Κορίτσια γρηγορείτε! Έχουμε επέτειο σήμερα.

Σα σήμερα, 30 Νοεμβρίου 1925 ο δικτάτορας Θεόδωρος Πάγκαλος απαγόρευσε στις γυναίκες να φορούν κοντές φούστες (άνω των 30 πόντων από το έδαφος) με συνέπεια γελοιογραφίες, τραγούδια και το θέαμα ένστολων να μετρούν φούστες γυναικών στους δρόμους.

Στο μεσοπόλεμο άλλαζαν πολλά. Αφού, μετά τις τεράστιες ανθρώπινες απώλειες του Α Παγκόσμιου Πολέμου, οι γυναίκες είχαν βγει να δουλέψουν κι είχαν για πρώτη φορά δικά τους χρήματα, άρχισαν να γίνονται ορατές οι αλλαγές, πρώτοι καρποί του σπόρου που είχαν φυτέψει με διωγμούς οι σουφραζέτες.

Οι κοντές φούστες και τα κομμένα μαλλιά έγιναν σύμβολα απελευθέρωσης. 'Ο,τι ξεκίνησε για λόγους πρακτικούς αφού, (ιδίως τότε δίχως ηλεκτρικές μικροσυσκευές και συχνά με κοινό μπάνιο) δεν ήταν εφικτό να διατηρήσει μια εργαζόμενη κοπέλα τα περίπλοκα χτενίσματα που απαιτούν τα μακριά μαλλιά και τα φορέματα με ουρά, με τις απαγορεύσεις έγινε μόδα που την ακολούθησαν και όσες δεν έβγαιναν για να εργαστούν.

Σήμερα, έναν αιώνα μετά μάς φαίνεται γελοία η απαγόρευση αλλά μην ξεχνιόμαστε, ζει και βασιλεύει η πεποίθηση των ανδρών ότι έχουν δικαίωμα να υπαγορεύουν στις γυναίκες τι να φορέσουν.

Είτε είναι που καθένας νομίζει πως δικαιούται να έχει άποψη για το αν θα φορέσουμε μαντίλα ή μπούρκα, είτε είναι το παλιό-καλό 'τι φορούσες;' προς την κακοποιημένη, είτε τα σχόλια για το ντύσιμο κι όχι το λόγο γυναικών πολιτικών, ακόμα κυκλοφορεί η μεζούρα που μετρά την κοσμιότητα της αμφίεσής μας.

Ακόμα δε νικήσαμε. Γι' αυτό, κορίτσια γρηγορείτε!

Φέρνω
το γνωστό άσμα του Μητσάκη και την εξαιρετική 'Βαλεντίνα' (με τη Μαρίκα Νίνου),
φέρνω φωτογραφίες της εποχής
και άλλα από τη συλλογή μου που δείχνουν την επιμονή των ανδρών να κρίνουν τα ήθη μας από την αμφίεσή μας π.χ. :
φινετσάτο αστειάκι με εικόνες κοπέλας 'πριν τον φάει' και 'μετά / αφίσα υπέρ μαντίλας όπου η γυναίκα παρομοιάζεται με γλειφιτζούρι  το τυλιγμένο καθαρό ενώ το ατύλιχτο  έχει μαζέψει μύγες/ την υστερία κατά μπούρκας και μπουρκίνι όταν είδαμε εικόνες απόλυτου παραλογισμού: ένστολους άνδρες, στο όνομα της Ελευθερίας,  να υποχρεώνουν γυναίκες να γδυθούν δημοσίως/  ΤΟ ΒΗΜΑ: άρθρο για τις γυναίκες βουλευτές και το έργο τους γίνεται εξώφυλλο με εικόνα μόνο πόδια σε γόβα και σκιστή φούστα. (Καταλάβαμε.)/
και, 
επειδή εδώ πάντα μιλάμε και για βιβλία, εξώφυλλο (και film) του La Garçonne του Victor Margueritte, μυθιστορήματος που σόκαρε διότι παρουσίασε το νέο τύπο γυναίκας, απελευθερωμένης σεξουαλικά με κοντά μαλλιά και κοντές φούστες. Η Γκαρσόν έγινε ταινία που απαγορεύτηκε το 1923 και ξαναέγινε το 1936, το 1957 και ξανά το 1988 για την τηλεόραση.  Αντίστοιχο της εποχής και επίσης λεσβιακής κλίσης έχουμε και στα ελληνικά το πολύ σημαντικό ξεχωριστό αυτοβιογραφικό της Ντόρας Ρωζέττι (το οποίο συστήνω).

Κατίνα (ή Χριστίνα) Βογιατζή, 22 ετών, συνελήφθη γι αυτή την κοντή φούστα (πού να βλεπε ο Πάγκαλος το μίνι).

Υστερία κατά μπούρκας στη Γαλλία. 

Αστυνομικοί, υποχρεώνουν γυναίκες να γδυθούν δημοσίως, 

στο όνομα της Ελευθερίας.

--> Προσθέτω

το σχόλιο του Φαρφουλά (του αγαπημένου φίλου εκδότη Διαμαντή Καράβολα) που μου θυμίζει το απολαυστικό βιβλίο του Βουτυρά 'Μέσα στην Κόλαση' (το οποίο έχω έχω παρουσιάσει στο περιοδικό Info) και μου δίνει απόσπασμα:

 

—Να τι τρέχει. Αυτός που τρώει ξύλο είναι ο Καλυβίτης, αρχιαστυνόμος, που μια φορά κι έναν καιρό είχε βγάλει μια διαταγή για τα κοντά φου­στάνια πως πρέπει να τα μακρύνουν, γιατί και γιατί... 
—Μα καλά, τι έφταιγε αυτός, ο άλλος έφταιγε! 
—Ο άλλος έχει πάρει την τιμωρία του, κι έπρεπε κι αυτός να πάρει το μερτικό του... 
Τώρα θυμήθηκε ο Βαρδούλης, πώς ο αρχιαστυνόμος είχε γράψει: Διατάσσομεν! Αυτό του ’χε κάνει κακό τότε του Βαρδούλη, άλλα και τώρα που το θυμήθηκε, πάλι ξαγριώθηκε...
—Για πάμε να δω από κοντά το ξυλοφόρτωμα! Δημοκρατία είχαν τότε και όλο Διατάσσομεν ήταν γεμάτη, που μύριζε τσαρισμό!
Πλησίασαν. Αλλ’ ο άνθρωπος ήταν ακίνητος... Οι γυναίκες όμως χτυπούσαν, χτυπούσαν...
Να όμως, ξαφνικά βλέπει ο Βαρδύλης μια μορφή γνωστή του, πολύ γνωστή και αγαπητή.
—Βρε η γυναίκα μου, είπε στο Διάβολο. 
Θέλησε να της μιλήσει, αλλ’ αυτή του είπε θυμωμένη:

—Δε μου λες, τι θέλεις εσύ μέσ’ στις γυναίκες; Δεν πας να φύγεις απ’ εδώ!...

Ο Βουτυράς στην αναρχική σάτιρά του "Μέσα στην Κόλαση" (1927) βάζει τον Καλυβίτη, που ήταν ο αρχιαστυνόμος του Πάγκαλου και υπεύθυνος για την τήρηση του μέτρου, στην κόλαση, και έναν όχλο γυναικών, μαζί και τη γυναίκα του, να τον ξυλοφορτώνουν ως τιμωρία για το επι γης έργο του! Και μιας και ανέφερα τον Βουτυρά να θυμίσω επίσης ότι ήταν ο πρώτος που έγραψε διήγημα με θέμα τον λεσβιακό έρωτα, το "΄Οταν σκάνε τα λουλούδια" που ενανεκδόθηκε πριν μερικά χρόνια αυτοτελώς από τον "Πολύχρωμο Πλανήτη" με εισαγωγή της Χριστίνας Ντουνιά και του Βάσια Τσοκόπουλου.

__________________________________________________