγοι που με παρακίνησαν. Κυρίως όμως επειδή λίγα είδη από αυτά του φτερωτού μας κόσμου έχουν περάσει στην ιστορία μέσω των αιώνων με ιδιαίτερη γοητεία, με δοξασίες, θρύλους και τραγούδια, με μύθους και λογοτεχνήματα. Ανάμεσα σ' αυτά τα λίγα, λοιπόν, δεν θα 'ταν παράδοξο ένα να έχει την πρωτιά η πέρδικα..

Η πέρδικα προσέλκυσε τους ερευνητές, αλλά και τους φιλοσόφους της εποχής, στη μελέτη όχι μόνο των συνηθειών της, αλλά και της βιολογίας της, με τόσο μεγάλη προσοχή και επιτυχία μάλιστα, ώστε χιλιάδες χρόνια αργότερα οι επιστήμονες να στηρίζονται με σεβασμό σ' αυτές τις μοναδικές παρατηρήσεις.

Ο Αριστοτέλης, στο έργο του «ΑΙ ΠΕΡΙ ΤΑ Ζ?Α ΙΣΤΟΡΙΑΙ», κάνει εκτεταμένη αναφορά στις πέρδικες, για να τον επιβεβαιώσουν αρκετοί σύγχρονοί του, αλλά και μεταγενέστεροι, μεταξύ των οποίων Θεόφραστος ο Αιλιανός και ο Αριστοφάνης Βυζάντιος.Αναφερόμενος, λοιπόν, ο Αριστοτέλης στην πέρδικα, τη χαρακτηρίζει ως ιδιαίτερα φιλήδονο πουλί, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στα αρσενικά, τα οποία περιγράφει ως «ένθερμους εραστές», οι οποίοι δεν άφηναν τις θηλυκές να κλωσήσουν. Παρατήρησε δε πως αρκετές φορές τα αρσενικά κατέστρεφαν τα αυγά στις φωλιές, για να μπορούν να συνεχίσουν τις ερωτοτροπίες με τις θηλυκές. Κάπου εκεί ο Αριστοτέλης μέμφεται «της ηθικής» των αρσενικών περδικών, αναφέροντας αρκετές λεπτομέρειες για την ερωτική συμπεριφορά μεταξύ τους, όταν οι θηλυκές αναγκάζονταν να απομακρυνθούν από κοντά τους, για να μπορέσουν να εκκολάψουν τα αυγά τους.

Ωστόσο, και οι νεότεροι ερευνητές και φυσιοδίφες χαρακτήρισαν αρκετές φορές τις αρσενικές πέρδικες «ασελγή πουλιά», επιβεβαιώνοντας κατά τον πλέον περίτρανο τρόπο τις παρατηρήσεις του μεγάλου αρχαίου Έλληνα φιλοσόφου. Παρατηρήθηκε επίσης πως τα αρσενικά, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της αναπαραγωγής, και μόνο στο άκουσμα της φωνής της θηλυκιάς έφταναν σε ερωτικό οργασμό. Ίσως γι' αυτόν το λόγο και ο Αιλιανός, επιβεβαιώνοντας τον Αριστοτέλη, αναφέρει: «Πέρδικα θήλυν, όταν κατ' άνεμονγένηται του άρρενος, εγκύμονα γίνεσθαι φύσει τινί απορρήτω!» («Περί ζώων ιστορίας» βιβλ. XVII, κεφ. XV). Δηλαδή, η θηλυκιά πέρδικα γονιμοποιείται ακόμη και με την πνοή του ανέμου που έρχεται από το μέρος της αρσενικής πέρδικας, με κάποιο ανεξήγητο τρόπο.

Η ελληνική πέρδικα αναφέρεται σε πολυάριθμους πληθυσμούς μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Λέγεται δε πως με ειδικές μεθόδους συλλαμβανόταν και σε συγκεντρωτικούς αριθμούς γινόταν η εξαγωγή της για τον εμπλουτισμό των βιοτόπων άλλων ευρωπαϊκών χωρών.Αν οι συνήθειές της, η βιολογία και η πονηριά της μνημονεύονται από τους φυσιοδίφες και τους ερευνητές, η νεότερη λαϊκή ποίηση αλλά και η λογοτεχνία αφιερώνουν αμέτρητους στίχους και διηγήματα με προσωποποιημένη την πέρδικα ή αντίστροφα. Μαζί της όμως ασχολήθηκε και ο Αθήναιος, σοφιστής από τη Ναυκράτη της Αιγύπτου, ο οποίος έζησε το 2ο μ.Χ. αιώνα. Υποστήριζε πως οι πέρδικες «μετανάστευαν» από την Αττική στη Βοιωτία, όπου και άλλαζαν το κακάρισμα. Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με τις βιολογικές συνήθειες του πουλιού, που το καθιστούν μη μεταναστευτικό ή μετακινούμενο σε πολύ μεγάλες αποστάσεις, τουλάχιστον τέτοιες που καθορίζονται από τα όρια μεγάλων νομών, όπως η Αττική και η Βοιωτία.

Στο έργο του Αθήναιου «ΔΕΙΠΝΟΣΟΦΙΣΤΑΙ», μεταξύ των άλλων, περιγράφονται και οι αρχαίοι τρόποι μαγειρέματος του πουλιού, με τέτοιες λεπτομέρειες μάλιστα, ώστε να ωχριούν μπροστά στις περιγραφές αυτές αρκετοί ίσως από τους σύγχρονους σεφ, ως προς την εκλεπτυσμένη γαστριμαργική τέχνη των αρχαίων. Αλλά και σε νεότερα χρόνια -τότε που η Ελλάδα ήταν ακόμη υπόδουλη στον τουρκικό ζυγό- έχουν αναφερθεί αρκετά περιστατικά με πρωταγωνιστές ήρωες της εθνικής μας Επανάστασης και την πέρδικα. Κι αυτό δεν είναι καθόλου παράδοξο, αφού σε αναφορές ιστορικών της εποχής καταγράφεται η έντονη κυνηγετική δραστηριότητα των Ελλήνων της εποχής εκείνης, αλλά και η ιδιαίτερη σχέση τους με διάφορα ζώα και θηράματα.

Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος π.χ. αγαπούσε γενικά το κυνήγι τόσο των φτερωτών όσο και των τριχωτών θηραμάτων και ιδιαίτερα αυτό της πέρδικας και του λαγού. Χαρακτηριστικό όμως είναι το επεισόδιο που συνέβη με πρωταγωνιστές τον Καραϊσκάκη και μια πέρδικα. Ο Καραϊσκάκης επιθεωρούσε την εμπροσθοφυλακή του στο Δαφνοβούνι στο σημερινό Δαφνί και κάποια στιγμή βρέθηκε με τους επιτελείς του σ' ένα μισογκρεμισμένο χαμόσπιτο. Εκεί που συζητούσαν, μια πέρδικα πέταξε μέσα και κάθισε στον ώμο του αρχηγού. Ολοι ταράχτηκαν και ξαφνιασμένοι τινάχτηκαν όρθιοι. Τρόμαξε και η πέρδικα κι έκανε φτερό.Ο Καραϊσκάκης θεώρησε το συμβάν καλό οιωνό και εμψύχωσε τα παλικάρια του, λέγοντάς τους πως αυτό ήταν σημάδι νίκης, σταλμένο από τον Θεό.Και δεν ήταν μοναδικό το συμβάν, αφού πλήθος από λαϊκές καταγραφές εξιστορούν θρύλους και δεισιδαιμονίες, με πρωταγωνιστές θηράματα και ανθρώπους, σε μια σχέση αναμφίβολα τρυφερή και πολλές φορές συγκινησιακά μυσταγωγική.

___________________________________

Πέρδιξ η Αλεκτορίς Alectoris chukar 

η επισκέπτριά μου:

https://youtu.be/Wk1sH8teJ9A

Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου 2022

#RIP Queen Elizabeth the Queen of Rock

 

By Zinsky


Τέλος εποχής: 

#RIP Πέθανε η Βασίλισσα του Ροκ και του Πανκ. 


#RIP Queen Elizabeth the Queen of Rock. 

End of an era.

___________________________________________________________________

Πορτραίτο by Zinsky


Τρίτη 30 Αυγούστου 2022

Navigare εν Μυκόνω

 




Χαιρετισμός στον ήλιο. Το ξέρω, όταν σας μιλάω για απογευματινό κολύμπι, μόνη με τη γιόγκα και τις σκέψεις μου στην άμμο, δεν το χωράει ο νους σας πως μιλάω για Μύκονο του 2022. 

Μα, βλέπετε, δεν είναι η ζωή η αληθινή το copy paste από τρία μαγαζιά και κάτι ψευτοϊνφλουένσερς. Κι εξ άλλου το έχουμε ξαναπεί:  Αναγκαίον το navigare* πιο πολύ κι από το ζειν.


____________________________________________

*Navigare necesse est, vivere non est necesse- 

πλεῖν ἀνάγκη, ζῆν οὐκ ἀνάγκη,

όπως μάς έμαθε ο Πλούταρχος.

 


Κυριακή 28 Αυγούστου 2022

Κρινάκι το θαλασσινό, της άμμου ― Pancratium Maritimum

 


Ίσως να τα προλάβατε τότε που κατεβαίνοντας στην παραλία μάς έσπαγαν τη μύτη με το ζαλιστικό τους άρωμα που περνούσε τα ανοιχτά παράθυρα και μας μεθούσε τις νύχτες.

Ίσως να τα πετύχατε και φέτος, ιδίως τώρα μετά τις βροχές.

Τα κρινάκια μας, τα άγρια κρινάκια της άμμου.

Όλο και λιγοστεύουμε με τα τσιμεντώματα και τις εξέδρες.

Ας τα σεβαστούμε, ήταν και αυτά πριν από εμάς εδώ. 


από Βαγγέλη Πελέκη*
Τα πιο πολύτιμα λουλούδια σε απειλή
Ένας προϊστορικός και ίσως ο αρχαιότερος κάτοικος της Μυκόνου μαζί με τους φοίνικες Theophrastus, το πολύ αγαπημένο σε όλους μας κρινάκι της άμμου Pancratium Maritimum, από το τέλος Ιουνίου μέχρι τα μέσα Σεπτέμβρη παράγει μετά την ανθοφορία τους καρπούς του, που είναι μορφή κάψας. Όταν αυτοί ανοίξουν, πετάγονται μακριά τα σπόρια του, μαύρα, ακανόνιστα και πολύ ελαφριά, ώστε να μπορούν να ταξιδεύσουν, με τον αέρα και με τα κύματα σε κάθε παραλία που θα βρουν ιδανικές συνθήκες, ώστε να δημιουργήσουν, νέες αποικίες.
Το Παγκράτιο, αποδεικνύει την μοναδικότητα του Αιγαίου με αμετάβλητες οικολογικές συνθήκες από τη Μεσολιθική εποχή μέχρι σήμερα, συνθήκες βέβαια που αλλάζουν ραγδαία στις μέρες μας με ανυπολόγιστο κόστος. Είναι, το σύμβολο των ισχυρών χωρών της Μινωικής περιόδου, του Μίνωα, της Κρήτης, αλλά και ο λογότυπος του τμήματος Περιβάλλοντος, στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου. Η πρώτη παράσταση του Παγκράτιου σε αρχαιολογικά ευρήματα αναφέρεται από τον αρχαιολόγο Evans, ο οποίος κατά τις ανασκαφές που έκανε στο παλάτι της Κνωσού (1896), ανακάλυψε μια τοιχογραφία με το "Μπλε Πουλί", όπου στη κάτω δεξιά γωνία υπάρχει η πρώτη σωζόμενη αναπαράσταση του Παγκρατίου στον κόσμο. Αργότερα αναφέρθηκε το Παγκράτιο και από τον έλληνα αρχαιολόγο Γ. Μαρινάτο (1967-1972), κατά τις ανασκαφές στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης, στο εκεί ανάκτορο που ανάσκαψε. Εκεί, βρέθηκε σε τοιχογραφία μια ζωγραφιά, που χρονολογείται πριν από 3.500, όπου απεικονίζεται το Παγκράτιο χωρίς εξωτερικά πέταλα.
Το ζουμί από τις κάψουλες των καρπών του χρησιμοποιήθηκε από πολιτισμούς στην αρχαιότητα ως παραισθησιογόνο που άλειφαν στο κεφάλι, ενώ ανακατεμένο με μέλι είναι βρώσιμο και κάνει καλό στις καρδιοαγγειακές παθήσεις.
Οφείλουμε να το προστατέψουμε, μιας και είναι στη λίστα των ευρωπαϊκών απειλούμενων ειδών. Κυρίως να το προστατέψουμε γιατί ειναι ο αρχαιότερος γείτονάς μας. Είναι στο χέρι μας!






______________

Κυριακή 21 Αυγούστου 2022

Μόνικα Δέρπαπα και Ρίτσαρντ Νορθ εκθέτουν στη Μύκονο

 

Monika Derpapa Richard North Daphne Chronopoulou

Τελευταία βραδιά της έκθεσης της Μόνικας Δέρπαπα  και του Ρίτσαρντ Νορθαγαπημένων μου φίλων Μυκονιωτών* και τιμημένων  παλιών μελών τοu 'Mykonos Tribe'.

Στην Αίθουσα Συριώτη της Δημοτικής Πινακοθήκης Μυκόνου.

 

 

 

---------------------------------------------------------

ΣΗΜΕΙΩΣΗ 

*Μυκονιωτών: Κατά  τον καβαφικό αυτοπροσδιορισμό «Αιγυπτιώτης» κι όχι «Αιγύπτιος», Μυκονηιωτες είμαστε κι εμείς οι απ' αλλού, οι δίχως μυκονιάτικη καταγωγή, που επιλέξαμε για τόπο μας τη Μύκονο κι εγκατασταθήκαμε τον περασμένο αιώνα στο νησί. Πάνω σε στις κοινές ιδέες  και προτιμήσεις που μας έφεραν εδώ από ετερόκλητα μέρη του κόσμου, αφομοιώσαμε χαρακτηριστικά των ντόπιων όσο και των μακρινών 

Σχετικά με τη δική μας «Φυλή» της Μυκόνου έχουμε δύο Σελίδες στο FACEBOOK (εκτός από πολλά δικά μου~)  και στις συλλογές:

MYKONOs Tribe 80's & 90'shttps://www.facebook.com/MYKONOs-Tribe-80s-90s-149924925026126/

ΜΥΚΟΝΟς TRIBE ® .... last centuryhttps://www.facebook.com/groups/144484018911691








 

 


 


Πιο πολλά:

Richard North Monika Derpapa https://www.facebook.com/profile.php?id=100006779147019 

Richard North  

 

MYKONOs Tribe 80's & 90's

 

Αίθουσα Συριώτη, Μύκονος

 

Παρασκευή 19 Αυγούστου 2022

Τσιμάρας Τζανάτος RIP

 Όταν πεθάνω, θα γίνω περιπολικό.

Τσιμάρας Τζανάτος




Τσιμάρας Τζανάτος




Γνώριζα ότι δεν ήταν καλά μα τον είχα χαρεί πρόσφατα στο Θέατρο, 

έχω κοντά μου τα βιβλία του, έχω ζωντανό το χαμόγελό του από τις συναντήσεις μας στα αγαπημένα Εξάρχεια.


Καλό ταξίδι τρυφερέ Καλλιτέχνη!


 



«Ο θάνατός μου, ήρθε σαν ύπνος.

Δεν τον κατάλαβα.»

 


«Εμένα με γεννήσανε ταινίες, βιβλία, και όχι άνθρωποι. Αυτοί είναι οι συγγενείς μας, μας έχτισαν με έναν τρόπο άλλο, μαγικό. Όλοι οφείλουμε στη γλώσσα, χωρίς αυτήν δεν θα υπήρχαμε. Η μαμά μας μάς γεννάει βιολογικά, αλλά η γλώσσα μας γεννάει στο πραγματικό. Παρ' όλα αυτά, η γλώσσα προσπαθεί να πει κάτι που ποτέ δεν θα καταφέρει να εκφράσει απόλυτα. Εξού και νομίζω πως γυρεύουμε να πούμε κάτι χωρίς λόγια, σαν παιδιά που δείχνουν με το δάχτυλο... Ονειρεύομαι να γράψω ένα έργο χωρίς διάλογο, μόνο με σκηνικές περιγραφές. Αλλά δεν θα το ανέβαζε κανείς!» lifo]


Lifo 

— Πότε αρχίσατε να γράφετε για το θέατρο;

Ως συγγραφέας εμφανίστηκα με την «Εκκρεμότητα» το 2013. Πριν απ' αυτό ήμουν πολύ κρατημένος, είχα εμποδίσει τον εαυτό μου. Απείχα από το θέατρο πάρα πολλά χρόνια ως ηθοποιός – μια εικοσαετία. Όταν εμφανίστηκα ως συγγραφέας, συνέβη να επιστρέψω και ως ηθοποιός – μου το ζήτησαν επίμονα κάποιοι φίλοι. Με γεννούσαν, τελικά, οι επιθυμίες και οι ανάγκες των άλλων.


— Τι σας τράβηξε στο θέατρο; Τι αναζητούσατε;

Ήμουν εκτός τόπου και χρόνου νεότερος, αλλά αναζητούσα απεγνωσμένα να βγω προς τα έξω, να στείλω ένα σήμα επικοινωνίας. Η βάση μου ήταν τότε, και ακόμα είναι, η εικόνα. Η αφετηρία των λέξεων είναι η εικόνα – νομίζω, το έχει πει ο Χειμωνάς. Ο λόγος κατάγεται εν τέλει από την εικόνα. Έτσι το βιώνω κι εγώ. Δεν μ' ενδιαφέρει η απλή περιγραφή των πραγμάτων. Από νωρίς το ζητούμενό μου ήταν η σιωπή, η παύση. Να φτάσω στο σημείο που βρίσκεται μετά τον λόγο. Ταυτίζουμε τον λόγο με τις λέξεις, αλλά δεν είναι ταυτόσημα. Το θέατρο συμβαίνει όταν ανάβει ένα φως κι εμφανίζεται ένας άνθρωπος: δεν χρειάζεται να μιλήσει, αυτό είναι θέατρο.



— Υπάρχει το πεπρωμένο του φύλου; Παίζει κάποιο ρόλο το ότι γεννιόμαστε άντρες ή γυναίκες ή όχι; Το φύλο είναι βιολογική ή κοινωνική κατασκευή, όπως διακήρυξε η Τζούντιθ Μπάτλερ;

Το φύλο δεν είναι ο άνθρωπος γυμνός· είναι ο άνθρωπος ενδεδυμένος. Με την τρέσα του στο κεφάλι, με τα ματοτσίνορα, με τα τακούνια του κ.ο.κ. Για δες τον άνθρωπο μωρό και δες τον σε μεγαλύτερη ηλικία: δεν θα βρεις διαφορά. Ό,τι βιολογικό στοιχείο κι αν υπάρχει ως βάση είναι τόσο ασήμαντο, ώστε μοιάζει ακατανόητο για ποιον λόγο ο ανθρώπινος πολιτισμός τού έδωσε τεράστια σημασία. Αυτό δεν μπορεί κανένας να μου το ερμηνεύσει, δεν βρίσκω απάντηση. Μάλλον είναι θέμα πρακτικής και οικονομίας. Εξού και παραμένει βαθιά αντρικός ο πολιτισμός μας.


Ο Τσιμάρας Τζανάτος γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε Σκηνοθεσία Κινηματογράφου (Σχολή Σταυράκου), Θέατρο (Δραματική Σχολή Αθηνών Γ. Θεοδοσιάδη) και Ιστορία της Τέχνης (Ε. Βακαλό).

Δούλεψε αρχικά σαν ηθοποιός στο θέατρο, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο.  Από τα μέσα του ΄90 αποσύρθηκε για να επιστρέψει το 2012  επί σκηνής.

Παράλληλα, από το 1985 εργάστηκε ως ραδιοφωνικός παραγωγός μουσικών εκπομπών και λόγου (Ράδιο 5, Τικ-Τακ FM, ΕΡΑ 2, ΕΡα Sport, Planet) αλλά και ως δημοσιογράφος σε έντυπα και περιοδικά (Εξουσία, Κλικ, Metropolis Press, Music.gr, κ.ά). Ασχολήθηκε με το σενάριο και την στιχουργία/ποίηση. Τα τελευταία χρόνια εργάστηκε  στην τηλεόραση είτε στην αρχισυνταξία εκπομπών είτε ως κειμενογράφος ( Εκατομμυριούχος, Αδύναμος Κρίκος, κ.ά).

Ως θεατρικός συγγραφέας εμφανίστηκε το 2004 με το κείμενο Έξοδος στο έργο «Ονείρου Οδύσσεια» (Δ. Δημητριάδη, Ν. Δήμου, Μ. Πολιτοπούλου, Ε. Πέγκα) που ανέβηκε στο Κ.Θ.Β.Ε (εκδ. Univercity Press) και το Μαζί Ποτέ το 2009 στο Κινητήρας Studio (βασισμένο στην ταινία του Φατίχ Ακίν Gegen die Wand/Head On), και τα δύο σε σκηνοθεσία Χρύσας Καψούλη και την ομάδα DameBlanche.

Tον Μάιο του 2013 παρουσιάστηκε στις «Αναγνώσεις» του Εθνικού Θεάτρου το έργο του Εκκρεμότητα σε σκηνοθεσία Βασίλη Νούλα με την ομάδα Nova Melancholia.

Τον  Δεκέμβριο του 2013 σε επαφή με κρατουμένους οροθετικούς και χρήστες των φυλακών Κορυδαλλού και την Μ.Κ.Ο ΤΕΧΝΟΔΡΟΜΩ, παρουσιάστηκε το έργο του Κ, που γράφτηκε για να παιχτεί από τους ίδιους τους κρατούμενους στον χώρο της φυλακής.

Τον Μάρτιο του 2014 η Εκκρεμότητα παρουσιάστηκε στο Λονδίνο από το Theater Lab Company της Αναστασίας Ρεβή σε μετάφραση Έλσης Σακελλαρίδου με τον τίτλο Suspense σε σκηνοθεσία Jason Warren  σε μορφή μονολόγου.

Το τελευταίο του έργο H δεσποινίς Δυστυχία παρουσιάστηκε τον Οκτώβριο 2014 στις Αναγνώσεις  του Θεάτρου Τέχνης– Κ. Κουν σε σκηνοθετική επιμέλεια Άσπας Τομπούλη.

Η Εκκρεμότητα/Suspense (εκδ. ΗΡΟΔΟΤΟΣ) ανέβηκε ως ολοκληρωμένη παράσταση σε σκηνοθεσία Βασίλη Νούλα/Nova Melancholia στις 17 Νοεμβρίου του 2014 στο ΑΓΓΕΛΩΝ ΒΗΜΑ.

 

Βιβλία

Η βία του βίου
Αχινός
Κ.ΝΟΥΡΟΣ
Δεσποινίς Δυστυχία
Κ.
Πόσα ζώα χωράει ο άνθρωπος
Εκκρεμότητα
Μαζί Ποτέ




 Lifo https://www.lifo.gr/culture/theatro/tsimaras-tzanatos-theatro-den-mporei-na-nikisei-ti-dystyhia-den-mporei-n-allaxei

Δευτέρα 15 Αυγούστου 2022

Παναγιά Εγκυμονούσα κι η σχισμή του μύθου

 



Συνέβαιναν κι αυτά καμιά φορά στα γυναικεία μοναστήρια. Δεν το λέει μόνο ο Ροΐδης κι άλλοι αφορεσμένοι. Ανακαλύφθηκε σε γυναικείο μοναστήρι  της Γεωργίας εικόνα με την Παναγία εγκυμονούσα. 

Μικρή μα σημαντική προσφορά της γυναικείας οπτικής του κόσμου, σπάνιας διότι παράδοση, μύθοι και διδασκαλία ήταν πάντα η εκδοχή από το πρίσμα των ανδρών.


Ο μύθος είναι δυνατός, πανανθρώπινος. Πάνω στο γαϊδουράκι η ετοιμόγεννη μικρή προσφυγοπούλα η παντρεμένη με το γέρο μαραγκό αγωνιά να βρεθεί ένας τόπο να σταθούν. 


Τα λίγα που ξέρουμε τα έχουμε από το Ματθαίο. Δε λέει πολλά μα αναφέρει (ετεροχρονισμένα, έγραψε κι 70 χρόνια μετά εξ άλλου) τον Ηρώδη τον αγαπητό της Ρώμης παρανοϊκό δολοφόνο που σκότωσε τα ίδια του τα παιδιά κι έκανε πολλά εγκλήματα, όλα όμως καταγεγραμμένα εκτός από την περιβόητη σφαγή νηπίων* που δεν αναφέρεται πουθενά. Το παραμύθι εμπλουτίστηκε από ψαλμούς και ερμηνείες τρελοκαλόγερων ή πυλώνων της κοινωνίας, ανδρών βεβαίως που διακατέχονται από τον αταβιστικό φόβο για το γυναικείο σώμα το μυστήριο, το ζωώδες, το μαγνητιστικό. 

Διότι είναι οι γυναίκες το ακατανόητο μυστήριο: αιμορραγούν κάθε μήνα δίχως να πεθαίνουν ενώ το εύθραυστο σώμα τους παράγει τροφή (γάλα) κι ανθρώπους. Συγχρόνως όμως αυτά τα ίδια σώματά τους που με τις ζωώδεις λειτουργίες τους μοιάζουν ακάθαρτα και μιαρά έχουν τη δύναμη να σκλαβώνουν γεννώντας πόθους αξεπέραστους στις καρδιές και κατακλύζοντας με γλύκα ανείπωτη είτε τα παιδιά στην αγκαλιά τους είτε όσους βουτήξουν μέσα τους.

Αυτό το δέος μεταμφιεσμένο σε αποστροφή το συναντάμε από την αρχαιότητα στο δίπολο μύθων με μαινάδες και σαρκοβόρες μάγισσες ή πάμπολλες παρθένες μάνες και αγνές θεές όπως η πάναγνη κυνηγός η Άρτεμις αλλά και η Αθηνά, που μάλιστα απ’ ό,τι θυμάμαι, τώρα το δεκαπενταύγουστο πέφτουν τα γενέθλιά της. Η Αθηνά της σοφίας, που ήταν τόσο παρθένα, που με αηδία σκούπισε το σπέρμα του Ήφαιστου που είχε πέσει το αγνό της μπούτι κι έτσι δι αντιπροσώπου απέκτησε μέσω της γης τον Ερεχθόνιο.τόσο δίχως τα γυναικεία σιχαμερά και τρομακτικά μας όργανα που τεκνοποιούσε απ’ το κεφάλι.*

 

Είπαμε, ο μύθος είναι δυνατός, πανανθρώπινος. Η ετοιμόγεννη προσφυγοπούλα δεν έχει τόπο να σταθεί να γεννήσει κι ο γέρος άντρας της ακολουθεί ανήμπορος. Η εικόνα είναι δυνατή, μα είναι στο μυαλό μας, στη διήγηση. Όταν γίνεται ζωγραφιά δεν είναι ορατή η εγκυμοσύνη ή η τραυματική γέννα εκεί στη φάτνη των αλόγων. Η εικαστική αφήγηση προχωρά κατ’ ευθείαν στη Βρεφοκρατούσα Παναγιά, αγαπημένη των ζωγράφων και  αγιογράφων.

Της παράδοσης δηλαδή. Που χτίστηκε από  άνδρες. 

Ώσπου μια Γεωργιανή  καλόγρια τολμά να δείξει την κοιλιά κι ανοίγει μια χαραμάδα κι από την ιερή σχισμή φωτίζεται για μια στιγμή πώς θα ήταν ο μύθος αν κι εμείς είχαμε φωνή όλες τις χιλιετηρίδες που μιλούν για μας.

 

Χαρείτε τη 
και Χρόνια Πολλά σε Μαρίες, Μάριους, Παναγιώτες, Παναγιώτηδες και,

από εμένα, σπέσιαλ αφιερωμένα και σε κάθε Αθηνά του κόσμου τούτου.


_____________________________________________

Σημειώσεις


Χαρακτήρισα την εικόνα σπάνια όχι μοναδική. Γι αυτό, μια και το έψαξα για να γράψω προσθέτω και μια ακόμα  'Παναγιά Εγκυμονούσα' από την Ιερά Μονή Κίτρους, Κατερίνης, Πλαταμώνος (άγνωστου καλλιτεχνη άρα μπορώ να ελπίζω πως ίσως είναι έργο καλλιτέχνιδος). Η εικόνα έχει προσφερθεί σε  μόνιμο προσκύνημα στην Καλλιθέα Αττικής: 





* Προφανώς το Ματθαίο μπορείτε να τον βρείτε ακόμα κι αν δεν έχετε Βίβλο στο σπίτι σας, γι αυτό επαυξάνω επιλέγοντας τη στήριξη ιστολόγιου ενός φανατικού : 

 π.Δμ Αθανασίου

 .....είναι γεγονός ότι πουθενά στα ιερά κείμενα των Ευαγγελίων δεν καταγράφεται συγκεκριμένος αριθμός «αναιρεθέντων νηπίων». Η αναφορά στη σφαγή «χιλιάδων όντων δεκατεσσάρων» αρρένων τέκνων προέρχεται αντίθετα από την ιερή παράδοση της Εκκλησίας μας – από το εορτολογικό Συναξάρι της συγκεκριμένης ημέρας- και μάλιστα με την επισήμανση ότι τα νήπια αυτά εντάσσονται στο χώρο των Μαρτύρων της Εκκλησίας και θεωρούνται ως οι πρώτοι ανώνυμοι και «αναρίθμητοι» μάρτυρες της χριστιανικής πίστης. Αυτό ακριβώς το στοιχείο προσδίδει, επομένως, στο όλο ζήτημα παράλληλα προς την ιστορική και μία ιδιαίτερη «συμβολική» παράμετρο, που καθιστά απαραίτητη τη θεολογική ερμηνευτική προσέγγιση.https://fdathanasiou.wordpress.com/2012/12/29/η-σφαγή-των-νηπίων-κατά-την-καινή-διαθή/


*Ζητώ συγγνώμη από τους πρώτους αναγνώστες: αδίκησα τον Ερεχθόνιο  και μπέρδεψα τη γέννα της ίδια της Αθηνάς (απ το κεφάλι του Δία) με τη γέννα του γιού της. Διόρθωσα, μα ευχαριστώ τον Βαγγέλη Πελέκη για την παρατήρησή του που με βοήθησε να διορθώσω το λάθος μου.

____________________________________________________________________

ΠΡΟΣΘΕΤΩ

Η κοινοποίηση της ανάρτησης αυτής είχε μεγάλη ανταπόκριση που έφερε και παρεξηγήσεις. Άλλοι μπέρεδεψαν την εγκυμοσύνη με το θηλασμό και προσέτρεξαν να μου φέρουν τις αμέτρητες  Βρεφοκρατούσες, με το δεξί στήθος έξω, τις οποίες είχα ήδη αναφέρει. Άλλοι μου έδωσαν χαρά αναφέροντας κι άλλες εγκύους. Δίνω το σύνδεσμο με τις πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες και υπενθυμίζω ότι και βέβαια δεν υποστήριξα ότι σας δίνω τη μόνη ωστόσο το θέμα μου είναι η ορατή εγκυμοσύνη, όχι η εξαγνισμένη ιδέα της, και τέτοιες, ορατές, έχουμε πολύ σπάνιες.

Ακολουθεί, κατά την πάγια συνήθειά μου, και τον αντίλογο (χαρακτηριστικά από άνδρες).




Ιδού τα ενδιαφέροντα: https://www.facebook.com/daphne.chronopoulou.9/posts/10224221299534679














Τρίτη 9 Αυγούστου 2022

Ημέρα της Γάτας

 


Τι κάνουν οι γάτες όταν κοιμόμαστε;
Ξύπνησα νύχτα ξαφνικά και είδα στο πάτωμα μια καρδιά από γάτες. Μάνα και κόρη κολλημένες σε σχήμα καρδιάς με δυο κεφάλια, με παρατηρούσαν. Κι ο Τρόυ δίπλα που όταν είμαι ξύπνια παριστάνουν ότι τις ξεσηκώνει και τάχα ξεβολεύονται.
Ημέρα της Γάτας η 8η Αυγούστου.

#CalicoCats
#Suk_theCalico
#Maiko_theCalico
#ΗμέραΤηςΓάτας