Δεν
το είδα να κοινοποιείται παρά σε μια φίλη και αποφάσισα να το φέρω κι εδώ όχι
μόνο για να πούμε τα συνήθη μπράβο αλλά, κυρίως, για να δούμε τι γίνεται στον Καρά Τεπέ και πως
υπάρχουν τρόποι και δρόμοι αν το θέλουμε.
«Την ημέρα που βρήκα την πρώτη μου δουλειά ένιωσα άνθρωπος» έλεγε σε άλλη εποχή, ένας πρόσφυγας μα αυτό ισχύει πάντα και παντού, είτε στο πολύ
επιτυχημένο Φεστιβάλ Φαγητού Προσφύγων στο Παρίσι όπου μαγείρεψαν πρόσφυγες chef,
είτε στη Λέσβο στην παραγωγή λαδιού.
Όμως
στον Καρά Τεπέ δεν είναι μόνο η συμμετοχή στην παραγωγή που ανοίγει δρόμο αλλά όλο
το 'χωριό', όπως ονομάζει τον καταυλισμό ο διευθυντής του.
Έτσι,
σαν ευχή, σας το προσφέρω.
«Δώσε σε κάποιον ένα ψάρι και θα τον θρέψεις για μια μέρα αλλά μάθε
τον να ψαρεύει και θα τον ταΐζεις για μια ζωή». Αυτό το ρητό κάνει πράξη ο Σταύρος
Μυρογιάννης, ο διευθυντής του Καρά Τεπέ, του κέντρου φιλοξενίας προσφύγων στη Μυτιλήνη,
καθώς φέτος το λιομάζωμα ήταν υπόθεση των προσφύγων. Το πρώτο μπουκάλι ελαιόλαδου
εμφιαλώθηκε ήδη και μέσα στις επόμενες μέρες οι πρόσφυγες θα γευτούν τους καρπούς
του κόπου τους.
της Τζένης
Τσιροπούλου
Ο κ.Μυρογιάννης δε δεχόταν ποτέ να πει τον Καρά Τεπέ «καταυλισμό»
ή «κέντρο κράτησης». Για εκείνον είναι «το χωριό του» και οι πρόσφυγες είναι οι
καλεσμένοι του, οι φιλοξενούμενοι στο σπίτι του που έχει την «ηθική υποχρέωση να
τους περιποιηθεί με τον πιο αξιοπρεπή τρόπο». Στον Καρά Τεπέ ζουν σήμερα περίπου
1000 πρόσφυγες που αξιολογούνται ως ευάλωτες ομάδες: άνθρωποι με ψυχολογικά προβλήματα,
θύματα βασανιστηρίων, πολυμελείς οικογένειες, μονογονεϊκές οικογένειες και ηλικιωμένοι,
«ξελασπώνοντας τη Μόρια», όπως λέει ο κ.Μυρογιάννης στο ΤPP, ο οποίος αδιαμαρτύρητα
και με χαρά περνάει σχεδόν όλο του το 24ωρο στο «χωριό» του Καρά Τεπέ. Κάποιοι πρόσφυγες
μένουν εκεί ήδη 6 και 7 μήνες.
Σήμερα κρατάει περήφανος πάνω στο γραφείο του το πρώτο μπουκάλι
λάδι, που φέρει το όνομα «Μαυροβούνι», μιας και Καρά Τεπέ στα τουρκικά σημαίνει
«μαύρο βουνό».
Η ιδέα για να παραχθεί αυτό το λάδι «αξιοπρέπειας και ελπίδας,
πρωτογεννήθηκε πέρυσι, όταν είδα κάποιον πρόσφυγα να μαζεύει τις ελιές από το χώμα.
Στη Λέσβο έχουμε 11 εκατομμύρια ελαιόδεντρα. Όταν κάποιος δεν μπορεί να μαζέψει
τις ελιές από το χωράφι του, γίνεται το λεγόμενο κεσίμι. Δηλαδή, θα μαζέψω εγώ το
χωράφι σου και θα σου δώσω το αντίτιμο σε λάδι ή σε χρήμα. Όταν, λοιπόν, είδα τον
πρόσφυγα να μαζεύει τις ελιές, σκέφτηκα να κάνω 'κεσίμι' με τους δικούς μου ανθρώπους
για να δουλέψουν και να επωφεληθούν οι ίδιοι από το λάδι τους» εξηγεί στο TPP ο
κ.Μυρογιάννης.
Τίποτα από αυτά δε θα είχε επιτευχθεί, όμως, αν δεν είχαν καταφέρει
να σώσουν τις ελιές πέρυσι, αντιθέτως με το hotspot της Μόριας, όπου οι πρόσφυγες
που κρύωναν το χειμώνα, αναγκάζονταν να καίνε τα ελαιόδεντρα για να ζεσταθούν.
«Η Μόρια δεν έχει πια ελαιόδεντρα. Στον Καρά Τεπέ προνοήσαμε και
χάρη σε καλούς φίλους, οι οποίοι χωρίς να μας πάρουν ούτε μια δραχμή μας έδωσαν
πέντε τόνους ξύλα, σώσαμε τις ελιές» λέει ο διευθυντής.
«Η μαγεία του εγχειρήματος»
«Οι πρόσφυγες μάζευαν τις ελιές από κάτω για να τις βάλουν στα
βάζα στην άλμη, φτιάχνοντας κάτι πολύ νόστιμο. Είδα ότι οι άνθρωποι ξέρουν από ελιές.
Σε συνεργασία με τη ΜΚΟ Samaritan's Purse οργανώσαμε ομάδες μικτών εθνικοτήτων
-Σύριων, Ιρακινών, Αφγανών, Ερυθραίων- και αρχίσαμε το λιομάζωμα. Βγάλαμε 300 κιλά
λάδι σε δυο βδομάδες. Η συμφωνία ήταν ότι το λάδι είναι δικό τους, ανήκει σε όσους
δούλεψαν για να το φάνε, να το βάλουν στη σαλάτα τους. Το λάδι αυτό δεν πωλείται.
Είναι των ανθρώπων που το έφτιαξαν με τα χέρια τους, για να το ευχαριστηθούν» είναι
τα λόγια του κ. Μυρογιάννη.
Συμπληρώνει ότι, «αυτό βάζει τους ανθρώπους σε μια πιο αξιοπρεπή
κατάσταση, σε μια νορμάλ ζωή. Νιώθουν χρήσιμοι μέσα από τη δραστηριότητα, η οποία
αποτελεί ένα ερέθισμα και είναι ένα μέσο για να συμπορευτούμε. Το πιο σημαντικό
είναι η συμπόρευση. Δούλευαν γυναίκες, αγόρια, ήταν πανηγύρι το λιομάζωμα. Δυο νέοι
μια μέρα πιάστηκαν στα χέρια. Για να τους κάνω να φιλιώσουν, τους είπα ότι για μια
βδομάδα θα είναι αχώριστοι στην ελαιοκομιδή. Όταν σταματάει ο ένας θα σταματάει
κι ο άλλος, όταν πίνει ο ένας καφέ, θα πίνει κι ο άλλος, για να μάθουν ο ένας τα
χνώτα του άλλου. Έγιναν τελικά οι καλύτεροι φίλοι μέσα από το λιομάζωμα».
«Η άλλη μαγεία του εγχειρήματος, πέραν των παραπάνω, είναι ότι
οι πρόσφυγες έχουν δικαίωμα να δουλέψουν σε αγροτικές εργασίες και έχουμε ήδη
20 προτάσεις. Τα προγράμματα που κάνουμε για τους πρόσφυγες πρέπει να έχουν προοπτική
και να τους ενδυναμώνουν, όχι απλώς να κάνουμε κάτι επιφανειακό και να παίρνουν
οι ΜΚΟ τις επιδοτήσεις» λέει ο κ.Μυρογιάννης, ενώ ένα από τα επόμενα πρότζεκτ που
θέλει να υλοποιήσει είναι να φτιαχτούν κανονικά μαγειρεία.
politikalesvos.gr
O “πράσινος” καταυλισμός του Καρά Τεπέ εγκσυχρονίζεται με 250 νέα κοντέινερ
Καλύπτει το 90% της ενέργειάς του από ηλιακά πάνελ που προσφέρει στους φιλοξενούμενους πρόσφυγες καθημερινά ζεστό νερό και αυτόνομη ρευματοδότηση. Κι όλα αυτά “χωρίς ο Δήμος ή το κράτος να χαλάσει ούτε ένα Ευρώ” μας λέει ο Σταύρος Μυρογιάννης, ο άνθρωπος πίσω από το πρότυπο κέντρο φιλοξενίας του Καρά Τεπέ που μετά από ενάμιση χρόνο λειτουργίας εκσυγχρονίζεται με την προσθήκη 250 νέων προκατασκευασμένων κοντέινερ. “Δεν κάνουμε τίποτα παραπάνω από το να ακολουθούμε τους κανόνες μιας σωστής φιλοξενίας”, λέει ο Σταύρος που καθημερινά συντονίζει μαζί με τους ανθρώπους του, το μικρό “θαύμα” του καρά Τεπέ που αυτές τις μέρες θυμίζει εργοτάξιο. Μέλη των ΜΚΟ που βοηθούν στο έργο του Δήμου, εργάτες μαζί με πρόθυμους πρόσφυγες που βοηθούν αλλάζουν τον χώρο ώστε να υποδεχτεί τα νέα κοντέινερ που θα στεγάσουν τον κόσμο ο οποίος περιμένει εγκλωβισμένος ώσπου να εξεταστούν οι υποθέσεις του από την Υπηρεσία Ασύλου.
“Πέρυσι τον Αύγουστο, όπως θα θυμάσαι, εδώ μέσα είχαμε ήταν σκηνές. Μετά στη 2η φάση όταν το Καρά Τεπέ ήταν transit site φιλοξενήθηκαν σε αυτά τα πλαστικά σπιτάκια που βλέπεις, χιλιάδες άνθρωποι. Αυτά έχουν ημερομηνία λήξεως τα δύο χρόνια. Όμως ήδη στον πρώτο χρόνο έχουν παρουσιάσει ζημιές. Η λύση που θα έπρεπε να έχει δοθεί εδώ και πολύ καιρό είναι τα προκατασκευασμένο κοντέινερ με παράθυρα και air condition καλά μονωμένα. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα έχουμε απώλειες” λέει ο Σταύρος Μυρογιάννης που σε συνεργασία με ειδικούς εργάζεται τον τελευταίο μήνα πάνω στο σχέδιο εκσυγχρονισμού του καμπ. “Θέλουμε να δημιουργήσουμε μια σωστή κατάσταση φιλοξενίας όσο καιρό χρειαστεί να μείνουν αυτοί οι άνθρωποι μέχρι να τελειώσουν οι υποθέσεις τους από τη Μόρια. Έτσι ο Καρά Τεπές αναβαθμίζεται πλέον στο θέμα της φιλοξενίας και της διαβίωσης των ανθρώπων. Όλα τα παλιά σπιτάκια θα διαλυθούν και θα ανακυκλωθούν εξηγεί ο διευθυντής του Καρά Τεπέ που προσπαθεί και βρίσκει διαρκώς λύσεις φιλικές προς το περιβάλλον.
“Τα κοντέινερ που είναι στα Πάμφιλα είναι για την Μόρια και τον καρά Τεπέ. Εδώ θα θα μπουν 250 κοντέινερ. Θέλω να επισημάνω ότι ο Καρά Τεπές είναι το μοναδικό green site στην Ευρώπη που καλύπτει το 90% της ενέργειας του από τον ήλιο. Από τα ηλιακά πάνελ έχουμε ζεστό νερά και ηλεκτρικό μέσα στα σπίτια . Δυσκολίες υπάρχουν μέσα στο πεδίο που μερικές φορές μπορούν να μας ξεπεράσουν. Ωστόσο πιστεύω ότι μέχρι το τέλος Ιανουαρίου ο Καρά Τεπές θα έχει αλλάξει μορφή.
Τα σπιτάκια θα τα βάψουμε με τα χρώματα του Μολύβου, θα μπούνε μέσα χαμηλά τραπέζια για να τρώνε οι άνθρωποι, δεν θα μείνει αυτό το γκρι που φέρνει κατάθλιψη. Η ψυχολογία των ανθρώπων θα αλλάξει ενώ όταν κάποτε τελειώσει αυτή η χρήση του θα μείνει στον τόπο. Μπορεί να γίνει μια κατασκήνωση, ένα κέντρο έκτακτων αναγκών που μπορεί να φιλοξενήσει Λέσβιους και μη σε περίπτωση πλημμύρας ή φυσικών καταστροφών, ένα κέντρο πολιτικής προστασίας χωρίς το κράτος ή ο Δήμος να έχει ξοδέψει ένα ευρώ”.
Η κουβέντα μας διακόπτεται διαρκώς καθώς ο Σταύρος λύνει παράλληλα διάφορες υποθέσεις, όπως να εξηγήσει με την βοήθεια του μεταφραστή των φαρσί σε έναν φιλοξενούμενο γιατί αργεί η μεταφορά του στην Αθήνα ή να δοκιμάσει το φαγητό που αργότερα θα μοιραστεί στους πρόσφυγες ενώ το τηλέφωνο και ο ασύρματος χτυπούν ασταμάτητα. Μια κουβέντα που θα μπορούσε να διαρκέσει αρκετές ώρες καθώς είναι πολλά τα πράγματα που μπορεί να πει κανείς για το μικρό αυτό “θαύμα ” του Καρά Τεπέ που συντελείται με την βοήθεια όλων όσων εργάζονται εκεί μέσα ώστε να προσφέρουν την καλύτερη δυνατή φιλοξενία σε αυτούς τους ανθρώπους.
Όσο για την τοπική κοινωνία, ο διευθυντής του Καρά Τεπέ, δηλώνει
ότι «ο κόσμος θυμώνει με τις Αρχές που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν και όχι με τους
πρόσφυγες» που ζουν στο νησί ή συνεχίζουν να έρχονται,
θυμίζοντας ότι η κοινωνία της Λέσβου έχει σταθεί με όλες της τις δυνάμεις αλληλέγγυα
στους ανθρώπους που ξέφυγαν από εμπόλεμες ζώνες και δυσχερείς συνθήκες, φτάνοντας
στο νησί με ρίσκο την ίδια τους τη ζωή. _________________
Αλλά οφείλω να
υπενθυμίσω,
για να μην ξεχνιόμαστε διότι ένας κούκος δε φέρνει την Άνοιξη
__________________________________________________________________
