Κυριακή 20 Σεπτεμβρίου 2020

Στίχοι για μελοποίηση και μια σημαδιακή κηδεία - Τι θέλει η Ελλάδα από τους ποιητές;



H κηδεία του Σεφέρη στη Χούντα μετατράπηκε σε λαϊκό προσκύνημα, διαμαρτυρία κατά της Δικτατορίας· η κηδεία του Παλαμά στην Κατοχή επίσης μάζεψε λαοθάλασσα κι έγινε κι αυτή πένθιμη διαμαρτυρία με αποκορύφωμα την στιγμή που ο άρρωστος, εξαντλημένος Σικιελιανός σηκώθηκε και απήγγειλε με βροντερή φωνή «Σ΄αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα….».

Σα σήμερα πέθανε ο Σεφέρης.  Νομπελίστας και παγκοσμίως γνωστός, επί  Χούντας  δεν αυτοεξορίστηκε αλλά και δεν εκφράστηκε εναντίον πριν τα ζυγίσει, κατά τον προσεκτικό χαρακτήρα του. Στα ταξίδια του δημοσιογράφοι τον περίμεναν να εκδηλωθεί μα σιωπούσε ώσπου, στην ερώτηση ξένου δημοσιογράφου, απάντησε ότι δε θα μιλούσε εναντίον του τόπου του από το εξωτερικό. Γύρισε, έγραψε, έστειλε σε εφημερίδες και κάθησε έξω «στου Ζωναρά» να περιμένει τη σύλληψή του. Που βεβαίως δεν έγινε. Η Χούντα γνώριζε τι δημοσιοσχεσίτικη καταστροφή θα ήταν η σύλληψη του φημισμένου συντηρητικού διπλωμάτη και επέλεξε τη σιωπή, ακριβώς όπως είχαν κάνει κι οι Γερμανοί φρουροί στην κηδεία του Παλαμά  παλιότερα.
Δεκαετίες μετά, τρεντάρει το #σεφέρης  στην επέτειο του θανάτου του κι ας γνωρίζουν οι περισσότεροι όχι το 'Βασιλιά της Ασσίνης' αλλά την ‘Άρνηση’ το μελοποιημένο  από το Θεοδωράκη ποίημα που έχει  εκείνο το «πήραμε τη ζωή μας λάθος», λάθος του Μπιθικώτση που αγνόησε την άνω τελεία του «με τι καρδιά με τι πνοή πήραμε τη ζωή μας· λάθος. Κι αλλάξαμε ζωή».

Λίγοι θυμούνται στίχους του Παλαμά σήμερα, λίγοι ξέρουν άλλα από τα χάικου και την Άρνηση του Σεφέρη.  Όμως πενθούν, τρεντάρουν, μνημονεύουν. Κι αναρωτιέμαι μήπως η Ελλάδα δε ζητά από τους ποιητές της άλλο από λίγους στίχους για μελοποίηση και μια σημαδιακή κηδεία.



_____________________________________
Φέρνω:

     Άρνηση από συναυλία του 1962 με απαγγελία Χορν και τραγούδι Μπιθικώτση (καθένας βάζει την άνω τελεία εκεί που ξέρει) https://youtu.be/_Pr33Ss4UGA 

ΝΤΟΚΟΥΚΟΥΜΕΝΤΟ: Ηχογράφηση από την κηδεία του Σεφέρη το 1971 https://www.youtube.com/watch?v=ANtbngw7TkA

Ο Σεφέρης διαβάζει Σεφέρη: https://www.youtube.com/watch?v=hVnxd8TaE-o

Και, μια και τον αναφέραμε, Παλαμάς διαβάζει Παλαμά  («Γιαννιώτικα, σμυρνιώτικα, πολίτικα, μακρόσυρτα τραγούδια ανατολίτικα…»)https://youtu.be/leWlKpreUHs



Για Σεφέρη, που τον διαβάζω πολύ,  στο blog με κλικ στο hashtag Σεφέρης θα βρείτε πολλά. Μια και ανέφερα φέρνω τη «δήλωση του κατά της Δικτατορίας 28.3.1969, διαβασμένη από τον ίδιο https://youtu.be/95_pm_CjUic







3 σχόλια:

  1. Για να είμαστε ακριβοδίκαιοι, το λάθος στο «πήραμε τη ζωή μας λάθος» δεν είναι τόσο του Μπιθικώτση όσο του Θεοδωράκη, καθότι την άνω τελεία την αγνόησε η μελοποίηση, και όχι η ερμηνεία.
    Αυτά παθαίνεις όταν προσπαθείς να μελοποιήσεις ποίηση που δεν είναι αυστηρά έμμετρη.
    (Ο Μικρούτσικος για να αποφύγει παρόμοιες κακοτοπιές όταν μελοποιούσε Καββαδία, προτιμούσε να αφήνει εκτός κάποια τετράστιχα. Λύση που, αν και όχι τέλεια, την προτιμώ.)
    Κατά τη γνώμη μου ο Μίκης κακώς πήγε να ρίξει το φταίξιμο στον Μπιθικώτση: Στην ηχογράφηση με τον Γ. Μούτσιο (https://youtu.be/tv-QYniuEJo) που ο Μίκης διορθώνει τη μελοποίηση και η απόδοση είναι η σωστή, στο επίμαχο σημείο κάνει παύση ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΟΡΧΗΣΤΡΑ. Σε διαφορετική περίπτωση ο όποιος ερμηνευτής δεν μπορεί να κάνει και πολλά για να το σώσει...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πολύ σωστά, έχεις δίκιο Πρεζιντέντε.
      Ο Θεωδωράκης αγαπά τα φαμφαρώνικα, σιογά μην άφηνε να του φύγει το πιασάρικο ΄πήραμε τη ζωή μας λάθος΄.
      Όμως κι ο Μπιθικώτσης έκανε τα δικά του. Θυμάσαι την άρνησή του να πει το «άρμεγες» στο «άΆρμεγες με τα μάτια σου το φως της οικουμένης» του Ρίτσου; Χαμός έγινε για να το πει.

      Διαγραφή
    2. Ομολογώ πως δεν ήξερα για τα τετρίπια του Μπιθικώτση στο "Μέρα Μαγιού μου μίσεψες"
      Ενδιαφέρουσα πληροφορία, η οποία στάθηκε αφορμή να ψάξω το ιστορικό των διαφόρων ηχογραφήσεων και τα παρασκήνιά τους, όλα πολύ ενδιαφέροντα.


      (ο χαρακτηρισμός "φανφαρόνος" για τον Θεοδωράκη με εκφράζει απόλυτα!)

      Διαγραφή

Το Blogger με ενημερώνει ότι δε μου επιτρέπει να απαντώ στα σχόλια στο ίδιο μου το blog- λόγω κάποιας ρύθμισής μου για cookies (την οποία δε θυμάμαι) .

Ψάχνω για να διορθώσω
μα εν τω μεταξύ ΣΑΣ ΖΗΤΩ ΣΥΓΓΝΩΜΗ που δεν απαντώ πάντα
και ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ που σχολιάσατε.
Μου δίνετε μεγάλη χαρά όταν κάνετε τον κόπο- ακόμα κι αν διαφωνούμε.