Πόσα ζώα ανέχτηκα για να σε αποκτήσω;

Θα το θυμάστε το παλιό αστείο με το Δημοσιογράφο και τη σταρ με το βιζόν παλτό:

― Kυρία μου ξέρετε πόσα ζώα υπέφεραν για να φορέσετε εσείς αυτό το παλτό;

―Εσείς ξέρετε πόσα ζώα υπέφερα για να το αποκτήσω;

Καθώς μεγαλώνει η ψαλίδα μεταξύ φτωχών και πλούσιων και ήδη (νομίζω) πλησιάζουμε σε βικτωριανά μεγέθη, ο πλούτος άρχισε πάλι να γίνεται ξεδιάντροπος. Οι επαναστάσεις στην Πολιτική, την Ηθική και την Τέχνη ξεπηδούσαν πάντα από τη μεσαία τάξη, τη τάξη των γραμμάτων, την τάξη, δηλαδή, εκείνων που βιοποριστικό τους μέσο έχουν το μυαλό τους κι όχι τα χέρια και τη γη·  κι αυτή η Μέση Τάξη εδώ και πάνω από δυό αιώνες κρατά το μέτρο, ένα μέσο όρο ηθικής από τον οποίο, ως αντίδραση, γεννήθηκαν πολλά καλλιτεχνικά ρεύματα και κοινωνικές επαναστάσεις. Η Κρίση του καιρού μας αυτή τη Μέση Τάξη χτυπά και τα σημάδια άρχισαν να φαίνονται.

Μεγάλο παράδειγμα εγωιστικής προστυχιάς οι γούνες. Στη φρίκη τού πώς παράγονται κάποιες απ' αυτές δε θα μπω (αν όμως αγνοείτε συστήνω να μάθετε για τα μωρά Αστρακάν ή για το πώς στέκει όρθια η τρίχα). Δε θα το κάνω εδώ όμως επειδή η ιδέα μού είναι εξ ίσου απεχθής όπως κι αν γίνεται ο φόνος αφού  ακόμα κι αν το ζώο δεν πονά πρόκειται για ένα περιττό άχρηστο θάνατο. Διότι αν κάποτε στη Σιβηρία και την Αλάσκα θα πέθαινε από το κρύο ο άνθρωπος χωρίς γούνα, σήμερα η βιομηχανία παρέχει προϊόντα το ίδιο ζεστά μα ελαφρότερα και αδιάβροχα ακόμα και για τα πιο αφιλόξενα κλίματα. Πόσο μάλλον εδώ για μια γυναίκα που φορά ένα εξώπλατο σε δωμάτια με κεντρική θέρμανση και θέλει ένα σύμβολο πλούτου για τα λίγα βήματα που χωρίζουν το αυτοκίνητο από την είσοδο ενός θεάτρου.

Πριν είκοσι χρόνια με  έντονες πιέσεις της PETA εκείνοι που μας διαμορφώνουν τις απόψεις, οι σταρ κι οι μόδιστροι κι οι τηλεοπτικοί, συμμετείχαν κι όρθωναν τη φωνή τους με αποτροπιασμό έτσι που δε  ρίσκαρε ποτέ πολιτικός ή μεγάλη σταρ του Δυτικού Κόσμου να εμφανιστεί ντυμένη με ψοφίμια. Οι φημισμένοι Οίκοι Μόδας δεν  παρουσίαζαν γούνες στις εικόνες από τις επιδείξεις τους κι αν έφτιαχναν (που έφτιαχναν) το έκαναν σιωπηλά και σαν από πίστη για κάποιες παλιές καλές και πάμπλουτες πελάτισσες που, υπονοούσε η σιωπή, λίγο-λίγο θα πέθαιναν και μαζί τους θα πέθαινε και η βάρβαρη συνήθεια άλλων αιώνων.

Αυτά τότε. Πριν χτυπηθεί η μέση τάξη.  Διότι με την Κρίση οι μεγάλοι Οίκοι άλλαξαν. Εμφανίστηκαν διαφημίσεις στη Vogue και το Vanity Fair και άρχισαν να φωτογραφίζονται με γούνες ηθοποιοί που παλιότερα θα κατέστρεφαν την καριέρα τους αν δε φαινόταν με πράξεις και με λόγια να καταδικάζουν το θάνατο των αθώων πλασμάτων στο βωμό της ματαιοδοξίας.

Πρώτη ανεγκέφαλη το μοντέλο Naomi Campell που ήταν και μέλος της PΕTA* κι είχε φωτογραφηθεί γυμνή πλάι σε φωκάκι στην επιτυχημένη καμπάνια " Προτιμώ γυμνή παρά με γούνα" αλλά το ξέχασε λέει και δε συσχέτισε όταν απαιτήθηκε να περπατήσει την πασαρέλα με γουναρικά. Ανόητη όμως και ήδη παλιωμένη πλάι στο Ρώσο πλουτοκράτη της δεν παίζει πια μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωση ήθους.

Οι αληθινές εγκληματίες είναι οι τρεις καινούργιες που θεωρούν (κατά ομολογία τους) εαυτούς 'role models' άρα όφειλαν να ήταν πιο προσεκτικές. Κι αλήθεια δεν ξέρω ποια φταίει πιο πολύ. Το πλουσιοκόριτσο Kim Kardashian  που (ως νέα Paris Hilton, που ήταν και συμμαθήτριες) μεταμορφώθηκε σε σκουπιδοβασίλισσα (Trash Queen) ακούραστη και ακριβοπληρωμένη ή το λαϊκό παιδί μεταναστών η J Lo που ως Νεοϋορκέζα όφειλε να ξέρει κάτι παραπάνω. Κι ακόμα πιο επικίνδυνη η Μάμα Monster Lady Gaga που εμφανίστηκε με γούνα και μικρό σκυλάκι (ως αξεσουάρ, δεν το ξαναείδαμε) ενώ επηρεάζει τα μυαλά και τα ψώνια αμέτρητων φανατικών 'μικρών τεράτων' (όπως λέει τους θαυμαστές). Νεοϋορκέζα κι αυτή, κόρη μεταναστών που οραματίζεται τον εαυτό της ως μεγάλη καλλιτέχνιδα, κάνει τεράστια ζημιά στη δουλειά χρόνων της PETA. Η δύναμη αυτών των γυναικών είναι τεράστια. Οι εικόνες τους ταξιδεύουν και γίνονται μέρος της εικονογραφίας της εποχής μας ενώ κάθε σοβαρή  κριτική για τις γκάφες τους πνίγεται στη σιωπή λόγω συμφερόντων κι ακούγεται μεμονομένα και σπάνια από μοναχικούς παλαβούς των media που επιβιώνουν ως άλλοθι πολυφωνίας.

Στην Ελλάδα έχουμε την τύχη να μην έχουμε πια περιοδικά σαν εκείνα που πιθήκιζαν τις ξένες μόδες αλλιώς θα είχαμε κι εδώ μια μπουζουκτζού που θα πόζαρε με το γουναρικό της για να διαμαρτυρόμαστε ώστε να 'κάνει νούμερα' και να ανεβαίνει το κασέ. Απ' αυτά γλυτώσαμε και έτσι που στις μέρες μας πήγαμε στο άλλο άκρο κι ο πλούτος μοιάζει ένοχος ίσως (αν δε συχνάζετε στο Gstaad ή την Αράχωβα) ίσως να μη βρεθείτε αντιμέτωποι με ψοφίμια. Δεν είναι ότι σωθήκαμε όμως, οι μόδες που διαπλάθουν ήθη μέσω όσμωσης έρχονται κι επιδρούν σ' εμάς― κι ίσως πιο ύπουλα τώρα που αγνοούμε τις πηγές.

Διότι εκεί που ακόμα έχουν τον Τύπο που υποβοηθά το πονηρό σχέδιο των τραπεζιτών οι γούνες φέτος εμφανίστηκαν δίχως (πολλές) αναστολές. Στο λαό επέστρεψαν μουλωχτά όταν πριν λίγα χρόνια εμφανίστηκε ένα κουνέλι βαμμένο ροζ σε τσάντα του Lοuis Vuitton-τσάντα ακριβή αλλά όχι απλησίαστη και το κουνέλι, όπως και το αγελαδινό δέρμα από το οποίο φτιάχνονται τα περισσότερα δερμάτινα δε μοιάζει έγκλημα διότι.. 'τρως κουνέλι όπως τρως μοσχάρι- γιατί να πεταχτεί το υλικό;'. Καμιά αντίρρηση να πεταχτεί, λέμε, κι ανοίγουμε παραθυράκι δίχως να το καταλάβουμε. Γι αυτό το λόγο παλιότερα η PETA ήταν κατά και της ψεύτικης γούνας που διαιωνίζει την εικόνα και την ιδέα πως οι γυναίκες είναι όμορφες σκεπασμένες με τομάρια. 

―Και, μια και είμαστε στο θέμα θα ήθελα μια και καλή να το ξεκαθαρίσω στις  Ελληνίδες ότι η γούνα η ψεύτικη, η faux όπως σωστά λέγεται, δεν είναι οικολογική. Από πού οι πανηλίθιοι των περιοδικών και οι μπουτικιέρηδς εφηύραν την ονομασία δεν ξέρω αλλά 'οικολογικό' δεν γίνεται να ονομαστεί ύφασμα συνθετικότατο που μολύνει το περιβάλλον για να φτιαχτεί, μολύνει και για να καταστραφεί όταν το πετάξουμε. Γι αυτό παρακαλώ μάθετε να λέτε τα πράγματα με το όνομά τους- 'faux leopard' ονομάζω κι εγώ το αγαπημένο μου παλτό, ραμένο σε αληθινούς Λονδρέζους γουναράδες του '60 που μου πηγαίνει και το απολαμβάνω αψηφώντας τους φανατικότερους της PETA, αλλά 'οικολογικό' δε θα τολμούσα να ισχυριστώ πως είναι.

Μα ας γυρίσουμε στο φλέγον:Τη γούνα δεν τα χρειαζόμαστε πια. Έχουμε θέρμανση, έχουμε αυτοκίνητα, δεν ταξιδεύουμε με ανοιχτό έλκηθρο στα χιόνια και έχουμε και ντοκιμαντέρ που μας δείχνουν την πραγματικότητα και θα ήταν κτηνωδία να προσποιηθούμε άγνοια. Όσο κι αν τη φορέσουν οι (ξένες πια) τηλεπερσόνες κι οι τραγουδίστριες, παρακαλώ αντισταθείτε. 

__________________________________

Naomi Campell: Google
J Lopez: google, 
Κim Kardashian: google
Lady Gaga,στη Σούπα μου:MmeKastell.soup

*PETA (People for the Ethical Treatment of Animals) peta.org