Καρσιλαμάς* με Ευχές για τις Γιορτές

Έλεγε ο αγαπημένος Προυστ πως η γλυκύτερη στιγμή του ταξιδιού είναι όταν αρχίζουμε στον ξένο τόπο να αναπολούμε το κρεβάτι μας και τις συνήθειές μας, και όσα ζούμε ή βλέπουμε να τα φανταζόμαστε εφαρμοσμένα στη ζωή μας, σα περιγραφές σε φίλους ή δώρα ή αναμνηστικά σε τοίχους και λευκώματα.

Δεν είναι όπως ήταν τα ταξίδια, πια είναι εύκολα και άνετα ακόμα και στην άθλια θέση την 'τουριστική' την αγελαία στην οποία οι περισσότεροι (alas!) ταξιδεύουμε. Θα μπορούσα να έμενα κι άλλο, η Πόλη δε χορταίνεται.

Ο πόνος όμως δεν είναι αυτός, είναι η Αθήνα, η άλλη πόλη της καρδιάς, η μαραμένη, που πολλά έχω να πω γι' 

αυτήν, μα όχι απόψε.

Διότι γύρισα με σκέψεις και σημειώσεις μα μόλις άνοιξα εδώ, μετά από λίγες μέρες δίχως σύνδεση βρήκα εσάς και τα θερμά σας σχόλια, όλο ευχές και ευγένεια και καλοσύνη.

Αφήνω για αύριο λοιπόν οριενταλιστικής παράδοσης περιγραφές Λουτρών ή μένεα που πνέω κατά του Louboutin και της κακογουστιάς και της σπατάλης.

Γεμίσατε με χαρά την καρδιά μου επειδή αν είναι η νοσταλγία της επιστροφής μέρος των απολαύσεων του ταξιδιού, μέρος ακόμα μεγαλύτερο τής κάθε απόλαυσης είναι να ξέρουμε πως μας νοστάλγησαν αυτοί που νοσταλγούμε.

Στα μηνύματα, τα σχόλια και το δωράκι (από ξέρει ποια) μαζί με τους ναρκίσσους που άνοιξαν όσο έλειπα και το σκυλί μου και τον κύριο Kastell που δε στόλισε δίχως εμένα, φέτος με κάνατε να νιώσω επιθυμητή― και τι καλύτερο απ' αυτό όταν επιστρέφεις;

Το εύχομαι και σ΄εσάς να σάς συμβαίνει

για Χρόνια Πολλά

με Υγεία, Έμπνευση και ό,τι τρέλα επιθυμείτε

κι ευχαριστώ ξανά για το Καλωσόρισμα.

________

οι εικόνες και οι αναφορές:

Πάνω: Τράπεζα και σκυλί του Οίκου Kastell.

Κάτω το παιχνίδι συνεχίζεται: 

Επειδή το Spot the Γίδι της προηγούμενης ανάρτησης κρυβόταν καλά, αναρτώ κι αυτή τη φωτογραφία της ίδιας μέρας που έχει όλο το κοπάδι κι ίσως διευκολύνει να Βρείτε Το Γίδι.

 Έχετε μαζέψει ποτέ μανιτάρια; Στην αρχή δε βλέπεις κανένα μα μόλις δεις ένα εμφανίζονται αποικίες. Έτσι κι εδώ.

Γίδι

Spot The Γίδι (το αυθεντικό μοναχικό) ➙

Ταξίδια

δείτε στις Επιστολές μου:

"..Mια από τις χαρές του ταξιδιού, λέει ο Προυστ, είναι η στιγμή που μας έρχεται η επιθυμία να γυρίσουμε στο σπίτι μας...."

από ΚΔ ➙

Χριστούγεννα

στις Επιστολές επίσης

Αναμμένο τζάκι στο λευκό ψυχρό μυκονιάτικο τοπίο με τον Καβάφη διότι

"..... αποφεύγω

 να εισέρχομαι στων Χριστιανών τα σπίτια

 προ πάντων όταν έχουν θλίψεις ή γιορτές..."  ΚΑ➙

____________________

σημ.* καρσιλαμάς ―σας το είπα;― είναι το Καλωσόρισμα

Πήρα το πιο ωραίο δώρο.

    Σήμερα ήρθε το χριστουγεννιάτικο δώρο μου.

Μιά φορά κάθε τόσο έρχεται ένα περιστατικό να μας θυμίσει γιατί αγαπήσαμε αυτούς που αγαπάμε και να καμαρώσουμε γι' αυτούς και την επιλογή μας.

Τηλεφωνούσα το πρωί στο σπίτι και δεν απαντούσε κανείς. Ούτε στο κινητό που σκέφτηκα πως θα ξεχάστηκε σπίτι. Ωστόσο, πρωί-πρωί ήταν λιγάκι ασυνήθιστο να λείπει ο Κύριος Kastell o οποίος μου τηλεφώνησε μιά ώρα μετά λαχανιασμένος.

Απέναντί μας, από την άλλη πλευρά του δρόμου έχει δυό σπίτια κι από πάνω τους στην παραγγεριά βόσκουν προβατάκια. Κι εκεί μακριά άκουσε φασαρία το πρωί και νόμισε πως είδε δυό αρνάκια να μαλώνουν με ασυνήθιστες κινήσεις που του τράβηξαν την προσοχή και τα κοίταζε ώσπου ξεχώρισε πως το ένα ήταν πρόβατο και το άλλο ένας μεγάλος μαύρος σκύλος, το Rotweiler που βλέπουμε συχνά όρθιο να κοιτά το δρόμο από ένα μπαλκόνι ή, τα καλοκαίρια να το βγάζει βόλτα ένας νεαρός Ινδός που εργάζεται εκεί δίπλα.

Άσχετο, μα το καλοκαίρι τους έβλεπα καθημερινά να περνούν στο κομμάτι του δρόμου που φαίνεται από ψηλά, από την αυλή μου. Πρώτα έτρεχε το δυνατό σκυλί και τραβούσε το παιδί στην κατηφόρα· ύστερα βάδιζαν σχεδόν μαζί και, τελικά, τους πήρε μια βδομάδα να γίνουν φιλαράκια και, προφανώς, ο σκύλος να ευγνωμονεί για τη βόλτα του όσο κι ο νεαρός που εν τέλει ίσως συνήθισε το σκύλο (που ενδεχομένως από ανατροφή και από θρησκεία είχε μάθει να τον αποφεύγει ως χαράμ) και να ευγνωμονούν ο ένας τον άλλο για την ανάπαυλα από τις αλυσίδες της δουλείας. Το βήμα τους εναρμονίστηκε και άρχισαν να μοιάζουν, όπως ο σκύλος στον αφέντη που αγαπά και το παιδί στη μάνα.

Μα, τώρα που γνωρίσατε το σκύλο, επιστρέφω στα δικά μας. Έτρεξε ο Κύριος Kastell την ανηφόρα στην πλαγιά και με πέτρες, με φωνές και τέλος με τα χέρια και την ανθρώπινη επιβολή που σέβονται οι σκύλοι, το έσωσε το πρόβατο. 'Κι αυτό', μου είπε, 'όταν κινδύνευσε δεν ανέβαινε προς την κορφή αλλά ερχόταν στους ανθρώπους για βοήθεια'.

Ανθρώπους! Θα το πω, δε γίνεται. Υπάρχουν δύο σπίτια ανάμεσα σ΄εμάς και το επεισόδιο, τα οποία βρίσκονται από την ίδια την απέναντι πλευρά του δρόμου. Καθώς ο Κύριος Kastell έτρεχε προς το περιστατικό βγήκε ο Κύριος Γείτονας να μάθει τι συμβαίνει. Του έδειξε ο Κύριος Kastell το σκυλί να επιτίθεται στο πρόβατο (σα να μην έβλεπε, σα να μην ήταν πιό κοντά) κι εκείνος του απάντησε: 'Δεν είναι το δικό μου!'. Ούτε το δικό μας ήταν.

Με καταλάβατε; Άλλα δε θα σας πω, μόνο σας εύχομαι να είχατε τη χαρά μου και την περηφάνια μου κι εσείς για τις επιλογές σας.

εικόνες

Mr Kastell with Troy

Δεν ήμουν εκεί να φωτογραφίσω και σας δίνω μιά ανοιξιάτικη εικόνα (βλέπετε φύλλα στη συκιά) που λόγω μεγέθυνσης βγήκε σαν άσκηση παρατηρητικότητας: Spot the Γίδι. 

Ωστόσο δείχνει καθαρά τι δύσκολο είναι να διακρίνει κανείς αρνιά στη Μυκονιάτικη Φύση και τι εύκολο θα ήταν για τη συνείδηση το 'ήτανε μακριά, δεν είδα' ή το 'πού να τρέχεις'.

Διότι το περιστατικό διαδραματίστηκε στην απέναντι πλαγιά κι όχι πάνω από το σπίτι μας.

_________________

Με εκμέκ, θεάματα και παζαρλίκ στου Μερακλί

           Μετριέται ο χρόνος σε πεντάωρα στην Πόλη. Ο Μουεζίνης, σας το 'λεγα, ξυπνά τα θαλασσοπούλια τις ώρες της σιωπής. Τις άλλες ώρες οι Πόλη δίνεται στον ταξιδιώτη, γενναιόδωρη, αυτοκρατορική, φτιαγμένη για τους ξένους που περνούν όσο και για τους κατοίκους.

Μας περιμένει η Πόλη. Τα χάνια της ήταν πάντα φημισμένα και άφθονα, αξιοθέατα (τώρα πια) με βρύσες και στολίδια χαρισμένα από τις ξεχασμένες της Ιστορίας, τις κόρες των σουλτάνων.

Ξενοδοχεία και πανσιόν σαν τα μουσεία ξεφυτρώνουν σε κάθε γωνιά της κεντρικής περιοχής που αγκαλιάζεται από τρεις θάλασσες. Το φαγητό θαυμάσιο και φημισμένο μα η μεγάλη πολυτέλεια της παλιάς πρωτεύουσας φαίνεται όχι στα πολυτελή ούτε τα πάμφθηνα εξαιρετικά μαγαζάκια αλλά στο φαγητό που προσφέρεται παντού για τον περαστικό, τον ταξιδιώτη, τον ξένο που περνά και δε χορταίνει.

Ψάρι ψητό, μύδια σε τάβλα που περνάει κρεμαστή στο στήθος του πλανόδιου, κουλούρια, κάστανα και καλαμπόκια κι ακόμα ρεβίθια με ρύζι (το γνωστό ζεστό εργατικό πρωινό) και κεμπάπ τυλιχτό σε λεπτότατη πίτα. Και αϊράνι και χυμό φρέσκου ροδιού και, βέβαια, το καυτό κοκκινωπό τσάι με τις δύο ζάχαρες που προσφέρεται σε ποτηράκια τουλίπα, στο καραβάκι που διασχίζει τον Κεράτιο, το λεωφορείο ή, αιώνια ανατολίτικη συνήθεια, στα μαγαζιά όταν φανείτε για καλός πελάτης.

Στο Kardeşler, όπου είχα μια συμμπλογκική συνάντηση με τον Αγγελή, παρέα με τη Σταυριανή του και τη Φίλη μου, ήπιαμε στην αρχή ένα τσάι μα μας πήρε η κουβέντα και μας παρήγγειλε ο Αγγελής ιτσλί κιοφτέ, λαχμαζούν, πιντέ, Αντανά κεμπάπ, ούρφα κεμπάπ, τα οποία χαρήκαμε καθώς η Σταυριανή μιλούσε με πάθος για την ελληνική κουζίνα και τη θέση που θα της άρμοζε παγκοσμίως αν κάποιος σεφ την αγαπούσε και την παρουσίαζε με σεβασμό. Δύσκολο να το δεχθώ τρώγοντας έτσι εξαίσια, δίχως τη λίγδα που οι προκαταλήψεις και τα σουτζουκάκια τα σμυρναίικα μάς έμαθαν να θεωρούμε χαρακτηριστική της τούρκικης κουζίνας ενώ, αντίθετα, τα λάδια είναι αγάπη των Ρωμιών.

Η ωραία Σταυριανή είναι σεφ όμως και ίσως δικό της μέσον να είναι η Γεύση, οπότε δε θα διαφωνήσω απόλυτα ώσπου να γευτώ ή να φωτιστώ. Να μάθω τουρκικά εννοώ. Διότι πιστή στην άποψή της για την ανάγκη διάδοσης, το blog της το γράφει στα τουρκικά και στα ελληνικά μόνο στου Αγγελή πού και πού προσφέρει κάποιες σελίδες.

Τόσο μου άρεσε το μαγαζί που την επομένη ξαναπήγαμε όλοι μαζί μετά τη συναυλία της Ελευθερίας που είχα χρόνια να τη 'δω', δηλαδή να την ακούσω ζωντανά. 'Οδαλίσκια' έλεγε τη φωνή της ένας κριτικός παλιότερα και της πάει ίσως η Τουρκία. Οδαλίσκια, αλλά όχι μόνο πια. Όλο και πλουσιότερη, όλο και πιο γεμάτη, γέμισε τη νύχτα.

Αλλά περνούν οι ώρες και κουράστηκα.

 Γι' απόψε Καληνύχτα.

____________________

εικόνες

Το Μπλε Τζαμί από το παράθυρό μου.

Το μαγαζί του κυρίου Μερακλή δεν έχει μεζέδες, είναι μπακάλικο. Και το επίθετό του βγαίνει από το μεράκ που είναι η έγνοια. 

Η Ελευθερία λάμπει στη σκηνή.

Άλλη μια όψη του δωματίου της Μαντάμ. Ξανά: Με βλέπετε;

Για τα φαγητά

Στα τούρκικα με τη σειρά: içli köfte, lahmacun, pide, adana kebap, urfa kebap, ayran.

Για τον τίτλο

Υπενθυμίζω ότι εκμέκ από την από 'δω πλευρά λέγεται ο άρτος. Πώς μεταμφιέζονται οι λέξεις όταν ταξιδεύουν!

_____________________

Τουλίπες του Σουλτάνου από βενετσιάνικο βελούδο

       Έχετε πάει πρόσφατα στην Πόλη; Έχει ενδιαφέρον πώς αλλάζει από χρόνο σε χρόνο με ένα τρόπο που θυμίζει τις αλλαγές που ζήσαμε στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία. Τα 20 εκατομμύρια της Πόλης φαίνεται είναι ο νέος στόχος τού πολιτιστικού ιμπεριαλισμού που συντηρεί τη διεθνή βιομηχανία.

Πριν τέσσερα χρόνια στο ξενοδοχείο δεν ήξεραν να μου δείξουν πώς να χρησιμοποιήσω το ελληνικό κινητό μου προς τούρκικα νούμερα. Σήμερα το ξενοδοχείο έχει παντού δωρεάν ασύρματο Internet.

Κι όπως αυξάνονται τα δυτικά σύμβολα καλοπέρασης αυξάνονται κι οι μαντίλες και τα Μαύρα Τρίγωνα πίσω (ή ανεπαισθήτως πίσω) από καμάκια με λαϊκό δερμάτινο, μοκασίνι και μάτι που παίζει· κι όπως αυξάνονται οι φωτεινές πινακίδες μαγαζιών με άχρηστη εισαγόμενη πραμάτια έτσι αυξάνονται κι οι μεντρεσέδες στις φτωχογειτονιές― αλλά αυτό είναι μιά άλλη πικρότατη ιστορία που στα αίτια και τις συνέπειες της οποίας έχω αναφερθεί κι άλλες φορές αλλά δεν είναι του παρόντος και δε θα αφήσω τώρα που είμαι εδώ να με χαλάσει (αν και.. ομολογώ πως παραλίγο, ξυστά μου πέρασε σήμερα στη Divanolu Caddesi).

Χάρηκα, λοιπόν, το Τοπ-Καπί διότι είχε ωραίο καιρό πολίτικο, με συννεφιά, μα και γιατί το έχω ξαναδεί και πήγα επί τούτου για μιά ιταλοτουρκική έκθεση οθωμανικών υφασμάτων.

Στα μάτια μου έχει κολλήσει η ομορφιά τους και αναδύεται μέσα μου ένα 'πώς' που δεν είναι απελπισμένο, όπως όταν συναντώ τα ανωτέρω, αλλά ακολουθείται από ειλικρινή θαυμαστικά:
Πώς στο βενετσιάνικο βελούδο το φλωρεντίνικο κρινάκι γίνεται τουλίπα και γαρύφαλλο! 
Πώς παραπέμπει η ύφανση σε δυό πολιτισμούς που ανθούσαν και που μάχονταν συγχρόνως! Και πώς αυτά που χώριζε η Πολιτική κι η δυσπιστία τα ένωσε για πάντα η Αισθητική!

_______________

Η Έκθεση: 

Textiles tell story of Istanbul-Venice relations

Οι εικόνες

Η πολυταξιδεμένη Μπέττυ  με φόντο τη θάλασσα του Μαρμαρά[© by_Iliostalaxti Vavouli].

 

Στην έκθεση δεν επιτρέπονται φωτογραφίσεις. Αυτές είναι δικές μου, εξωτερικών του Τοπ Καπί.Προς την έκθεση: Η σκάλα με την Πόρτα (ξέρετε την αγάπη που τρέφω για Μεγάλες Πόρτες). 

Από την έκθεση: Οι δύο οπτικές από το παγκάκι στο οποίο μόνη κάπνισα τσιγάρο.

Για την Ελλάδα δεν υπάρχει ελπίδα, όλα γκρεμίζονται, αλλά γι' αλλού ελπίζω ότι κάποιος Ποιητής μετά από χρόνια, όταν εγώ δε θα είμαι πια, θα ψάξει να βρει το παγκάκι μου και θα σκαλίσει πάνω του το όνομά μου  ή, προτιμότερο, θα το φωνάξει δυνατά.

[και επειδή ήδη ακούω αντιρρήσεις για το "όλα γκρεμίζονται" δηλώνω πως ο Παρθενών επιβεβαιώνει τον κανόνα― και, αν το θέλετε  πιο αναλυτικά, εδώ.]

 __________

Από την Πόλη οι φωνές της νύχτας

Η ώρα πήγε 5 ακριβώς, οι γλάροι ακούγονται από ψηλά σε κάθε είδους κουβέντες. Άλλοι φωνάζουν όπως όταν τα ψαράδικα επιστρέφουν στο νερό τα ψάρια που διέλυσε το δίχτυ, άλλοι τσιρίζουν σε μανιακούς μα σύντομους καυγάδες, άλλοι γρυλίζουν σα σκυλί που βασανίζεται και αναμειγνύονται ηχητικά με τα περιστέρια και όσα συμβαίνουν όποτε ξυπνούν, γεννούν ή δεν ξέρω τι κάνουν κάθε ξημέρωμα. ― Ήταν  πριν να ξημερώσει χθες που ένα κακάριζε σα κότα που υπερηφανεύεται που έκανε το αυγό. Ταξιδευτές ή μόνιμοι κάτοικοι δεν ξέρω διότι έχει πολλών ειδών θαλασσοπούλια η Πόλη. Κοπάδια εν ζωή, που γυρνούν σε κοινωνίες παράλληλες με των ανθρώπων, όπως τα στρώματα των αιώνων κάτω από τα σπίτια και τα τείχη.

Διότι σαν των αιώνων τις πολλές ζωές είναι και οι πολλές παράλληλες κοινωνίες του παρόντος.

Μια πόλη αυτοκρατορική χωρά όλα τα είδη. Οι γειτονιές τσιγγάνων πλάι στα δρομάκια που αποθανατίζει ο γνωστός μας Νομπελίστας, αποδεικνύουν την αλήθεια του παλιού γνωστού cliché ότι η Ιστανμπούλ είναι η Πόλη των αντιφάσεων. 


Πολλά είναι τα προβλέψιμα καθώς ο άνθρωπος μεγαλώνει αλλά δεν παύουν να είναι διασκεδαστικές οι συμμετρίες των αντιθέσεων. Σήμερα ήταν κι αυτό:

Την ίδια μέρα, στον ίδιο τόπο, το ίδιο κοινό άκουσε την ορχήστρα που έπαιζε ζωντανά, ενώ ψηλά στο

μιναρέ υμνούσε τον Αλλάχ ο μουεζίνης ηχογραφημένα.

__________________________

Φωτογραφίες

στο δωμάτιό μου: 

πάνω:Το Ξενοδοχείο σε κάρτα πάνω σε εφημερίδα πάνω στο κρεβάτι μου

κάτω: Με είδατε στον καθρέφτη;

_____________________________

 Περιγραφή ενός γεύματος ακολουθεί. Μα όχι ακόμα. Μόλις κελάηδισαν τα πρώτα πουλιά της ημέρας. Κι η Πόλη με καλεί.

____________

Λίγα προσωπικά κι ανάκατα εξ Αθηνών υπό το βάρος των αιώνων

Ο νους μου ήδη τρέχει στο ωραιότερο οικόπεδο του κάθε Θεού, την Πόλη. Φεύγω αύριο και καθώς πάω για (και με) την Ελευθερία Αρβανιτάκη, θα έχω πολλά μπαγκάζια ελπίζω όταν γυρίσω. Για τα ψυχικά μιλώ, όσο για τα άλλα, αποτελούν χρονία ταλαιπωρία κι επιτέλους η Μαντάμ επείσθη να αγοράσει μιά βαλίτσα με ροδάκια, οπότε αισιοδοξώ.

Μιά Λωξάνδρα που είχα τη χάρισε ο Κύριος Kastell πριν χρόνια στη μητέρα του (παλιός καυγάς το ότι δε χαρίζουμε τα πράγματα του άλλου, αλλά όταν κάνουμε δωρεές κι ευγένειες οφείλουμε να περιοριζόμαστε σε ό,τι μας ανήκει). Δε θα την ξαναδιάβαζα εξ άλλου.

Έχω δύο οδηγούς. Μα Για Οδηγό  έχω:

το Γιάννη Ξανθούλη και την εξαίσια 'Κωνσταντινούπολη των ασεβών μου πόθων'

τον Ορχάν Παμούκ που η 'Ιστανμπούλ' του εξακολουθεί να με συγκινεί παρότι ο ίδιος προσωπικά φέρθηκε με ασέβεια κι ασυνήθιστη αγένεια στη Μαντάμ.

κι ακόμα έχω τον Αγγελή, τον δικό μας πρεσβευτή.

Πριν λίγο μπήκα εδώ στο blog μου ως αναγνώστρια μετά από μέρες. Μου είναι βολικό να επισκέπτομαι τα 'Φιλικά' ιστολόγια από εδώ παρά από το G. Reader όπου είναι πολλά κι οι λίστες μου σύνθετες. Καλά που μπήκα όμως. Διότι είδα πως είχαν διαγραφεί οι εικόνες της προηγούμενης ανάρτησης και στη θέση τους ήταν εκείνο το Μαύρο τετράγωνο με το θαυμαστικό. Τι είναι αυτό; Γιατί συμβαίνει;

Το θέμα ήταν τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και εκτενέστερα τα λέω  κι εδώ όπου παραμένει με τις αρχικές εικόνες, για τις οποίες (by the way) πάντοτε δίνω σύνδεσμο με αναφορά σε ©. Διορθωσα κι ελπίζω να μην ξαναχαθούν μα εάν γνωρίζετε παρακαλώ διαφωτίστε με.

Αργότερα θα δω μια από τις αδελφές μου κι όταν γυρίσω θα ετοιμάσω τα πράγματά μου αλλά είναι δύκολο να συγκεντρωθώ. Το σπίτι ξεχειλίζει από αναμνήσεις και η βοή τους είναι πιο εκκωφαντική από τον διαπεραστικό τζαμιών κι αυτιών ήχο της λεωφόρου Αλεξάνδρας. 

'Τζαμιών' έγραψα.  Οι  ίδιες λέξεις  αύριο θα αλλάξουν νόημα. Διαπεραστικός ήχος τζαμιών αύριο θα με συγκινεί καθώς κάθε πέντε ώρες θα ακούω το Μπιρ Αλλάχ.

Καλό μου ταξίδι

μα και Καλή μου Υπομονή, εδώ μέσα που με κυκλώνουν τρεις αιώνες. Δύο οι αιώνες της Μαντάμ και ο τρίτος των βιβλίων, των χαρτιών και των επίπλων των παππούδων και μιάς αγαπημένης θείας.

Αναμνήσεις, υπολείματα ζωών κι ονείρων ατάκτως ερριμένα σε ένα διαμέρισμα (κληρονομιά άλλης θείας, του Κυρίου K.) στο οποίο μετακόμισα βιαστικά όταν γκρεμίστηκε (όπως γίνεται εν Ελλάδι) το παλιό Λυκαβηττιώτικό μου σπίτι με τις ελιές, τις λεμονιές, και τον κισσό που ανέβαινε στον τοίχο των γειτόνων. Ουδέν, όπως γνωρίζετε, μονιμότερον του προσωρινού, κι ακόμα τα βιβλία μου τα πολλά περιμένουν σε κιβώτια να φτιάξω βιβλιοθήκες. Οι τοίχοι έχουν έργα φίλων  κι οικογένειας που έχουν κρεμμαστεί, συνήθως, όπου είχε καρφί να αντέξει. 

Αντέχει το καρφί, ακόμα δεν είχαμε ζημιά. Η καρδιά είναι που δεν αντέχει, guys. Η καρδιά.

_____________________________

Για την Πόλη 

(Φραντζή, Παμούκ, Παλαιολόγο, γάτες και τουλίπες δείτε εδώ)

Για τη συναυλία της Ελευθερίας 

(αν προλαβαίνετε, είναι την Τρίτη 13 Δεκ., εδώ)

Ταξιδιωτικό Νέο

Έχω  μια ανακάλυψη να μοιραστώ μαζί σας. Δείτε τι έβαλαν στο αεροδρόμιο: Ζώνες Καπνίσματος τα ονομάζουν κι είναι ευχάριστα και καθαρά κι έχουν και θέα.

_________________________________________

Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων, ο Κύρος και η Σαύρα

10 Δεκεμβρίου 

Σας γράφω από την Αθήνα, 5:00 το πρωί. Σταθμός διήμερος πριν το ταξίδι μου στην Πόλη αλλά, κι αν είμαι κουρασμένη, δεν ήθελα να αφήσω ασχολίαστη τη 10η Δεκεμβρίου διότι σήμερα ο Πολιτισμός έχει μιά σπουδαία επέτειο.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος καθώς εξελίσσεται δεν αφαιρεί, μόνο προσθέτει. Κάποτε ήμασταν αμοιβάδα τώρα πλανητάρχες. Μα τούτης της πορείας τα κομμάτια είναι όλα ακόμα στον εγκέφαλό μας. Στο πίσω μέρος του, πάνω από τον αυχένα, έχουμε ακόμα το μυαλό της σαύρας που ήμασταν. Του αρπακτικού. Είναι το ένστικτο του πεινασμένου που όταν πεινά θα αρπάξει την τροφή από το χέρι όποιου σταθεί μπροστά του. Παιδιού, αρρώστου, νεκρού ακόμα. Πάνω σ' αυτό το μέρος του εγκεφάλου έχουμε άλλα κι άλλα μέχρι το πιο μπροστά, πάνω από το μέτωπο, όπου είναι εγκατεστημένα τα εργαστήρια της γλώσσας, της λογικής και της Ενσυναίσθησης [έτσι Ενσυναίσθηση, μεταφράζεται τo από ελληνική λέξη Empathy το οποίο σ' εμάς έχει πάρει αρνητική έννοια μα διεθνώς χρησιμοποιείται ως όρος από Ψυχολόγους για να περιγραφτεί η περίπτωση του να νιώθω τον πόνο τού άλλου σα δικό μου.― Μιλούν, π.χ. για περιπτώσεις ψυχοπαθών δολοφόνων στους οποίους παρατηρείται η απουσία της στοιχειώδους συναισθηματικής φαντασίας που πρωτοεμφανίζεται στα ανθρωπάκια όταν πρωτοσυνειδητοποιούν πως αν χτυπήσουν το αδελφάκι τους εκείνο θα πονέσει όπως πονούν τα ίδια.]. Αυτό, το empathy, η Σαύρα δεν το έχει. Διότι η συναισθηματική φαντασία είναι απόρροια πολιτισμού και  σημάδι εξέλιξης.

Είναι μεγάλο βήμα το σε χτυπώ άρα πονάς. Είναι το βήμα που οδήγησε προς τη Δικαιοσύνη και μας ξεχώρισε από το ερπετό όσο είχε ξεχωρίσει παλιότερα από την αμοιβάδα και το κάθε πρωτόζωο ο πρωτό-σαυρος (―όποιος κι αν ήταν από όλους τους ―σαύρους).

Δεν είναι νέα αυτά. Είναι οι αισθήσεις και τα αισθήματα που μας έκαναν ανθρώπους. Κι ένα από τα χαρακτηριστικά μας ως ανθρώπων και των διεργασιών του μπροστινού μας εγκεφάλου, μαζί με το αίσθημα του Δικαίου και της Συμπόνοιας είναι και η λεκτικοποίηση. Μιλάμε, γράφουμε σκεπτόμαστε μ' αυτά τα συμβολάκια που εφηύραμε: τις λέξεις.

Κι αυτή τη Δήλωσή μας της αλληλεγγύης που γεννά το να γνωρίζω πως πονά ο πληγωμένος, γιορτάζουμε σήμερα διότι πριν 63 χρόνια (μετά τις αποκαλύψεις της φρίκης του Β' Παγκοσμίου Πολέμου) στις 10 Δεκεμβρίου του 1948 τα Ηνωμένα Έθνη διατύπωσαν την Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Σας  δίνω σύνδεσμο κι αξίζει να τη γιορτάζουμε και να τη θυμόμαστε αλλά όποτε τη σκέπτομαι τη χαρά μου τη δίνει κάποιος πολύ αρχαιότερός μας που έζησε πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια. Στην Περσία.

O Κύρος [για τον οποίο σας έλεγα κι εδώ] κατέκτησε τη Μηδία, ίδρυσε την Περσία και βασίλεψε σε χώρες αλλιώτικες και μακρινές. Oι Έλληνες τον είπαν νομοθέτη, οι Εβραίοι χρισμένο απ' τον Θεό και οι Βαβυλώνιοι Βασιλιά της Βαβυλώνας. ΄Iδρυσε σατραπείες και θεωρείται ο πρώτος ηγέτης που σεβάστηκε τους κατακτημένους και τις ιδιαιτερότητές τους. Aυτά τα ξέραμε από παλιά, απ' τον Ηρόδοτο κι από τον Ξενοφώντα. Όμως, το 1878 σε μιά ανασκαφή στη Bαβυλώνα βρέθηκε αυτό που ονομάστηκε "O Κύλινδρος Tου Kύρου" μια επιγραφή που αποτελεί την πρώτη Διακήρυξη Δικαιωμάτων του Aνθρώπου. Eίναι οι εντολές του βασιλιά για το πώς να συμπεριφερθούν οι Πέρσες στους κατακτημένους Βαβυλώνιους. Tο 539 π.X. 

Kαι σας το λέω ειλικρινά, αυτός ο λόγος του Kύρου είναι που με παρηγορεί και σας τον συστήνω ανεπιφύλακτα όποτε νιώθετε ότι δεν υπάρχει ελπίδα και η βαρβαρότητα μάς αποκαρδιωνει.

Ξεκινάει κλασικά, συστήνεται, εξηγεί πως έρχεται από παλιά βασιλική γενιά, επικαλείται με σεβασμό τον Mαρντούχ (το Θεό των κατακτημένων Bαβυλώνιων) και ύστερα, αφού ξανακαυχηθεί λιγάκι, λέει πως βάζοντας το στέμμα στο κεφάλι του ανακοινώνει πως θα σεβαστεί τις παραδόσεις, τις συνήθειες και τις θρησκείες των λαών τής αυτοκρατορίας του και όσο ζει δε θα επιτρέψει σε δικό του κυβερνήτη να θίξει ή να περιφρονήσει τους λαούς αυτούς. "Δε θα επιτρέψω σε κανένα να καταπιέσει άλλους κι όποιος το κάνει την εξουσία θα τη χάσει". Kι όχι μόνο αυτά, αλλά απαγορεύει τη δουλεία και τα καταναγκαστικά έργα, την τιμωρία κάποιου για έργα συγγενή του και, φυσικά, απαγορεύει το πλιάτσικο. Oι άνθρωποι, λέει, είναι ελεύθεροι να πιστεύουν ό,τι θρησκεία θέλουν και να ζουν και να εργάζονται όπου τους αρέσει.

Είναι ντροπή που ακόμα παλεύουμε για ιδανικά τόσο αυτονόητα μα είναι και παρηγοριά να ξέρουμε πως κι αν κάποιες φορές «ο άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος είναι» (όπως έλεγαν οι Ρωμαίοι), πάντως από τη Σαύρα έχουμε φύγει πολύ μακριά.

Χαρείτε τα:

 Διακήρυξη των Δικαιωμάτων  του Ανθρώπου (United Nations)

 Cyrus Cylinder (British Museum) 

 Ο Κύλινδρος του Κύρου 
(ελληνική μετάφραση)

Είμαι ο Κύρος, βασιλιάς του κόσμου, μεγάλος βασιλιάς, δυνατός βασιλιάς, βασιλιάς της Βαβυλώνας, βασιλιάς των Σουμέριων και των Ακκάδων, βασιλιάς των τεσσάρων τετάρτων 

γιος του Καμβύση, μεγάλου βασιλιά, βασιλιά του Ανσάν, εγγονός του Κύρου, μεγάλου βασιλιά, βασιλιά του Ανσάν, απόγονος του Τεΐσπη, μεγάλου βασιλιά, βασιλιά του Ανσάν,

από μια αιώνια γραμμή μοναρχών, των οποίων την ηγεσία αγάπησαν ο Μπελ και ο Ναμπού, των οποίων την μοναρχία επιθυμούν για να ευφρανθεί η καρδιά τους. Όταν εισήλθα στην Βαβυλώνα με ειρηνικό τρόπο,
Ο πρίγκιπας της ειρήνης
ανέλαβα την κατοικία μου στο βασιλικό παλάτι μέσα σε χαρά και ευτυχία. Ο Μαρδούκ, ο μεγάλος Κύριος, καθιέρωσε ως μοίρα για εμένα μια μεγαλόψυχη καρδιά κάποιου που αγαπά την Βαβυλώνα, και ανταποκρίνομαι καθημερινά στη λατρεία του.

Ο απέραντος στρατός μου βάδισε στη Βαβυλώνα εν ειρήνη. Δεν επέτρεψα σε καθέναν να εκφοβίσει τους ανθρώπους της Σουμερίας και της Ακκαδίας.

Επιδίωξα την ευημερία της πόλης της Βαβυλώνας και όλων των ιερών κέντρων της. Όσον αφορά στους πολίτες της Βαβυλώνας, επάνω στους οποίους εκείνος [δηλ., ο Ναβονίδης] επέβαλε καταναγκαστική εργασία που δεν ήταν επιθυμία των θεών και δεν άρμοζε σε εκείνους,

Ανακούφισα την κούρασή τους και τους ελευθέρωσα από την υπηρεσία τους. Ο Μαρδούκ, ο μεγάλος Κύριος, χάρηκε για [τις αγαθές μου] πράξεις.
Θρησκευτικά μέτρα
και εν την ειρήνη, ενώπιον του, εμείς κινηθήκαμε με φιλία. [Από την δικιά του] θεϊκή [λέξη], όλοι οι βασιλιάδες που κάθονται επάνω στους θρόνους

σε όλο τον κόσμο, από την Ανώτερη Θάλασσα μέχρι την Χαμηλότερη Θάλασσα, που ζουν σε περιοχές [μακρινές], οι βασιλιάδες της δύσης, οι οποίοι κατοικούν στις σκηνές, όλοι τους,

έφεραν το βαρύ φόρο τους ενώπιόν μου και στη Βαβυλώνα φίλησαν τα πόδια μου. Από [την Βαβυλώνα] στην Ασσούρ και (από) τα Σούσα,

την Αγάδη, την Εσνούνα, την Ζάμπια, το Μέτερνο, την Δερ, μέχρι την περιοχή των Γκούτιων, τα ιερά κέντρα στην άλλη πλευρά του Τίγρη, οι ναοί των οποίων ήταν εγκαταλειμμένοι για πολύ,

επέστρεψα τις εικόνες των Θεών, που είχαν κατοικήσει εκεί [δηλ., στη Βαβυλώνα], στις θέσεις τους και τις άφησα να κατοικήσουν αιώνια. Συγκέντρωσα όλους τους κατοίκους τους και τους επέστρεψα στις κατοικίες τους.

Επιπλέον, κατ’ εντολή του Μαρδούκ, του μεγάλου Κυρίου, εγκατέστησα στις κατοικίες τους, σαν ευχάριστους οιωνούς, τους Θεούς των Σουμέριων και των Ακκάδων, τους οποίους ο Ναβονίδης, θυμώνοντας τον Κύριο των Θεών, είχε φέρει στη Βαβυλώνα.
Η προσευχή του Κύρου
Είθε όλοι οι Θεοί που εγκατέστησα στα ιερά κέντρα να ζητούν καθημερινά

από τον Μπελ και τον Ναμπού να είναι η ζωή μου μεγάλη και να μπορούν αυτοί να παρέμβουν για την ευημερία μου. Μακάρι να λένε στον Μαρδούκ, Κύριέ μου: " Όσον αφορά στον Κύρο, τον βασιλιά που σέβεται εσένα, και τον Καμβύση, τον γιο του,

[τέλος της προσευχής].
" Οι άνθρωποι της Βαβυλώνας ευλόγησαν τη βασιλεία μου, και εγκατέστησα όλα τα εδάφη σε ειρηνικές κατοικίες.
Οικοδομικές δραστηριότητες
Εγώ [καθημερινά αύξανα τον αριθμό των προσφορών σε Ν] χήνες, δύο πάπιες, και δέκα τρυγόνια πάνω από τις προηγούμενες προσφορές σε χήνες, πάπιες, και τρυγόνια.

…] το Τείχος Imgur-Enlil/ Αγαπημένο του Ενλίλ, το μεγάλο Τείχος της Βαβυλώνας, την άμυνά του, επιδίωξα να ενισχύσω

[...] Το λίθινο τοίχος στην αποβάθρα, που ένας προηγούμενος βασιλιάς είχε χτίσει, αλλά δεν είχε ολοκληρώσει την κατασκευή του,

[… ο οποίος δεν είχε περιβάλει την πόλη] απέξω, που κανένας προηγούμενος βασιλιάς δεν είχε φτιάξει, (που) μια στρατολόγηση εργατών [(ή στρατιωτών) είχε οδηγηθεί] στη Βαβυλώνα,

[… με πίσσα] και τούβλα, έχτισα εκ νέου [και ολοκλήρωσα την εργασία τους].

[… θαυμάσιες πύλες από κέδρο] με μπρούντζινη επικάλυψη, κατώφλια και κουφώματα [βουτηγμένα στο χαλκό, έφτιαξα σε όλες] τους [πόρτες].

[x x x] μια επιγραφή με το όνομα Ασεναφάρ, ενός βασιλέα που είχε προηγηθεί [εμού] είδα [στη μέση του].

[...]

[...] για την αιωνιότητα

εικόνα πάνω:

 ο Κύλινδρος του Κύρου (Βρετανικό Μουσείο)
___________________________

Δεν ξεχνάμε  όμως και τη

 Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη ψηφίστηκε το 1789 κατά την περίοδο της Γαλλικής Επανάστασης από τη Συντακτική Συνέλευση.

η Εθνική Συνέλευση μπροστά και κάτω από την προστασία του Ανωτάτου Όντος αναγνωρίζει και διακηρύσσει τα παρακάτω δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη:

Άρθρο 1 - Οι άνθρωποι γεννιούνται και παραμένουν ελεύθεροι, με ίσα δικαιώματα. Κοινωνικές διακρίσεις γίνονται μόνο με γνώμονα το κοινό συμφέρον.

Άρθρο 2 - Σκοπός κάθε πολιτικής ένωσης αποτελεί η διατήρηση των φυσικών και απαράγραπτων δικαιωμάτων του ανθρώπου. Τα δικαιώματα αυτά είναι η ελευθερία, η ιδιοκτησία, η ασφάλεια και η αντίσταση στη βία.

Άρθρο 3- Το Έθνος είναι η αποκλειστική πηγή κάθε εξουσίας. Καμία ομάδα ανθρώπων και κανένα άτομο δεν μπορεί να ασκεί εξουσία που δεν απορρέει από το Έθνος.

Άρθρο 4 - Ελευθερία σημαίνει το να μπορεί να πράττει το κάθε άτομο ο,τιδήποτε δε βλάπτει ένα άλλο άτομο. Έτσι, η άσκηση των φυσικών δικαιωμάτων κάθε ανθρώπου θέτει σαν όριο το σημείο εκείνο, από το οποίο αρχίζει η άσκηση των ίδιων δικαιωμάτων για το άλλο άτομο. Το όριο αυτό δεν καθορίζεται παρά μόνον από το νόμο.

Άρθρο 5 - Ο νόμος μπορεί να απαγορεύσει μόνο ό,τι είναι επιζήμιο για την κοινωνία. Ό,τι δεν απαγορεύεται από το νόμο θεωρείται επιτρεπτό και δεν μπορεί σε κανέναν να επιβληθεί να κάνει κάτι που δεν ορίζεται από το νόμο.

Άρθρο 6 - Ο νόμος αποτελεί έκφραση της κοινής βούλησης. Όλοι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα, προσωπικά ή με αντιπροσώπους τους, να μετέχουν στη θέσπισή του. Ο νόμος πρέπει να είναι ο ίδιος για όλους, ανεξάρτητα αν προστατεύει ή τιμωρεί. Εφόσον όλοι οι πολίτες είναι ίσοι απέναντι στο νόμο, μπορούν όλοι να μετέχουν το ίδιο και στα δημόσια αξιώματα, στις θέσεις και τις υπηρεσίες ανάλογα με τις ικανότητές τους και χωρίς καμία άλλη διάκριση παρά αυτή που πηγάζει από την αρετή τους και το ταλέντο τους.

Άρθρο 7. Κανένα άτομο δεν μπορεί να κατηγορηθεί, να συλληφθεί ή να κρατηθεί παρά μόνο στις περιπτώσεις που ο νόμος ορίζει και σύμφωνα με τις διαδικασίες που προκαθορίζονται από αυτόν. Όσοι αιτούνται, εκδιώκουν, και εκτελούν αμέσως ή εμμέσως αυθαίρετες εντολές πρέπει να τιμωρούνται. Όπως επίσης, κάθε πολίτης ο οποίος καλείται ή συλλαμβάνεται εν ονόματι του νόμου πρέπει να συμμορφώνεται αμέσως, κάθε αντίσταση που προβάλλει όντας ομολογία ενοχής.

Άρθρο 8 - Ο νόμος οφείλει να επιβάλλει ποινές που είναι αποκλειστικά και απόλυτα αναγκαίες. Κανείς δεν μπορεί να τιμωρηθεί παρά με νόμο που είχε θεσπιστεί πριν το αδίκημα και ο οποίος εφαρμόζεται νόμιμα.

Άρθρο 9 - Επειδή κάθε άνθρωπος θεωρείται αθώος έως ότου αποδειχτεί η ενοχή του, αν κριθεί αναγκαίο να συλληφθεί, κάθε αυστηρό μέτρο που δεν θα ήταν αναγκαίο για τη σύλληψή του απαγορεύεται αυστηρά από το νόμο.

Άρθρο 10 - Κανείς δεν πρέπει να διώκεται για τις πεποιθήσεις του, ακόμη και τις θρησκευτικές, εφ’όσον η εκδήλωσή τους δεν διαταράσσει τη δημόσια τάξη που ο νόμος έχει επιβάλλει.

Άρθρο 11 - Η ελεύθερη ανταλλαγή σκέψεων και ιδεών είναι ένα από τα πολυτιμότερα δικαιώματα του ανθρώπου. Επομένως, κάθε πολίτης έχει τη δυνατότητα να ομιλεί, να γράφει, και να τυπώνει τα έργα του ελεύθερα, αρκεί να μην κάνει κατάχρηση αυτής της ελευθερίας σε περιπτώσεις που ορίζονται σαφώς από το νόμο.

Άρθρο 12 - Η εξασφάλιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη κάνει αναγκαία την ύπαρξη μιας κρατικής εξουσίας. Άρα αυτή η εξουσία έχει θεσπιστεί για το καλό όλων και όχι για την ιδιωτική ωφέλεια αυτών, στους οποίους έχει ανατεθεί.

Άρθρο 13 - Για τη συντήρηση της κρατικής εξουσίας και για τα έξοδα της διοίκησης μια κοινή συνεισφορά είναι αναγκαία. Η συνεισφορά αυτή πρέπει να είναι κατανεμημένη με δικαιοσύνη στους πολίτες, ανάλογα με τις δυνατότητές τους

Άρθρο 14 - Όλοι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα, αυτοπροσώπως ή με τους αντιπροσώπους τους, ν’αποδέχονται ελεύθερα την αναγκαιότητα της δημόσιας εισφοράς, να παρακολουθούν τη χρήση της και να καθορίζουν την ποσότητα, τη διάθεση, την είσπραξη και τη διάρκειά της.

Άρθρο 15 - Η κοινωνία έχει το δικαίωμα να ζητήσει ευθύνη από κάθε δημόσιο λειτουργό για τον τρόπο που άσκησε το λειτούργημά του.

Άρθρο 16 - Κάθε κοινωνία η οποία δεν έχει εξασφαλίσει τα δικαιώματα των πολιτών της και δεν έχει καθορίσει με ακρίβεια τη διάκριση των εξουσιών, δεν μπορεί να θεωρηθεί οργανωμένη.

Άρθρο 17 - Επειδή η ιδιοκτησία είναι ένα απαραβίαστο και ιερό δικαίωμα κανείς δεν μπορεί να τη στερηθεί παρά μόνο σε περίπτωση δημόσιας ανάγκης που έχει καθορισθεί από το νόμο και φυσικά με την προϋπόθεση να καταβληθεί προηγουμένως στον κάτοχο μια δίκαιη αποζημίωση.

_________________________________________