Το Ευρωκοινοβούλιο δείχνει στην Ελλάδα έναν δρόμο χωρίς λιγνίτη

Από το wwf

Πέμπτη, 15 Δεκέμβριος 2016

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τη στορική απόφαση να μην παραχωρήσει στη ΔΕΗ δωρεάν δικαιώματα εκπομπών για τις νέες λιγνιτικές μονάδες, δείχνει ουσιαστικά στην Ελλάδα έναν νέο δρόμο καθαρής ενέργειας. Θα εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία;

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αρνήθηκε χθες να επιδοτήσει τη λειτουργία των νέων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ με δωρεάν δικαιώματα εκπομπών και χρηματοδότησε ουσιαστικά τη μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο σε όλη την Ευρώπη, στέλνοντας το μήνυμα στη χώρα μας ότι μπορεί να αλλάξει ενεργειακό δρόμο προς όφελός της.

Με τον λιγνίτη να είναι πλέον μη βιώσιμος και «με την ευρωπαϊκή βούλα», η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλευτεί τα χρήματα που θα λάβει για μια δίκαιη μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο και η ΔΕΗ να επιλέξει τον δρόμο που θα την κάνει μία σύγχρονη και ανταγωνιστική επιχείρηση ηλεκτρισμού.

Στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται, οι δύο νέες σχεδιαζόμενες λιγνιτικές μονάδες στη Δυτική Μακεδονία (Πτολεμαΐδα V και Μελίτη II) δεν έχουν θέση. Αντίθετα, στο κάδρο μπαίνει πλέον ένα δίκαιο και καθαρό μέλλον για την πολύπαθη αυτή περιοχή, μέσω της δημιουργίας ειδικού ταμείου για τη στροφή του σε βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες.

Κομβικής σημασίας για την Ελλάδα είναι τα εξής σημεία:

• Ο ελληνικός τομέας ηλεκτροπαραγωγής θα συνεχίσει να καταβάλλει το αντίτιμο για κάθε τόνο CO2που εκπέμπει και δεν θα εξαιρεθεί από την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Χωρίς όμως δωρεάν δικαιώματα, η λειτουργία των δύο νέων λιγνιτικών μονάδων που σχεδιάζει η ΔΕΗ καθίσταται μη βιώσιμη.
• Η χώρα μας ειδικά, μπορεί να χρησιμοποιήσει ως και 40% των δικαιωμάτων που θα λάβει από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη βελτίωση των ενεργειακών υποδομών της. Από τη χρηματοδότηση αυτή όμως και πάλι αποκλείονται όλες οι λιγνιτικές μονάδες.
• Δημιουργείται ένα πανευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης που αποσκοπεί στην ενίσχυση των περιοχών με μεγάλη εξάρτηση από τον λιγνίτη, όπως η Δυτική Μακεδονία. Στόχος του Ταμείου είναι η στροφή των τοπικών οικονομιών σε βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες, και ταυτοχρόνως η παροχή στήριξης των εργαζομένων που θα πληγούν περισσότερο από τη μετάβαση σε μία οικονομία χαμηλού άνθρακα.

«Η απόφαση-σταθμός της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αποτελεί ένα ράπισμα για το κάρβουνο σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ειδικά για την Ελλάδα, στέλνει ηχηρό μήνυμα για άμεση ακύρωση των σχεδίων για τις δύο νέες λιγνιτικές μονάδες που σχεδιάζει η ΔΕΗ, αναπροσανατολισμό της ενεργειακής της πολιτικής προς την καθαρή ενέργεια και κατάρτιση σχεδίου για τη δίκαιη μετάβαση της Δυτικής Μακεδονίας στη μεταλιγνιτική περίοδο. Είναι η στιγμή να εκμεταλλευτούμε αυτή την ιστορική απόφαση. Σε τελική ανάλυση, η απόφαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για τη ΔΕΗ να γίνει η εταιρεία ηλεκτρισμού που θα έπρεπε η Ελλάδα να θέλει: κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνη, καινοτόμος, και οικονομικά βιώσιμη.», δήλωσε ο Νίκος Μάντζαρης, υπεύθυνος του τομέα ενέργειας και κλιματικής πολιτικής του WWF Ελλάς.    

Περισσότερες πληροφορίες:

Ιάσονας Κάντας, υπεύθυνος γραφείου τύπου WWF Ελλάς, τηλ: 210 33 14 893, κιν: 697 185 9632

Σημειώσεις προς συντάκτες:

Στα θετικά μέτρα της απόφασης της Επιτροπής Περιβάλλοντος συμπεριλαμβάνονται η οριστική απόσυρση 800 εκατομμυρίων δικαιωμάτων εκπομπών από το χρηματιστήριο ρύπων το 2021, η προσωρινή ενίσχυση του μηχανισμού Σταθεροποίησης Αγοράς Δικαιωμάτων (Market Stability Reserve-MSR) και η αύξηση της ετήσιας μείωσης των διαθέσιμων δικαιωμάτων κατά 2,4%, αντί του 2,2% που είχε προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούλιο του 2015. Επίσης, ιδιαίτερα σημαντικές είναι οι δικλείδες ασφαλείας ώστε οι επενδύσεις του Ταμείου Εκσυγχρονισμού αλλά και αυτές που συνοδεύουν εξαιρέσεις δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπών στην ηλεκτροπαραγωγή (που δεν δικαιούται η Ελλάδα) να μην ενισχύουν το κάρβουνο. Ωστόσο, αρνητική εξέλιξη αποτελεί η μείωση του ποσοστού των προς δημοπράτηση δικαιωμάτων από το 57% που πρότεινε η Επιτροπή στο (έως και) 52%, όπως και το γεγονός ότι η μείωση των διαθέσιμων δικαιωμάτων δεν θα εφαρμοστεί με βάση τις πραγματικές εκπομπές στην αρχή της περιόδου 2021-2030.

Εκθέσεις του WWF

 «Οδικός Χάρτης Μετάβασης στη Μεταλιγνιτική Περίοδο για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας» και «Εναλλακτικές λύσεις για την τηλεθέρμανση στη Δ. Μακεδονία – Η περίπτωση της Πτολεμαΐδας»

 «Καθαρές εναλλακτικές στην Πτολεμαΐδα V»

γιατί η Πτολεμαΐδα V και Μελίτη II δεν είναι οικονομικά βιώσιμες