Πόλεμος, Μείωση της Βλάβης και Χάρτα Δικαιωμάτων Εξαρτημένων (video)

Άμα το ονομάσεις 'Πόλεμο' το βάρος θα το ρίξεις σε όπλα, αστυνομίες και ρουφιανιά.

Άμα το ονομάσεις 'Πόλεμο' θα έχεις Μαύρη Αγορά, Λαθρεμπόριο, γεμάτες φυλακές και θύματα.

Ο Πόλεμος αυτός έγινε πόλεμος κατά του ατόμου ου κάνει χρήση. Ενός πολίτη που δε βλάπτει κανένα και που με καμμιά λογική κα ηθική δεν είναι δυνατόν να χάνει τα ανθρώπινα δικαιώματά του.

Χρήση διαφόρων ουσιών που επιδρούν στη διάθεση πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν. Όταν η χρήση γίνει κατάχρηση, όταν η απόλαυση γίνει εξάρτηση, μιλάμε για ασθένεια. Μια ασθένεια πολύπλοκη και υποτροπιάζουσα.

Η Κοινωνία δεν έχει κανένα δικαίωμα να επεμβαίνει βίαια στις επιλογές των πολιτών της. Η Κοινωνία όμως μπορεί να βρει τρόπους να βοηθά παρέχοντας τρόπους να ζήσει με τον εθισμό του ή, αν θέλει, να τον νικήσει, είτε ο εθισμός αυτός είναι το τσιγάρο, είτε το αλκοόλ, ο τζόγος, είτε η Κοκαΐνη και η Ηρωίνη.

Σήμερα η Μείωση Της Βλάβης έχει αποδειχθεί ότι είναι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του σοβαρού αυτού προβλήματος υγείας διότι είναι και αποτελεσματική και ηθικά ορθή.

Σ' αυτή την ομιλία της για τη Μείωση Της Βλάβης η Σοφία Γαληνάκη μιλά με γνώση και πείρα όχι μόνο για τις τελευταίες διεθνείς μελέτες αλλά πιο συγκεκριμένα για την Ελλάδα. Με στοιχεία, με συγκεκριμένες πληροφορίες και με προτάσεις.

Μετά το video φέρνω κι ένα σχόλιο γνώστη, θεραπευόμενου ΟΚΑΝΑ καθώς και τη Χάρτα Δικαιωμάτων Εξαρτημένων Ατόμων:

Η ομιλία της Σοφίας Γαληνάκη, Υπεύθυνη Διεκδίκησης Δικαιωμάτων της οργάνωσης "Διογένης - Διάλογος Πολιτικής για τα Ναρκωτικά", με θέμα "πολιτικές μείωσης της βλάβης: διεθνείς εμπειρίες - καλές πρακτικές".

‪X..S..  ‪Ποτέ μου δεν μπόρεσα να καταλάβω γιατί δεν έχουμε τέτοιες θεραπεύτριες στα προγράμματα ...δεν συμφέρει; σηκώνονται και φεύγουν; Γιατί προωθούν συνέχεια την αυστηρότητα, την τιμωρία, και την σχέση εξουσίας με το πρόσωπο αναφοράς σου;‬

Χάρτα Δικαιωμάτων Εξαρτημένων Ατόμων: http://www.ministryofjustice.gr/site/Portals/0/uploaded_files/uploads_09/Xarta_Dikaiomaton_ton_Exartimenon_Atomon.pdf

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Ή ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ ΤΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ
Η θεραπεία πρέπει να αποτελεί προϊόν ελεύθερης επιλογής του θερα- πευόμενου και να γίνεται με βάση τις αρχές της ιατρικής δεοντολογίας. Κανένας δεν μπορεί να υποχρεωθεί σε θεραπεία. Το εξαρτημένο άτομο ενημερώνεται αναλυτικά και αποφασίζει ελεύθερα το είδος της θερα- πείας, από τις διαθέσιμες, που θέλει να ακολουθήσει.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ, ΙΣΟΤΙΜΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΕ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ
Η θεραπεία πρέπει να είναι άμεσα διαθέσιμη, επαρκής και προσβά- σιμη. Επειδή οι εξαρτημένοι μπορεί να μην είναι απολύτως αποφα- σισμένοι να ξεκινήσουν θεραπεία, είναι σημαντικό να διατίθενται οι υπηρεσίες τη στιγμή που το άτομο απευθύνεται σε αυτές για θεραπεία. Ορισμένοι θεραπευόμενοι μπορεί να φύγουν εάν η θεραπεία δεν είναι άμεσα διαθέσιμη ή προσβάσιμη. Όπως και με τις άλλες χρόνιες ασθέ- νειες, όσο νωρίτερα ξεκινήσει η θεραπεία, τόσο περισσότερο αυξάνο- νται οι πιθανότητες για επιτυχή έκβαση.
Η διαθεσιμότητα και η προσβασιμότητα της θεραπείας αφορά και άλλα ζητήματα, όπως η γεωγραφική κάλυψη ή τα ωράρια λειτουργίας των προγραμμάτων.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΟ ΑΠΟΡΡΗΤΟ
Τα στοιχεία του θεραπευόμενου και της θεραπείας είναι απόρρητα. Στο πλαίσιο παρακολούθησης ενός θεραπευτικού προγράμματος, οθεραπευτής χρειάζεται να καταγράφει πληροφορίες που πολλές φο- ρές αποτελούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα του θεραπευόμενου. Η διασφάλιση της εχεμύθειας από το προσωπικό και του προσωπικού απορρήτου είναι ουσιώδης.

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΝΔΕΔΕΙΓΜΕ- ΝΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΠΟΥ ΒΑΣΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗ ΓΝΩΣΗ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ
Το προσωπικό του θεραπευτικού κέντρου έχει υποχρέωση να ενη- μερώνει διεξοδικά και εμπεριστατωμένα τον θεραπευόμενο σχετικά με τους διαθέσιμους τρόπους θεραπείας και να απαντά σε όλες του τις απορίες, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής της θεραπείας.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΛΗΨΗ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗΣ ΟΛΙΣΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
Για την ολιστική προσέγγιση και την εξατομικευμένη θεραπευτική πρόταση πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το στάδιο και η βαρύτητα της εξάρτησης, το ατομικό ιστορικό, το κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλ- λον, η οικογενειακή κατάσταση, τα συνυπάρχοντα ψυχικά ή σωματικά προβλήματα, έτσι ώστε να προσαρμόζεται η θεραπεία στις ανάγκες του κάθε ξεχωριστού ατόμου.
Στον κάθε θεραπευόμενο πρέπει να προτείνεται η ενδεδειγμένη για τις ανάγκες του θεραπευτική προσέγγιση και να του προτείνεται η πα- ραπομπή στο κατάλληλο πλαίσιο.
Πρέπει επίσης να παρέχεται στο εξαρτημένο άτομο η δυνατότητα συνδυασμού των θεραπευτικών προσεγγίσεων όπως η φαρμακευτική θεραπεία, η ψυχοκοινωνική παρέμβαση και η κάλυψη προβλημάτων σωματικής υγείας, καθώς και η διευκόλυνση στην επικοινωνία με σχε- τικές υπηρεσίες.

Ο θεραπευόμενος θα πρέπει να έχει επίσης πρόσβαση σε βοήθεια για την αντιμετώπιση άλλων προβλημάτων που ενδεχομένως αντιμετωπίζει.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
Η Πολιτεία θα πρέπει να ορίζει τα κριτήρια ποιότητας και τις ελάχι- στες προδιαγραφές για τη λειτουργία των διαθέσιμων θεραπευτικών υπηρεσιών κάθε τύπου4. Θα πρέπει επίσης να προσδιορίζεται, μια ιε- ραρχημένη λογοδοσία, η συστηματική παρακολούθηση και εξωτερική αξιολόγηση των υπηρεσιών, η σχέση κόστους-ωφέλειας και η διαφά- νεια στην επιλογή των σχετικών χρηματοδοτήσεων.
Στην αξιολόγηση θα πρέπει να εκφράζουν την άποψή τους κι οι ίδιοι οι θεραπευόμενοι για την ποιότητα των υπηρεσιών που τους παρέχονται.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΑΠΡΟΣΚΟΠΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ
Πρέπει να διασφαλίζεται η προσβασιμότητα του εξαρτημένου σε ια- τρικές εξετάσεις και στη θεραπεία οργανικών παθήσεων (π.χ. μολυσμα- τικών ασθενειών), ιδιαίτερα των εξαρτημένων που δεν έχουν κοινωνική ασφάλιση.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΜΕ ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ

Κάθε εξαρτημένο άτομο είναι μια ξεχωριστή περίπτωση με διαφο- ρετικότητα και εξατομικευμένες ανάγκες. Τα ιδιαίτερα και ειδικά χαρα- κτηριστικά κάθε εξαρτημένου πρέπει να γίνονται σεβαστά μέσα από συγκεκριμένο πλαίσιο κανόνων, όπου προσδιορίζονται με σαφήνεια τα δικαιώματα αλλά και οι υποχρεώσεις κάθε ατόμου.

Ένα άλλο ζήτημα είναι η αποδοχή της θεραπείας από πληθυσμιακές ομάδες με εξειδικευμένο κοινωνικό προφίλ, όπως οι εθνοτικές ομάδες, οι γυναίκες, οι έφηβοι, κλπ.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ
Πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για τη συμμετοχή εκπροσώπων των εξαρτημένων ατόμων στις περιπτώσεις που διαμορφώνονται και λαμ- βάνονται αποφάσεις σχετικά με την χάραξη και εφαρμογή των πολιτι- κών κατά των εξαρτήσεων5.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

Η θεραπεία πρέπει να παρέχεται από επαγγελματίες της υγείας με την κατάλληλη κατάρτιση. Η πολιτεία οφείλει να διασφαλίσει την παροχή εξειδικευμένης εκπαίδευσης για την κλινική αντιμετώπιση των εξαρ- τήσεων. Οι υπηρεσίες οφείλουν να απασχολούν ειδικευμένο και έμπει- ρο προσωπικό για την κλινική διαχείριση της εξάρτησης. Παράλληλα, αποτελεί κοινή πρακτική η εθελοντική ή αμειβόμενη απασχόληση ειδι- κά εκπαιδευμένων απεξαρτημένων ή σταθεροποιημένων ατόμων, στα προγράμματα μείωσης της ζήτησης, υπό την εποπτεία των εξειδικευμέ- νων επαγγελματιών των υπηρεσιών.

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ
Ειδικά για τη θεραπεία της εξάρτησης από ναρκωτικά, η ίση ευκαιρία για πρόσβαση σε άμεσα διαθέσιμες υπηρεσίες θεραπείας διαφυλάσσει πρωτίστως το δικαίωμα του εξαρτημένου ατόμου στη ζωή και συνιστά το πλέον θεμελιώδες ίσως δικαίωμα έναντι του συστήματος υγείας και κοινωνικής φροντίδας. Η ικανοποίηση της ίσης μεταχείρισης σηματο- δοτεί την έναρξη μιας θεραπευτικής πορείας αρχικά προς τη ζωή και σταδιακά προς την υπέρβαση της εξάρτησης, ενώ η άρνησή της συνε- πάγεται ουσιαστικά την «καταδίκη» του ατόμου στην ουσιοεξάρτηση, τον κοινωνικό στιγματισμό και, πιθανόν, τον θάνατο.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΟΔΥΝΑΜΙΑ ΤΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ
Σύμφωνα με τον Σωφρονιστικό Κώδικα εξασφαλίζεται η υγειονομική περίθαλψη των κρατουμένων στο ίδιο επίπεδο με αυτήν που παρέχεται στον γενικό πληθυσμό. Πρέπει, επομένως, να διασφαλίζεται η πρόσβα- ση των εξαρτημένων κρατουμένων στη θεραπεία, όλων των τύπων, τις παρεμβάσεις πρόληψης των μολυσματικών ασθενειών και μείωσης της βλάβης, καθώς και στη θεραπεία των οργανικών και ψυχιατρικών ασθε- νειών που συχνά συνυπάρχουν με την εξάρτηση.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

Η εργασιακή απασχόληση αποτελεί θεμελιώδη συνιστώσα της κοι- νωνικής επανένταξης. Πρέπει να παρέχεται βοήθεια και στήριξη του εξαρτημένου στην εύρεση εργασίας μέσα από ειδικά προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και επιδοτήσεων.

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Τα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας ή η διδασκαλία στο πλαίσιο των θερα- πευτικών προγραμμάτων θα πρέπει να κατοχυρωθούν για κάθε εξαρ- τημένο που έχει εγκαταλείψει το σχολείο, καθώς επίσης και ειδικά ευερ- γετήματα (π.χ. μόρια) για απεξαρτημένους χρήστες που επιθυμούν να συνεχίσουν στην ανώτερη εκπαίδευση. Η εκπαίδευση κι η κατάρτιση θα πρέπει να είναι δικαίωμα όλων των θεραπευομένων, συμπεριλαμ- βανομένων και των θεραπευομένων-κρατουμένων σε σωφρονιστικά καταστήματα.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΟΥ
Η ακριβής και με αντικειμενικό τρόπο αναφορά στα θέματα των εξαρτήσεων συμβάλλει καθοριστικά στην καταπολέμηση του στίγμα- τος που σε μεγάλο βαθμό προκαλείται από την άγνοια και την επιλεγ- μένη ενημέρωση. Η «αντικατάσταση» της λανθασμένης αντίληψης από την επιστημονικά τεκμηριωμένη γνώση θα συνδράμει καθοριστικά στην κατανόηση και στη στήριξη των εξαρτημένων ατόμων.

Στη διαδικασία ενημέρωσης της κοινής γνώμης και της δημιουργίας ενός νέου τρόπου σκέψης που θα πολεμά το στίγμα και τη διάκριση, να λαμβάνεται μέριμνα για την αξιοποίηση και την συμμετοχή των θερα- πευομένων ατόμων.

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΣΩΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ: ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΣΤΙΓΜΑ ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ
Η κοινωνία πρέπει να «εκπαιδευτεί» με την κατάλληλη, συστηματική και συνεπή επικοινωνία στην εμπεριστατωμένη γνώση για την εξάρτη- ση και να υιοθετήσει ένα διαφορετικό πολιτισμό επικοινωνίας, τέτοιο που να σέβεται την προσωπικότητα των εξαρτημένων ατόμων, να στη- ρίζει και να συνδράμει στις προσπάθειές τους για θεραπεία και αποκα- τάσταση, ως βασικό νομικό και ηθικό τους δικαίωμα.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΖΩΗΣ (ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΒΛΑΒΗΣ)

Εκστρατεία ενημέρωσης όλων των χρηστών με θέμα την ασφαλή χρήση και αύξηση προγραμμάτων μείωσης της βλάβης.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Πρόσφατη Νομοθεσία
Το 2013 ψηφίσθηκε ο ισχύων Κώδικας για τα Ναρκωτικά με τον Ν. 4139/2013. Ο νέος κώδικας έφερε καινοτομίες σε σχέση με τον μέχρι τότε ισχύοντα Κώδικα Νόμων για τα Ναρκωτικά (Ν.3459/2006). Σχετικά με την κατοχή, προμήθεια και καλλιέργεια κάνναβης για αποκλειστικά ατομική χρήση προβλέπεται πταισματική ποινή (πέντε μήνες). Ακόμη, δίνεται η δυνατότητα στο δικαστήριο να αφήσει τον δράστη ατιμώρη- το, κατόπιν συνεκτίμησης των συνθηκών τέλεσης της πράξης, της προ- σωπικότητας του χρήστη και τις πιθανότητες επανάληψης της πράξης. Ακόμη, καινοτόμα είναι η διάταξη που εισάγει τη δυνατότητα χρήσης επιπρόσθετων αποδεικτικών μέσων – εκτός της πραγματογνωμοσύ- νης- για τη διαπίστωση εξάρτησης του κατηγορουμένου. Τέλος, στην κατεύθυνση της πραγμάτωσης του δικαιώματος της ισοδυναμίας της φροντίδας, καθιερώνεται η δυνατότητα συμμετοχής των προσώπων που κρατούνται σε σωφρονιστικά καταστήματα σε εγκεκριμένα από τον νόμο προγράμματα απεξάρτησης.
Εγκεκριμένοι από τον νόμο φορείς θεραπείας για τα ναρκωτικά
Οι εγκεκριμένοι φορείς για την παροχή θεραπείας για τα ναρκωτικά, σύμφωνα με τον Νόμο 4139/13 είναι, ο ΟΚΑΝΑ, το ΚΕΘΕΑ και τα ειδικά προγράμματα στα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία Αθήνας (18 ΑΝΩ) και Θεσ- σαλονίκης (ΙΑΝΟΣ και ΑΡΓΩ):

Ο ΟΚΑΝΑ (Οργανισμός Κατά των Ναρκωτικών – www.okana.gr) είναι ΝΠΙΔ, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας και ιδρύθηκε το 1993 με τον Νόμο 2161/93. Είναι ο μόνος από τον Νόμο υπεύθυνος φορέας για τη λειτουργία προγραμμάτων υποκατάστασης (της φαρμακευτικής θεραπείας της εξάρτησης). Ο Οργανισμός έχει επίσης και προγράμματα μείωσης της βλάβης και παρεμβάσεις εκτός δομών.

Το ΚΕΘΕΑ (Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων – www.kethea. gr), είναι αυτοδιοικούμενο ΝΠΙΔ, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας και ιδρύθηκε το 1987 με τον Νόμο 1729. Αποτελεί την πρώτη προσπάθεια για θεραπευτική αντιμετώπιση των εξαρτημένων με στόχο την πλήρη αποχή από τη χρήση ναρκωτικών ουσιών χωρίς τη χρήση υποκαταστάτων. Το ΚΕΘΕΑ δραστηριοποιείται και στη μείωση της βλά- βης με παρεμβάσεις εκτός δομών.
Το 18 ΑΝΩ, το οποίο ιδρύθηκε το 1969, λειτουργεί στο πλαίσιο του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής (www.18ano.gr). Εφαρμόζει «στε- γνά» προγράμματα, δηλαδή ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις (εσωτερικής παραμονής και εξωτερικής διαμονής) στην περιφέρεια Αττικής.
Το πρόγραμμα «ΑΘΗΝΑ», το οποίο αποτελεί συνεργασία της Ψυχια- τρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών του Αιγινητείου Νοσοκο- μείου και του ΟΚΑΝΑ. Κύρια θεραπευτική μέθοδος του προγράμματος είναι η ψυχοθεραπευτική προσέγγιση του χρήστη σε ατομικό και οι- κογενειακό επίπεδο (γνωσιακή/συμπεριφορική/συστημική ψυχοθε- ραπεία). Το πρόγραμμα είναι «στεγνό» και απευθύνεται σε άτομα στην περιφέρεια Αττικής.
Στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης (ΨΝΘ) λειτουργούν δύο «στεγνά» τμήματα για τα ναρκωτικά. α) Τμήμα Αποκατάστασης Εξαρτημένων «ΙΑΝΟΣ» (http://psychografimata.com/6298/tmima- apokatastasis-exartimenon-ianos) από το 1992, στο πλαίσιο του οποί- ου λειτουργούν προγράμματα εσωτερικής παραμονής και εξωτερικής διαμονής και β) το Πρόγραμμα Εναλλακτικής Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων «ΑΡΓΩ» (http://www.argothes.gr), ένα «ανοιχτό θεραπευτικό» πρόγραμμα με εμβέλεια από τη Λάρισα ως τα όρια των Νομών Σερρών και Καβάλας.

Περισσότερες πληροφορίες για τα προγράμματα μείωσης της ζήτη- σης των ναρκωτικών, αναφέρονται στην Ετήσια Έκθεση για την Κατά- σταση των Ναρκωτικών και των Οινοπνευματωδών στην Ελλάδα του ΕΚΤΕΠΝ (Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρ- κωτικά), προσβάσιμη από τον δικτυακό τόπο: www.ektepn.gr.

 Ολόκληρη ☞

http://www.ministryofjustice.gr/site/Portals/0/uploaded_files/uploads_09/Xarta_Dikaiomaton_ton_Exartimenon_Atomon.pdf

Η ωραία Κορινθία του 3ου αι μ.Χ. κι ο τάφος με τα χρώματα

Σε ένα κρεβάτι χτιστό σαν αυτά που ως σήμερα έχουμε στα σπίτια των νησιών και των χωριών, σκεπασμένο με ριγέ υφαντό σε χρώματα ζωηρά πολυγνώτεια με έντονη την ώχρα και το χοντροκόκκινο. Το κεφάλι έξω από το ζωγραφιστό του σκέπασμα μοιάζει ολοζώντανο με κοκκινόξανθα σγουρά μαλλιά, πλούσια χείλη κι ανοιχτόχρωμα μάτια. 

Ποια ήταν η γυναίκα με τα χρυσά σκουλαρίκια που τόσο νοιάστηκαν να διακοσμήσουν τον τάφο της και ποιος κοιμάται πλάι της στους αιώνες;

Ο ρωμαϊκός τάφος του 3ου αιώνα μ.Χ. έχει διαστάσεις 2,40x2,30 και ζυγίζει 80 τόνους και σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο της Κορίνθου. Ανακαλύφθηκε κατά τη διάνοιξη της Εθνικής Οδού και ανασκάφτηκε από την Αγλαΐα Κουτρομπή. Από τα σκάμματα της Ολυμπίας Οδού μεταφέρθηκε εντός του αρχαιολογικού χώρου από τον Δημήτρη Κορρέ.  Σας έχω φωτογραφίες και το video (που είναι ενδιαφέρον αν αντέξετε το ενοχλητικό 'μουσικό χαλί' πίσω ή και πάνω από την αφήγηση).

Όταν ξεκίνησαν οι εργασίες για τη διάνοιξη της νέας εθνικής οδού Κορίνθου-Πατρών ανακαλύφτηκε ένας αρχαίος υπόγειος τάφος. Οι αρχαιολόγοι πραγματοποίησαν ανασκαφές στο σημείο και εντυπωσιάστηκαν με την απρόσμενη ανακάλυψη. Αντίκρισαν έναν  θαλαμοειδή τάφο που στο εσωτερικό του είχε άλλους δύο χτιστούς τάφους. Πάνω στο ένα από τα δύο νεκροκρέβατα απεικονιζόταν μια προσωπογραφία μιας νεαρής γυναίκας. Οι αρχαιολόγοι μπορούσαν να δουν τη μορφή της νεκρής, καθώς είχε διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση. Τα χαρακτηριστικά του προσώπου της ήταν ξεκάθαρα και τα χρώματα με τα οποία είχε διακοσμηθεί ο τάφος ήταν ακόμη έντονα.
Η γυναίκα είχε ανοιχτόχρωμα μάτια, καστανοκόκκινα μαλλιά, σαρκώδη χείλη και φορούσε χρυσά σκουλαρίκια. Το κορμί της ήταν σκεπασμένο με κόκκινα σκεπάσματα που είχαν κίτρινες, κυανές και λευκές ταινίες. Ήταν μια όμορφη γυναίκα η οποία είχε ζήσει στην περιοχή τον 3ο αιώνα μ.Χ. Η σκεπή του σχημάτιζε καμάρα, η οποία είχε καταστραφεί, γι’ αυτό είχε τοποθετηθεί ένα πρόχειρο στέγαστρο. Ο τάφος χρονολογήθηκε στη ρωμαϊκή εποχή και κοσμούνταν από μοναδικές τοιχογραφίες. 

Η σπουδαιότητα της ανακάλυψης ήταν μεγάλη γι’ αυτό οι αρχαιολόγοι αποφάσισαν να τον μεταφέρουν στο αρχαιολογικό μουσείο της Αρχαίας Κορίνθου.  Οι αρχαιολόγοι έστησαν μια μεγάλη επιχείρηση προκειμένου να αποσπαστεί ο τάφος από το έδαφος. Αφού έκοψαν τα σωστά σημεία, τον μετέφεραν με προσοχή πάνω σε σκυρόδεμα και τον σήκωσαν με γερανό. Ο τάφος βάρους 80 τόνων μεταφέρθηκε με ασφάλεια στο μουσείο της Κορίνθου, όπου οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να αντικρίσουν από κοντά πως έμοιαζαν οι γυναίκες της ρωμαϊκής εποχής. Από: http://www.mixanitouxronou.gr/etsi-itan-i-omorfes-ginekes-tis-romaikis-epochis-stin-korintho-to-spanio-archeologiko-evrima-tis-ethnikis-odou-me-to-apotipoma-tou-prosopou-mias-korinthias-se-tafo-tou-3ou-eona/

Ένας αναπάντεχος θάνατος και η φύση των iPhones

Προχθές, πριν  η κουφόβραση ξεσπάσει  σε μπόρα με θορυβώδεις κεραυνούς, διαπιστώθηκε και επισήμως ο Θάνατος του κινητού μου.

Πρόκειται για μια αναπάντεχη αυτοκτονία και διερευνώ τα αίτια διότι δεν είχε δείξει κανένα σημάδι ανισορροπίας. Επίσης επειδή τις τελευταίες του ώρες ήμασταν μόνοι αυτό κι εγώ, είναι σίγουρο ότι δεν έπεσε θύμα εγκληματικής ενέργειας.

«Συμβαίνει», είπε ο τεχνικός, «να πεθαίνουν έτσι ξαφνικά τα iPhones». Έτσι, το «συμβαίνει» χρησιμοποίησε, σα να πρόκειται για ανεξήγητο παρατηρηθέν χαρακτηριστικό της φύσης τους, όπως, ας πούμε, συμβαίνει να μην αναπαράγονται κάποια φυλακισμένα άγρια ζώα ή συμβαίνει να αυτοκτονούν τα περιστέρια εάν χαθεί το ταίρι τους.

Μια φευγαλέα εικόνα επιδημίας δεκάδων νεκρών iPhones που ξεβράζονται στις ακτές σχηματιζόταν στο νου μου επειδή το «συμβαίνει» μου θύμισε το φαινόμενο των νεκρών φαλαινών που, είτε αυτοκτονούν είτε χάνουν, λόγω ραδιοκυμάτων, τον προσανατολισμό τους, αλλά 
δε θα σας κουράσω (προς το παρόν)  με εξελίξεις

καθώς, ταυτόχρονα ενεργώ:

α) για να ξεδιαλύνω αυτό το μυστηριώδη πρόωρο θάνατο

και

β) να αντικαταστήσω ταχύτατα το μακαρίτη ― αφού χωρίς αυτόν δεν.

Ανακοινώνω την τραγική  αυτή προσωπική απώλεια

για να είστε ενήμερες κι ενήμεροι
[δηλαδή ήμερες/οι και ήρεμοι/ ες]

αν δεν το απαντώ

και προετοιμασμένοι να βοηθήσετε,

σε περίπτωση που, ο μοι γένοιτο,

διαπιστωθεί ότι

― άραγε λόγω κύριος οίδε τι ψυχολογικών προβλημάτων του―

τον τελευταίο καιρό

 το μακαρίτικο είχε κλειστεί στον εαυτό του με συνέπεια να κόψει κάθε  επαφή με το icloud

που σημαίνει δηλαδή ότι θα πάρει στον τάφο το Ευρετήριό μου

ως επτασφράγιστο μυστικό

και να βρεθώ εγώ χωρίς το τηλέφωνό σας.

Αν έχουμε δουλειές μαζί ή επρόκειτο να συναντηθούμε κάπου να κάνουμε κάτι,

παρακαλώ ειδοποιήστε με mail ή messenger ή στο blog, Fb, Twitter, Pinterest,  soundcloud

ή στο σταθερό του γραφείου μου

ή με ταμ-ταμ και  σήματα καπνού και ρίψη φυλλαδίων

ή ξερωγώ ταχυδρομικά περιστέρια,

γιατί τελικά έτσι που τα βλέπω αραδιασμένα τα ανωτέρω

εάν σας χάσω θα είναι επειδή θέλατε να χαθείτε

αφού, βλέπω, έχουμε τόσους τρόπους επικοινωνίας

που αναρωτιέμαι τι στο καλό τον ήθελα τόσο καιρό το μακαρίτη..

(εκτός δηλαδή που ήταν όμορφος ο άτιμος και ― ομολογώ,

με έβγαζε κι ωραίες φωτογραφίες).

Πέρα από τα αστεία, δεν είπα έτσι τυχαία ότι ερευνώ.

Είχα στο νου να δημοσιεύσω άρθρο για την πολύ σοβαρή φήμη πως επειδή οι πωλήσεις έχουν πέσει και λίγοι πια αντικαθιστούν τηλέφωνο ή tablet κάθε χρόνο, η Apple μας βομβαρδίζει με κάποιες αναβαθμίσεις που ενώ θα κάνουν γρήγορο το νέο μοντέλο καταστρέφουν τα παλιά.

Κακώς δεν το είχα δημοσιεύσει ― φταίει η επιμονή μου να τσεκάρω. Δεν είχα πολλά στοιχεία (μόνο πληροφορίες σε fora) και είμαι πολύ προσεκτική όπου μαίνονται εταιρικοί πόλεμοι κι οργιάζει η συνωμοσιολογία. [Δείγμα αυτού που ήθελα να αποφύγω είναι η εικόνα που σας φέρνω με το δαίμονα-κρυφό logo της Apple.] Όμως αναβαθμίσεις δεν έκανα, εκτός από ΜΙΑ σχεδόν κατά λάθος, από αφηρημάδα πριν μια εβδομάδα. Καιαιαιαιαί ΝΑ'ΤΑ ΜΑΣ.

Ερευνώ λοιπόν, ερευνήστε κι εσείς (και πείτε μου αν βρείτε κάτι)

μα εν τω μεταξύ καλού-κακού μην αναβαθμίσετε λογισμικά και προγράμματα που έρχονται εκτός κι αν έχετε το ολοκαίνουργιο μοντέλο (που δεν τα έχει ανάγκη).

Nicholas Liber― Τρία χρόνια;

22 Οκτωβρίου. Πριν 3 χρόνια σα σήμερα πέθανε ο Liber, ο αγαπημένος πολύ παλιός μου φίλος.

Η φωτογραφία είναι selfie των δυό μας

στο σπίτι μου στην πρώτη πολύωρη επίσκεψή του, καθιερωμένη κάθε φορά μόλις κατέφθανα στο αθηναϊκό μου σπίτι.

Δεκέμβριος 2012 κι εμείς ακόμα ανυποψίαστοι. Η Κίρρωση καλπάζουσα, έκανε την εμφάνισή της θεαματικά το επόμενο καλοκαίρι και τον πήρε μακριά ενώ συζητούσαμε τη συνεργασία μας για μια έκθεση με τους Χάρτες του για τους οποίους έγραψα ένα μεγάλο ποίημα αποσυναρμολογούμενο έτσι ώστε κάθε Χάρτης της Έκθεσης να συνοδεύεται από μια στροφή, σχηματισμένη από στίχους που όλοι μαζί όμως στέκουν ως ένα όλον, όπως κι η συλλογή των έργων αποτελεί  όλον ως έκθεση μα αποσυναρμολογείται με κάθε αγορά και απομάκρυνση από την 'Εκθεση και τα χέρια του καλλιτέχνη.

Αυτό ήταν το πλάνο που έγινε όνειρο κι οι Μοίρες γελούσαν διότι, όπως κατέληγα σε ένα σονέτο μου παλιότερα 

«....ο άνθρωπος απλώς προτείνει

μα έναςπαλαβός θεός αποφασίζει τι θα γίνει».

Θυμάται τους φίλους η Θέκλα:

Τρία χρόνια χωρίς τον Liber (Nίκος Λυμπερόπουλος)
λιγότερο από χρόνος χωρίς τον 'Αγγελο
πολλά χρόνια που μάς εφυγε ο Γιώργης
ο μόνος επιζών τής μικρής αυτής σκηνής απ'τή ζωή μας, ο Κωνσταντίνος.

Εικόνες

 Δύο ίδια μέρα, Δεκέμβριο 2012, στο σπίτι μου στην Αθήνα:

Ο Nίκος φωτογραφημένος από εμένα καθώς κοιτά στο κινητό του φωτογραφίες που μου βγάζει, προσηλωμένος και σκυφτός όπως τον θυμόμαστε όσοι τον γνωρίζαμε κι όπως τον περιγράφει εξαιρετικά πιστά ο Τέος Ρόμβος, πιτσιρίκο ακόμα στο Octopus μα ήδη αφοσιωμένο στο σκίτσo και στα comics που αγάπησε και που ποτέ δεν  εγκατέλειψε.

[στον τοίχο πίσω το έργο με τις Μπανάνες είναι του Κυρίου Kastell, πάνω αριστερά φαίνεται η άκρη από Κάστρο του Μανώλη Χάρου

Και οι δυό μας αγκαλιασμένοι, selfie που, όπως συνηθίζεται με τα selfies, βγάζει όποιος έχει μακρύτερο χέρι.

Αυτές οι λίγες εδώ μα δίνω συνδέσμους προς:

•  Nicholas Liber RIP: http://daphnechronopoulou.blogspot.gr/2013/10/nicholas-liber-rip.htmlτην επιλογή μου έργων του― Χάρτες,  Χαρτονομίσματα, γνωστές  και άγνωστες αφίσες, εξώφυλλα δίσκων (όπως το Εν Λευκώ του Π. Σιδηρόπουλου) και video το γνωστό ντοκιμαντέρ για το Underground. 
• ΤΡΥΠΑ  στην οποία ο Τέο Ρόμβος αφηγείται τα παλιά με  σχέδια και φωτογραφίες,
• το δικό του ιστολόγιο: http://nicholasliber.com.  
• τη σελίδα του:facebook Nicholas Li
• άλλα από εμένα: Το Αθηναϊκό Underground
• soundcloud_ Σονέτο Της Καμαλαύκας από την Πόρτα Της Ληνώς  

Οι Χάρτες   Το Ποίημα με εισαγωγή μου «Οι Χάρτες Του Nicholas Liber» , εκδόθηκε στο περιοδικό Ο ΦΑΡΦΟΥΛΑΣ.

Τα Μεταλλεία ― στη Μύκονο η Βιομηχανική Ιστορία

Τα Μεταλλεία της Μυκόνου.

Τόπος μυστήριος, μαγικός και άγριος για μεθυσμένες βόλτες για τρελές βουτιές στον απότομο κολπίσκο και στοιχήματα ποιος θα τολμήσει να μπει πιο βαθιά στις σήραγγες τις σκοτεινές μέσα στο βράχο. Τα εγκαταλελειμμένα σπιτάκια διατηρούν μια ζωή σταματημένη απότομα αλλά δυνατή ακόμα. 

Εμείς που ζούμε στο νησί τρέφουμε μια ιδιαίτερη αγάπη για τα Μεταλλεία κι ένα σεβασμό για εκείνη την πρόσφατη μα άγνωστη Μύκονο με τους μηχανικούς και τους εργάτες και την πρώτη διάνοιξη των δρόμων του νησιού που έδωσαν τρόπο να ξεχυθούν οι πακτωλοί του τουριστικού χρήματος.

Το 1955 ξεκίνησε η Μυκομπαρ και με τα πόδια, από μονοπάτια, πήγαιναν οι εργάτες στη δουλειά. Ύστερα στο 'Τηγάνι' μια μαούνα άδειασε τα πρώτα εκσκαπτικά που, το χειμώνα που η βροχή μαλάκωνε το χώμα, νύχτες και δίχως φώτα, έσπαγαν τα 'κόκαλα', όπως έλεγαν το βράχο, κι άνοιγαν δρόμους για τα Μεταλλεία, για τους εργάτες και, τελικά για μας.

Ελάχιστα έχουν γραφτεί γι' αυτή την ιστορία μας μα ευτυχώς η κόρη ενός από εκείνους τους ακούραστους εργάτες σκέφτηκε να μαζέψει το υλικό και πρόλαβε να καταγράψει μαρτυρίες από όσους είναι ακόμα ζωντανοί.

 Αυτή την προσπάθεια σας παρουσιάζω σήμερα με λόγια της ίδιας της Δήμητρας Λοΐζου-Βουλγαράκη και με σύνδεσμο προς τη φεϊσμπουκική σελίδα της και για να μάθετε πιο πολλά αλλά και για να καταθέσετε, αν έχετε, το υλικό σας.

Η Μεταλλεία κι οι Μεταλλειώτες στη Μύκονο

Ένα σημαντικό κομμάτι της τοπικής ιστορίας της Μυκόνου και ιδιαίτερα της Άνω Μεράς, το οποίο αφορά τη Βιομηχανική Ιστορία του τόπου μας, αποτελεί η δραστηριοποίηση της Μεταλλευτικής Εταιρείας Μύκομπαρ.

Μέχρι στιγμής είναι πεδίο αδιερεύνητο, τόσο από Ιστορική όσο και από Κοινωνιολογικο-Ανθρωπολογική σκοπιά, ενώ γνωρίζουμε ότι η παρουσία της Μεταλλευτικής Εταιρείας επέφερε σημαντικές αλλαγές στην τοπική κοινωνία για περίπου μια τριακονταετία (1955-1983) – με αρνητικές και θετικές πλευρές. Είναι βέβαιο πως άλλαξε τον ρου της ιστορίας του φτωχού τότε νησιού μας, καθώς αυτή συνέβη στα μέσα της δεκαετίας του 1950, όταν ακόμη ο Τουρισμός ήταν στα πρώτα του βήματα και οι Μυκονιάτες αναγκάζονταν να ξενιτευτούν στην Αθήνα –ή και στο εξωτερικό– για να ζήσουν τις οικογένειές τους.

Η προσωπική μου ενασχόληση με το ζήτημα αυτό εμφανίστηκε ως επιτακτική προσωπική μου ανάγκη να τιμήσω τους εργαζομένους των Μεταλλείων της Μυκόνου, ντόπιους και ξένους, που έχασαν τη ζωή τους είτε εν ώρα εργασίας είτε από τις συνέπειες αυτής (χαλίκωση, ακρωτηριασμοί κ.λπ.), αλλά και αυτούς, που έζησαν καλά και τίμια τις οικογένειές τους χωρίς να χρειαστεί να απομακρυνθούν από τη γενέτειρά τους, – ανάμεσα σ’ αυτούς και ο πατέρας μου Παναγιώτης Ι. Λοΐζος («Λωλάδας»).

Γιατί έχω ζήσει από πρώτο χέρι την κούραση, τον αγώνα και την αγωνία του, από την ταμάχη της δουλειάς. Έχω δει όμως και τη χαρά, και την ικανοποίηση, στο πρόσωπο και τη φωνή του κάθε φορά που έφερνε στο σπίτι το τσεκ της πληρωμής του κι έλεγε, με βαθιά ευγνωμοσύνη: «Ε, καημένη Μυκομπάρ, μας χόρτασες ψωμί!».

Επίσης, έχω δει την αλματώδη αναβάθμιση της Άνω Μεράς, τόπου καταγωγής μου, όσον αφορά κυρίως το οδικό δίκτυο, τις συγκοινωνίες και τον ηλεκτροφωτισμό, αλλά και σε κάθε έκφανση της καθημερινότητάς μας, αφού η εν λόγω Εταιρεία υπήρξε πανταχού παρούσα με πατρικό ενδιαφέρον, όχι μόνο στην Άνω Μερά όπου έδρευε, μα και σε ολόκληρο το νησί (σχολεία, δρόμοι, διάφορα έργα, βραβεύσεις μαθητών, απονομή τιμητικών διακρίσεων στους εργαζομένους της, παλλαϊκό πανηγύρι και αργία των εργαζομένων στη γιορτή της προστάτιδάς τους Αγίας Βαρβάρας, κ.λπ.). Έχω δει, όμως, και εξακολουθούμε όλοι να βλέπουμε, ό,τι άφησε πίσω της αφότου σταμάτησαν οι εργασίες της και έκλεισε το 1983 (οριστικά το 1986): Μια περιοχή «φάντασμα», αφού τα κτήρια των εγκαταστάσεων ρήμαξαν σιγά σιγά με το πέρασμα του χρόνου κι έμειναν οι γαλαρίες να χάσκουν, ανοιχτές πληγές, στο έδαφος και στις ψυχές, αυτών κυρίως που έχασαν μέσα εκεί αγαπημένα πρόσωπα –τέκνα, συζύγους, συντρόφους–, σε όλη την ΒΑ περιοχή του νησιού όπου δραστηριοποιείτο η Μύκομπαρ.

Και ακόμη, γνωρίζω οικογένειες που διαλύθηκαν αφού έχασαν τους προστάτες τους από κάποιο φονικό ατύχημα μέσα στις στοές ή από τη νόσο των μεταλλωρύχων (χαλίκωση-πνευμονοκοκκίαση), αλλά και οικογένειες, που δημιουργήθηκαν από ντόπιες νεαρές κοπέλες με τους νεοφερμένους Μεταλλειώτες, που ήρθαν από μακρινούς τόπους – ακόμα πιο φτωχούς κι απ’ τη Μύκονο.

Μέχρι τώρα, έχω ασχοληθεί με τον εξής τρόπο:

Α. Έχω έρθει σε επαφή με παλαιότερους διευθυντές, Μηχανικούς Μεταλλείων-Μεταλλειολόγους της Μύκομπαρ, οι οποίοι με μεγάλη προθυμία έθεσαν στην κατοχή μου στοιχεία από τα προσωπικά τους αρχεία και δέχτηκαν να μου παραχωρήσουν συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης:

Η πρώτη αναγνωριστική επαφή έγινε με τον τελευταίο διευθυντή της Μύκομπαρ κ. Αναστάσιο Παπαδόπουλο, ο οποίος με μεγάλη χαρά άκουσε την ιδέα και με πολύ μεγάλη προθυμία ανταποκρίθηκε στα κάλεσμά μου και μου παρέδωσε πλούσιο και εξαιρετικού ενδιαφέροντος αρχειακό υλικό.

Σε δεύτερη φάση συναντήθηκα με την κ. Ανεζώ Κουσαθανά-Μιχελή («Μπέμπαινα»), που έγινε ο σύνδεσμός μου με παλαιότερους διευθυντές της Μύκομπαρ –που αναφέρω παρακάτω–, με τους οποίους διατηρεί φιλικές σχέσεις, αφού και ο εκλιπών σύζυγός της Βασίλειος Μιχελής είχε δουλέψει ως μηχανικός μεταλλείων στην Εταιρεία.

Στη συνέχεια να αναφερθώ:

·        στον αείμνηστο Λουΐζο Παρασκευαΐδη, τρίτο κατά σειρά γενικό διευθυντή της Μύκομπαρ –που έφυγε πρόσφατα απ’ τη ζωή– με τον οποίο είχα επί ενάμιση χρόνο μια πολύ ωραία συνεργασία και ο οποίος μου προσέφερε άφθονο φωτογραφικό, γραπτό και προφορικό υλικό.

·        Τον κ. Νικόλαο Γκαράνη, τον κ. Κων/νο Παναγόπουλο, τον κ. Θεόδωρο Χατζή, τον κ. Νικόλαο Αποστολίδη, τον κ. Κωνσταντίνο Δούνα, τον κ. Kenneth Walker, και τον κ. Peter Belkin, που επίσης με μεγάλη προθυμία μίλησαν για κείνα τα χρόνια.

·        Την κ. Μαρίνα Πρεζάνη, η οποία μου εμπιστεύθηκε το φωτογραφικό αρχείο του εκλιπόντος συζύγου της Άγη Πρεζάνη, στο οποίο έχουν αποτυπωθεί οι πρώτες εργασίες, έτσι όπως σταδιακά εξελίσσονταν..

·        Ακόμη, την Πάμελα Μάρτιν-Σιώτη, κόρη του Αμερικανού Νταν Μάρτιν, πρώτου Γενικού Διευθυντή της Μύκομπαρ, η οποία μου παρέδωσε ένα αρκετά μεγάλο αρχείο με φωτογραφίες, επίσης, στις οποίες έχουν αποτυπωθεί οι πρώτες εργασίες, έτσι όπως σταδιακά εξελίσσονταν.

·        Είναι πολλοί ακόμη, και ευχαριστώ όλους ανεξαιρέτως, εκείνοι που με λειτούργησαν ως σύνδεσμοι για να με φέρουν σε επαφή με πρόσωπα που θεώρησαν πως με κάποιο τρόπο θα πρόσθεταν στην έρευνα.

Β. Έχω καταγράψει ηλεκτρονικά όσες γραπτές αναφορές μπόρεσα να βρω στον έντυπο Τύπο της εποχής (1954-1986), αλλά και σε λαογραφικά και λογοτεχνικά ή επιστημονικά κείμενα, που πρόθυμα μου διέθεσε η Βιβλιοθήκη Παναγιώτη Κουσαθανά - Δημοτική Στέγη Μελέτης Πολιτισμού και Παράδοσης.

Γ. Έχω συγκεντρώσει αρκετό φωτογραφικό υλικό από τους ανωτέρω αναφερόμενους, καθώς και από το αρχείο της οικογένειάς μου, και από την ομάδα «Παλιά Μύκονος / old Mykonos» του Facebook, που επίσης πρόθυμα μου διέθεσε προς χρήση ο κ. Δημήτρης Κουτσούκος, ιδρυτής αυτής της ομάδας.

Ακόμη, ο κ. Δημήτρης Ρίζος έχει θέσει στη διάθεσή μου κινηματογραφημένο έγχρωμο υλικό διάρκειας 11 λεπτών (ιδιοκτησίας Άγγελου Ρόκκου) από την εποχή που λειτουργούσε το Μεταλλείο (δεκ. 1950-’60) με στιγμιότυπα όλων των εργασιών.

Δ. Παράλληλα, σε συνεργασία με τον Δημήτρη Καλφάκη –κινηματογραφιστή, με τον οποίο είχα συζητήσει αυτή τη σκέψη από το 2008 και είχε δείξει θερμό ενδιαφέρον– έχουμε ξεκινήσει από το 2013 τη βιντεοσκόπηση μαρτυριών, ανθρώπων που είχαν εργαστεί στη Μύκομπαρ, σε διάφορες θέσεις. Μέχρι αυτή τη στιγμή υπάρχει υλικό περίπου 60 συνεντεύξεων, εικόνας ή ήχου, και συνεχίζουμε. Αρκετές απ’ αυτές έχουν πραγματοποιηθεί στον ερειπωμένο πλέον χώρο των εγκαταστάσεων στην Αγία Βαρβάρα, και στον Λούλο, όπου είχε λειτουργήσει όλα αυτά τα χρόνια η Σκάλα Φόρτωσης Μεταλλεύματος στα πλοία.

Στόχος μας είναι:

1.      Η έκδοση Βιβλίου, την επιμέλεια του οποίου ανέλαβε η κ. Λήδα Παπαστεφανάκη, ιστορικός, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

2.      Η παραγωγή Ντοκιμαντέρ που θα στηρίζεται στη μελέτη, από τον κινηματογραφιστή κ. Δημήτρη Καλφάκη, και

3.      Διαδραστική Πλατφόρμα και Ψηφιακός Χάρτης (εικονική περιήγηση στους χώρους και την ιστορία με προσωπικές αφηγήσεις των ανθρώπων, και ιστορίες από τις βιβλιογραφικές πηγές) των Μεταλλείων της Μυκόνου, που ανέλαβε να επιμεληθεί η συντοπίτισσα κ. Δέσποινα Νάζου, Κοινωνική Ανθρωπολόγος, Διδάσκουσα-Ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, σε συνεργασία με την κ. Λήδα Παπαστεφανάκη και την υποφαινόμενη.

Ακόμη, θα υπάρξει πρόταση στον Δήμο για την αναβάθμιση και αξιοποίηση της περιοχής, ώστε να καταστεί επισκέψιμη ως μέρος της πολιτιστικής και βιομηχανικής διαδρομής της Μυκόνου: Οικισμός - Εγκαταστάσεις - Γαλαρίες - Σκάλα Φόρτωσης στον Λούλο - Κτήμα Τάκη Σκουλάξινου (όπου φιλοξενεί εκτεθειμένα αντικείμενα και εργαλεία, τα οποία και περισυνέλλεξε ο ίδιος όταν το Μεταλλείο εγκαταλείφθηκε).

Μια ακόμη πρόταση χρήσης του Μεταλλείου από τον κ. Κωνσταντίνο Παναγόπουλο, καθηγητή του Πολυτεχνείου, ο οποίος είχε εργαστεί εδώ:

"Επειδή η τεχνολογία που χρησιμοποιούσαν οι Αμερικάνοι και η τεχνολογία των εργατών όπως αναπτύχθηκε εδώ, θεωρείται πολύτιμη παρακαταθήκη νοήματος την οποία μπορούν να έχουν οι επόμενες γενιές και να εμπνέονται, θα μπορούσε το Μεταλλείο της Μυκόνου, να συντηρηθεί σε κάποια σημεία του και να χρησιμοποιηθεί σαν ένα είδος Πειραματικού Εργαστηρίου για Μεταλλειολόγους. Δηλαδή, να το έπαιρνε ένα Πανεπιστήμιο αφού δεν λειτουργεί πια, και να έρχονται εδώ κάποιοι καθηγητές με τους φοιτητές τους να κάνουν τα πειράματά τους. Γιατί μέσα στο Πανεπιστήμιο μπορείς να έχεις Εργαστήριο Χημείας, δεν μπορείς όμως να έχεις Εργαστήριο Μεταλλείου".

Δήμητρα Παν. Λοΐζου-Βουλγαράκη:

"Όταν πέθανε ο πατέρας μου το 2003, στην κηδεία του είχα μείνει αποσβολωμένη και πικραμένη που κανείς δεν είχε την ευαισθησία (ένας εκπρόσωπος του Δήμου ή της Κοινότητας, ένας παπάς, ένας δάσκαλος, κάποιος τέλος πάντων) να κατευοδώσει με δυο λόγια καρδιάς αυτόν τον τόσο δοτικό και αγαπητό άνθρωπο σ' ολόκληρη την κοινωνία του νησιού, τον συντοπίτη τους που με μεγάλη αυταπάρνηση μετά το σκληρό μεροκάματό του στα Μεταλλεία της Μυκόνου για πάνω από 30 χρόνια έτρωγε τη ζωή του στους χωματόδρομους για τη διάνοιξη και συντήρηση ολόκληρου –χωρίς υπερβολή– του οδικού δικτύου της Μυκόνου (εκτός των δυο μοναδικών κεντρικών Άνω-Μεράς Χώρας και Άγιου Στέφανου-Ορνού που ήταν ήδη ανοιγμένοι το 1955 που ξεκίνησε ο μπαμπάς μου την... καριέρα του στη Μύκομπαρ), τον άνθρωπο που διακινδύνευσε άπειρες φορές με τα σαράβαλα μηχανήματα, εκετεθειμένος σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, σε δυσπρόσιτες απόκρημνες περιοχές ροκανίζοντας "κόκκαλα" (έτσι έλεγε τα βράχια ο μπαμπάς μου) στο Αγράρι, στο Καλαμοπόδι, στο Πλυντρί, στο Φανάρι, στον Άγιο Πατάπιο, στο Μωροέργο...

ΤΟΤΕ ακριβώς ένιωσα έντονα πως πρέπει κάποιος κάποτε να το κάνει, επειδή η παρουσία της Μεταλλευτικής Εταιρείας επέφερε σημαντικές αλλαγές στην τοπική κοινωνία για περίπου μια τριακονταετία (1955-1983), με αρνητικές και θετικές πλευρές, και επειδή είναι βέβαιο πως άλλαξε τον ρου της ιστορίας του φτωχού τότε νησιού μας καθώς αυτή εμφανίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1950 όταν ακόμη ο Τουρισμός ήταν στα πρώτα του βήματα και οι Μυκονιάτες αναγκάζονταν να ξενιτευτούν στην Αθήνα –ή και στο εξωτερικό– για να ζήσουν τις οικογένειές τους.

ΤΟΤΕ με κάποιο μεταφυσικό τρόπο, το Μνημόσυνο-Ιστορία των Μεταλλείων της Μυκόνου δρομολογήθηκε. 

Από το βιβλίο του Γιάννη Κολτσάκη «Άνω Μερά, αγάπη μου!»,

[έκδοση του Συλλόγου Γυναικών Άνω Μεράς Μυκόνου «Ανωμερίτισσες», Μύκονος 2015]:

 "Ξημέρωσε η επόμενη ημέρα, Δευτέρα. Παίρνω το δρόμο για τα Γραφεία της Εταιρείας που ήταν στην περιοχή της Κουκουλούς, για να δω εάν με προσλάβουν στη δουλειά. Μόλις περπάτησα λίγα μέτρα από το σπίτι της θείας της Μαριωρής –Θεός σ’χωρέσ’ τη!–, περνάει ένα τζιπ δίπλα μου και σταματάει. Στο τιμόνι είναι ένας Αμερικάνος και δίπλα του ένας Γερμανός. Στα πίσω καθίσματα, ο διερμηνέας του Αμερικάνου και ο διερμηνέας του Γερμανού, Έλληνες βέβαια.

Ο Αμερικάνος ήταν ο Διευθυντής της Εταιρείας Dan Martin, και ο Γερμανός Eric Walter. O διερμηνέας του Αμερικάνου ήταν ο Γιάννης Μακρής και του Γερμανού ο Θανάσης, μου διαφεύγει το επώνυμο.

Μου λέει ο Γιάννης ο Μακρής ότι ρωτάει ο κύριος Martin αν είμαι πρόθυμος για δουλειά, – άκου ερώτηση! Λέω: «Ναι!». Μου λέει: «Ανέβα στο τζιπ». Έλεγα εγώ στον διερμηνέα ότι είμαι διπλωματούχος μηχανικός, ότι έχω δουλέψει στον Πειραιά, και πως ό,τι δουλειά κι αν είναι είμαι πρόθυμος να την αναλάβω. Αυτά τα μετέφραζαν οι δύο διερμηνείς.

Αυτοστιγμεί, δίνει εντολή να με βάλουν με το συνεργείο του Γερμανού".

Στη φωτογραφία  το σπίτι της Μέλπως Αξιώτη (αυτό με τους φοίνικες), όπου λειτούργησαν τα πρώτα Γραφεία της Μύκομπαρ. [Η φωτ. προέρχεται από το βιβλίο του Πανάγου Αξιώτη "Γράμματα στη Μέλπω", επιμ. Π. Κουσαθανά, έκδοση της εφημ. "Η Μυκονιάτικη", Μύκονος 1997.]

_____________________________
Facebook  Η Μεταλλεία κι οι Μεταλλειώτες στη Μύκονο

Αν θέλετε να μάθετε για τα Μεταλλεία ή αν έχετε υλικό (φωτογραφίες, έγγραφα ή οτιδήποτε άλλο έχει σχέση με το θέμα, ή θέλετε να καταθέσετε πληροφορίες προσωπικές ή συγγενικές σας):

 Δήμητρα Λοΐζου-Βουλγαράκη τηλ 6937403388

https://www.facebook.com/dimitra.loizou.voulgaraki/

Επίσης

Φωτογραφίες βρήκα και στη συλλογή του Δημήτρη Κουτσούκου Μεταλλεία βαρύτη - ΜΥΚΟΜΠΑΡ ΑΕ: https://www.facebook.com/media/set/?set=oa.10151485093813264&type=3