Δευτέρα 12 Ιουνίου 2017

Δίστομο- επεισόδια + '«Ενα τραγούδι για τον Αργύρη»  (τανία- ελληνικοί υπότιτλοι)




Δε θα μιλήσω εγώ.
Φέρνω το σημερινό επεισόδιο που δημιούργησε στη μαύρη επέτειο η Ζωή Κωνσταντοπούλου, φέρνω  ιστορικό, μια ανάμνηση προσωπική και μια από εκείνες τις τυπωμένες «ειδήσεις» τις διατυπωμένες ανατριχιαστικά σε ελληνική εφημερίδα της εποχής. Εικόνες νεκρών, εικόνες στρατιωτών και της μαντιλοδεμένης γυναίκας που έγινε εξώφυλλο στο Life όταν το πολεμικό έγκλημα συγκλόνισε τον κόσμο. 
Φέρνω και τα σημερινά. Αντίδραση της Ζωής Κωνσταντοπούλου, αντιδράσεις στα κοινωνικά δίκτυα.
Μαζί, την ταινία «Ένα Τραγούδι για τον Αργύρη»/ Ein Lied für Argyris  του Stefan Haupt (2006) (με ελληνικούς υποτίτλους.

Με πίκρα, με πόνο ακόμα νωπό μα δίχως έκπληξη: ο πόλεμος τέτοιος είναι κι ο άνθρωπος λύκος για τον άνθρωπο. Ας αγρυπνούμε.


Διέπραξαν ένα από τα μεγαλύτερα πολεμικά εγκλήματα που προκάλεσαν διεθνή κατακραυγή και βύθισαν την Ελλάδα στο πένθος. Σαν σήμερα οι Ναζί ξεκλήρισαν ένα ολόκληρο χωριό. Έσφαξαν όλο το Δίστομο. Ένα μνημείο στέκεται εκεί για όσους έπεσαν άδικα. Από μωρά μερικών μηνών μέχρι γέρους. Τώρα οι υμνητές τους βρίσκονται εντός της Βουλής των Ελλήνων...Βρισκόμαστε στις αρχές του καλοκαιριού του 1944 στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς, Ελλάδα. Η Ναζιστική Γερμανία βιώνει στα μέτωπα του πολέμου την μία ταπείνωση μετά την άλλη. Στις 6 Ιουνίου οι Σύμμαχοι έχουν αποβιβαστεί στην Νορμανδία και οι ιθύνοντες του γερμανικού στρατού βλέπουν πως το τέλος πλησιάζει. Και στο ελληνικό έδαφος όμως οι Ναζί δεν ήταν ανίκητοι, καθώς οι ελληνικές αντάρτικες ομάδες με κορωνίδα τον ΕΑΜ- ΕΛΑΣ προκαλούν πολλές φθορές με αποτέλεσμα να έχουν εξελιχθεί σε έναν πραγματικό πονοκέφαλο για τους κατακτητές.


Στις 10 Ιουνίου γίνεται άλλη μία συμπλοκή ανταρτών και κατακτητών, ωστόσο το σημαντικό γεγονός δεν ήταν η μάχη, αλλά αυτά που ακολούθησαν. Τις πρώτες πρωινές ώρες της ημέρας εκείνης μία στρατιωτική φάλαγγα των τρομερών Ες-Ες ξεκινά από την Λιβαδειά με προορισμό την Αράχωβα έχοντας ως βασικό σκοπό την εξόντωση αντάρτικων ομάδων, αλλά και την τρομοκράτηση του άμαχου πληθυσμού. 

Στο Δίστομο τα γερμανικά στρατεύματα γίνονται ακόμη πιο πολυπληθή καθώς ενώνονται με μία άλλη ομάδα που ερχόταν από την Άμφισσα. Τελικά όλοι μαζί όδευσαν προς το Στείρι. Προτού φύγουν τρομοκράτησαν τους κατοίκους να μην εγκαταλείψουν το χωριό εάν δεν γυρίσουν πίσω ενώ τους πίεσαν να τους αποκαλύψουν εάν έχουν πληροφορίες για τις θέσεις των ανταρτών.
Τελικά η φάλαγγα των επτά αυτοκινήτων (2ος λόχος του 2ου τάγματος του 7ου Συντάγματος της 1ης Μεραρχίας των Ες - Ες με έδρα την Λιβαδειά), μαζί με τις δυνάμεις από την Άμφισσα και με δύο αυτοκίνητα με Γερμανούς στρατιώτες που είχαν μεταμφιεσθεί σε χωρικούς, δέχονται επίθεση στην θέση Καταβόθρα από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Η μάχη είναι σύντομη αλλά σφοδρή. Οι Ναζί αναγκάζονται να υποχωρήσουν αφήνοντας στο πεδίο της μάχης 40 νεκρούς και 15 τραυματίες.

Elissavet Zitouniati  
"Εγώ μανάρι μου ήμουνα μικρή.10-11 ετών.Ήμουν με τη μάνα μου και τον πατέρα μου στο σπίτι.Είχανε έρθει οι Γερμανοί λέγανε.Ανοίγει η πόρτα και μπαίνουν τρεις...ένας ξεκοιλιάζει τη προγιαγιά σου και επειδή βύζαινε ο αδελφός μου κόψανε το στήθος της και σφάξανε το παιδί.Τον κάρφωσαν πάνω στην κοιλιά της.Τον πατέρα μου τον σκότωσαν με το όπλο μετά,ήταν τυχερός!Εγώ έτρεξα έξω...ήταν ένα αλλος...με έβαλε μέσα στον φούρνο της αυλής και μου έκανε σήμα να σωπάσω!εγώ έκλαιγα και μου ριξε μια με τον υποκοπανο στο κεφάλι...ζαλίστηκα και κοιμήθηκα!μετά κατάλαβα..ήταν για καλό!μετά από πόσες ώρες δεν ξέρω ξύπνησα και έβηχα από την κάπνα..καιγόταν το σπίτι και όλο το χωριό!έτρεξα στο βουνό...3-4 μέρες χωρίς φαι και νερό...με βρήκανε οι αντάρτες και μου παν να κατέβω στην πλατεία γιατί θα έρθει ο Ερυθρός Σταυρός...παιδί μου,στην πλατεία είχε πτώματα για αυτό έβλεπα κοράκια στο
Βουνό!ακόμα και τώρα σαν περπατάω νιώθω τα πόδια μου να τσαλαβουτάνε στο αίμα!μας πήρε ο Σταυρός και μας πήγε στο ορφανοτροφείο...δεν είχα κανέναν πια...ξαναγεννήθηκα εκείνη τη μέρα πεθαμένη πια"
Ευφροσύνη Σφουντούρη
10/6/1944


''9-7-1944, Εφημερίδα «Καθημερινή»
«Η δημοκοπία περί ωμοτήτων εις το Δίστομον»
«Κομμουνισταί δημοκόποι διέδωσαν την φήμην, ότι εις το ειρηνικόν χωρίον Δίστομον (μεταξύ Λεβαδείας και Αραχώβης, επαρχίας Λεβαδείας) πλέον των 1.000 ανδρών, γυναικών και παιδιών (!) κατεσφάγησαν με κτηνώδη τρόπο υπό μιας γερμανικής μονάδος (...) Δια κάθε φιλοπάτριδα Ελληνα, που γνωρίζει τας μεθόδους ψεύδους της προπαγάνδας του ΕΑΜ, είναι φανερά η κομμουνιστική προέλευσις και ο σκοπός της διαδόσεως ταύτης. Περί των πραγματικών γεγονότων εις το Δίστομον επληροφορήθημεν εν λεπτομερεία τα εξής υπό της αρμόδιας αρχής.
Την 10 Ιουνίου 1944 μία γερμανική μονάς ευρισκομένη εν πορεία και μεταβαίνουσα από Λεβαδείας εις Αράχωβαν, εβλήθη έμπροσθεν του χωρίου Διστόμου με όπλα, οπλοπολυβόλα και ολμοβόλα. Η μονάς απώλεσε λόγω της άνανδρου ταύτης επιθέσεως του ΕΑΜ αριθμόν τινά εις νεκρούς και τραυματίας. Εν συνεχεία ανελήφθη ο αγών εναντίον των συμμοριτών οι οποίοι είχον οχυρωθή μέσα εις το Δίστομον, με όλα τα υπάρχοντα μέσα. Κατόπιν της χρησιμοποιήσεως των βαρέων γερμανικών όπλων, εκυριεύθη εξ εφόδου το Δίστομον, η φωλέα αυτή της συμμορίας. Ηριθμήθησαν περί τους 250 νεκροί συμμορίται».


Σαν να μην πέρασε μία ημέρα στα ΜΜΕ της ελληνικής επικράτειας.''



Ένα έντονο περιστατικό έλαβε χώρα στην επίσημη τελετή μνήμης του Δήμου Διστόμου για την επέτειο της σφαγής από τους Ναζί.
H τέως πρόεδρος της Βουλής, Ζωή Κωνσταντοπούλου, επιχείρησε να εμποδίσει τον Γερμανό πρέσβη να καταθέσει στεφάνι, στη διάρκεια της τελετής μνήμης του Δήμου Διστόμου, για την επέτειο της σφαγής από τους ναζί. Επενέβη ο Μανώλης Γλέζος, ο οποίος πήρε από το χέρι τον Γερμανό πρέσβη, προκειμένου εκείνος να μπορέσει να καταθέσει το στεφάνι του. 
Η ανάρτησή της https://www.facebook.com/zoe.konstantopoulou.official/posts/1805018486480947:0





Για την ιστορία της φωτογραφίας του αμερικανικού περιοδικού LIFE με την γυναίκα -σύμβολο της Σφαγής του Διστόμου, Μαρία Παντίσκα, βρήκαμε στοιχεία που έγραψε  στην σελίδα της στο Facebook η κ. Δώρα Πλάκα. Αφορμή η κυκλοφορία τεύχους του περιοδικού ΙΣΤΟΡΙΑ (φωτό) με την μαυροφορεµένη Μαρία Παντίσκα στο εξώφυλλό του- είχε εντοπισθεί τυχαία από έναν Διστομίτη φοιτητή το 1980-81.

Λίγους µήνες µετά τη Σφαγή, ο Dmitri Κessel, ανταποκριτής του περιοδικού «Life» επισκέφθηκε το Δίστοµο για ρεπορτάζ. Αποθανατίζει τη Μαρία Παντίσκα (πέθανε το 2009), να στέκεται όρθια µπροστά σε µια σκάφη και να πλένει τα µαύρα ρούχα της στην αυλή. Η φωτογραφία δηµοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό «Life» στις 29 Νοεµβρίου του 1944. 

Ο τίτλος του κειµένου ήταν «Τι έκαναν οι Γερµανοί στην Ελλάδα» και η λεζάντα ανέφερε: «Η Μαρία Παντίσκα ακόµη κλαίει µε λυγµούς, δύο µήνες αφότου οι Γερµανοί σκότωσαν τη µητέρα της σε σφαγή στην ελληνική πόλη Δίστοµο».Η εφημερίδα ''Ελευθεροτυπία'' το 1994 στα 50 χρόνια από την αποφράδα μέρα της Σφαγής, είχε πρωτοσέλιδη σύνθεση την φωτογραφία του 1944 με μια εκείνης της εποχής.













Η ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας μέσα από τα μάτια ενός ξεχωριστού ανθρώπου. 
Σκηνοθεσία: Stefan Haupt
Σενάριο: Stefan Haupt
10 Ιουνίου 1944.
Δίστομο. Ένα μικρό χωριό, ένα βήμα από την θάλασσα, στο δρόμο από την Αθήνα προς τους Δελφούς. Εδώ επιζεί ο μικρός Αργύρης, ούτε καν τεσσάρων χρονών, στις 10 Ιουνίου του 1944 μία κτηνώδη σφαγή των Γερμανικών Δυνάμεων: Το λεγόμενο «μέτρο εξιλέωσης» μιας ναζιστικής μεραρχίας ως αντίποινα για μία επίθεση ανταρτών εναντίον των Γερμανών στην περιοχή. Σε λιγότερο από δύο ώρες σκοτώνονται 218 κάτοικοι του χωριού ? γυναίκες, άντρες, γέροι, μωρά και βρέφη. Ο Αργύρης χάνει τους γονείς του και άλλους 30 συγγενείς.
Κάμποσα χρόνια περνάει το αγόρι σε ορφανοτροφεία γύρω από την Αθήνα, μέσα σε χιλιάδες παιδιά του πολέμου. Ώσπου μία μέρα εμφανίζεται μία αποστολή του Ερυθρού Σταυρού και διαλέγει μία χούφτα παιδιά για ένα μεγάλο ταξίδι σε μία μακρινή χώρα. Ο Αργύρης θέλει οπωσδήποτε να πάει μαζί τους. Και έτσι φτάνει στην Ελβετία, στο παιδικό χωριό Πεσταλότσι στο Τρόγκεν. Χρόνια αργότερα κάνει τη διδακτορική του διατριβή στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης (ΕΤΗ) στα Μαθηματικά και την Αστροφυσική. Πολύ σύντομα αρχίζει να διδάσκει στα λύκεια της Ζυρίχης, μεταφράζει Έλληνες ποιητές στα γερμανικά, και εργάζεται ως βοηθός αργότερα για μερικά χρόνια, μεταξύ άλλων και με το Ελβετικό Σώμα Βοήθειας για τα θύματα καταστροφών στην αναπτυξιακή βοήθεια στη Σομαλία, στο Νεπάλ και στην Ινδονησία. Γυρνώντας στην Ευρώπη, αρχίζει τα πήγαινε-έλα μεταξύ Ελβετίας και Ελλάδας και οι παραμονές στην παλιά του πατρίδα όλο και παρατείνονται.

Ο Αργύρης Σφουντούρης, σήμερα 66 χρονών, είναι ένας άνδρας με συναρπαστική γοητεία και μελαγχολική ευθυμία, που έχει ασχοληθεί σε όλη του την ζωή με την παραφροσύνη, που του συνέβη όταν ήταν μικρό παιδί. Σε ένα «Συνέδριο για την Ειρήνη» - για παράδειγμα- συλλογιζόταν δυνατότητες, πώς θα μπορούσε ο κόσμος να βγει από το φαύλο κύκλο της βίας. Δεν προσπάθησε να το «ξεπεράσει» μέσα του, και να «κλείσει» το κεφάλαιο με τις παιδικές του αναμνήσεις, αλλά πολύ περισσότερο αγωνίστηκε να μάθει να ζει με αυτές και πέραν τούτου να επηρεάσει τον έξω κόσμο.

Μία ταινία για την αντιμετώπιση του προσωπικού θρήνου και του ιστορικού χρέους.

Μία ταινία για τις φαινομενικά άλυτες δυσκολίες μίας πραγματικής συμφιλίωσης, μία ταινία για την αναζήτηση της ειρήνης — ένα ταξίδι με άγνωστο τέλος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το Blogger με ενημερώνει ότι δε μου επιτρέπει να απαντώ στα σχόλια στο ίδιο μου το blog- λόγω κάποιας ρύθμισής μου για cookies (την οποία δε θυμάμαι) .

Ψάχνω για να διορθώσω
μα εν τω μεταξύ ΣΑΣ ΖΗΤΩ ΣΥΓΓΝΩΜΗ που δεν απαντώ πάντα
και ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ που σχολιάσατε.
Μου δίνετε μεγάλη χαρά όταν κάνετε τον κόπο- ακόμα κι αν διαφωνούμε.