Επιτέλους είδαμε να υλοποιείται ο πρώτος* Χώρος Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ) στην Ελλάδα, πάγιο αίτημα του PeerNUPS_ Δικτύου Χρηστών ψχδ Ουσιών αλλά και όσων καταλαβαίνουν πόσο σημαντικό είναι κάτι τέτοιο και ατομικά για ανθρώπινες ζωές μα και για τη δημόσια υγεία και ευημερία της πόλης.
Στεγάζεται στην Καποδιστρίου στα γραφεία του ΟΚΑΝΑ κι ονομάστηκε «STEKI 46» από τους ίδιους τους ωφελούμενους οι οποίοι καλύπτουν εκεί καθημερινά τις ανάγκες τους σε σίτιση και ένδυση, προμηθεύονται υλικό για την ασφαλή χρήση (σύριγγες, προφυλακτικά), ΚΙΤ με υλικό προστασίας από την πανδημία του COVID-19 και λαμβάνουν συμβουλευτική ψυχολογική υποστήριξη.
Οι χώροι Εποπτευόμενης Χρήσης έφεραν τεράστια οφέλη στις πάμπολλες χώρες που λειτουργούν εδώ και δεκαετίες. Πέραν του πασιφανούς πως είναι καλύτερα και για τους χρήστες ουσιών και για τους περαστικούς να γίνεται η χρήση σε κάποιο ασφαλή χώρο κι όχι στο δρόμο, πέραν της καθαριότητας και ασφάλειας που παρέχει το ελεγχόμενο περιβάλλον και η παρουσία νοσηλευτών και ναλοξόνης που σώζουν ζωές, έχει αποδειχθεί πλέον πως αυτό το πρώτο βήμα εισόδου για χρήση σε ένα ΧΕΧ, αν οργανωθεί σωστά αποτελεί και το πρώτο βήμα για μια σταθεροποιημένη ζωή ενταγμένη στην κοινωνία. Η προκατάληψη, με παραγκώνιση, καταπάτηση στοιχειωδών δικαιωμάτων, χρόνια κακοποίηση από θεσμούς και ιδρύματα καλλιεργούν μια δυσπιστία που συναντάμε σε μεγάλο βαθμό στην κοινότητά μας. Γι’ αυτό, εκεί που οι ΧΕΧ λειτουργούν από χρόνια, παρατηρήθηκε ότι η είσοδος σ’ αυτούς γεννώντας ένα κλίμα εμπιστοσύνης ανοίγει μια πόρτα προς την επανένταξη στην κοινωνία. «Επανένταξη» ρεαλιστική και ουσιώδη, όχι με ουτοπικές ιδεοληψίες με όρους «καθαρού» και βρώμικου ή τιμωρητικές πρακτικές αλλά με σταθεροποίηση μέσω υποκαταστάτων και φαρμακευτικής αγωγής, με ιατρικές εξετάσεις και θεραπείες για άλλα σχετικά ή παράπλευρα νοσήματα (Ηπατίτιδες, HIV, ψυχιατρικά κ.λ.), πρόσβαση σε στέγαση, εκπαίδευση και εργασία.
Είναι πάνω από δέκα χρόνια πλέον που το ζητάμε κι είναι μεγάλη η ικανοποίησή μας που επιτέλους άνοιξε και στη χώρα μας ένας τέτοιος χώρος που ευχόμαστε να είναι ο πρώτος κι όχι ο μόνος.
Ωστόσο μαζί με την ικανοποίηση και τη χαρά μας τρέφουμε και σοβαρές επιφυλάξεις διότι γνωρίζουμε πόσο εύθραυστο μπορεί να αποβεί ένα τέτοιο εγχείρημα.
Σκεφτείτε, για παράδειγμα, αν απ’ έξω στηθεί Αστυνομία. Θα έμπαινε κανείς «φορτωμένος» να κάνει χρήση; Αν μέσα η συμπεριφορά ανεκπαίδευτου προσωπικού έχει τον πατροναριστικό τόνο που τόσο συχνά χρησιμοποιούν προγράμματα και ΜΜΕ μιλώντας στους χρήστες ουσιών σα να είμαστε προβληματικά παιδιά κι όχι άνθρωποι τους οποίους ο εργαζόμενος βρίσκεται εκεί για να εξυπηρετήσει.
Η δυσπιστία προς τους θεσμούς και κάθε προσφορά είναι ενδημική στην κοινότητα των χρηστών ψχδ ουσιών, και όχι άδικα. Κι ο τρόπος να ξεπεραστεί είναι αυτό που έχει αποδειχθεί περίτρανα παγκοσμίως όπου λειτουργούν τέτοιοι χώροι: Προαπαιτούμενη είναι η βοήθεια των ίδιων των χρηστών, των «ομοτίμων» (peers), ανθρώπων που μιλάμε τη γλώσσα της πιάτσας και έχουμε γνώση από μέσα των αναγκών του ανθρώπου που κάνει χρήση και που για Χ λόγους βρέθηκε μόνιμα, προσωρινά ή και για λίγες ώρες στο δρόμο με ένα σακουλάκι σκόνης στην τσέπη.
Το σπουδαίο αυτό εγχείρημα, ο θαυμάσιος χώρος που με μεγάλη φροντίδα και σκέψη οργανώθηκε στην Καποδιστρίου, πρέπει να πετύχει. Πρέπει να γίνει αρχή και πρότυπο για άλλους τέτοιους χώρους που γιατροί, πολιτικοί και γειτονιές θα καταλάβουν τη σημασία τους κι αντί να τους φοβούνται θα τους ζητούν και θα τους αγκαλιάζουν.
Γι’ αυτό κι εμείς το Δίκτυο_Ομοτίμων_Χρηστών_PeerNUPS, χαιρετίζουμε το Στέκι46, ευχαριστούμε και συγχαίρουμε τον κ Θεοχάρη και την ομάδα του ΟΚΑΝΑ που επιτέλους τόλμησε και δηλώνουμε το παρών για κάθε βοήθεια από μέσα που μπορεί να χρειαστεί.
Επειδή για μάς χωρίς εμάς δε γίνεται.
________________________________________________________________
* Για να είμαστε ακριβείς πρώτος ήταν ο Οδυσσέας, παλιότερα, μα πειραματικός, δίχως νομοθετική ρύθμιση και δεν πήγε μακριά.
Βλέπετε και τους συνεργάτες μου, Χρήστο Αναστασίου και Μάριο Ατζέμη, στα εγκαίνια:
